آشنایی با اصطلاحات بورس

برای آشنایی با کارگذاری بورس، بر روی این لینک کلیک فرمایید.

مهمترین اصطلاحات بورسی که مبتدی و حرفه ای باید بدانند!

تفاوتی ندارد که اول راه آموزش یک تخصص باشید یا سال ها در آن فعال بوده باشید. در هر صورت شما نیاز دارید برای فعالیت در هر زمینه با اصطلاحات آن موضوع آشنا باشید و تسلط کافی به آن مفاهیم داشته باشید. تنها در این صورت است که می توانید خود را در میان آن اکوسیستم تصور کنید.

در دنیای بورس هم ماجرا از همین قرار است. برای ورود به دنیای بورس لازم است که با اصطلاحات و مفاهیم بورس آشنا شوید. تا پایان این مقاله شما را با مهمترین اصطلاحات بورسی آشنا خواهیم ساخت. پیشتر نیز در مقاله سهام چیست در مورد این موضوع توضیحاتی ارائه داده ایم. پیشنهاد می کنیم این مقاله را نیز از دست ندهید.

عدم آشنایی با اصطلاحات بورسی چه عواقبی دارد؟

در دنیای بورس عدم آشنایی با این مفاهیم پراهمیت ممکن است مانع از ورود شما به این موضوع نشود اما باعث می شود حتما در سرمایه گذاری های خود دچار اشتباه شوید. بهترین راه ممکن این است که مثل یک سرمایه گذار حرفه ای در ابتدا دانش ابتدایی و پایه ورود به دنیای بورس را به دست بیاورید و سپس کار خود را در این زمینه شروع کنید. مقاله اوراق بهادار نیز می تواند شروع خوبی برای آشنایی با موضوع بورس و سهام و اصطلاحات مرتبط در این حوزه باشد. بنابراین پیشنهاد می کنیم قبل از آشنایی مختصر با اصطلاحاتی که در این مقاله به آن می پردازیم حتما مقاله اوراق بهادار را بخوانید.

البته منظور ما از این گفته این نیست که در دوره های بعضا پوچ و بی محتوای بورس ثبت نام کنید بلکه با مطالعه کافی در سطح وب می توانید به نکات و آموزش های رایگان خوبی دست پیدا کنید. ما نیز در ادامه به موضوع بورس و مفاهیم آن بیشتر خواهیم پرداخت تا قدمی در جهت رفع این نیاز برداشته باشیم. بنابراین با وبلاگ سپیدار سیستم همراه بمانید.

مفاهیم و اصطلاحات بورس به 2 دسته تقسیم می شوند

مفاهیمی که هر سرمایه گذار یا علاقه مند به بورس باید از آن ها مطلع بشد به دو دسته تقسیم می شوند:

• مفاهیم عمومی در زمینه بورس
• مفاهیم مربوط به انواع قیمت سهام

در ادامه مهمترین مفاهیم از هر دسته را عنوان می کنیم.

مهمترین اصطلاحات عمومی بورس – بازار اولیه

یکی از مهمترین و اولین مفاهیمی که باید با آن ها آشنا باشید بازار اولیه است. بازار اولیه که معادل انگلیسی آن Primary Market است به وضعیتی گفته می شود که یک دارایی برای اولین بار مورد معامله قرار می گیرد.

برای مثال بازار فرض کنید شرکت الف قرار است برای اولین بار اوراق بهادار شرکت خود را برای فروش عرضه کند. به بازاری که به وجود می آید بازار اولیه می گویند. ذکر این موضوع لازم است که مفهوم بازار اولیه و عرضه اولیه دو مفهوم متفاوت هستند.

در بازار اولیه شرکت ها به صورت مستقیم سهام خود را در چهارچوب تعیین شده ای به مردم می فروشند تا سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند. این کار در قالب پذیره نویس از طریق بانک نماینده شرکت انجام می شود و فروشنده اوراق نیز شرکتی است که سهام آن در حال عرضه قرار دارد.

بازار ثانویه

اگر بخواهیم به راحت ترین شکل بازار ثانویه را برایتان تعریف کنیم باید از بورس ایران مثال بزنیم. بازار ثانویه بازاری است که در آن دارایی هایی که در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته مجدد مورد معامله قرار می گیرد. در بازار بورس که همان بازار ثانویه است شرکت جدیدی تاسیس نمی گردد و تنها سهام شرکت هایی که قبلا مورد پذیرش قرار گرفته اند دوباره مورد معامله خواهد بود.

پرتفو، پرتفوی یا Portfolio چیست؟

معمولا برای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس پیشنهاد می شود که سبدی از سهام شرکت های مختلف تهیه شود. به این مفهوم پرتفو می گویند. کارشناسان بورس معمولا توصیه می کنند که حتی در بهترین حالت و تحلیل نیز تنها به خرید یک نوع سهم که به اصطلاح تک سهمی شدن گفته می شود بسنده نکنید و پیشنهاد می کنند که خرید سهام از چند نوع مختلف صورت گیرد.

برای مثال اگر تنها سهام صنایعی که در زمینه واردات کالا فعالیت می کنند را خریداری کنید ممکن است با افزایش قیمت ارز متضرر شوید اما در صورتی که سبد سهام شما سهام شرکت های صادراتی را هم شامل شود این اتفاق منفی برای شما رخ نخواهد داد.

کد معاملاتی یا کد بورسی

یکی دیگر از مفاهیمی که لازم است با آن آشنا باشید کد معاملاتی یا کد بورسی است. این کد که برای هر سهامدار اختصاصی و ثابت است برای خرید و فروش سهام مورد استفاده قرار می گیرد. نکته مهم این است که برای خرید و فروش سهام لازم است که کد معاملاتی داشته باشید و این کد در واقع کاربردی تسهیل ساز در خرید و فروش سهم ایفا میکند. برای دریافت کد بورسی یا همان کد معاملاتی باید به یکی از شرکت های کارگزاری بورس مراجعه کنید.

شرکت کارگزاری

شرکت های کارگزاری حکم واسطه های بازار بورس را دارند. این شرکت ها بنگاه های معاملات بورس هستند که کار خرید و فروش سهام را انجام می دهند و درصد بسیار اندکی کارمزد دریافت می کنند. راستی اگر نمی دانید کارمزد چیست پیشنهاد می کنیم مقاله کارمزد چیست که در وبلاگ سپیدار به آن پرداخته ایم را مطالعه کنید. در تعریف دیگری می توانیم بیان کنیم که کارگزاری ها به عنوان وکیل تام الاختیار فروشنده و خریدار شناخته می شوند، به این معنی که سهامداران و سازمان بورس به واسطه کارگزاری ها با هم ارتباط برقرار می کنند.

کارگزاری ها حکم تسهیل گران فعالیت های بورسی را دارند. البته این شرکت های واسط بر اساس قوانین مشخصی که توسط سازمان بورس مشخص شده فعالیت می کنند و تحت شرایط خاصی انتخاب می شوند. کارگزاران در بخش های مختلف اوراق بهادار فعالیت می کنند و برای فعالیت در هر بخش نیاز به مجوز دارند.

اصطلاحات مربوط به انواع قیمت سهام – قیمت اسمی

قیمت اسمی سهم به معنای قیمت اولیه ای است که در زمان فروش سهام در بازار اولیه برای آن تعیین می شود. قیمت اولیه سهم برای فروش اولیه در بازار بورس تهران 100 تومان است. بنابراین قیمت اسمی سهم 100 تومان است. این 100 تومان معیاری برای محاسبه موارد مختلف نیز هست. برای مثال در صورتی که قصد داشته باشید میزان سرمایه یک شرکت در بازار بورس را بسنجید می توانید تعداد سهام آن را در عدد 100 ضرب کنید تا این عدد به دست بیاید.

ذکر این نکته لازم است که در شروع عرضه سهام یک شرکت برای تعیین کردن تعداد سهام یک شرکت سرمایه آن شرکت را تقسیم بر 100 می کنند. عدد به دست آمده تعداد سهام خواهد بود.

مفهوم قیمت بازار

قیمتی که برای سهام و بر اساس عرضه و تقاضا در بازار ثانویه رقم می خورد را قیمت بازار می گویند. در آشنایی با اصطلاحات بورس واقع به این معنی است که پس از عرضه سهام با قیمت اسمی آن در بازار اولیه و ورود سهم به بازار ثانویه و انجام مبادلات برای آن ارزش سهام دستخوش عرضه و تقاضا قرار گرفته و قیمت بازار برای آن ایجاد می شود.

قیمت ذاتی و قیمت دفتری

دو مورد از مفاهیم و اصطلاحات بورسی دیگری که باید به آن ها اشاره کنیم این 2 مورد است. قیمت دفتری زمانی به وجود می آید که دارایی های یک شرکت را به عنوان معیاری برای قیمت گذاری در نظر بگیریم. به این معنی که قیمت زمان خرید دارایی ها که در دفاتر مالی شرکت ثبت شده است را در محاسبات مورد استفاده قرار دهیم. در این صورت با ارزش دفتری سهام رو برو خواهیم بود.

قیمت ذاتی نیز به قیمت واقعی گفته می شود که تحت تاثیر جریانات نقد آتی، عرضه و تقاضا و دارایی های شرکت و هر عامل دیگری تعیین می شود. به این قیمت قیمت ذاتی سهام می گویند.

در این مقاله تلاش کردیم مهمترین مفاهیم و اصطلاحات بورسی که هر کسی برای شروع فعالیت در آشنایی با اصطلاحات بورس زمینه بورس باید با آن ها آشنا باشد را توضیح دهیم. در ادامه به توضیح مفاهیم و اصطلاحات بیشتر در این حوزه خواهیم پرداخت.

در پایان این مقاله پیشنهاد می کنیم با مفهوم حقوق صاحبان سهام نیز آشنا شوید تا به صورت تخصصی تر آموزش خود را در این زمینه آغاز کنید.

مهم‌ترین اصطلاحات و مفاهیم بورس (بخش اول)

شناخت مفاهیم و اصطلاحات بورس به درک بهتر بازار و تحلیل‌های دقیق‌تر کمک می کند. از این رو بر آن شدیم تا در سایت کلینیک اقتصاد به توضیح کامل و دقیق این مباحث بپردازیم. دانستن مفاهیمی چون سبدگردانی، شاخص کل، دارایی تحت مدیریت، و صندوق های سرمایه‌گذاری برای افرادی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این بازار فعال هستند ضروری است. در این مقاله پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را شرح می‌دهیم:

شاخص کل بورس چیست؟

شاخص کل بورس معیاری است که بازدهی کل بازار را از گذشته تا کنون نشان می‌دهد. این فرمول بیانگر میانگین سود و زیان سرمایه‌گذاران طی یک مدت زمان مشخص است. شاخص کل را با عنوان شاخص بازده نقدی و قیمت هم می‌شناسند. شاخص کل یک مقدار عددی است که دانستن آن به صورت مجزا کمکی به ما نخواهد کرد. از این رو شاخص را با گذشته مقایسه می‌کنند. برای انجام این کار، یک سال را به عنوان سال پایه در نظر می‌گیریم، سپس تغییرات را نسبت به سال پایه بیان می‌کنیم. سال ۱۳۶۹ به عنوان سال پایه در بورس اوراق بهادار ایران انتخاب شده و رقم پایه ۱۰۰ در نظر گرفته شده است.

دارایی تحت مدیریت (AUM) چیست؟

دارایی‌های تحت مدیریت (Asset Under Management)، که به صورت اختصاری با عنوان AUM آن را نشان می‌دهند. این شاخص معمولاً به دارایی‌های اطلاق می‌شود که یک صندوق سرمایه‌گذاری از سهام‌دارن خود دریافت کرده است. این دارایی‌ توسط نهاد یا صندوق سرمایه‌گذاری مدیریت می‌شود. باید به این نکته توجه داشت که شاخص AUM به صورت روزانه نوسان می‌کند زیرا بیانگر جریان نقدی ورودی و خروجی یک صندوق است.

بیشتر بخوانید:

پول هوشمند در بورس چگونه است؟

سبدگردانی (Separately Managed Account) چیست و به چه کسی سبد گردان می‌گویند؟

ارائه این خدمت‌ مالی به سرمایه‌گذاران خرد و کلان در دنیا قدمتی بیش از نیم‌ قرن دارد. اما در بازار نوپای بورس ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اخیرا «سبدگردانی» مورد توجه معامله‌گران و سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. هرچند تا پیش ‌از این تجربه سبدگردانی به‌طور غیررسمی دردهه های اخیر در بازار بورس تهران وجود داشته است.

سبدگردانی به معنای چیدمان ترکیبی از دارایی‌ها در قالب یک سبد است. در سبد گردانی مالکیت سبد کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار است و میزان هر یک از دارایی‌ها و قیمت دقیق خرید و فروش دارایی‌ها توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود. به بیان ساده می‌توان سبدگردانی را این گونه تعریف کرد: «سپردن پول و دارایی خود به فردی تحت عنوان سبدگردان. این فرد با استفاده از تجربه و مهارت خود با سرمایه شما اقدام به خرید و فروش سهام می‌کند». سبدگردانی به «مدیریت پرتفوی» نیز معروف است. این افراد بر اساس ویژگی‌های سرمایه گذار مانند سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه، سبدی متناسب با شخصیت او تشکیل می‌دهند و به صورت منظم آن را بررسی می‌کنند.

پرتفوی چیست؟

پرتفوی یکی از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس، واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است. اما مفهوم کاملاً واضحی در بورس دارد. پرتفوی به سبدی از دارایی‌های مالی گفته می‌شود. به‌ عبارت‌ دیگر پرتفوی ترکیبی از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آن‌ها را خریداری نموده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری است. با ایجاد سبد سرمایه‌گذاری، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران و معامله‌گران یا توسط سبدگردان‌های حرفه‌ای به صورت غیرمستقیم‌ مدیریت می‌شود. بازده سرمایه گذاری در پرتفوی معادل بازده میانگین آن پرتفوی می‌باشد. این نکته حائز اهمیت است:

ريسك پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در بیشتر موارد كمتر از متوسط ريسك سهام داخل سبد است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از اصلی‌ترین سازوکارهای سرمایه گذاری در بازارهای مالی هستند. با توجه به افزایش سرمایه‌گذاری در بورس و اوراق بهادار، هر ساله شاهد شکل‌گیری صندوق‌‌های سرمایه‌گذاری جدیدی هستیم که یکی از انواع آن صندوق سرمایه‌گذاری مشترک است. صندوق‌های مشترک با تصویب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۴ فعالیت خود را آغاز نمودند. این صندوق‌ها به عنوان یک نهاد، منابع مالی را جمع‌آوری و در سبدهای متنوعی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند. به بیان دیگر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک نوعی نهاد مالی هستند که تمرکز اصلی آن‌ها سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است.

اوراق بدهی چیست؟

اوراق بدهی همانند اوراق قرضه دولتی و شرکتی، نوعی ابزار بدهی است که با شرایط معین بین دو طرف معامله می‌شود. به بیان دیگر، اوراق بدهی اسناد یا اوراق بهاداری هستند که به‌ موجب آن شخص منتشر کننده متعهد به پرداخت بهره سالانه در زمان‌هایی مشخص به دارنده اوراق می شود. همچنین شخص منتشر کننده اوراق متعهد می شود در زمان مشخص (زمان سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند. دارنده اوراق به‌عنوان بستانکار این حق را دارد تا اصل و آشنایی با اصطلاحات بورس بهره سرمایه‌گذاری خود را دریافت کند. با این حال، پس از دریافت وجه، هیچ مالکیتی در شرکت ندارد. خریدار این نوع اوراق در واقع به شرکت‌های بزرگ و دولت وام می‌دهند تا از این طریق بهره وام خود را به طور ثابت دریافت کنند.

مصاحبه دکتر سعدوندی درباره:

نقش فروش اوراق و عملیات بازار باز در اقتصاد ایران

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)

نام اختصاری ETF مخفف عبارت انگلیسی (Exchange Traded Fund) می‌باشد. این نام به صندوق‌هایی اطلاق می‌شود که می‌توان در بازار بورس واحدهای سرمایه‌گذاری‌شان را خرید و فروش کرد. در ایران این صندوق‌ها با نام صندوق‌های قابل معامله شناخته می‌شوند. از آن جا که هر سرمایه‌گذار با حداقل سرمایه قادر به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها است. صندوق‌های ETF جزء بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری برای افراد است تا به صورت غیرمستقیم در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنند.

تحلیل تکنیکال و بنیادی

در روش تحلیل بنیادی، سرمایه گذار وضعیت مالی شرکت را از طریق صورت‌های مالی بررسی می‌کند. در این روش، مفاهیمی چون ترازنامه، صورت حساب سود و زیان و نسبت‌های مالی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند. از طرف دیگر، تحلیل تکنیکال، بدون توجه به بنیاد شرکت، بر اساس روند گذشته قیمت، اقدام به پیش بینی قیمت سهام می‌کند. در روش تکنیکال مباحثی چون روندهای صعودی و نزولی، فیبوناتچی، کانال‌های صعودی و نزولی، تئوری‌های الیوت و بسیاری دیگر مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. اغلب تحلیل‌گران معمولاً از هر دو روش برای تحلیل سهام استفاده می‌کنند.

برای یادگیری کامل مباحث تحلیل بنیادی،
در دوره‌های مقدماتی و پیشرفته « تحلیل بنیادی سهام » دکتر سعدوندی شرکت کنید.

صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی چیست؟

هدف از صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص (Index Fund) تطبیق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص‌های بازار سهام است. این شاخص می‌تواند شاخص‌ کل یا دیگر شاخص‌‌های در بازار سهام باشد. ضرورت خرید و فروش سهام در این صندوق‌ها تنها زمانی بالا می‌رود که سرمایه به‌ دلیل ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص‌، هزینه‌ کمتر و حذف ریسک مدیریت صندوق‌ می‌باشد.

ارزش خالص دارایی NAV چیست؟

برای بررسی وضعیت شرکت‌های سرمایه گذاری و صندوق‌های سرمایه گذاری از ارزش خالص دارایی استفاده می شود. برای محاسبه ارزش خالص دارایی، ارزش ذاتی دارایی‌های درون یک صندوق یا شرکت سرمایه‌گذاری را تخمین می‌زنیم، سپس خالص دارایی‌های شرکت را بر تعداد سهام تقسیم می‌کنیم تا ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم را به دست آوریم. از این طریق می‌توان ارزش خاصل دارایی شرکت را با قیمت بازاری آن مقایسه کرد.

آشنایی با مهمترین اصطلاحات بورس

چه اول راه آموزش یک تخصص باشید و چه سال ها در آن فعال بوده باشید، در هر صورت شما نیاز دارید برای فعالیت در هر زمینه با اصطلاحات آن موضوع آشنا باشید و تسلط کافی به آن مفاهیم داشته باشید. با مهم‌ترین اصطلاحات بورس آشنا شوید!

اصطلاحات بورس

اگر به تازگی با بورس آشنا شده و یا قصد سرمایه‌گذاری در این بازار را دارید، آشنایی با اصطلاحات بورس به شما کمک می‌کند تا اتفاقاتی که در این بازار بزرگ مالی می‌افتد را بهتر درک کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا با مفهوم 10 اصطلاح رایج در بازار بورس آشنا شوید.

سهام فعال

سهام فعال در بازار بورس، سهامی است که به طور روزانه و مکرر مورد معامله قرار می‌گیرد. مانند سهام شرکت‌های بزرگ و مهم، به خصوص شرکت‌هایی که نسبت به نوسانات اقتصادی و سیاسی حساس هستند.

سهام غیرفعال

برای برخی از سهام در بازار بورس به ندرت خریدار یا فروشنده‌ای پیدا میشود. به همین دلیل چنین سهامی به ندرت در بازار خرید و فروش شده و به آنها سهام غیرفعال می‌گویند. معمولا اختلاف بین قیمت خرید و فروش سهام غیرفعال زیاد است.

شاخص بورس

شاخص‌ها در بورس اعدادی هستند که وضعیت بازار را در دوره‌های قبل نشان می‌دهند. در واقع، شاخص‌ها چشم‌اندازهایی هستند که می‌توان با استفاده از آنها، استراتژی‌های مناسبی را پایه‌ریزی کرد. هر شاخص اسم خاصی هم دارد؛ مثلا شاخص کل بورس تهران «تپیکس» نامیده می‌شود. این شاخص، نشانگر روند عمومی قیمت کل شرکت‌های بورس است و تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها را نسبت به تاریخ مبدا نمایش می‌دهد.

شاخص بورس را عمیق‌تر و دقیق‌تر بشناسید:

درصد تقسيم سود

سود نقدي تقسيم شده بين سهام‌داران نسبت به سود اعلام شده شركت را درصد سود تقسیمی می‌نامند. این فاکتور بیانگر میزان تحقق سود اعلام شده از طرف شرکت است. این درصد به شما کمک می‌کند، با بررسی درصد سودهای تقسیم شده قبلی، تصمیم مناسبی در قبال سرمایه‌گذاری در شرکت مورد نظر بگیرید.

برگه سهام

حداقل هفت روز پس از آنکه تقاضای خرید یک سهم را به کارگزار ارائه کردید، برگه سهام شما آماده می‌شود. اين برگه، سند مالكيت سهام براي شما است كه در آن ميزان سرمايه شركت و مقدار مشاركت شما در سرمايه شركت (تعداد سهام) قيد می‌شود.

چنانچه مجددا از شركتي كه قبلا سهام‌دار آن بوديد، سهام بخرید، ميزان جديد سهام خريداري شده به تعداد قبلي اضافه خواهد شد و در سند جديد قيد مي‌شود و برگه قبلي سهام، ديگر ارزشی نخواهد داشت.

EPS

پیش‌بینی سود شرکت به ازای هر سهم در یک سال مالی را EPS می‌نامند. وقتی یک شرکت بخواهد سودش را تغییر دهد، چنانچه پیش‌بینی سود بیشتر از پیش‌بینی قبلی باشد، تعدیل مثبت و اگر کمتر از قبل باشد تعدیل منفی است. تعدیل مثبت معمولا منجر به افزایش قیمتی یک سهم خواهد شد.

نسبت P به E

نسبت «پی به ای» نشان دهنده نسبت «قیمت» به «درآمد» است و می‌توان اقبال بازار نسبت به سهم موردنظر را نیز با آن توصیف نمود. هرچه عدد این نسبت کمتر باشد، ریسک کمتر و در عوض سود کمتر است و بالعکس هرچه بیشتر باشد، سود و ریسک هر دو افزایش می‌یابند.

کارگزار بورس

کارگزار بورس، عضوی از سازمان بورس است که مجوز خرید و فروش سهام مشتری را دارد و درصدی از ارزش ناخالص معامله را به عنوان حق کارگزاری دریافت می‌کند. کارگزار بورس، همچنین تسهیلاتی همچون خدمات مشاوره در امر سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی برای تعیین سبد سهام سرمایه‌گذاران و مدیریت سبد سهام مشتریان را ارائه می‌دهد.

تحلیل‌گر فاندامنتال

به متخصصی که دیدگاهی بنیادی (با نیروهای غیراقتصادی مثل قدرت شرکت و نوع مدیریت) در ارزیابی سهام دارد، تحلیل‌گر بنیادی گفته می‌شود.

حتما بخوانید:

تحلیل‌گر تکنیکال

این تحلیل‌گران معتقدند که قیمت اوراق بهادار کاملا توسط عرضه و تقاضای آن تعیین می‌شود. آنها می‌گویند با وجود نوسانات هر روزه، قیمت سهام از الگوی مشخصی پیروی می‌کند و برای دوره‌های طولانی بدون تغییر باقی خواهد ماند.

مقالات مرتبط با بورس برای مطالعه بیشتر شما:

برای ورود به بورس و فعالیت در آن، بی گدار به آب نزن، آموزش درست ببین!

در محصول زیر، به صورت کاملاً کاربردی و البته ساده به شما توضیح داده‌ایم که چطور می‌توانید سرمایه‌گذاری در بورس را به صورت اصولی و دقیق آموزش ببینید:

روی لینک زیر کلیک کنید:

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.

درباره عبدالحکیم بایی

من عبدالحکیم بایی تحلیل‌گر و معامله‌گر بازارهای مالی هستم و در این سایت در تلاشم تا با ارائه آموزش‌ها و تحلیل‌هایی به‌روز و کاربردی در زمینه سرمایه‌گذاری، مدیریت و رشد مالی به شما کمک کنم تا درآمد خود را افزایش داده و در مسیر رسیدن به موفقیت و ثروت‌آفرینی قرار بگیرید.

ارتباط با من

(واتس‌اپ و تلگرام)

ما را در رسانه‌های اجتماعی دنبال کنید!

دسترسی سریع

لینک‌های مفید

از این‌که با بازنشر مطالب ‌سایت عبدالحکیم بائی با ذکر منبع به ترویج فرهنگ سرمایه‌گذاری و دانش مالی کمک می‌کنید، از شما سپاسگزارم.

آشنایی با اصطلاحات بورسی لازمه شروع به کار در بورس

در این متن در خصوص اصطلاحاتی که در بورس مورد استفاده هستند مطالبی ارائه شده است. اصطلاحات رایج در بورس باید آموخته شوند تا افراد بتوانند با استفاده از این اصطلاحات بورسی در انجام معاملات خود موفقیت خود را دوچندان نمایند.

با توجه به این که اصطلاحات دارای تعدد و تنوع هستند، در این مقاله به برخی از اصطلاحات با اهمیت تر اشاره شده است.

بورس شامل چه اصطلاحاتی است؟

شاید بتوان گفت که جزء ابتدایی ترین و مهمترین آموزش هایی که در دوره آموزشی بورس با آن مواجه هستیم، اصطلاحات بورسی است. در این بخش در خصوص انواع اطلاعات و اصطلاحات رایج در بورس مطالبی بیان می نماییم.

با داشتن دانش در خصوص اصطلاحات بورسی می توان تحلیل ها را پخته کرد و با استفاده از مفاهیم رایج در اصطلاحات، نتایجی را کسب نمود که باعث افزایش سودآوری گردد. از سوی دیگر بدون داشتن دانش در خصوص این اصطلاحات نیز نخواهیم توانست در بورس موفق باشیم.

در ادامه اصطلاحات رایج را که به عنوان پایه های آشنایی با بورس است، مورد بررسی و مطالعه قرار خواهیم داد.

اصطلاحات بورسی

شاید بسیار شنیده باشید که وقتی سخن از سهام یک شرکت به میان می آید، نماد یکی از پرکاربرد ترین اصطلاحات بورسی مورد استفاده است. با استفاده از نماد هم به صورت اختصاری با شرکت مورد نظر آشنا خواهیم شد و هم حوزه کاری آن شرکت را متوجه می شویم.

مثلا اگر با نماد «دسبحا» را شنیده باشید متوجه می شوید که این شرکت در زمینه دارویی فعالیت دارد و نام آن سبحان است. در مثالی دیگر نماد «خساپا» همان معرف شرکت خودروساز سایپا می باشد. این نحوه معرفی شرکت ها می تواند تاثیر مناسبی داشته باشد و با خلاصه سازی به این نحو می توان اطلاعات گسترده تری را در قالب مفاهیم ریزتر ارائه نمود.

حال با توجه به اصطلاح نماد باید اشاره کرد که برخی از شرکت های بورسی به دلایل متعدد متوقف شده اند و یا در بورس به فعالیت مشغول می باشند. در حالتی که شرکت فعالیت ندارد، ممکن است توقف نماد روی داده باشد که در این حالت فعالیت شرکت متوقف شده است.

چرا برای یک شرکت این حالت اتفاق می افتد؟ آیا توقف نکته ای منفی است؟ از واژگان این اصطلاح تقریبا موج منفی صادر می شود اما دقیقا برعکس می باشد و زمانی که برای شرکتی رخدادی با اهمیتی روی داده باشد، توقف نماد خواهیم داشت. در این حالت تغییرات قیمتی مثبت یا منفی شدیدی برای سهام شرکت رخ می دهد.

برای مطالعه مقالات سرمایه گذاری، بر روی این لینک کلیک فرمایید.

مجمع شرکت های پذیرفته در بورس چیست؟

سهامدارانی که سهام آن زیاد باشد و یا ارزش بالایی داشته باشد و مدیران شرکت ها در برخی موارد جهت تصمیم گیری و تبادل نظر گردهمایی تشکیل می دهند که به مجمع معروف است. به منظور ایجاد مجمع حتما ۱۰ روز قبل در روزنامه رسمی نشر آگهی می شود و در سایت کدال نیز اطلاع رسانی صورت می پذیرد.

همین مجمع گاهی جهت ارائه گزارش به سهامداران و میزان سهام تقسیمی و با حضور سهامداران در سال یکبار برگزار می شود که آن را مجمع عمومی نامند. در مقابل نیز در صورت نیاز مجمع های موردی برگزار می شود که آن را فوق العاده نامند و در آن افزایش سرمایه، تغییر نام و موارد مهم تصمیم گیری می شود که آن را مجمع فوق العاده نامند.

برای آشنایی با کارگذاری بورس، بر روی این لینک کلیک فرمایید.

اصطلاحات بورسی دیگر

سهامداران در یک دوره مالی که آشنایی با اصطلاحات بورس آن را سال مالی نامند و عموما یکساله است سهام ها را رصد می نمایند. با پایان یافتن سال مالی مجمع سالانه شکل می گیرد و گزارش شرکت توسط هیات مدیره بیان می گردد. حداکثر زمان برگزاری مجمع سالانه تا چهار ماه بعد از سال مالی است.

سهامداران به دنبال کسب سود بیشتر هستند. سود و زیان را می توان در صورت های مالی شرکت ها مشاهده نمود. در پایان سال مالی نیز یکی از گزارش های ارائه شده همین سود و زیان شرکت و عملکرد آن است.

از سوی دیگر می توان گزارش های مورد نیاز را نیز از طریق ترازنامه کسب و منتشر کرد. دارایی و بدهی های شرکت نیز دارای اهمیت بوده که این موارد در ترازنامه منعکس است.

برای آشنایی با مالیات بر ارزش افزوده، بر روی این لینک کلیک فرمایید.

اصطلاحات تخصصی مالی

صورت جریان وجوه نقد یکی دیگر از اصطلاحات بورسی است که در آن سودآوری شرکت با توجه به توان آن مورد ارزیابی قرار می گیرد. یعنی در فاصله سال های مالی، تغییرات وجوه نقد چگونه بوده است.

در ادامه با توجه به عبارت سودآوری، به سود هر سهم یا EPS اشاره می نماییم که از تقسیم کل سود پس از کسر مالیات بر تعداد سهام منتشره اشاره دارد و لذا سود هر سهم به دست خواهد آمد.

اما ممکن است تمام سودی که از سهام شرکت به دست می آید میان سهامداران تقسیم نشود بلکه قسمتی از سود برای اقدامات توسعه ای در اختیار شرکت مانده که البته این میزان نیز در گزارشات سالیانه موجود و به نظر سهامداران خواهد رسید.

این سود تقسیمی که بخش اعظمی از سود حاصله است و میان سهامداران تقسیم می شود را DPS نامند. تفاوت این سود با سود قبل در آن است که EPS میزان سود هر سهم را مشخص می کند اما DPS سود تقسیم شده به سهامداران را مشخص می کند. EPS مشخص شده ممکن است بین سهامداران تقسیم نشود.

در هر حال برنامه های توسعه ای شرکت نیز بخشی از سودآوری است زیرا شرکت ها به واسطه این موارد رشد می کنند و می توانند به سهامداران سود ارائه کنند. از سوی دیگر سود تقسیمی در برگزاری مجمع به سهامداران تعلق می گیرد و اگر قبل از آغاز مجمع سهام فروخته شود، دیگر سود تقسیمی به فرد تعلق نخواهد گرفت.

حداکثر زمان پرداخت این سود به سهامداران ۸ ماه است. نکته مهم در این قضیه آن است که میزان سود تقسیمی از بخشی از سود تا تمام آن به شرکت وابسته است و تصمیم گیران شرکت و سهامداران آن در این خصوص نظر خواهند داد.

در نهایت باید گفت که هر شرکت باید اهداف خود را در ابتدای سال مالی یا انتهای سال مالی قبل، پیش بینی نماید و میزان رشد و پیش بینی سود خود را اعلام کند. تمام این موارد باعث می شود تا با اعلام گزارش ها، سهامداران تمایل بیشتری به انتخاب شرکت های پر بازده داشته باشند. در مقالات بعدی با اصطلاحات بیشتری آشنا خواهیم شد.

آشنایی با اصطلاحات مهم بورسی!

برای ورود به بازار بورس و شروع سرمایه‌گذاری در این بازار باید با اصطلاحات بورسی آشنا شوید. این امر به شما کمک می‌کند تا بتوانید از مکانیسم بازار، پیش از فرو رفتن در آن آگاه شوید.در این بخش از طوطیا سعی کردیم به‌طور اجمالی پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس ‍را با هم مرور کنیم.

اهمیت دانستن اصطلاحات بورسی

بسیاری از افراد بدون داشتن هیچ دانشی از اصطلاحات رایج در بورس، وارد این بازار سرمایه‌گذاری می‌شوند. هرچند از دور به نظر می‌رسد که تجارت در بازار بورس نسبتا آسان است و نیازی به زمان و سرمایه زیادی ندارد، اما استفاده نکردن از فرصت آموزش اصطلاحات بورس پیش از ورود به این دنیا، روند تصمیم‌گیری شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. تجهیز کردن خود به برخی از ابزارهای اساسی و آموزش‌های لازم پیش از ورود به این بازار، به شما کمک می‌کند که بتوانید گام‌های محکم‌تری در این بازار برداشته و زودتر کسب درآمد کنید. دنیای بورس یک دنیای جدید است که در آن افراد با زبان خاص خود صحبت می‌کنند. ندانستن اصطلاحات رایج در این زبان و عدم آشنایی با آن‌ها، باعث می‌شود که شما نتوانید با افراد حاضر در این بازار ارتباط برقرار کرده و شرایط را تحلیل کنید.ندانستن اصطلاحات بورسی چه مشکلاتی را ایجاد می کند؟

روند کسب درآمد شما با ندانستن اصطلاحات بورسی، با مشکل مواجه می‌شود.

احتمال آشنایی با اصطلاحات بورس انجام معاملات با ریسک زیاد و پر خطر افزایش پیدا می‌کند.

عدم آشنایی با مهمترین اصطلاحات بورسی، درآمد و سود شما را در این بازار به حداقل خواهد رساند.

درک بازار برای شما مشکل خواهد شد و سرعت شما در یادگیری شیوه‌های معامله‌گری تا حد زیادی کاهش پیدا خواهد کرد.

بدون دانستن پر کاربردترین اصطلاحات بورسی نمی‌توانید استراتژی‌های مالی خود را تدوین کرده و ایده‌ها و اهداف مالی خود را در این بازار شکل دهید.

مهمترین و پر کاربردترین اصطلاحات بورسی

با وارد شدن در بازار بورس و با گذشت زمان با یکسری اصطلاحاتی مواجه میشوید که سایر سهامداران و یا اخبارهای اقتصادی به کار میبرند اگر مفهوم این اصطلاحات را بدانید در تحلیل کردن بازار مشکلی نخواهید داشت. در ذیل به برخی از این اصطلاحات رایج اشاره میکنیم.

کارگزاری بورس

کارگزاری بورس در واقع یک بنگاه معاملاتی برای خرید و فروش سهام است. کارگزاری‌ها را می‌توان به عنوان واسطه‌ای میان سهامداران و سامانه بورس دانست که به عنوان وکیل تام‌الاختیار دو سوی معامله، فعالیت می‌کنند. هر کارگزاری تنها می‌تواند در زمینه‌ای از بورس فعالیت کند که برای آن مجوز دریافت کرده است. این بنگاه‌های معاملاتی خدمات مختلفی را به سهامداران ارائه می‌دهند.

بیشتر بخوانید:

کد معاملاتی

زمانی که در سامانه سجام ثبت نام کرده و به یک کارگزاری مراجعه می‌کنید، یک کد معاملاتی به شما اختصاص داده می‌شود. این کد شناسه‌ای ثابت است که می‌توانید در زمان انجام معامله از آن استفاده کنید. کد معاملاتی ترکیبی از حروف و اعداد است. سه حرف اول نشان دهنده نام خانوادگی شما است. شماره‌های موجود در این کد نیز یک شماره منحصربه فرد است که در نقل و انتقالات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید:

نماد معاملاتی

نماد عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکت‌ها که برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آن‌ها در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال شرکت ملی مس ایران با نما‌د «فملی» یا پالایشگاه نفت بندرعباس با نما‌د «شبندر» در بازار بورس و تالارهای معاملاتی معرفی می‌شوند. بد نیست بدانید معمولا حرف اول در یک «نماد» نشان‌دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم خلاصه‌ای از نام شرکت است.

گره معاملاتی

چنانچه کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در 5 جلسه معاملاتی متوالی در سقف یا کف دامنه نوسان روزانه قیمت آن باشد یا یک نماد معاملاتی به‌رغم برخورداری از صف خرید یا صف فروش در پایان جلسه معاملاتی (حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌هایی با 3 میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت‌ها) به علت عدم تقارن قیمت‌های درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت 5 جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره ، کمتر از 5 درصد حجم مبنا باشد، اصطلاحا نماد مشمول گره معاملاتی خواهد شد.

توقف نماد

نماد ها یا سهام ها همیشه در حالت مجاز و قابل معامله نیستند و ممکن است به دلایل مختلفی، وضعیت آنها تغییر پیدا کند با رخ دادن یک اتفاق جدید و ویژه ارزش سهام یک شرکت تغییر می کند. البته این امری طبیعی در بورس همه کشورها است. میتوان علت عمده توقف نماد را شفافیت و نقدشوندگی بیان کرد. بدین معنی که اگر اطلاعات کامل و مشخصی از نماد یک شرکت دسترس نباشد یا میزان نقد شوندگی آن پایین باشد، نماد آن شرکت متوقف میشود.

شاخص کل

شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته‌ شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام​ شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.

سبدگردانی

چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خریدوفروش آن‌ها نیز به‌دقت آشنایی با اصطلاحات بورس توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود. ارائه این خدمت‌ مالی به سرمایه گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار نوپای ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک، اخیرا «سبدگردانی» مورد توجه قرار گرفته است.

پرتفوی (Portfolio)

به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته می‌شود. به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر آشنایی با اصطلاحات بورس آشنایی با اصطلاحات بورس دارایی‌هاست که یک سرمایه گذار آن‌ها را خریداری کرده ‌است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک سرمایه گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای‌ مدیریت می‌شود. بازده سرمایه گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در غالب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.

عرضه اولیه

به زمانی گفته می‌شود که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به عموم مردم عرضه می‌شود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام می‌شود، همچنین شرکت‌های بزرگ آشنایی با اصطلاحات بورس خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند. جزئیات سهامی که عرضه می‌شود، در امیدنامه به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.

آربیتراژ

آربیتراژ از اصطلاحات بورسی تخصصی است و در مواردی استفاده می‌شود که افراد با استفاده از اختلاف قیمت در بازارهای مختلف، سود به دست می‌آورند. در این فرآیند، معامله‌گران اقدام به خرید سهام در بازاری می‌کنند که قیمت کمتری دارد. سپس از طریق فروش آن در بازارهای دیگر با قیمت بیشتر، کسب سود می‌کنند.

بازار خرسی یا نزولی

Bear Market یکی از رایج‌ترین اصطلاحات بورسی ویژه صنعت است که روند نزولی را در وضعیت کلی بازار نشان می‌دهد. این موضوع به این معنا است که قیمت‌های تجمعی سهام پذیرفته‌شده در بازار سهام در حال کاهش است. بازار خرسی معمولا در اثر بدبینی، ترس و احساسات منفی سرمایه‌گذاران در مورد بازار یا اقتصاد به وجود می‌آید.

بازار صعودی یا گاو نر

بول مارکت یا بازار صعودی یک اصطلاح بورسی در نقطه مقابل بیر مارکت است. در این حالت بازار در حال چرخش است و روند صعودی بازار در اثر هیجان محسوس یا خوش‌بینی سرمایه‌گذاران نسبت به بازار یا اقتصاد است. در این حالت قیمت کل بازار سهام در حال افزایش است.

بتا نوسانات قیمت سهام را در مقایسه با حرکت کلی بازار اندازه‌گیری می‌کند. به عبارت بهتر بتا یکی از پر کاربردترین اصطلاحات بورسی برای سنجش رابطه میان قیمت سهام و حرکت کلی بازار است. اگر ارزش سهام بتا برابر 2 باشد، یعنی برای هر تغییر کلی در بازار، قیمت سهام دو واحد تغییر می‌کند. بتا آشنایی با اصطلاحات بورس یک معیار اندازه‌گیری مهم برای ارزیابی ریسک اضافه کردن یک سهام به سبد است. هرچه مقدار بتا بالاتر باشد، ریسک سهام نیز بیشتر است. زیرا نوسانات بازار بر روی سهم‌هایی با بتای بیشتر، تاثیر بیشتری خواهند داشت. بتاهای کمتر خطر کمتری دارند اما به همان نسبت بازده آن‌ها نیز کم است.

آلفا بازده نسبی سرمایه‌گذاری در مقایسه با کل بازار است. به عبارت بهتر می‌توان گفت که آلفا نشان می‌دهد که یک سهم در مقایسه با بازار کلی عملکرد خوبی داشته یا اینکه ضعیف بوده است. آلفا سنجش دقیق عملکرد سهام مستقل از حرکت بازار یا ارزش ذاتی سهام است.

سخن پایانی

دنیای بورس یک دنیای بسیار گسترده است که افراد در آن با زبان خاص خود صحبت می‌کنند. برای رسیدن به موفقیت در این بازار باید با اصطلاحات بورسی و زبان تخصصی آن آشنا بود. در غیر این صورت نمی‌توان هیچ معامله پر سودی را در این بازار به سرانجام رساند. بنابراین گام اول برای ورود به دنیای بورس، آموزش اصطلاحات بورس است. در این مطلب سعی کردیم تا بصورت جامع به بررسی این اصطلاحات بپردازیم. معاملاتتان پرسود!