در نهایت لازم است پس از تدوین استراتژیها، به بازنگری پرداخته تا علت شکاف میان نتیجهها، در مقایسه میان نتیجه مورد انتظار تا آنچه که اتفاق افتاده است را بررسی کنیم. ارزش واقعی این تحلیل در جایی نشان داده میشود که تاثیرات مثبت را به حداکثر و تاثیرات منفی را به حداقل برساند.
تحلیل SWOT: شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها
تحلیل SWOT یک ابزار ضروری برای برنامهریزی، تدوین استراتژی و تحلیل وضعیت سازمان از دو جنبه درونی و بیرونی است. SWOT مخفف Strength، Weakness، Opportunity و Threat میباشد؛ یعنی نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها. نقاط قوت و نقاط ضعف، مسائل درونی، تحت کنترل و قابل تغییر و فرصتها و تهدیدها، مسائل بیرونی سازمان هستند که تحت کنترل ما نیستند و امکان تغییر آنها وجود ندارد.
نقاط قوت
نقاط قوت نشان دهندهی ویژگیهای مثبت و درونی کسبوکار ما هستند. ویژگیهایی مثل دانش، تجربه، تحصیلات، شبکههای ارتباطی، مهارتها و داراییهایی مثل سرمایه، مشتریهای دائمی، کانالهای توزیع، تکنولوژی و … . باید بدانیم سازمان ما در چه ویژگیهایی نسبت به دیگر رقبا متمایز و سرآمد است، چه منابعی در دسترس ما هستند که رقبای ما به آنها دسترسی ندارند، ارزش افزوده ما نسبت به دیگر رقبا چیست و … . برای اندازهگیری قوتها به یک دیدگاه 360 درجه احتیاج داریم. به این مفهوم که بدانیم سهامداران، کارمندان، مشتریها و حتی رقبا، ما را چگونه میبینند.
نقاط ضعف
جنبههای منفی و درونی کسب و کار ما، ارزشهای سازمان را کمرنگ میکند و در معرض خطر قرار میدهد. برای اینکه توانایی رقابت با دیگر رقبا را داشته باشیم، احتیاج داریم نقاط ضعفمان را در زمینههایی چون تخصص، مهارت و تکنولوژی شناسایی کنیم و دریابیم که در چه بخشهایی نیازمند بهبود هستیم. برای شناسایی نقاط ضعف کسبوکارمان باید واقعبین باشیم و تا جایی که میتوانیم اطلاعات کسب کنیم.
فرصتها
فرصتها در حقیقت همان فاکتورهای مثبت و بیرون سازمانی هستند که غالبا کنترلی روی آنها نداریم اما استفاده از آنها میتواند به موفقیت سازمان کمک کند. برای مثال فرصتهای موجود و تغییرات رخداده در بازار میتواند برای ما مفید بوده و منجر به ایجاد یک موقعیت خوب برای سازمان شود.
تهدیدها
تهدیدها شامل عوامل منفی، بیرونی و فراتر از کنترل ما هستند که با تدوین استراتژی میتوان تا حدی آنها را به فرصت تبدیل کرد و از آنها سود برد. برای مثال دانستن اینکه رقبای فعلی و بالقوه ما چه کسانی هستند، چه عواملی میتواند کسبوکار ما را در ریسک قرار بدهد، چه موقعیتهایی ممکن است تلاشهای بازاریابی ما را تهدید کند و محصولات یا تکنولوژیهای جدید تا چه میزان ممکن است جایگاه برند ما را به خطر بیاندازند.
هدف تحلیل SWOT ایجاد یک دید همهجانبه نسبت به موقعیت فعلی و برنامهریزی برای آینده سازمان است؛ کشف شکاف میان جایی که هستیم و جایی که میخواهیم باشیم.
برای دریافت یک چشمانداز همه جانبه، باید از دادههای موجود و همچنین از بینش و دریافتهای متخصصین سازمان، کارمندان و حتی مشتریان استفاده کنیم. علاوه بر اینها میتوان از KPI ها برای سنجش عملکرد ماهیانه یا سالیانه استفاده کرد.
برای درک بهتر فرصتها و تهدیدها، میتوان دادههای موجود در رابطه با صنعت خود را را به اطلاعات تبدیل کنیم. به کمک انجام تحقیقات بازار، به اطلاعات کاملی نسبت به بازار هدف دست پیدا کنیم؛ بدانیم ، اهداف خود را تعیین کنیم، به شناخت کاملی از رقبا دست یابیم، بدانیم در چه زمینههایی فعالیت میکنند و کدام اهداف را دنبال میکنند.
نکته اصلی تحلیل SWOT این است که با توجه به قوتها، ضعفها، تهدیدها و فرصتها، یک استراتژی بازاریابی کارآمد برای سازمان داشته باشیم. هر کسبوکار باید، تحلیل SWOT مربوط به خودش را داشته باشد.
فرآیند تجزیه و تحلیل SWOT فرصتی است که تیممان را متحد کرده و از مشارکت آنها برای توسعه استراتژی استفاده کنیم. برگزاری یک جلسه طوفان مغزی یا ارائه یک فرم به اعضای تیم برای بیان دیدگاه خود به صورت فردی، کمک میکند تا نسبت به مسائل درونی و بیرونی سازمان به جمعبندی رسیده و یک مدل نهایی و اولویتبندی شده از تحلیل SWOT طراحی کنیم که در هر چهار قسمت آن، فاکتورها و عوامل موثر ذکر شده باشد. پس از اولویتبندی فاکتورها و ایجاد یک تحلیل SWOT، اکنون میتوانیم برای تدوین استراتژیهای کوتاهمدت و بلندمدت از آن استفاده کنیم. برای تبدیل تحلیل به استراتژی، یکی از راههای پیشرو این است که دریابیم نقاط قوت، ضعف و فرصتها و تهدیدهای شرکت چه تاثیری بر یکدیگر دارند و میزان همپوشانی آنها چهقدر است.
گاهی از این مدل با عنوان TOWS یاد میشود. چیدمان استراتژیهایمان میتواند به چهار صورت زیر باشد:
استراتژی قوت – فرصت (SO): در این استراتژی تلاش میکنیم تا با استفاده از نقاط قوت شرکت، فرصتهای شناسایی شده را تقویت کنیم.
استراتژی قوت – تهدید (ST): در استراتژی ST با استفاده از نقاط قوت، تهدیدهای شناسایی شده را به حداقل میرسانیم.
استراتژی ضعف – فرصت (WO): با استفاده از فرصتهایی که شناسایی کردهایم تلاش میکنیم تا ضعفهای شرکت را به حداقل برسانیم.
استراتژی ضعف – تهدید (WT): در این استراتژی تلاش میکنیم تا ضعفها و کاستیهای درونی شرکت را به حداقل برسانیم تا از تهدیدهای احتمالی جلوگیری کنیم.
در نهایت لازم است پس از تدوین استراتژیها، به بازنگری پرداخته تا علت شکاف میان نتیجهها، در مقایسه میان نتیجه مورد انتظار تا آنچه که اتفاق افتاده است را بررسی کنیم. ارزش واقعی این تحلیل در جایی نشان داده میشود که تاثیرات مثبت را به حداکثر و تاثیرات منفی را به حداقل برساند.
تحلیل SWOT چیست؟ – مزایای ماتریس SWOT + مثال
تحلیل SWOT چارچوبی است که برای ارزیابی موقعیت رقابتی شرکت و توسعه برنامه ریزی استراتژیک استفاده میشود. ماتریس SWOT، عوامل داخلی و خارجی و همچنین پتانسیل فعلی و آینده را ارزیابی میکند. ماتریس SWOT برای آسان کردن یک نگاه مبتنی بر واقعیت و مبتنی بر دادهها به نقاط قوت و ضعف یک سازمان طراحی شده است. شرکتها باید از آن به عنوان یک راهنما استفاده کنند تا بتوانند کسب و کار خود را رونق ببخشند. برای آشنایی بیشتر با تحلیل SWOT، مزایای آن و درک این مفهوم توسط مثالهای ساده در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
تحلیل SWOT چیست؟
تحلیل SWOT چارچوبی برای شناسایی و تحلیل نقاط قوت (Strengths)، نقاط ضعف (Weaknesses)، فرصتها (Opportunities) و تهدیدهای (Threats) یک سازمان است. هدف اصلی تجزیه و تحلیل SWOT افزایش آگاهی از عواملی است که در تصمیم گیری تجاری یا ایجاد یک استراتژی تجاری نقش مهم دارند. در ماتریس SWOT محیط داخلی و خارجی و عواملی را که میتوانند بر دوام یک تصمیم تاثیر بگذارند، تحلیل و بررسی میشوند.
درست است که کسب و کارها اغلب از تحلیل SWOT استفاده میکنند، اما سازمانهای غیرانتفاعی و افراد نیز از آن برای ارزیابی شخصی استفاده میکنند. همچنین برای ارزیابی ابتکارات، محصولات یا پروژهها میتوان از ماتریس SWOT استفاده کرد.
چارچوب SWOT به آلبرت هامفری نسبت داده میشود که این رویکرد را در دهههای 1960 و 1970 در موسسه تحقیقاتی استنفورد آزمایش کرد. ماتریس SWOT در ابتدا برای تجارت و بر اساس دادههای 500 شرکت توسعه داده شد. بعدها نیز این ماتریس توسط سازمانها در انواع مختلف به عنوان کمک برای طوفان فکری برای تصمیم گیریهای تجاری پذیرفته شد.
چه زمانی و چرا باید تحلیل SWOT را انجام داد؟
تحلیل SWOT به عنوان یک پشتیبان قدرتمند برای تصمیمگیری در نظر گرفته میشود، زیرا سازمانها را قادر میسازد تا فرصتهایی را که قبلا کشف نشده بود، کشف کنند. همچنین تهدیدها را قبل از اینکه بیش از حد سنگین شوند، برجسته میکند.
تجزیه و تحلیل SWOT میتواند بازاری را شناسایی کند که در آن یک کسب و کار دارای مزیت رقابتی است. همچنین میتواند به افراد کمک کند مسیر شغلی را ترسیم کنند که نقاط قوت آنها را به حداکثر برساند و آنها را در مورد تهدیدهایی که میتواند موفقیت را تهدید کند، آگاه کند.
این ماتریس زمانی موثرتر است که برای شناسایی مسائل و نگرانیهای تجاری به طور عملی استفاده شود. در تحلیل SWOT یک تیم در کنار یکدیگر فعالیت میکنند و قادر به اشتراک گذاری آزادانه افکار و ایدههای خود هستند. بهترین تیمها از تجربیات و دادههای واقعی برای تحلیل SWOT استفاده میکنند.
چرا تجزیه و تحلیل SWOT مهم است؟
تجزیه و تحلیل SWOT میتواند به شما در بهبود فرآیندها و برنامه ریزی برای رشد کسب و کارتان کمک کند. ماتریس SWOT تنها برای سازمانها مفید نیست بلکه با تجزیه و تحلیل SWOT شخصی، میتوانید زمینههایی از زندگی خود را که قابل بهبود هستند، پیدا کرده و آنها را رشد دهید.
- شناسایی فرصت ها یکی از بزرگترین مزایای SWOT است. این یک نقطه شروع عالی برای استارتآپها و تیمهایی است که میخواهند پیشرفت کنند اما دقیقاً مطمئن نیستند که چگونه شروع کنند. فرصتها میتوانند از راههای مختلفی مانند عوامل خارجی مثل تنوع بخشیدن به محصولات برای ایجاد مزیت رقابتی یا عوامل داخلی مانند بهبود گردش کار تیم به وجود بیایند. در هر صورت، استفاده از فرصتها راهی عالی برای رشد به عنوان یک تیم است.
- شناسایی نقاط ضعف و تهدیدها در طول تجزیه و تحلیل SWOT میتواند راه را برای یک استراتژی تجاری بهتر هموار کند. در نهایت، یادگیری از اشتباهات خود بهترین راه برای برتری است.
- تحلیل SWOT چیزهایی را که میتوانند در معرض خطر باشند، شناسایی میکند. همیشه مهم است که خطرات را قبل از اینکه باعث نگرانی شوند شناسایی و برطرف کنید.
تعریف ماتریس SWOT
ما میدانیم که هر حرف SWOT مخفف کلمات نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها است. اما هر یک از این عناصر به چه معنا هستند؟ در ادامه به تعریف دقیق تر هر کدام از این عناصر می پردازیم :
نقاط قوت (Strengths)
اولین عنصر تجزیه و تحلیل SWOT نقاط قوت است. نمونههایی از نقاط قوت تحلیل SWOT عبارت اند از:
- کارهایی که شرکت شما به خوبی انجام میدهد.
- مزیتهایی که به نسبت رقبای خود دارید.
- ویژگیهایی که شما را از رقبایتان جدا میکند.
- منابع داخلی مانند کارکنان ماهر و آگاه
- داراییهای مشهود مانند سرمایه، فناوریهای اختصاصی و…
همانطور که احتمالا حدس زدهاید، این عنصر به مواردی میپردازد که شرکت یا سازمان شما به خوبی انجام میدهد. نقاط قوت میتوانند چیزهایی نامشهود باشد، مانند ویژگیهای برند شرکت شما، تیم شما و یا حتی ارتباطات قوی شما برای جلو بردن کارها.
نقاط ضعف (Weaknesses)
هنگامی که نقاط قوت خود را کشف کردید، زمان آن فرا رسیده است که این خودآگاهی انتقادی را به نقاط قوت خود تبدیل کنید. نمونههایی از ضعفها در تحلیل SWOT عبارت اند از:
- چیزهایی که شرکت شما فاقد آن است.
- کارهایی که رقبایتان بهتر از شما انجام میدهند.
- فرآیندهای تجاری که نیاز به بهبود دارند.
- محدودیت منابع
- نداشتن ارتباطات قوی مثل رقبا
چه چیزی کسب و کار یا پروژه شما را متوقف میکند؟ این عنصر میتواند شامل چالشهای سازمانی مانند کمبود افراد ماهر و محدودیتهای مالی یا بودجه باشد.
فرصت ها (Opportunities)
نمونههایی از فرصتهای تحلیل SWOT عبارت اند از:
- وجود یک بازار جذاب و بدون رقیب (استراتژی اقیانوس آبی)
- رقبای کمی در منطقه شما وجود دارد.
- رویدادهایی که به رشد تجارت شما کمک میکنند.
- نیازهای در حال ظهور برای محصولات یا خدمات شما
- پوشش رسانهای شرکت شما
آیا شرکت شما در حال توسعه یک ایده جدید نوآورانه است که بازارهای جدیدی را به سمت محصول یا خدمت شما جذب میکند؟ این یک فرصت است. به طور خلاصه، این عنصر از تحلیل SWOT هر کاری را که میتوانید برای بهبود فروش و رشد به عنوان یک شرکت یا سازمان انجام دهید را پوشش میدهد.
تهدیدها (Threats)
عنصر نهایی تجزیه و تحلیل SWOT تهدیدها هستند. هر چیزی که برای موفقیت یا رشد شرکت شما خطر ایجاد میکند، جزئی از تهدیدها هستند. نمونههایی از تهدیدات تحلیل SWOT عبارت اند از:
- رقبای نوظهور
- تغییر محیط نظارتی
- پوشش منفی رسانه ها
- تغییر رفتار مصرف کننده و آسیب به کسب و کارتان
- تغییر نگرش مشتری نسبت به شرکت شما
تهدیدها میتوانند شامل مواردی مانند رقبای نوظهور، تغییرات در قوانین نظارتی، ریسکهای مالی و هر چیز دیگری باشند که به طور بالقوه میتواند آینده شرکت یا پروژه شما را به خطر بیندازد.
عوامل داخلی و خارجی در تحلیل SWOT
چهار عنصر بالا در تمام تحلیلهای SWOT مشترک هستند. با این حال، بسیاری از شرکتها این عناصر را به دو زیر گروه مجزا عوامل داخلی و خارجی تقسیم بندی میکنند.
عوامل داخلی
به طور معمول، نقاط قوت و ضعف به عنوان عوامل داخلی در نظر گرفته میشوند، زیرا نتیجه تصمیمات سازمانی هستند. آنچه در شرکت رخ میدهد به عنوان یک منبع عالی اطلاعات برای دسته بندی نقاط قوت و ضعف تحلیل SWOT عمل میکند.
سوالات بالقوه برای فهرست کردن عوامل داخلی عبارتند از:
- چه کاری را خوب انجام میدهیم؟ (نقطه قوت)
- بهترین دارایی شرکت ما چیست؟ (نقطه قوت)
- نیروهای ضعیف و ناکارآمد شرکت ما چه کسانی هستند؟ (نقطه ضعف)
- خطوط تولید ما با کمترین عملکرد کدامند؟ (نقطه ضعف)
عوامل خارجی
رقبای نوظهور در تحلیل SWOT به عنوان یک تهدید طبقه بندی میشوند، چرا که شما در به وجود آمدن این مورد نقشی نداشتهاید. بنابراین تهدید یک تعریف عناصر SWOT عامل خارجی است. فرصتها نیز در دسته عوامل خارجی جای میگیرند.
آنچه در خارج از شرکت اتفاق میافتد به همان اندازه برای موفقیت یک شرکت مهم است که عوامل داخلی اهمیت دارند. مواردی مانند سیاستهای پولی، تغییرات بازار و دسترسی به تامینکنندگان، تحریم ها و محدودیت های بین المللی و… مقولههایی هستند که باید از آنها برای ایجاد فهرستی از فرصتها و تهدیدها استفاده کرد.
سوالات بالقوه برای فهرست کردن عوامل خارجی عبارتند از:
- چه روندهایی در بازار مشهود است؟ (فرصت)
- کدام جامعه را هدف قرار نمیدهیم؟ (فرصت)
- چند رقیب وجود دارد و سهم آنها از بازار چقدر است؟ (تهدید)
- آیا مقررات جدیدی وجود دارد که میتواند به محصولات ما آسیب برساند؟ (تهدید)
به همین دلیل است که به تحلیل SWOT، تحلیلهای داخلی-خارجی یا ماتریسهای IE گفته میشود.
چه کسی باید تحلیل SWOT را انجام دهد؟
برای اینکه تحلیل SWOT موثر باشد، بنیانگذاران و رهبران شرکت باید عمیقا درگیر آن شوند و این وظیفهای نیست که بتوان آن را به دیگران محول کرد.
حتی رئیس یا مدیرعامل شرکت نیز نباید کار را به تنهایی انجام دهد. برای دستیابی به بهترین نتایج، باید گروهی از افراد را جمع آوری کنید که دیدگاههای متفاوتی در مورد شرکت دارند. افرادی را انتخاب کنید که میتوانند جنبههای مختلف شرکت شما را از فروش و خدمات مشتری گرفته تا بازاریابی و توسعه محصول نشان دهند. البته در صورتی که به تنهایی یک کسب و کار را راه اندازی کرده یا اداره میکنید، هنوز هم میتوانید تحلیل SWOT را خودتان به تنهایی انجام دهید.
کسب و کارها میتوانند از تحلیل SWOT برای ارزیابی وضعیت فعلی خود و تعیین استراتژی برای حرکت رو به جلو استفاده کنند. اما به یاد داشته باشید که همه چیز دائما در حال تغییر است و شما باید استراتژی خود را مجددا ارزیابی کنید و هر 6 الی 12 ماه یکبار باید دوباره به سراغ ماتریس SWOT بروید و آن را بروز رسانی کنید.
مزایای ماتریس SWOT
از جمله مزایای استفاده از روش SWOT میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحلیل SWOT یک نمایش بصری از عواملی ایجاد میکند که بر رسیدن یک کسب و کار به اهدافش تاثیر میگذارند.
- با درگیر کردن اعضای باتجربه تیم در تحلیل SWOT میتوان از دیدگاهها و رویکردهای مختلف آنها استفاده کرد و افراد را برای پیشنهادهای مناسبشان تشویق کرد.
- تحلیل SWOT ایدههای خلاقانه و مشکلات نادیده گرفته شده که ممکن است مورد توجه قرار نگیرند را آشکار می کند.
معایب ماتریس SWOT
اگر چه ماتریس SWOT برای درک بسیاری از عوامل که بر موفقیت یا شکست یک کسب و کار تأثیر میگذارند، مهم است، اما این روش محدودیتهایی نیز دارد:
- تحلیل SWOT ممکن است شامل همه عوامل مرتبط نباشد زیرا برخی از نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها میتوانند به راحتی نادیده گرفته شوند یا به اشتباه درک شوند.
- از آنجایی که این روش فقط فاکتورها را در یک مقطع زمانی خاص ثبت میکند، ماندگاری محدودی دارد.
نحوه انجام تحلیل SWOT به روش صحیح
قدم اول: افراد مناسب را جمع آوری کنید.
افراد را از بخشهای مختلف شرکت خود جمع آوری کنید و مطمئن شوید که نمایندگانی از هر بخش و یا هر تیم دارید. مطمئنا متوجه خواهید شد که گروههای مختلف در شرکت شما دیدگاههای کاملا متفاوتی خواهند داشت که برای موفقیت تحلیل SWOT بسیار مهم است.
قدم دوم: تمام ایدههای خود را بنویسید.
تحلیل SWOT شبیه به جلسات طوفان فکری است و راههای درست و غلطی برای اجرای آن بیان میشود. بهتر است به تمام افراد حاضر در جلسه یک برگه بدهید و از همه بخواهید ایدههای خود را برای شروع کار یادداشت کنند. پس از 5 تا 10 دقیقه تمام یادداشتها را جمع آوری کنید و ایدههای مشابه را با هم گروه کنید.
قدم سوم: ایدهها را رتبه بندی کنید.
هنگامی که همه ایدهها سازماندهی شدند، نوبت به رتبه بندی ایدهها میرسد. سپس باید فهرستی از ایدهها با اولویت بندی درست داشته باشید. در نهایت مدیر عامل است که باید تصمیم نهایی را برای ایدههای بیان شده، بگیرد.
مثال تحلیل SWOT
در سال 2015، تحلیل SWOT خط ارزش شرکت کوکاکولا به نقاط قوتی مانند نام تجاری مشهور جهانی، شبکه توزیع گسترده و فرصتها در بازارهای نوظهور اشاره کرد. با این حال، همچنین به نقاط ضعف و تهدیدهایی مانند نوسانات ارز خارجی، افزایش علاقه عمومی به نوشیدنیهای سالم و رقابت از سوی ارائه دهندگان نوشیدنی سالم اشاره کرد.
پنج سال بعد، تحلیل SWOT خط ارزش موثر ثابت شد زیرا کوکاکولا ششمین برند قوی در جهان بود. ارزش سهام کوکاکولا طی 5 سال به بیش از 60 درصد افزایش یافت.
برای بدست آوردن تصویر بهتری از تحلیل SWOT مثالی از یک شرکت ساختگی آبمیوه طبیعی را در نظر بگیرید. برای درک بهتر اینکه چگونه در بازار آبمیوه رقابت کند و چه کاری بهتر است، یک تحلیل SWOT انجام میدهد. از طریق این روش، مشخص می شود که نقاط قوت این شرکت مواد طبیعی باکیفیت، خدمت رسانی درست به مشتریان و رابطه قوی با تامین کنندگان است. این شرکت با بررسی عملکرد خود، چند نقطه ضعف از جمله تنوع کمی محصولات، نرخ گردش مالی بالا و تجهیزات قدیمی را شناسایی می کند.
با بررسی اینکه چگونه محیط خارجی بر تجارت آن تاثیر میگذارد، فرصتهایی را در فناوری نوظهور، جامعه هدف بررسی نشده و تغییر فرهنگ به سمت زندگی سالم شناسایی می کند. همچنین تهدیداتی مانند سرمازدگی زمستانی که به محصولات زیان میرساند، یک بیماری همه گیر جهانی و پیچیدگیهایی در زنجیره تامین پیدا می شود. در ارتباط با سایر تکنیکهای برنامهریزی، این شرکت از تحلیل SWOT برای استفاده از نقاط قوت و فرصتهای خارجی خود برای حذف تهدیدها و تقویت مواردی که در آنها ضعیف بود، استفاده می کند.
تحلیل SWOT چیست و چگونه می توان از آن استفاده کرد؟
SWOT مخفف نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها است. بر اساس تعریف، نقاط قوت (S) و ضعف (W) عوامل داخلی در نظر گرفته میشوند که میتوانید آنها کنترل کنید. همچنین طبق تعریف، فرصتها (O) و تهدیدها (T) بهعنوان عوامل خارجی مورد بررسی قرار میگیرند که شما اساساً کنترلی بر روی آنها ندارید.
تجزیه و تحلیل SWOT مشهورترین ابزار ممیزی و تجزیهوتحلیل موقعیت استراتژیک تجاری کلی و محیط آن است. هدف اصلی آن شناسایی استراتژیهایی است که یک مدل تجاری خاص را ایجاد میکند و منابع و قابلیتهای سازمان را به بهترین نحو با نیازهای محیطی که در آن شرکت فعالیت میکند، هماهنگ میکند.
به عبارت دیگر، این امر مبنای ارزیابی پتانسیل و محدودیتهای داخلی، فرصتهای احتمالی و تهدیدها از سوی محیط خارجی است. همچنین کلیه عوامل مثبت و منفی در داخل و خارج از شرکت را که بر موفقیت آن تأثیر میگذارند، در نظر میگیرد. یک مطالعه مستمر در مورد محیطی که شرکت در آن فعالیت میکند، به پیشبینی روند تغییرات کمک میکند و همچنین در درگیر نمودن آنها در روند تصمیمگیری سازمان مشارکت دارد.
خلاصهای از چهار عامل (نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها) به شرح زیر است:
1. نقاط قوت: نقاط قوت خصوصیاتی هستند که ما را قادر به انجام مأموریت سازمان میکنند. این نقاط، مبنایی در تداوم و پایداری موفقیت هستند.
این نقاط قوت در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :
- ثبت اختراع
- نام قوی تجاری
- برندینگ قوی در میان مشتریان
- داشتن دانش اختصاصی
- توانایی های تولیدی سودآور
- تیم قوی
- دسترسی مطلوب به شبکه های توزیع
- محصول قوی
- برتری در تبلیغات، روابط عمومی، بازاریابی دهان به دهان و فروش
2. نقاط ضعف: نقاط ضعف خصوصیاتی هستند که مانع از رسیدن به مأموریت و دستیابی به پتانسیل کامل ما میشوند. این نقاط ضعف باعث تخریب نفوذ موفقیت و رشد سازمانی میشوند. نقا ضعف فاکتورهایی هستند که استانداردهایی را که ما احساس میکنیم باید آنها را برآورده کنیم، تحقق نمیبخشند.
این نقاط ضعف در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :
- عدم ثبت اختراع
- نام تجاری ضعیف
- برندینگ ضعیف در میان مشتریان
- ساختار هزینه بالا
- محصول ضعیف
- داشتن تیمی ضعیف
- عدم دسترسی به کانال های توزیع کلیدی
3. فرصتها: فرصتها توسط محیطی که سازمان ما در آن فعالیت میکند ارائه میشوند. این فرصتها زمانی بهوجود میآیند که یک سازمان بتواند از شرایط محیطی خود برای برنامهریزی و اجرای استراتژیهایی که باعث میشود سودآورتر شود، استفاده کند. سازمانها میتوانند با استفاده از فرصتها، مزیت رقابتی کسب کنند.
این فرصت ها در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :
- تغییر قوانین
یک بخش در حال رشد در بازار
تغییر تکنولوژی
تغییرات اجتماعی و فرهنگی
4. تهدیدها: تهدیدها هنگامی بهوجود میآیند که شرایط محیط خارجی، قابلیت اطمینان و سودآوری تجاری سازمان را به خطر میاندازد. تهدیدها هنگامیکه با نقاط ضعف ارتباط دارند، آسیبپذیری را به بار میآورند. همچنین آنها غیرقابل کنترل هستند. هنگامیکه یک تهدید بهوجود میآید، ثباتو بقا میتواند در خطر باشد.
این تهدیدها در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :
- تغییرات اجتماعی و فرهنگی منفی
تغییرات تکنولوژیکی که باعث منسوخ شدن محصول شما می شود
تهدیدات تغییرات در قوانین و مقررات
تغییر در سلیقه مصرف کنندگان
افزایش موانع تجاری
رقبای قوی و جدید
فواید تحلیل SWOT
تجزیهوتحلیل SWOT در فرمولاسیون و انتخاب استراتژی نقش مهمی دارد. این تجزیه تحلیل یک ابزار قوی است، اما شامل یک عنصر ذهنی بزرگ است. بهتر است از آن بهعنوان یک راهنما استفاده شود و نه بهعنوان یک نسخه. تجارتهای موفق بر روی نقاط قوت خود تأکید دارند، ضعف خود را رفع میکنند و در برابر ضعفهای داخلی و تهدیدهای خارجی خود را محافظت میکنند. همچنین آنها بر روی محیط تجارت خود بهطور منظم توجه دارند و فرصتهای جدید را سریعتر از رقبای خود میشناسند و از آنها بهره میبرند.
تجزیه و تحلیل SWOT طبق شیوه زیر به برنامهریزی استراتژیک کمک میکند:
1. یک منبع اطلاعات برای برنامهریزی استراتژیک است.
2. نقاط قوت سازمان را ترسیم میکند.
3. نقاط ضعف آن را معکوس میکند.
4. واکنش خود را به فرصتها بیشتر میکند.
5. بر تهدیدهای سازمان غلبه میکند.
6. به شناسایی مهارتهای اصلی شرکت کمک میکند.
7. به تعیین اهداف برنامهریزی استراتژیک کمک میکند.
8. به شناخت گذشته، حال و آینده کمک میکند، بهطوریکه با استفاده از دادههای گذشته و فعلی، میتواند برنامههای آینده را تنظیم کند.
تجزیهوتحلیل SWOT اطلاعاتی را فراهم میآورد که به هماهنگسازی منابع و قابلیتهای شرکت با محیط رقابتی که شرکت در آن فعالیت میکند، کمک میکند.
با استفاده از جدول زیر و همفکری تیم خود می توانید نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها را برای استارتاپ خود شناسایی کنید و استراتژی خود را برای ادامه کار تعیین کنید.
نمونه های SWOT یک شرکت
در مقطعی از کارتان با این اصطلاح مواجه خواهید شد "SWOT" مهم است که با آن آشنا باشید زیرا موفقیت یک شرکت بستگی زیادی به این سه حرف دارد. بهترین راه برای یادگیری، تجزیه و تحلیل است نمونه های SWOT یک شرکت، این مقاله حاوی تعدادی تعریف عناصر SWOT است، آنها را بخوانید و همچنین با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
در این مقاله همه چیز را در مورد آن خواهید دانست "SWOT". هر شرکت یا کسبوکاری، مهم نیست که چقدر کوچک یا بزرگ باشد، برای اتخاذ بهترین تصمیمها در مورد بهبودها یا تغییرات مربوطه، نیاز به تحلیل کافی دارد.
من جالب تر از چیزی هستم که فکر می کنید، این به شما کمک می کند تا پس از دانستن همه جوانب از طریق یک تجزیه و تحلیل خوب، به روشی کاملاً متفاوت در مورد تجارت خود فکر کنید.
آیا می دانید SWOT به چه معناست؟
SWOT یعنی: نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها. اکنون از شما دعوت می کنم هر یک از این عناصر مهم را بشناسید.
نقاط قوت (آنها عوامل داخلی مثبت هستند)
این عنصر هر چیزی مثبت در مورد شرکت یا پروژه را تعریف عناصر SWOT تعریف عناصر SWOT تشکیل می دهد، شامل پرسنل، منابع انسانی یا ویژگی هایی است که شرکت به این ترتیب دارد، که در این مورد منابع نامشهود خواهد بود، مثلاً: پیشنهادات آیا آنها از نظر بهره وری سود بیشتری دارند؟ به طور خلاصه، هر چیزی که سود ایجاد می کند.
چگونه آنها را شناسایی کنیم؟
- من در چه کاری خوب هستم؟
- چه مزیتی نسبت به رقابت دارد.
- ظرفیت توسعه و تحقیق قوی وجود دارد.
- دارایی های مشهود، اعتبارات سرمایه، فناوری موجود چیست؟
- کدام ویژگیها برجستهترین هستند، دانش، سطح تحصیلات، مهارتها، اعتبار و سایر موارد.
نقاط ضعف (عوامل داخلی منفی هستند)
این جنبه ها ارزش را کاهش می دهند، به همین دلیل است که نشان دهنده یک نقطه ضعف است. شما باید همیشه در سطح حداکثری نسبت به رقابت باشید.
چگونه آنها را شناسایی کنیم؟
- منابع محدود را شناسایی کنید.
- چه عواملی مانع از مزیت من می شود.
- تجارب و دانشی که برای بهبود یا تقویت نیاز دارند چیست؟
- چه نواحی ضعیفی هستند که نیاز به توجه بیشتری دارند، که انجام نمی دهند یا نتایج مورد انتظار را ارائه نمی دهند.
فرصت ها (آنها عوامل خارجی مثبت هستند)
این عامل نمایانگر تمام دلایل احتمالی است که برای پیشرفت و رونق مناسب پروژه یا کسب و کار شما وجود دارد.
چگونه تعریف عناصر SWOT آنها را شناسایی کنیم؟
- کمال و چشم اندازی که از پروژه تجاری خود دارم مثبت است.
- چه امکاناتی برای حضور در بازار وجود دارد و چه مزایایی خواهد داشت.
- رشد کسب و کار خود را در بازار فعال مطالعه کنید، این رشد فرصت ایجاد کرده است.
- در مدت زمانی که پروژه یا کسب و کار من نتیجه خواهد داشت، امکان حفظ و رشد وجود دارد.
تهدیدها عوامل خارجی منفی هستند
عواملی که مانع از دستیابی به اهداف می شوند، رویدادها، موانع و هر چیز خارجی است که کنترل نمی شود. حفظ پلن b بسیار مهم است!
چگونه آنها را شناسایی کنیم؟
- رقابت را مشخص کنید.
- ماندگاری محصولات شما
- نظرات منفی و تغییرات در آمار مصرف.
- تغییر مداوم به دلیل به روز رسانی محصول در رقابت.
- چه موقعیت هایی می تواند کار بازاریابی انجام شده را تهدید کند.
- عواملی را که تحت کنترل نیستند و طرح ها و پروژه ها را در معرض خطر قرار می دهند، شناسایی کنید.
- این احتمال وجود دارد که نتوانید مواد اولیه یا محصول را از تامین کنندگان تهیه کنید.
تحلیل SWOT چیست تا بتوانید از آن استفاده کنید؟
آیا یک ابزار تحلیل، می تواند برای همه موقعیت ها مانند افراد، محصولات، شرکت ها، پروژه ها، مشاغل و غیره اعمال شود. در هر صورت همیشه موضوع بررسی است. گویی در حال انجام "اشعه ایکس" از موقعیت خاصی که در حال مطالعه هستید، به اصطلاح دارید.
متغیرهای تحلیل شده و آنچه در ماتریس نشان می دهند ضروری هستند. پس از تجزیه و تحلیل آنها، لازم است تصمیمات راهبردی برای بهبود وضعیت فعلی در آینده اتخاذ شود. تجزیه و تحلیل SWOT، ابزاری برای درک وضعیت فعلی موضوعات تحقیق (افراد، شرکت ها، سازمان ها و غیره)، تشخیص دقیق مشکلات است.
هدف و خط مشی مشخصی دارد. بعد از ساختن اولین تجزیه و تحلیل SWOT، توصیه می شود تحلیل های بعدی را به صورت دوره ای انجام دهید و با اولین تحلیل مشورت کنید تا ببینید آیا اهداف تعیین شده در تدوین استراتژی محقق شده است یا خیر.
شرایط بیرونی و درونی پویا هستند و برخی از عوامل در طول زمان تغییر میکنند و برخی دیگر دستخوش تغییرات جزئی میشوند، به همین دلیل این امر ضروری است. فراوانی این به روز رسانی در تجزیه و تحلیل SWOT، بستگی به نوع موضوع تحقیق مورد بررسی و زمینه ای دارد که هر یک از موقعیت ها در آن تحلیل می شوند.
چرا از تحلیل SWOT استفاده کنیم؟
از تجزیه و تحلیل محیط داخلی و خارجی شرکت، تجزیه و تحلیل SWOT، به ویژه با توجه تعریف عناصر SWOT به فرآیند بازاریابی و به طور کلی اقتصاد کسب و کار در بازار، استراتژی هایی را برای دنبال کردن شکل می دهد و انتخاب می کند.
هدف اصلی تحلیل SWOT، نتیجه گیری در مورد اینکه چگونه موضوع تحقیق می تواند با تغییرات و سردرگمی ها (فرصت ها و تهدیدها) در زمینه، با توجه به نقاط قوت و ضعف درون موضوع کنار بیاید.
این اولین قدم مهم در انجام یک تحلیل تعریف عناصر SWOT دقیق است. پس از انجام این کار، مشکل تعریف استراتژی برای دنبال کردن است.
برای شروع تحلیل SWOT چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟
برای شروع یک تجزیه و تحلیل SWOT، باید بین چهار متغیر مختلف تمایز قائل شد و عوامل مربوط به هر متغیر را مشخص کرد.
در مقابل، هر بار که تحلیلی از این نوع انجام می شود، نه تنها لازم است که a را بسازیم تجزیه و تحلیل SWOT مطابق با زمان حال، بلکه استفاده از تحلیل سیستماتیک برای پیش بینی سناریوهای مختلف در آینده که یک استراتژی جایگزین است.
نقاط قوت و ضعف، درون سازمان هستند و می توانند تاثیر مستقیم داشته باشند. را فرصت ها و تهدیدهااز سوی دیگر، خارجی هستند و تنها تحت تأثیر تغییرات در جنبه های داخلی قرار می گیرند.
هنگام طراحی تحلیل SWOT چه مواردی را باید در نظر گرفت؟
- با یک لیست بسیار طولانی تر شروع کنید، یک جلسه طوفان فکری را انتخاب کنید و لیست را به مرتبط ترین موارد محدود کنید.
- شما باید بتوانید تمام نقاط مدل را تست کنید SWOT، با استفاده از گزاره های قابل اندازه گیری و کمی تجزیه و تحلیل. به عبارت دیگر، بتوانید ثابت کنید که در آنچه می گویید خوب هستید. می توان گفت که سهم بازار به طور مداوم در حال افزایش است، اما می توان گفت که سهم بازار هر سال 10 درصد افزایش می یابد.
- تحلیل را بر اساس کوتاهمدت، بلندمدت و میانمدت قرار دهید، زیرا محصول علیرغم اینکه ممکن است در مدت زمان سپری شده بسیار خوب باشد، اما در یک دوره زمانی تاثیر مشابهی نخواهد داشت.
- چه در حال برنامه ریزی یک کسب و کار یا پروژه جدید باشید و چه در تعریف عناصر SWOT حال کاهش سود باشید، الف تجزیه و تحلیل SWOT، به ویژه هنگامی که نوبت به دستیابی به نتایج ملموس می رسد مفید است.
بیایید اکنون با نمونه های SWOT یک شرکت برویم
تجزیه و تحلیل SWOT برای یک هتل (بخش گردشگری)
شدت
- موقعیت مکانی عالی
- کارمندان آموزش دیده.
- ادغام خدمات انتقال
- ظرفیت توجه عالی
- بودجه کم
- فضای کمی بیش از حد.
- هزینه واحد حمل و نقل
- عوامل ناامنی
- محدودیت ها با ارائه دهندگان
- آسیب پذیری در برابر افکار عمومی
- هتل های رقیب اغلب بسته می شوند.
- رویدادهای مستمری ارائه می شود که گردشگران را جذب می کند.
- فضایی در محیط اطراف برای تقویت سازه وجود دارد.
تحلیل SWOT برای یک سینما
- شناخت برند.
- قدرت مالی پیشرو در بازار.
- در دسترس بودن همه فیلم های پرفروش.
- بلیط با قیمت بالا
- هزینه های عملیاتی بالا
- محدودیت ورود بر اساس سن
- فضای کمی در اتاق ها، برای فصل اول.
- ابزارهای تکنولوژیکی
- اکران فیلم های جدید.
- رشد بازارهای نوظهور
- تبلیغات منفی
- شماره مسابقه
- فصل های بد آب و هوا
تجزیه و تحلیل SWOT برای یک رستوران
- بسیار آموزش دیده.
- منو برای همه سلیقه ها و سنین موجود است.
- سرآشپز اصلی تجربه بالایی در آشپزی دارد.
- مشتریان می توانند از طریق واتس اپ دست او را بخواهند.
- ارسال شده به نظرات منفی
- برخی از ظروف گران هستند.
- در برخی فصول برخی از غذاها در دسترس نیستند.
- میز کافی برای همه افرادی که به شما اجازه ورود می دهند ندارد.
- موقعیت مکانی آسان.
- آماده سازی بیشتر توسط سرآشپز.
- زمان برنامه او بیشتر از مسابقات است.
- از طریق فناوری می توان آن را در سطح جهانی شناخت.
- برای واردات محصولات
- عنصر مالیاتی
- مقررات از استفاده از برخی مواد تشکیل دهنده جلوگیری می کند.
- تغییرات آب و هوا که مانع از بازدید افراد ناهار می شود.
نتیجه
SWOT، ابزاری ارزشمند است که می تواند برای تمام پروژه های کسب و کار یا شرکت شما و حتی بیشتر در زمان تغییر مفید باشد.
حتماً یک نسخه پشتیبان از این تجزیه و تحلیل ها نگه دارید تا بتوانید مقایسه کنید و در آینده پیشرفت های بیشتری انجام دهید. این به شما امکان می دهد فرصت ها را به حداکثر برسانید و ارزش تمام پروژه های خود را بهبود بخشید.
اینها را بگیر نمونه های SWOT یک شرکت، خواهید دید که چقدر مفید هستند، فراموش نکنید که آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
ماتریس Swot چیست و چه کاربردی دارد؟
ادر این مقاله میخواهیم به این بپردازیم که تحلیل Swot چیست چه زمانی و چگونه از آن استفاده کنیم. ماتریس Swot یکی از ابزارهایی است که امروزه در فعالیتهای مختلف هر کسب و کاری ازجمله برنامه ریزی استراتژیک، مدیریت استراتژیک و مدیریت منابع انسانی و… استفاده میشود. این ماتریس گاهی با نام ماتریس سوات هم شناخته میشود. جدول Swot یک ابزار ساده و پرکاربرد برای تحلیل و طراحی استراتژی است . تحلیل Swot شیوهای از تفکر استراتژیک است که توانسته مسیرهای سخت برنامهریزی با آمار و ارقام و دادههای کمی را به مسیری کوتاه، زودبازده، شهودی و قابل فهم تبدیل کند.
همین امر باعث شده تا این روش با استقبال بسیاری روبهرو شود. ماتریس Swot قبلاً در علوم نظامی در طراحی موقعیتهای استراتژیک جنگی استفاده میشد؛ اما کمکم از سال ۱۹۹۰ وارد فرایندهای مدیریتی و برنامه ریزی راهبردی در سازمانها شده است.
بسیاری از مشاوران حوزه کسب و کار از این ماتریس در فرایند مشاوره بیزنیس برای یافتن دیدی کلی و سریع و جامع استفاده میکنند. روشی که با گذشت چندین دهه از ظهورش، همچنان جزو پرکاربردترین متدهای تحلیل استراتژیک است.
«موفقیت و درنهایت بقای هر کسب و کار کوچک یا بزرگی به توانایی آن از آخرین تحلیل وابسته است.»
این جمله پیتر دراکر نشان میدهد که توانایی تحلیل شرایط برای هر کسب و کاری چقدر حیاتی است. ماتریس تحلیل Swot یکی از ابزارهایی است که دست شما را برای تحلیل وضعیت صنعت، بازار و کسب و کارتان باز میگذارد.
در ادامه با چیستی Swot کاربردهای آن در کسب و کار بیشتر آشنا میشویم و یک مثال Swot (نمونه تحلیل Swot ) ارائه میدهیم.
برای یادگیری حرفهای مباحث مدیریتی پیشنهاد میکنیم به دوره آنلاین MBA مدیربان نگاهی بیندازید.
ماتریس Swot چیست؟
ماتریس یا جدول Swot مخفف چیست؟ SWOT مخفف کلمات Strengths بهمعنی قوتها و Weakness بهمعنی ضعفها و Opportunities بهمعنی فرصتها و Threats بهمعنی تهدیدهاست. در ادامه به تعریف مختصری از هرکدام از این چهار کلمه میپردازیم.
قبل از ادامه به این نکته اشاره میکنیم که ۲ بعد از این ماتریس (قوتها و ضعفها) داخلی و درونسازمانی بوده و دو بعد دیگر آن (فرصتها و تهدیدها) خارجی یا برونسازمانی است.
قوتها (Strengths)
قوتها مجموعهای از توانمندیها و تخصصهای قطعی و واقعی سازمان یا کسب و کار شماست که میتوانید روی آنها ۱۰۰درصد حساب کنید. ویژگیهایی که با آنها قادر به انجام ماموریت اصلی سازمان هستید یا میتوانید هدف اصلی کسب و کار را با آنها محقق کنید.
نقاط قوت در جدول Swot میتوانند فردی یا سازمانی باشند. شما یک نیروی روابط عمومی قوی و حرفهای دارید (قوت فردی) یا کسب و کار شما در تولید محصولات، خلاق و سریع عمل میکند ( قوت سازمانی)؛ پس قابلیتها توانمندیهای داخلی سازمان شما نقاط قوت هستند.
نقاط ضعف (Weakness)
هرکدام از ما دربارۀ ضعفها و کاستیهای خودمان یا کسب و کارمان آگاهیهایی داریم و با کمی تامل وخودنقادی میتوانیم فهرستی از آنها را در تهیه کنیم. نقاط ضعف در تحلیل به اشکالات درونی Swot اشاره دارد؛ اشکالاتی که مانع رسیدن ما به اهدافمان میشود.
بهعنوان مثال تاخیر در ارسال سفارش محصولات، استفاده نادرست از مواد اولیه و هدررفتِ درصدی از آنها، تمیزنبودن محیط کاری، کمبود یا نبود نیروی بستهبندی و… نمونه هایی از نقاط ضعف در بیزینس هستند.
فرصتها (Opportunities)
فرصت، موقعیتی است در بیرون سازمان که اگر درست استفاده شود، زمینههایی را برای جهش سازمان فراهم میکند. فرصتها، بهترین موقعیتها برای به جریانافتادنِ قوتها و قدرتهای آشکار و پنهان سازمان هستند. کسب و کار شما در استفاده بهموقع از فرصتها میتواند راه چندینساله را یکساله طی کند و به موفقیتهای چشمگیری برسد.
رصد فرصتها توسط مدیر کسب و کار بسیار اهمیت دارد. فرصتها شکلهای مختلفی دارند؛ ممکن است خلائی که رقبا نمیتوانند آن را پر کنند، برای شما فرصت باشد یا دسترسی به اطلاعاتی جدید و بکر میتواند برای کسب و کارتان فرصتساز باشد.
تهدیدها (Threats)
تهدیدها مسائلی در بیرون از سازمان هستند که موقعیت شما را به تعریف عناصر SWOT خطر میاندازند و ادامه مسیر کسب و کارتان را با مشکلاتی مواجه میکنند. تهدید، عاملی بیرونی است و قوتهای شما در ایجاد بهترین موضعگیری در برابر این تهدیدها بسیار تعیینکننده است.
اگر تهدیدها نادیده گرفته شوند، میتوانند بقای یک سازمان را تحتتاثیر قرار بدهند؛ تهدیدهایی مانند گرانی مواد اولیه، رقبای جدید، فشارهای اقتصادی بر مشتریان (بهعنوان یکی از ارکان اصلی بیزینس پلن )، تغییر ذائقه و سلیقه مشتریان.
تهدیدها عموما خارج از کنترل شما هستند و پتانسیل ایجاد مشکل برای شما را دارند؛ از چیزهایی مثل یک بیماری همهگیر جهانی مانند کوید ۱۹ گرفته تا تغییرات صنعتی مربوط به کسب و کار شما یا تصمیمات دولتمردان در امور سیاسی، تجاری و … .
کاربرد ماتریس سوات در کسب و کار
استفاده از Swot در بیزنس دیدی واقعبینانه به کسب و کارتان برای شما به ارمغان میآورد؛ به این صورت که شما با آنچه هست، برنامه ریزی میکنید نه با آنچه آرزو دارید. علت شکست بسیاری از کسب و کارها برنامه ریزی بر اساس گزارههای ذهنی و غیرواقعی است.
نقش Swot در بیزینس مانند عینک واقعبینی است که مدیران کسب و کار را خیلی ساده از ابعاد پنهان کارشان آگاه میکند. ماتریس سوات میتواند درک مدیر را از نقاط قوت و ضعف آسانتر کند و مشوقی برای تقویت تفکر استراتژیک در سازمان باشد.
مدیران با Swot میتوانند فرصتها را بهتر ببینند و حتی الگوهای دستیابی به آن فرصتها را هم طراحی کنند. با کمک تحلیل Swot مدیران میتوانند هر لحظه شرایط موجود را تحلیل و سناریوهای موردنیازشان را پیشبینی کنند.
چه زمانی به تحلیل Swot نیاز داریم؟
میزان استفاده بهینه از هر ابزاری را هدف از انجام کار تعیین میکند. ابزار تحلیل Swot نیز با اهداف مختلفی استفاده میشود؛ بهعنوان مثال اگر میخواهید هنگام بررسی یک فرصت یا موقعیت تجاری میتوانید از این ابزار استفاده کرده و ۴ بخش اصلی ماتریس را درباره آن موقعیت تجاری کامل کنید و به تحلیل برسید.
ممکن است شما برای ابتدای یک پروژه به تجزیهوتحلیل نیاز داشته باشید و از سوات استفاده کنید یا در میانه راه برای اینکه بدانید در چه موقعیتی هستید از آن بهره ببرید. Swot در انتهای کار و پروژه هم برای ارزیابی مجدد کاربرد دارد و برای بررسی پایان کار نیز استفاده میشود.
دلایل اهمیت جدول Swot
- ماتریس Swot به شما در شناسایی عوامل موفقیت یا عدم موفقیت کارتان دیدگاه تازهای میدهد ؛ عواملی که حیات کسب و کار شما هستند و مزیت رقابتی بیزینس شما را تعیین یا تقویت میکنند. جدول Swot به شما این فرصت را میدهد تا با تحلیل محیط بیرونی کسب و کارتان از وضعیت رقبا غافل نشوید و نسبت فاصله خود را با آنها مشخص کنید؛
- از دلایل دیگر اهمیت تحلیل Swot شناسایی کمبودهای کسب و کارتان است. این کمبودها راههای ورود خطرها و آسیبها به کسب و کار شماست؛ بهعنوان مثال شناسایی دلایل نارضایتی مشتریان به شما کمک میکند تا با دیدی واقعبینانه برای حل آن اقدام کنید؛
- یکی دیگر از دلایل اهمیت Swot این است که مانع از بعضی خطاها میشود؛ بهعنوان مثال بعضی مدیران تهدیدها را با نقاط ضعف اشتباه میگیرند و این خطا باعث اشتباهات راهبردی بعدی در تعیین راهحل خواهد شد. ضمن اینکه تهدیدها عوامل خارجی هستند و نقاط ضعف عوامل داخلی و هرکدام به تدبیرهای مخصوص به خود نیاز دارند.
مزایای ماتریس Swot
هر ابزار مدیریتی دارای مزایا و محدودیتهایی است. نمیتوان ابزاری پیدا کرد که تمام خروجیهای مدنظر ما را داشته باشد. همیشه ترکیبی از ابزارها و تکنیکهاست که به کار میآید. Swot نیز از این قاعده مستثنا نیست. در ادامه به بعضی از مهمترین مزایا و محدودیتهای تحلیل Swot میپردازیم.
۱. بیطرف بودن تحلیل
منظور ما از بیطرف بودن آن است که Swot جهتگیری خاصی ندارد؛ زیرا عوامل داخلی و خارجی و مثبت و منفی را برمیشمارد و مانند آینهای صاف و شفاف وضعیت موجود را نشان میدهد؛ این خنثیبودن به مدیران آزادی عمل و تفکر میدهد.تعریف عناصر SWOT
۲. تحلیل چندجانبه
یک مزیت دیگر ماتریس سوات این است که پس از از تکمیل آن میتوانید ماتریس را تحلیل کرده و از ترکیب اطلاعات بهدستآمده آن به راهحلهای بسیار بدیعی برسید و کمبودهای سازمان را برطرف کنید؛ بهعنوان مثال ترکیب فرصتها و قوتها برای ایجاد یک جهش قدرتمند در کسب و کار بسیار مفید خواهد بود.
یا ترکیب قوتها و تهدیدها زمینهای فراهم میکند که شما میتوانید تهدیدهای ورودی به کسب و کارتان را با کمک قوتهای سازمان مهار کنید. یا ترکیب تهدیدها و ضعفها به شما نشان میدهد که بههیچ عنوان وارد اقدامات یا پروژههایی در آن محدوده نشوید.
۳. ساده و بیهزینه
یک امتیاز مثبت این جدول سادگی خاص آن است. این ویژگی به هر فردی با هر میزان دغدغه کمک میکند بدون نیاز به مهارتهای فنی یا پژوهش و تحلیلهای پیچیده به تحلیل روشنی از وضع خود برسد.
از طرفیswot تحلیل ارزان یا حتی بدون هزینه برای کسب و کار است و مدیر میتواند بدون صرف هزینه سنگین برای مشاور، با دانش خودش آن را انجام بدهد.
معایب یا محدودیتهای جدول Swot
۱. عدم اولویتبندی
بهعلت کیفیبودن گزارهها در ماتریس Swot امکان اولویتبندی کمیتی بین گزارههای هرکدام از آن ۴ بخش وجود ندارد و این امر بر عهده تحلیلکننده گذاشته شده است. این محدودیت باعث میشود بعضی مدیران که توان اولویتبندی اجرایی آنها پایینتر است، دچار سردرگمی شده و نتوانند ابهام بهوجودآمده را به اقدام تبدیل کنند.
۲. شفافیت کم
در بعضی موارد ممکن است یکی از گزارههای ماتریس هم قوت باشد و هم ضعف؛ بهعنوان مثال اینکه فروشگاه شما در یک خیابان پر رفتوآمد قرار دارد، یک قوت است؛ اما اینکه بهواسطه موقعیت مکانی، هزینههای اجاره و نگهداریش بسیار بالاست، یک ضعف محسوب میشود.
۳. اعمال نظر شخصی
باتوجهبه اینکه عموما در نوشتن ماتریس Swot از اطلاعات ذهنی استفاده میشود، نظر و درک شخصی افراد از ۴ عنصر قوت، ضعف، فرصت و تحلیل باهم متفاوت است؛ بنابراین ممکن است دادهها بهاندازه کافی معتبر نباشند یا سوگیری خاصی داشته باشند.
این اشکال باعث تغییر در تحلیل نهایی میشود. به همین علت امتیاز کارشناسی و اصولیبودن بعضی گزارهها در این نوع تحلیل پایین است.
دیدگاه شما