انواع ابزار مشتقه

انواع ابزار مشتقه

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / بررسی انواع اوراق بهادار و ماهیت آنها در بازار سرمایه و بورس

بررسی انواع اوراق بهادار و ماهیت آنها در بازار سرمایه و بورس

در این مقاله به بررسی انواع اوراق بهادار در بازار سرمایه و بورس ایران میپردازیم. امروزه فقط پول نقد نیست که با ارزش بوده بلکه برخی از اسناد کاغذی نظیر اسناد ملکی و سفته هستند که با دارای ارزش مالی می باشند.

اگر بخواهیم بطور خلاصه و کوتاه اوراق بهادار را تعریف کنیم، می توان گفت که به اوراق با ارزش که نوعی ابزار مالی نیز است اوراق بهادار گفته می شود که داراندگان آن دارای حقوق مالی می باشند. در ادامه بیشتر با این موضوع آشنا خواهیم شد.

تعریف اوراق بهادار

در بیان ساده میتوان گفت اوراق بهادار نوعی ابزار مالی با قابلیت نقل ‌و ‌‌انتقال است. این اوراق شامل سهام عادی، سهام ممتاز، حق تقدم، سهام جایزه، اوراق مشارکت، مشتقات، اختیار معامله و قرارداد آتی، صکوک می باشند. اوراق نام برده شده در فوق نوعی ارزش مالی را برای مالک آن به‌همراه دارد.

ﺑﻮﺭﺱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺳﻤﻲ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭﺁﻥ ﺗﺤﺖ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺧﺎﺹ، ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ و ﺳﻬﺎﻡ ﺷﺮﻛﺘﻬﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ.

با توجه به تعریف گفته شده انواع اوراق بهادار در بورس را بر اساس نوع دارایی می‌توان به سه دسته کلی تقسیم کرد.

• اوراق حقوق صاحبان سهام (سهام عادی، حق تقدم سهام و …).
• اوراق بدهی (اوراق مشارکت، اوراق قرضه، صکوک و …).
• ابزارهای مشتقه (اختیار معامله، قراردادهای آتی و …).

تعریف سهام

سهام، بیان کننده میزان مالکیت فرد از یک دارایی است. هر شخص به همان میزان برگه سهمی که در اختیار دارد مالک شرکت است. سهام می‌تواند با نام و یا بی‌نام باشد. سهام از نظر مبدا آورده سرمایه‌گذار به دو دسته‌ی سهام نقدی و سهام غیرنقدی تقسیم می‌شود.

در قانون تجارت بیان شده است: “سهم قسمتی است از سرمایه شرکت سهامی، که مشخص کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. ورقه سهم، سند قابل معامله‌ای است که نماینده تعداد سهام تحت تملک صاحب آن در شرکت سهامی می‌باشد.”

انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام

حقوق صاحبان سهام نشان دهنده حقوق مالی صاحبان یک واحد انتفاعی نسبت به دارایی های آن واحد می باشد. در ادامه با انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام بیشتر آشنا خواهیم شد.

سهام عادی چیست؟

یکی از انواع اوراق بهادار، سهام عادی می باشد. منظور از سهام عادی این است که دارنده آن بر درآمدها و دارایی های آن شرکت سهیم است. دارندگان سهام عادی حق رأی دارند و در رأی‌گیری‌ها و انتخاب اعضای هیئت‌مدیره می‌توانند شرکت کنند و در سود تقسیمی بین سهامداران، بخشی از آن سود را دریافت خواهند کرد.

بیشتر بخوانید: بررسی عوامل موثر بر قیمت سهام و رفتار بازار بورس اوراق بهادار

منظور از حق تقدم سهام چیست؟

حق تقدم یکی از انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام می باشد. اگر افزایش سرمایه از مطالبات و یا اورده نقدی تامین شده باشد بعد از افزایش سرمایه، حق تقدم سهام به آن دسته از سهامداران شرکت که در زمان برگزاری مجمع افزایش سرمایه سهامدارد شرکت بودند تعلق میگیرند.

حق تقدم ورقه ای با ارزش می باشد نه سهام اما قابلیت تبدیل به سهام را دارد. افرادی که سهام حق تقدم را دارند می توانند جهت فروش آن در بازار بورس اقدام کنند و همچنین افرادی که قصد خرید آن را دارند می توانند در بازار بورس آن را خریداری نمایند.

لازم به ذکر است که برای اینکه سهام حق تقدم را به بورس تبدیل نمایید باید مبلغی معادل ۱۰۰۰ ریال مبلغ اسمی سهم به حساب شرکت واریز نمایید.

سهام ممتاز (ترکیبی) به چه معناست؟

یکی دیگر از انواع اوراق بهادار سهام ممتاز می باشد. که بیان می کند دارنده آن بر بخشی از یک شرکت و درآمدها و دارایی های آن شرکت سهیم است.

این نوع از سهام را به دو دلیل ممتاز می‌نامند:

• از نظر پرداخت سود، سود سهام ممتاز قبل از سهام عادی پرداخت می‌شود.
• در زمان انحلال یا فروش دارایی‌های شرکت، در ابتدا بدهی‌های شرکت را تسویه می کنند. بعد از تصفیه حقوق صاحبان سهام ممتاز و سپس حقوق صاحبان سهام عادی را پرداخت می کنند.

چون سهام ممتاز ویژگی‌های سهام عادی و اوراق قرضه را با هم داراست به آن اوراق بهادار ترکیبی نیز می گویند.

سهام جایزه در بورس چیست؟

سهام جایزه یکی دیگر از انواع اوراق بهادار در بازار سرمایه می باشد. سهام جایزه به این معنی است که شرکت بجای پرداخت سود به صورت وجه نقد، سهام جایزه منتشر کند. این نوع سهام در واقع یک نوع افزایش سرمایه است.

تعریف سهام با نام registered stock

به سهامی، سهام با نام گفته می شود که نام دارنده آن در اسناد یا در برگه سهام شرکت مشخص باشد. باید در عنوان سهام با نام، عبارت «با نام» ذکر می شود.

مزایای سهام با نام متفاوت است، در صورتیکه شرکتی بخواهد از هویت همه سهامداران خود با خبر باشد سهام با نام صادر می‌کند.

سهام بی‌نام Unregistered stock چیست؟

سهام بی نام نیز نوعی اوراق بهادار است. دربرگیرنده نام صاحب سهم نیست و عبارت «با نام» روی آن ثبت نشده است. مالکیت آن با در دست داشتن ورقه سهم مشخص می شود.

اگر شخصی تمایل داشته باشد سهام بی نام خود را بفروشد، کافی است که مبلغ را دریافت کرده و سهم را به خریدار تسلیم کند. سهام بی نام به صورت سند در وجه حامل بوده مگر این که شخص دیگری در دادگاه ثابت کند که سهم متعلق به او است. سهامی که در بورس اوراق بهادار خرید و فروش می شود اغلب بی نام است.

سهام نقدی

سهام نقدی به سهامی گفته می شود که ارزش آن بصورت نقدی پرداخت شده باشد. اگر نقدی نبود قسمتی از آن به صورت نقدی و بخش دیگر بصورت تعهد پرداخت شده باشد.

سهام غیرنقدی

سهام غیرنقدی به سهامی گفت می شود که قیمت آن در قالب دارایی غیر نقدی شامل ؛ ساختمان، ماشین آلات و… نظایر آن تامین شده باشد.

سهام سرمایه‌ای (Capital stock)

سهام سرمایه ای معادل با ارزش اسمی سهام انتشار یافته یک شرکت است. سهام‌ سرمایه ترکیبی از سهام مشترک و در صورت وجود، سهام مورد نظر است. با فروش سهام‌ سرمایه شرکت برای تامین مالی پروژه های خود دیگر نیازی به پرداخت بدهی ندارد.

سهام انتفاعی

سهام انتفاعی، به سهامی گفته می شود که مبلغ اسمی آن به صاحب سهام برگردانده می شود. سهم انتفاعی زمانی نمایان می شود که سهم یک شرکت استهلاک می یابد. اگر استهلاک اتفاق بیفتد ارزش اسمی سهم به دارنده آن پرداخت می شود و سهم مستهلک شده باطل میگردد.

ارزش اسمی سهم از طریق اندوخته های اختیاری یا سود قابل تقسیم به دارنده آن پرداخت می شود.

سهام موسس

سهام مؤسس سهامی است که پس از تصویب مجمع عمومی شرکت برای جبران خدمات مؤسسان شرکت، از قسمتی از دارایی اضافه بر سرمایه باقی‌مانده شرکت به آن‌ها داده می‌شود.

انواع اوراق مبتنی بر بدهی (اوراق بدهی)

اوراق بدهی نوعی از اوراق با درآمد ثابت هستند. خریدار این اوراق برای به دست آوردن سود به دولت و شرکت‌های بزرگ وام می‌دهد.

اوراق قرضه (Bond) چیست؟

از آنجایی که اغلب شرکت ها نمی توانند وجوه مورد نیاز خود را از یک وام دهنده تامین کنند مبادرت به انتشار اوراق قرضه نموده و آن را به عموم مردم عرضه می کنند.

به این ترتیب مبالغ هنگفتی را از هزاران سرمایه گذار که هر یک بخشی کوچکی از اوراق قرضه شرکت را خریداری می کنند استقراض می نماید.

انتشار اوراق قرضه تابع شرایط و مقررات خاصی می باشد که در قوانین هر کشوری پیش بینی می شود.

طبق ماده ۵۲ اصلاحیه قانون تجارت “ورقه قرضه، ورقه قابل معاله ای است که معرف مبلغی وام است با بهره معین که تمام یا اجزای آن در موعد معین باید مستردد گردد”.

اوراق مشارکت چیست؟

اوراق مشارکت نوعی اوراق قرضه است. برای پروژه ای مشخص منتشر می شوند. دارنده این نوع اوراق نسبت به مبلغ اسمی سود حاصل از اجرای پروژه سهیم می شود. اوراق مشارکت عموما بی نام بوده و فقط به مبلغ اسمی صادر می شود و دارای کوپن حداقل سود تضمین شده در ضمیمه آن می باشد.

اوراق قرضه اسلامی (صکوک)

صکوک جمع کلمه صک، به معنای اسناد و در فارسی مترادف چک می باشد. صکوک ابزاری است که در کشورهای اسلامی به جای اوراق قرضه استفاده می شود. این اوراق مبتنی بر دارایی با درآمد ثابت یا متغیر قابل معامله در بازار ثانویه و بر اساس اصول شریعت است.

از نظر اسلام اوراق قرضه ی مبتنی بر قرض با بهره، ربا محسوب شده و حرام است. به همین دلیل نمی‌توان از این اوراق جهت تامین مالی در کشورهای اسلامی استفاده کرد. در نهایت با ایجاد بانکداری اسلامی، اوراق قرضه اسلامی یا صکوک ایجاد گردید.

اوراق اجاره (صکوک اجاره)

صکوک اجاره از مهم ترین انواع صکوک می باشد. صکوک اجاره اوراق بهاداری است که صاحب آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است. منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا بانی واگذار شده است. مدت قرارداد اجاره مشخص است.

اوراق اجاره به صورت های مختلفی دسته بندی می شوند:

• بر اساس نوع عقد میتوان به دو دسته اوراق اجاره عادی و اوراق اجاره به شرط تملیک.
• بر اساس نوع بانی به دو دسته شرکتهای عادی و موسسات مالی.
• بر اساس هدف انتشار به سه دسته شامل اوراق اجاره تأمین دارایی، اوراق اجاره تأمین نقدینگی و اوراق اجاره رهنی تقسیم نمود.

اوراق خزانه (اسلامی)

اوراق ﺧﺰاﻧﻪ به عنوان تامین کننده مالی دوﻟﺖ و با پشتیبانی و اﻋﺘﺒﺎر ﻛﺎﻣﻞ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺸﺮ می شود. دارای ﺳﺮرﺳﻴﺪ ﻳﻚ ﺳﺎل و ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. و دوﻟﺖ اوراق خزانه را ارزانﺗﺮ از ﻣﺒﻠﻎ اﺳمی ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪاران می ﻓﺮوﺷد.

از منابع مالی حاصل از فروش آنها، بدهی های دولت پرداخت می‌شود. سود پرداختی ندارند. اما به دلیل مشکلات شرعی این روش، دولت جمهوری اسلامی ایران، این اوراق را صادر کرده و به شکل مستقیم به طلبکاران غیر دولتی واگذار می کند.

گواهی سپرده Certificate Of Deposit

گواهی سپرده نوعی اوراق بهادار است. این امکان را به شخص حامل می‌دهد تا سود سپرده را دریافت کند. یک گواهی سپـرده توسط بانک منتشر و توزیع شده و دارای تاریخ سررسید و یک نرخ سود ثابت است.

سود پرداختی به‌صورت دوره‌ای از طریق کوپن‌ های گواهی سپرده پرداخت می‌شود. اصل سپرده و سودهای پرداختی نیز توسط بانک تضمین می‌شوند که می‌تواند با هر عنوانی توزیع شود.

انواع ابزارهای مشتقه

ابزار مشتقه قرارداد یا اوراقی است که ارزش آن بستگی به ارزش اوراق بهادار، کالا، شمش یا ارز اصلی دارد. ابزارهای مشتقه هیچ‌ گونه ارزش مستقلی ندارند.

منظور از قرارداد سلف (contract Forward ) چیست؟

منظور از قرارداد سلف قراردادی است که در آن دو طرف تعهد می کنند یک کالا در یک تاریخ، قیمت و کیفیت مشخص که براساس توافق طرفین تعیین می شود را مبادله کنند.

براساس قرارداد سلف، تمامی مبلغ بایستی قبلاً پرداخت گردد و کالا در سررسید تحویل شود. بر این اساس، در این معاملات، اکثرا یا پول نقد رد وبدل می شود یا اسنادی که معادل پول نقد به شمار می آیند.

قرارداد آتی (Future contract)

قرارداد آتی قراردادی است که در آن دو طرف تعهد می کنند یک کالا در یک تاریخ، قیمت و کیفیت مشخص که براساس ضوابط بازار رسمی بورس، تعیین می شود را مبادله کنند.
مبلغ این معامله یا در زمان معامله قرارداد یا در زمان سررسید معامله قرارداد تعیین می شود. قراردادها در بازارهای رسمی یا بورس انجام می گیرد.

قرارداد معاوضه ای (Swap)

قرارداد معاوضه قراردادی است که طرفین آن تعهد می کنند که برای مدت توافق شده دو دارایی یا نفع حاصل شده از دو دارایی را با کیفیت مشخص به نسبت تعیین شده معاوضه کنند. پس از تاریخ سررسید، هریک از طرفین قرارداد متعهد اند عین دارایی را به صاحب آن برگردانند. این قراردادها به صورت غیررسمی انجام می گیرند.

اختیار معامله (Option)

اختیار معامله ابزار مشتقه ای است که طبق آن، به خریدار اختیار داده می شود، در مدتی مشخص و با قیمتی معین، اوراق قرضه یا دارایی معلومی را خرید و فروش کند.

اگر حق انتخاب برای خرید باشد، آن را «حق خرید» و اگر برای فروش باشد «حق فروش» می نامند.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

ابزارمالی چیست؟

ابزار مالی هر نوع دارایی قابل معامله، مانند پول نقد، ملک، برگه سهام، اوراق بهادار، سند رسمی یا قانونی مانند و اوراق قرضه که ارزش مبادله‌ای داشته باشند، اطلاق می‌گردد. بر پایه استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی ابزارهای مالی به دو گروه تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از: ابزارهای مشتقه و ابزارهای نقد. با گروه مشاوران خبره کسب و کار ایرانیان جهت آشنایی بیشتر با زیرمجموعه ابزارهای مشتقه(اختیارات متعارف و اختیارات نامتعارف) همراه شوید.

ابزار مشتقه ابزاری است که ساختار پرداخت و ارزش آن از ارزش دارایی پایه و شاخص‌های مربوطه اتخاذ می‌شود. این ابزار به دارنده آن اختیار یا تعهد خرید یا فروش یک دارایی معین را می‌دهد و ارزش آن از ارزش دارایی مربوطه مشتق می‌شود. انواع مشتقات (سو‌آپ ها، قراردادهای آتی، اختیار معامله و پیمان آتی) به‌واسطه شیوه‌ای که در بازارها معامله می‌گردند (اوراق مشتقه فرابورس و اوراق مشتق مبادله‌ای) تمیز داده می‌شوند.

اختیارات(Option)

قراردادهای اختیار از قرن‌ها پیش شناخته‌شده است. پيشرفت در مهندسی مالی از اوایل دهه 1980 به‌طور چشمگير در رشد اختیارها که ابزارهای انعطاف‌پذیر و همه‌جانبه هستند، نشان داده‌شده است. اهمیت اختیارهای مالی از دهه 1970 به بعد است که با انتشار مقاله منسجم از بلک و شولز در اواخر سال 1973 که در مجله اقتصاد سیاسی ظاهر شد، است. بورس اختیار معامله شیکاگو در سال ۱۹۷۳ تأسیس شد و با راه‌اندازی نظامی که از فرم استاندارد استفاده می‌کرد فعالیت‌های تجاری و علاقه‌مندی دانشگاهی به این موضوع از این تاریخ پرداخته است. امروزه بسیاری از قراردادهای اختیار در شکل‌های استاندارد ایجادشده است و در بورس‌های اختیار نظام‌یافته معامله انجام می‌شود. اصطلاح “اختیارات نامتعارف” توسط مقاله مارک روبینشتاین در سال 1990 منتشر شد.

مفهوم اختیارات

اختیار معامله به خریداران حق خرید یا فروش دارایی پایه یا ابزار مالی با یک قیمت اعمال معین و در یک تاریخ خاص را می‌دهد ولی خریدار در اجرای آن تعهد ندارد. فروشنده نزد کارگزاری برای انجام کامل معامله (خرید یا فروش) اگر خریدار خواهان اعمال باشد تعهد می‌دهد. اختیاری که به دارندگان اجازه می‌دهد که دارایی را به قیمت مشخص خریداری کند اختیار خرید نامیده می‌شود. اختیاری که به دارندگان اجازه می‌دهد که دارایی را به قیمت مشخص به فروش برساند اختیار فروش نامیده می‌شود. با بالا رفتن تقاضاي سرمایه‌گذاری و مديريت ريسك با استفاده از آن، حجم معاملات آن در دهه 80، از حجم معاملات سهام پيشي گرفت كه اين واقعيت، ميزان پاسخگويي اختیارات به نيازهاي بازارهاي مالي را نمايان ساخت.

اختیارات زیرمجموعه دسته وسیع‌تر قراردادهای دعاوی احتمالی (ابزارهای مالی که عایدی آن‌ها بستگی به عایدی بعضی دارایی‌های پایه دیگر دارد) هستند؛ بنابراین برای اختیارات سهام خرید یا فروش یک واحد از سهام یک شرکت از بین سایر چیزها، به ارزش بازار سهام بستگی دارد. شاید اختیارها متداول‌ترین نوع از ادعاهای احتمالی باشند که دیده‌شده‌اند. ارزش اختیارات تابع پارامترهای ازجمله ارزش دارايي پايه (ازجمله سهام، كالا، ارز، نرخ بهره و شاخص سهام)، نوسانات آن، تاريخ سررسید و سطح پوشش آن است. تعامل تمامي اين پارامترها باعث پيچيدگي در فراگيري، كنترل و معامله اختیار می‌شود، به‌طوری‌که بدون بهره‌گیری از نرم‌افزارهای حل مدل‌های قیمت‌گذاری حاوي معادلات نسبتاً پيچيده رياضي، عملاً كار با اختیار امکان‌پذیر نيست. در معاملات اختیار، قابلیت‌ها و كاربردهاي متنوع و منحصربه‌فرد اختیار به‌عنوان يك ابزار قدرتمند در كنترل ريسك سرمایه‌گذاری و ايجاد سودآوري در شرايط مختلف نوسانات بازار (صعودي، نزولي و حتي راكد) بررسي می‌شود.

اهمیت اختیارات

مانند سایر ابزارهای مالی، قراردادهای اختیار نیز در بازارهای سازمان‌یافته مثل بورس سهام فیلادلفیا، بورس اختیارهای شیکاگو (CBOE) یا LIFFE مبادله می‌شوند اما می‌بایست میان این اختیارها و سایر اختیارهای خارج از بورس تمایز قائل شد. چون اختیارهای خارج از بورس قراردادهای سفارشی بین سرمایه‌گذاران هستند (ممکن است یک واسطه مالی خودش طرف قرارداد واقع گردیده باشد) از این منظر این قراردادها چون در پاسخ به نیاز خاصی طراحی‌شده‌اند ممکن است با شرایط پیچیده‌ای روبرو شوند و قیمت بازار برای آن‌ها مشاهده نشود بر این اساس طرفین می‌بایست به توافقی درباره ارزش‌گذاری این قراردادها برسند و فرصت‌های آربیتراژ را از بین ببرند (قیمت عادلانه). پیچیده‌تر بودن اختیارات نامتعارف نسبت به اختیاراتی که در مبادله به فروش می‌رسند (اختیارات متعارف) و طراحی آن برای بازار خارج از بورس موجب شده است که توجه محققان را به خود جلب کند.

انواع اختیارات

قراردادی که بر اساس آن خریدار اختیار معامله این حق را پیدا می‌کند که مقدار مشخصی از دارایی پایه را با مبلغ مشخصی در زمان مشخصی در آینده از فروشنده اختیار معامله خریداری نماید و یا به او بفروشد. این نوع قرارداد به‌طورکلی شامل اختیار خرید(call option) و اختیار فروش(put option) است که در هر مورد یک خریدار و یک فروشنده وجود دارد. خریدار اختیار در قرارداد اختیار خرید، صاحب این حق خواهد شد که در آینده کالایی را از فروشنده اختیار خریداری کند. فروشنده اختیار نیز متعهد می‌شود که بر اساس همین قرارداد، کالا را در زمان مشخص‌شده در صورت اعمال خریدار تحویل نماید.

حد سود و زیان در قراردادهای اختیار خرید و اختیار فروش نشان می‌دهد که خریداران اختیار معامله می‌توانند به‌صورت نامحدود سود کنند اما ضرر آن‌ها از یک حد مشخصی تجاوز نمی‌کند یعنی خریداران ضرر خود را محدود می‌کنند. در طرف مقابل فروشندگان سود محدود و زیان نامحدود خواهند داشت. سبک اعمال در قراردادهای اختیار معامله به دو صورت انجام می‌شود. اگر قرارداد در تاریخ سررسید اعمال شود درواقع سبک اعمال آن از نوع اروپایی است اما اگر در هرزمانی قبل از سررسید امکان اعمال وجود داشته باشد سبک آن از نوع آمریکایی است.

اختیارات نامتعارف(Exotic Option)

بعدازآن که درک درستی نسبت به اختیارات متعارف یافتیم لازم است به اختیارات نامتعارف به عنوان ابزارمالی در بازار خارج از بورس نیز پرداخته شود. اختیار متعارف و نامتعارف هردو ایده داشتن حق خرید یا فروش دارایی در آینده رادارند، اما سرمایه‌گذاران با استفاده از اختیارنامتعارف سود را به‌طور قابل‌توجهی متفاوت می‌کنند این بر اساس اقتضای بازار خارج از بورس است. اختیارات نامتعارف همان اختیار معاملات اروپایی و آمریکایی هستند اما در آن‌ها شرط یا شرایطی جدیدی لحاظ می‌شود که موجب رونق بیشتر این اختیارات در خریدوفروش‌ها می‌شود. به‌سادگی، یک اختیار نامتعارف، هر نوع اختیاری غیر از خریدوفروش‌های استاندارد در مبادلات عمده است.

اختیارات نامتعارف خود انواع مختلفی دارد:

1-اختیارات قیمت گزینی :سرمایه‌گذار به اعمال حق خود در طول عمر اختیار می‌پردازد اما در اختیارات متعارف این حق در زمان انجام قرارداد رخ می‌دهد.

2-اختیارات مانع: بازده بستگی به این دارد که آیا دارایی اساسی به بازه تعیین‌شده رسیده است یا خیر؟ و این حق خرید اساسی در یک قیمت اعمال از پیش تعیین‌شده تنها زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت به مانع موردتوافق رسیده باشد که این همان چیزی است متفاوت از اختیارات متعارف که می‌تواند در هر قیمت پایین‌تر از قیمت اعمال رخ دهد (خریداری کند).

3-اختیارات آسیایی: گزینه مناسبی برای کاهش نوسانات مربوط به سرمایه‌گذاری هستند.

تفاوت نهایی بین اختیارهای نامتعارف و متعارف مربوط به نحوه تجارت آن‌ها است. اختیارهای متعارف شامل خریدوفروش‌ها است و می‌تواند در مبادلات عمده مانند کبو(The Cboe) در شیکاگو یافت شوند.

«فملی»، «فخوز» و «شپنا» صدرنشین شدند

شرکت های ملی صنایع مس، فولاد خوزستان و پالایش نفت اصفهان سه شرکت برتر هفته پایانی سوم مهر، بیشترین فروش بازار فیزیکی بورس کالای ایران را به خود اختصاص داد.

- به گزارش سایت قطره و به نقل ازدنیای معدن ، بورس کالای ایران برترین های خود را در هفته سوم مهر براساس ارزش فروش شرکت ها در بازار فیزیکی اعلام کرد.

جزییات رتبه بندی جایگاه شرکت ها از لحاظ فروش به شرح زیر است: ملی صنایع مس ایران با ثبت معامله 12 هزار و 900تن مس کاتد، مس کم عیار و سولفور مولیبدن به ارزش بیش از 1019میلیارد تومان در رتبه نخست ایستاد.

فولاد خوزستان با فروش 71 هزار و 200تن تختال C و شمش بلوم به ارزش نزدیک به 918 میلیارد تومان، دوم شد.

پالایش نفت اصفهان با فروش 71 هزار و 500تن آروماتیک سنگین، لوب کات سبک و وکیوم باتوم به ارزش نزدیک به 730 میلیارد تومان، سوم شد.

پالایش نفت بندرعباس با ثبت معامله انواع ابزار مشتقه 47 هزار و 500تن وکیوم باتوم، سلاپس واکس و لوب کات سبک به ارزش بیش از 500میلیارد تومان در رتبه چهارم ایستاد.

پتروشیمی تندگویان با ثبت معامله 14 هزار و 188تن پلی اتیلن ترفتالات بطری و نساجی و نخ پلی استر در گریدهای مختلف به ارزش بیش از 425میلیارد تومان پنجم شد.

فولادمبارکه اصفهان 19 هزار و 700 تن تختال SM و ورق سرد را به ارزش نزدیک به 394میلیارد تومان فروخت و ششم شد.

ذوب آهن اصفهان با فروش 22 هزار و 597تن انواع تیرآهن و میلگرد به ارزش نزدیک به 370 میلیارد تومان هفتم شد.

پالایش نفت تهران (تندگویان) با فروش 35 هزار و 500تن گوگرد گرانوله، لوب کات سبک و سنگین و وکیوم باتوم به ارزش 360میلیارد تومان در جایگاه هشتم قرار گرفت.

شرکت معدنی و صنعتی چادرملو با ثبت معامله 50 هزار تن شمش بلوم و کنسانتره سنگ آهن به ارزش بیش از 344میلیارد تومان، نهم شد.

پتروشیمی امیرکبیر هم با فروش 9 انواع ابزار مشتقه هزار و 754 تن پلی اتیلن سبک و سنگین به ارزش بیش از 285میلیارد تومان در رتبه دهم ایستاد.

نقره را برای تحویل دی 1401 معامله کنید بورس کالا با صدور اطلاعیه ای از راه اندازی قرارداد آتی نقره برای تحویل دی ماه 1401 از روز سه شنبه 26 مهر خبر داد.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازکالاخبر ، براساس جدیدترین اطلاعیه مدیریت بازارهای مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران، قرارداد مذکور تا تاریخ 28 دی 1401 قابل معامله خواهد بود.

قراردادهای آتی در اولین روز معاملاتی بدون حد نوسان قیمتی با دوره پیش گشایش به مدت 30دقیقه در ابتدای جلسه معاملاتی آغاز و پس از انجام حراج تک قیمتی رأس ساعت 10:30 با دوره عادی معاملاتی و اعمال حد نوسان قیمت روزانه ادامه می یابد.

قیمت پایه قرارداد آتی نیز همان قیمت کشف شده در حراج تک قیمتی خواهد بود که مبنای حد نوسان قیمت روزانه برای ادامه معاملات در حراج پیوسته قرار خواهد گرفت.

در صورت عدم انجام معامله در حراج تک قیمتی، قرارداد آتی متوقف و مجددا همین فرآیند روز کاری بعد تکرار خواهد شد.

این گزارش می افزاید، 17 اسفندماه سال 99 معاملات آتی نقره به طور رسمی در بورس کالای ایران راه اندازی شد.

جزییات قرارداد آتی نقره بیانگر آن انواع ابزار مشتقه است که هر قرارداد معادل 100گرم و استاندارد کالا، ساچمه نقره مطابق استاندارد 999 است.

حد نوسان قیمت این قرارداد، مثبت و منفی 5 درصد نسبت به قیمت تسویه روز قبل بوده و قیمت تسویه در روز سررسید بر مبنای قیمت روز جهانی نقره و نرخ ارز سناست؛ سقف موقعیت های باز برای اشخاص حقیقی و حقوقی نیز 500موقعیت در هر کد معاملاتی در نظر گرفته شده است.

انواع ابزار مشتقه

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / ابزار سرمایه گذاری در بازار سرمایه

ابزار سرمایه گذاری در بازار سرمایه

وقتی صحبت از سرمایه گذاری در بورس و بازار سرمایه می شود در ذهن همه ما خرید و فروش سهام شرکت ها تداعی می شود و فراموش میکنیم که بازار سرمایه فقط از سهام تشکیل نشده است و ابزارهای تامین مالی بسیاری در بازار سرمایه وجود دارد. دراین نوشته قصد داریم شما را با انواع ابزارهای مالی در بازار سرمایه آشنا کنیم. برخی از ابزارهای سرمایه گذاری در بازار بورس ایران عبارتند از: اوراق قرضه، اوراق مشارکت، صندوق های سرمایه گذاری، سبدهای اختصاصی موجود در شرکت های سبدگردان، قراردادهای اختیار معامله شامل قراداد اختیار خرید و قرارداد اختیار فروش و …. که در ادامه به تعریف مهم ترین ابزارهای بازار سرمایه می پردازیم.

انواع ابزارهای سرمایه گذاری در بازار سرمایه

بازار سرمایه بازار بزرگی است و از انواع ابزارهای مالی تشکیل شده است. لازم است فردی که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارد با انواع ابزارهای بازار سرمایه آشنا باشد و از ویژگی های هر کدام باخبر باشد تا بتواند بهترین ابزار سرمایه گذاری در بازار سرمایه را انتخاب کند. به عنوان مثال ممکن است در شرایطی که بازار سهام ریسک زیادی برای سرمایه گذاران دارد سرمایه گذاری در اوراق بهادار گزینه بهتری باشد.

۱. اوراق بهادار

اوراق بهادار یکی از ابزارهای رایج سرمایه گذاری در بازار سرمایه هستند که نسبت به ابزارهای دیگر بازار سرمایه شناخته شده ترند. اوراق بهادار را بر اساس نوع دارایی به سه دسته کلی تقسیم می شود که عبارتند از:

یکی از مهم ترین ابزارهای مالی بازار سرمایه که بسیار رایج می باشد سهام است. انواع مختلف سهام عبارتند از: سهام عادی، سهام ممتاز، حق تقدم سهام، سهام جایزه.

سهام عادی:

شرکت های سهامی عام پس از ثبت شرکت سهام خود را در بورس عرضه می کنند به اوین باری که یک شرکت سهام خود را در بورس عرضه می کند سهام عرضه اولیه می گویند. خرید و فروش سهام در بورس رایجترین روش سرمایه گذاری در بورس است و به همین دلیل یکی از پرکاربردترین ابزارهای سرمایه گذاری در بورس، سهام است.

سهام ممتاز:

گاهی شرکت های سهامی در صورتی که اساسنامه شرکت به آن ها اجازه دهد اقدام به انتشار سهام ممتاز می کنند. سهام ممتاز سود ثابتی ارائه می دهد. ویژگی های سهام ممتاز شبیه ویژگی های سهام عادی و اوراق قرضه است بنابراین یک اوراق بهادار ترکیبی است. سهام ممتاز زمان سررسید و مالیات ندارد. دارندگان سهام ممتاز از امتیازات خاصی برخوردارند.

سهام حق تقدم:

اگر شرکت اقدام به افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی سهامداران نماید سهام حق تقدم منتشر می کند. افرادی که سهامدار شرکت بوده اند در خرید این سهام اولویت دارند به همین دلیل به آن سهام حق تقدم گفته می شود. دامنه نوسان سهام حق تقدم ده درصد می باشد و به همین دلیل برای نوسانگیران مناسب است.

سهام جایزه:

سهام جایزه بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته و اندوخته و یا مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها به سهامداران تعلق می گیرد و سهامدارن برای دریافت سهام جایزه ملزم به پرداخت هیچ مبلغی نیستند. اما سهام جایزه بلافاصله قابل معامله نیست و بعد از گذشت مدتی قابل معامله می شود.

سهام ترجیحی:

قسمتی از سهام شرکت است که فقط به کارکنان شرکت تعلق می گیرد.

اوراق بدهی

یکی از ابزارهای سرمایه گذاری در بورس اوراق بدهی هستند که دارای سود ثابتی بوده و ریسک کمی دارند این اوراق شامل اوراق قرضه، اوراق مشارکت و صکوک می باشد. با خرید اوراق بدهی در واقع شما به دولت وام داده و در قبال آن سود ثابتی را دریافت می کنید.

اوراق قرضه:

یکی از ویژگی های اوراق قرضه زمان سررسید است. در تاریخ سررسید اوراق قرضه ناشر متعهد می شود که اصل مبلغ را پرداخت کند و تا زمان رسیدن به زمان سررسید سود ثابتی را به خریداران اوراق قرضه پرداخت می کند. خریدن اوراق قرضه برای خریدار هیچ مالکیتی ایجاد نمی کند. در ایران اوراق قرضه منتشر نمی شوند.

اوراق مشارکت:

این اوراق جایگزین اوراق قرضه در کشورهای اسلامی هستند. اوراق مشارکت با مجوز بانک مرکزی صادر شده و از طریق عرضه عمومی به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در طرح هایتوسعه ای و عمرانی دارند فروخته می شود. اوراق مشارکت علاوه بر پرداخت اصل پول در زمان مقرر سود تضمین شده برای دارندگان خود به همراه دارد. این اوراق نوعی از ابزار سرمایه گذاری در بازار سرمایه است که بسیار مورد توجه می باشد.

صکوک:

اوراق صکوک شامل اوراق اجاره، اوراق مرابحه و اوراق مضاربه می باشد. صکوک اوراق بهادار مبتنی بر دارایی، با درآمد ثابت یا متغیر، قابل معامله در بازار ثانویه و مبتنی بر اصول شریعت می باشد و یک یدیگر از انواع ابزار سرمایه گذاری در بازار سرمایه است.

ابزارهای مشتقه

قرادادهای اختیار معامله:

قراردادهای اختیار معامله به قراردادهای اختیار خرید و قراردادهای اختیار فروش تقسیم می شوند. قرارداهای اختبار معامله از ابزارهای مشتقه بازار سرمایه هستند که برای مقابله با ریسک بازار بورس طراحی شده اند. به آن ها ابزار مشتقه می گویند زیرا دارایی آن ها وابسته با دارایی پایه می باشد و به تنهایی ارزشی ندارند. به عنوان مثال اوراق اختیار فروش تبعی (یکی از انواع قرادادهای اختیار معامله) بدون داشتن سهم پایه ارزشی ندارند.

انواع ابزارهای مشتقه عبارتند از قرارداد اختیار فروش، قرارداد اختیار خرید و قراداد آتی:

قرارداد اختیار خرید:

یکی از انواع ابزارهای مالی در بازار سرمایه می باشد. اختیار معامله این اجازه را به خریدار می‌دهد تا در مدت زمان معین در ازای مبلغی مشخص مقدار مشخصی از یک دارایی را در آینده از فروشنده خریداری نماید.

قرارداد اختیار فروش:

یکی از ابزارهای بازار سرمایه در ایران قرارداد اختیار فروش می باشد. در قرارداد اختیار فروش، اختیار معامله این اجازه را به خریدار خود می‌دهد تا مقدار معینی از یک دارایی را با قیمت مشخص و در زمانی معین در آینده بفروشد. در واقع به زبان ساده اختیار فروش به خریدار آن، حق فروش دارایی را می‌دهد.

قرارداد های آتی:

قرارداد آتی شبیه قرارداد اختیار معامله است با این تفاوت که در معاملات آتی برخلاف معاملات اختیاری که فقط فروشنده متعهد به انجام معامله بود در این نوع قرارداد طرفین قرارداد متعهد به انجام معامله می باشند. قراردادهای آتی یکی دیگر از بزارهای مالی بورس هستند.

۲. صندوق های سرمایه گذاری

یکی از ابزارهای مدیریت مالی بازار سرمایه صندوق سرمایه گذاری است. صندوق های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند مانند صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه گذاری در سهام (سهامی)، صندوق سرمایه گذاری مختلط، صندوق قابل معامله در بورس etf و ….

بعد از سبدهای اختصاصی که در ادامه ذکر می شود بهترین ابزار سرمایه گذاری در بازار سرمایه صندوق های سرمایه گذاری هستند.

۳. سبدهای اختصاصی در شرکت های سبدگردانی

یکی دیگر از ابزارهای بازار سرمایه که به جزو ابزارهای مدیریت مالی محسوب می شود شرکت های سبدگردانی هستند. اگر تجربه، دانش، مهارت و وقت کافی برای حضور در بورس را ندارید بهترین ابزار سرمایه گذاری در بورس برای شما شرکت های سبدگردان هستند. زیرا سبدگردان با بکارگیری تحلیلگران حرفه ای که دارای گواهینامه تحلیلگری از سازمان بورس هستند و عمدتا تجربه زیادی در بازار سرمایه دارند مدیریت سبد شما را به صورت اختصاصی انجام می دهد. سبدهای اختصاصی انواع مختلفی دارند که با توجه به میزان ریسک پذیری و سود مورد انتظاری که دارید می توانید یکی از آن ها را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید.

از بین انواع ابزار سرمایه گذاری در بازار سرمایه که ذکر شد برخی در روش مستقیم، برخی در روش غیرمستقیم و برخی در هر دو روش قابل بکارگیری هستند. در این نوشته انواع ابزارهای تامین مالی در بازار سرمایه را معرفی کردیم. سبدهای اختصاصی یکی از بهترین و کم ریسک ترین ابزارهای بازار سرمایه هستند که متاسفانه در حاشیه بوده و کمتر به آن ها توجه می شود.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.