شاخص کل (TEDPIX) چیست؟

شاخص کل بورس چیست؟

شاخص کل بورس چیست؟ منظور از دستکاری شاخص‌سازها چیست؟ چرا زمانی که قسمت عمده‌ای از نقشه بازار قرمز است و سهام بیشتر شرکت‌ها منفی است، شاخص کل مثبت می‌شود؟ برعکس این موضوع هم صادق هست، زمانی که بیشتر شرکت‌های کوچک بازار مثبت هستند، شاخص کل منفی است. در این مطلب می‌خواهیم ببینیم که شاخص کل چیست و چگونه محاسبه می‌شود. قبلا در رابطه با این که شاخص چیست صحبت کردیم و گفتیم شاخص معیاری برای سنجش تغییرات یک مولفه نسبت به گذشته است.

مثلا شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI) معیاری برای اندازه‌گیری تغییرات قیمتی کالاها و خدمات مصرفی در ایران است. با استفاده از این شاخص تغییرات قدرت خرید پول و نرخ تورم در طی زمان سنجیده می‌شود. در بازار سرمایه هم چنین شاخص‌هایی وجود دارند که شاخص کل بورس یکی از آن‌ها است.

شاخص کل بورس را از کجا ببینیم؟

سایت‌های زیادی هستند که شاخص کل را به صورت لحظه‌ای گزارش می‌کنند. اما تمام سایت‌ها می‌توانند خطا داشته باشند یا با تاخیر به‌روزرسانی شوند. بهترین شاخص کل (TEDPIX) چیست؟ مرجع برای دیدن شاخص کل بورس سایت tse.ir است.

شاخص کل بورس به چه دردی می‌خورد؟

شاخص کل بورس معیاری است که به ما نشان می‌دهد بازدهی کل بازار از گذشته تا الان به چه صورتی بوده و سرمایه‌گذاران در طی یک مدت زمان مشخص، به‌طور میانگین نسبت به گذشته سود کرده‌اند یا ضرر. به شاخص کل، شاخص بازده نقدی و قیمت هم گفته می‌شود.

در واقع شاخص کل یک مقدار عددی است که دانستن آن به تنهایی به ما کمکی نمی‌کند و باید آن را با گذشته مقایسه کرد. برای این کار یک سال را به‌عنوان سال پایه در نظر می‌گیرند و من‌بعد تغییرات را نسبت به آن سال پایه بیان می‌کنند.

در بورس اوراق بهادار ایران سال 1369 به‌عنوان سال پایه انتخاب و رقم پایه 100 درنظر گرفته شد. بعد از سال 1369 تغییرات را نسبت به همان عدد سال پایه نشان می‌دهند. شکل زیر تصویری از شاخص کل طی چند سال آخر است.

به شاخص کل به اختصار TEDPIX هم گفته می‌شود، که کوتاه شده عبارت Tehran Exchange Dividend Price IndeX است. این شاخص تغییرات قیمتی سهم‌ها و توزیع سود نقدی تقسیمی (DPS) بین سهامداران شرکت‌ها را بررسی می‌کند. به بیان دیگر شاخص کل، میانگین بازدهی سهام تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار را نشان می‌دهد.

اما ممکن است گاهی ببینید که شاخص عدد مثبتی را نشان می‌دهد اما وقتی به نقشه کلی بازار نگاه می‌کنیم، می‌بینیم در آن روز بیشتر شرکت‌های بازار وضعیتی مناسبی نداشته و با افت قیمت سهام مواجه شدند. اما دلیل این موضوع چیست؟

شاخص کل چطور حساب می‌شود؟

برای آگاهی از تغییرات شاخص می‌توان سراغ سایت شرکت مدیریت فناوی بورس تهران رفت. تغییرات مقدار شاخص به‌صورت خودکار به‌طور مداوم روی سایت بروزرسانی می‌شود. برای محاسبه این مقدار به شرکت‌ها وزن داده می‌شود. بیایید این موضوع را با یک مثال بررسی کنیم. سال کنکور را به یاد بیاورید. مثلا اگر کنکور رشته تجربی می‌دادید، اهمیت بعضی درس‌ها بیشتر بود. مثلا زیست‌شناسی ضریب چهار داشت اما درسی مثل زمین‌شناسی ضریب کمتری (ضریب یک) داشت. منظور از ضریب همان درجه اهمیت یا وزن دروس بود.

در این مثال زیست‌شناسی چهار برابر زمین‌شناسی ارزش داشت. یعنی اگر شما زیست‌شناسی را خیلی خوب و زمین‌شناسی را منفی می‌زدید، تراز کل شما مثبت می‌شد. اما اگر زیست‌شناسی را منفی می‌زدید، حتی با پاسخ به تمامی سوالات زمین‌شناسی تراز کل شما پایین‌تر از حد معمول می‌شد. برای محاسبه شاخص کل هم از روشی مثل این استفاده می‌شود. شرکت‌های بزرگ‌تر تاثیر بیشتری بر شاخص دارند. یعنی مثل همان درس زیست‌شناسی با ضریب 4 هستند در حالی‌که شرکت‌های کوچک نقش زمین‌شناسی را بازی می‌کند.

یعنی اگر شرکت‌های بزرگ مثبت باشند، احتمال این که شاخص مثبت و سهم‌های کوچک بازار منفی باشند بسیار زیاد است. عکس این موضوع هم صادق است. برای محاسبه شاخص کل از فرمول زیر استفاده می‌شود.

فرمول محاسبه شاخص کل

همان‌طور که در فرمول هم مشخص است اندازه شرکت و تعداد سهام منتشره آن در محاسبه مقدار شاخص تاثیر‌گذار است. در مقدمه سوالی در رابطه با دست‌کاری سهم‌های شاخص‌ساز مطرح کردیم. فکر می‌کنم با بررسی فرمول شاخص کل فهمیدیم که منظور از سهم‌های شاخص‌ساز چیست. به سهام شرکت‌های بزرگ که تاثیر زیادی بر مقدار شاخص می‌گذارند، سهام شاخص‌ساز گفته می‌شود.

در بعضی مواقع می‌شنویم که می‌گویند شاخص دست‌کاری می‌شود. در زمان‌هایی که بازار وضعیت مناسبی ندارد و روندی نزولی در پیش گرفته، می‌بینیم که بازارگردان‌ها و حقوقی‌ها از سهام شرکت‌های بزرگ حمایت می‌کنند تا از تاثیرات منفی آن‌ها بر شاخص کل بکاهند. این کار می‌تواند اهداف متفاوتی داشته باشد. یکی از این اهداف جلوگیری از شکست حمایت‌های مهم شاخص است. منطقه حمایت و مقاومت موضوع مهمی در تحلیل تکنیکال است.

گروهی معتقدند که بررسی وضعیت بازار و مقدار شاخص به این صورت درست نیست و باید برای همه سهم‌ها وزن و ارزش یکسانی در نظر گرفت. برای حل این مشکل شاخص هم‌وزن طراحی شد. در محاسبه مقدار این شاخص ضرایب تمامی شرکت‌ها برابر درنظر گرفته می‌شود، در این رابطه صحبت خواهیم کرد.

آیا دستکاری شاخص خوب است؟

راستش را شاخص کل (TEDPIX) چیست؟ بخواهید، شاخصی که دستکاری نشود، ارزش زیادی ندارد. بیشتر شاخص‌ها مثل S&P500 مدام در حال دستکاری شدن هستند. این شاخص‌ها در عمل صندوق‌هایی هستند که سالانه تعداد جدیدی سهم به آن‌ها اضافه و کم می‌شود. مردم نیز می‌توانند این شاخص‌ها را خرید و فروش کنند و از بازدهی کل بازار بهره‌مند شوند.

شاخص کل بورس تهران بیشتر یک نماگر است که تغییرات روزانه قیمت را گزارش می‌کند. شما قادر نیستید روی شاخص سرمایه‌گذاری کنید و در سود و زیان آن شریک شوید.

اگر دستکاری به این معنا باشد، دستکاری شاخص کل خیلی خوب است.

اما اگر دستکاری به معنای حمایت از یک سهم به‌خصوص یا تغییرات مدام در فرمول باشد تا در اخبار بگویند که شاخص بورس مثبت شد و سیگنال غلط به مردم بدهند، به هیچ عنوان پسندیده نیست.شاخص کل (TEDPIX) چیست؟

شاخص‌های دیگر بورس

شاید فکر کنید که محاسبه ضریب‌دار شاخص، کار مناسبی نیست و می‌تواند گمراه کننده باشد.

چند سهم بزرگ مثل فولاد، شستا و فارس اگر مثبت باشند شاخص هم مثبت می‌شود.

در این صورت می‌توانید به شاخص کل هم‌وزن مراجعه کنید. در شاخص کل (TEDPIX) چیست؟ این شاخص تمامی سهم‌ها مستقل از ارزش بازار شرکت‌ها، ضریب مساوی دارند.

همچنین هر صنعت شاخص مخصوص به خود را دارد. مثلا شاخص فلزات اساسی. با مقایسه این شاخص‌ها با شاخص کل، می‌شود صنعت لیدر را شناسایی کرد.

شاخص‌ 50 شرکت فعال‌تر، وضعیت سهم‌هایی را نشان می‌دهد که بیشترین معامله را داشته‌اند. در روزهای منفی بازار، سهمی که بسته باشد یا چندان معامله نشود، اثری بر شاخص کل بورس ندارد.

شاخص 30 شرکت بزرگ هم به تغییرات قیمت در بزرگ‌ترین شرکت‌ها توجه دارد. مثلا اگر شاخص هم‌وزن مثبت باشد و شاخص 30 شرکت بزرگ منفی، می‌فهمیم که پول دارد به سمت شرکت‌های کوچک‌تر می‌رود.

چه عاملی بر شاخص کل اثر می‌گذارد؟

بورس به یک آسانسور شبیه است که یک فنر در آن در حال نوسان است. شما می‌توانید فنر را بالا و پایین بکشید، اما در نهایت توانایی این را ندارید که فنر را در فاصله زیادی جابجا کنید.

اگر کسی دکمه آسانسور را بزند، چه فنر را پایین بکشید و چه به بالا هل دهید، فنر جابجایی بزرگ‌تری را تجربه می‌کند.

اتفاق‌های روزانه، شبیه به وارد کردن نیرو به این فنر هستند. این اتفاق‌ها می‌توانند شاخص کل را در یک دامنه مشخص بالا و پایین ببرند.

در این مثال، اقتصاد کلان شبیه به دکمه آسانسور است. برای مثال نرخ ارز به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های اقتصاد کلان اثر زیادی بر بازار دارد. اگر نرخ ارز بالا برود، از یکسو هر برگه سهم به ریال گران‌تر می‌شود تا ارزش دلاری آن ثابت بماند. اما از سوی دیگر محصولات شرکت‌ها هم گران‌تر می‌شود. پس توقع داریم که رشد سهام، بیشتر از رشد قیمت دلار باشد.

شاخص را درصدی بخوانیم یا عددی؟

این روزها در سایت‌های خبری و یا رسانه‌ها، اخباری از قبیل ریزش 15,000 واحدی شاخص و یا رشد 20,000 واحدی آن می‌شنویم. افراد زیادی ادعا می‌کنند که رشد هر روزه شاخص بازار تا این عدد بسیار زیاد بوده و به زودی این حباب خواهد ترکید. اما حقیقت چیست؟ آیا رشد 10,000 واحدی شاخص در این روزها، زیاد است؟

برای بررسی شاخص، بهتر است به‌جای تغییرات عددی، به تغییرات درصدی آن توجه کرد. همین چند سال پیش که شاخص زیر 100,000 واحد بود، رشد 3,000 واحدی آن به طور روزانه، رشد خیلی زیادی محسوب می‌شد، یعنی شاخص در یک روز تقریبا حدود 3% رشد کرده بود. اما الان که شاخص از 500,000 هزار واحد عبور کرده است، رشد 3,000 واحدی آن چندان زیاد نیست و تقریبا معادل 0.6% است.

بنابراین بهتر است برای تغییراتی که در شاخص اتفاق می‌افتد به‌جای عدد از درصد استفاده کنیم. استفاده از درصد به ما کمک می‌کند تا میزان تغییرات شاخص را بهتر درک کنیم و مقایسه صحیح‌تری داشته باشیم.

کاربرد شاخص‌ها

یکی از معیارهای سنجش عملکرد بازارهای مالی، شاخص‌ها هستند. با استفاده از این شاخص‌ها می‌توانید جهت حرکت و میزان تغییرات قیمت‌ها را تشخیص دهید. برای مثال می‌توان فهمید که روند کلی حرکت بازار در آینده شاخص کل (TEDPIX) چیست؟ صعودی است و یا نزولی.

از مهم‌ترین کاربرد شاخص‌ها این است که می‌شود از آن به‌عنوان مبنایی برای سنجش عملکرد پرتفوی (سبد سهام) خود استفاده کرد. به این صورت که سرمایه‌گذاران می‌توانند بازده پرتفوی خود را با بازده شاخص مقایسه کنند و به نوعی عملکرد خود را در مدیریت سهم‌هایشان مورد ارزیابی قرار دهند.

شاخص‌های بازار وضعیت و عملکرد آتی کل اقتصاد را نیز نشان می‌دهند. همچنین برای پیش‌بینی حرکات آتی قیمت‌ها و تغییرات روند احتمالی، می‌توان به تغییرات شاخص در سال‌های پیش توجه کرد. در مطالعات مالی و اقتصادی نیز افراد برای اندازه‌گیری نرخ‌های بازده بازار و مقایسه بازار بورس با سایر بازارها به مطالعه رفتار شاخص‌ها می‌پردازند.

افرادی که در بورس اوراق بهادار فعالیت می‌کنند معمولا از دو طریق بازده کسب می‌کنند.

1) بازده ناشی از تغییرات قیمت سهام

این بازده، همان بازدهی است که از نوسان قیمت سهام به‌دست می‌آید. این بازده تا زمانی که شما سهمی را دارید و اقدام به فروش آن نکردید، به‌صورتِ سود یا زیان تحقق نیافته در پرتفوی شما نشان داده می‌شود. اما به محض فروش سهم، سود یا زیان شما تحقق پیدا می‌کند.

2) بازده ناشی از سود نقدی دریافتی از شرکت‌ها

شرکت‌ها معمولا بعد از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه، همه و یا قسمتی از سود خود را بین سهامداران تقسیم می‌کنند که به آن سود تقسیمی یا DPS گفته می‌شود. شرکت‌ها در پی انتشار اخبار مربوط به توزیع سود نقدی، بانک‌هایی را معرفی می‌کنند تا سهامداران به بانک مشخص شده مراجعه کنند. افراد با در دست‌داشتن کد بورسی و کارت شناسایی خود، متناسب با تعداد سهمی که در زمان برگزاری مجمع داشتند، سود نقدی دریافت می‌کنند.

جمع‌بندی

همان‌طور که گفتیم شاخص کل بورس نشان‌دهنده میانگین بازدهی سهام تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است. در رابطه با تنوع‌بخشی قبلا صحبت کردیم. این که فرد بتواند تمامی سهم‌های موجود در بازار را داشته باشد و متناسب با شاخص کل بازده کسب کند، امری ناممکن است. ولی از طریق تنوع‌بخشی به سبد سهام و خرید سهام با ضریب بتا متفاوت می‌توان پرتفویی مناسب تشکیل داد که علاوه‌بر داشتن سهم‌های شاخص‌ساز از رشد شرکت‌های کوچک نیز جا نماند.
می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.

نقش تحلیل شاخص کل بورس ایران در خرید سهام چیست؟

اگر اهل سرمایه‌گذاری باشید، حتما در اخبار مربوط به بازار بورس و سرمایه، عبارت شاخص کل را شنیده‌اید. اینکه مثلا امروز شاخص کل بازار بورس با چند واحد افزایش یا کاهش داشته است. کسانی که در این بازار فعالیت می‌کنند حتما در مورد شاخص کل و نقش آن در روند بازار بورس اطلاع دارند. شاخص (Index) یک معیار آماری برای نشان دادن تغییرات در بازار بورس است. شاخص کل در واقع به گونه‌ای نشان دهنده میانگین بازدهی و سود سرمایه مربوط به شرکت‌های حاضردر بازار بورس است. این شاخص به دلایل گوناگون گاهی

مثبت و گاهی منفی است. در این مطلب مفهوم کلی شاخص بورس و نقش تحلیل‌های آن را به اختصار شرح خواهیم داد.

مفهوم شاخص کل بورس چیست؟

شاخص بورس، یک مقدار عددی است که نشان‌دهنده وضعیت کلی بورس است. این شاخص روند رشد یا سقوط قیمت سهام را نشان می‌دهد. در بازار بورس، شاخص‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام از نگاه خاصی وضعیت بازار بورس را نشان می‌دهند. اما شاخص کل یا TEDPIX، به‌عنوان پرکاربردترین شاخص در بورس، نشان دهنده سطح عمومی قیمت سهام است. این شاخص علاوه بر قیمت کلی سهام، میزان سود سرمایه‌گذاران را نیز نشان می‌دهد. آنچه که در بررسی بازار بورس اهمیت دارد، تغییرات شاخص کل بورس است نه مقدار عددی آن. یعنی اگر مثلا شاخص از عدد ۱۰۰۰۰ به ۲۰۰۰۰ برسد، در واقع ۵۰ درصد رشد داشته است و این به‌معنای میزان بازدهی بورس در مدت زمان مشخصی است.

با توجه به شاخص کل بورس، چه سهامی بخریم؟

سرمایه‌گذاران در بازار بورس، همواره باید نگاهی به شاخص کل بازار بورس داشته باشند. اگر این شاخص کل، به سمت منفی رفته باشد، واکنش سرمایه‌گذاران متفاوت است. در این شرایط معمولا بسیاری از سهم‌ها منفی شده و بسیاری دیگر با صف فروش روبرو می‌شوند. در این شرایط، بعضی از افراد در صف فروش می‌روند و بعضی دیگر اقدام به خرید سهام می‌کنند. بعضی از سهامداران نیز در این شرایط هیچ عکس‌العملی ندارند و منتظر شرایط بهتری می‌مانند. تمامی این واکنش‌ها بر مبنای تحلیل‌های مختلف سرمایه‌گذاران انجام می‌شود. وارن بافت، یکی از بزرگان بازار بورس و سرمایه در آمریکا، معتقد است که در بازار منفی نباید ترسید. به عقیده او در این بازار باید به‌دنبال فرصت‌های خوب بود و روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد. بازار بورس بازاری بلندمدت است که باید در آن صبور بود. زمانی که شاخص کل بورس منفی است، شاید تحلیل تکنیکال، که عموما بر سود کوتاه مدت تمرکز دارد، خیلی کارگشا نیست و باید کمی عمیق‌تر به بازار نگاه کرد و مسائل ریشه‌ای‌تری را بررسی کرد.

اگر شاخص کل بورس منفی بود چه سهامی بخریم؟

بسیاری از تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران بر این باورند که در بازار سرمایه، و زمانی که شاخص کل منفی است، بهترین کار رفتن به سراغ سهام شرکت‌های بنیادی و شرکت‌هایی است که در وضعیت سودآوری خوبی هستند. یعنی در این بازار نباید ترسید. باید ریسک کرد. این همان موضوعی است که در تحلیل بنیادی به آن اشاره می‌شود. در این تحلیل، به وضعیت کلی اقتصاد کشور، وضعیت تولید، وضعیت شرکت مورد نظر، سابقه مالی و سهام آن شرکت و شرایط کلی سیاسی و اجتماعی توجه می‌شود. این تحلیل نه فقط در بازار بورس، که در بازار فارکس و ارز دیجیتال هم کاربرد دارد. با توجه به این تحلیل، زمانی که شاخص کل بورس منفی است، باید به سراغ سهم‌هایی رفت که تحت تاثیر بازار نباشند. این سهم‌ها معمولا زمانی که بازار دچار رکود می‌شود، خودشان را نشان می‌دهند. اگر به سراغ سهامی با این شرایط بروید، ریسک سبد سهام شما کاهش پیدا کرده و حتی در بازار منفی هم سود خواهید کرد. این سهام معمولا همان مواردی هستند که در زمان مثبت بودن شاخص کل، افت قیمت پیدا می‌کنند و حالا باید از آن‌ها فاصله گرفت.

پایان‌بندی

بازار بورس همانند دیگر بازارهای مالی، همواره رو به رشد و صعودی نیست. این بازار به دلایل مختلف روزهای طولانی منفی می‌شود. با توجه به مطالبی که گفتیم، منفی بودن شاخص کل بازار بورس، همواره یک اتفاق پرچالش در بازار بورس و سرمایه است. چرا که در این شرایط، افراد با واکنش‌های احساسی و غیرمنطقی، به‌سرعت سرمایه خود را از دست می‌دهند. بازار بورس فضایی احساسی نیست. اگر به‌دنبال سودهای کوتاه مدت باشید، در هنگام منفی شدن بازار، تمام معادلات ذهنی شما به‌هم خواهد ریخت. به‌خاطر داشته باشید، منفی بودن شاخص کل بورس، نشان‌دهنده ضرر در این بازار نیست. به آن به چشم فرصتی برای سرمایه‌گذاری و کسب تجربه نگاه کنید.

مشکلات محاسبه شاخص کل بورس

یکی از معیارهای اصلی برای تحلیل روند بازار سرمایه ایران، شاخص کل بورس است و این عدد را به عنوان نمایانگر وضعیت سهام شرکت ها می دانند و قطعا شما نیز تا حدودی با این مفهوم آشنا هستید؛ اما برخی از فعالان بازار سرمایه معتقدند که این شاخص معیار خوبی برای قضاوت درباره کلیت سهم ها نمی تواند باشد و نحوه محاسبه آن مشکلات جدی دارد و حتی شائبه هایی نیز در خصوص دستکاری این عدد مطرح می کنند. به همین دلیل در این مقاله به دنبال شناسایی مشکلات محاسبه شاخص کل بورس هستیم و قصد داریم این موارد را با شما به اشتراک بگذاریم، پس اگر شما نیز به این موضوع علاقه مند هستید، ما را تا پایان مقاله همراهی کنید.

شاخص کل بورس چگونه محاسبه می شود؟

برای شناسایی مشکلات محاسبه شاخص کل بورس، در ابتدا بایستی با نحوه محاسبه آن آشنا شویم.

شاخص کل بورس تهران همان عددی است که معمولا در اخبار و رسانه ها پخش می شود و به طور علمی تر، شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) نام دارد و به طور کلی میانگینی از قیمت و بازده سهام شرکت ها بر اساس وزن آن ها به شما ارائه می کند و تاثیر شرکت های کوچک در محاسبه این شاخص در مقایسه با تاثیر شرکت های بزرگ این بازار با یکدیگر برابر نیست.

به عنوان مثال در کنکور ریاضی، مفهومی به نام «ضریب» وجود داشت که بر اساس آن نمرات درس فیزیک ضرب در 9 می شد و درسی مانند ادبیات ضرب در 4 می شد و قطعا تاثیر نمرات درس فیزیک از ادبیات بیشتر بود؛ در بورس تهران نیز وضعیت به همین شکل است و سهام شرکتی مانند فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) که یکی از بزرگترین شرکت های بازار سرمایه است، در مقایسه با سهام شرکت ایران مرینوس «نمرینو» که یک شرکت کوچک با ارزش بازار پایین است، تاثیر بیشتری در نوسانات شاخص کل بورس دارد و به طور خلاصه شرکتی که تعداد سهام و قیمت بیشتری دارد، میزان تاثیرگذاری آن بیشتر است. بنابراین اصلی ترین نکته در خصوص محاسبه شاخص کل، وزن دادن به شرکت هاست که آن را با شاخص هم وزن متفاوت کرده است و به طور کلی شاخص کل بورس طبق فرمول زیر محاسبه می شود:

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، شرکت هایی که تعداد سهام بیشتر و همچنین قیمت بالاتری دارند، قطعا تاثیر آن ها در محاسبه عدد شاخص کل بیشتر خواهد بود و تاثیر بسیار زیاد سهم های شاخص ساز یکی از اصلی ترین مشکلات محاسبه شاخص کل بورس است.

آیا شاخص کل بورس بیانگر وضعیت کلیت بازار است؟

قطعا برای شما نیز پیش آمده است که بازدهی سبد سرمایه گذاری شما با آنچه که در شاخص کل اتفاق افتاده، متفاوت بوده است. به عنوان مثال ممکن است در یک روز کاری، بازدهی کلیت پرتفوی شما منفی باشد، اما شاخص کل عدد مثبت را نشان می دهد و شما نیز احتمالا از این موضوع تعجب خواهید کرد. ریشه اصلی این اتفاق را بایستی در مشکلات محاسبه شاخص کل بورس و عوامل تاثیرگذار بر آن شناسایی کنیم.

مشکلات محاسبه شاخص کل بورس

بارها از سوی فعالان بازار سرمایه، نحوه محاسبه شاخص کل مورد انتقاد قرار گرفته است و حتی بعضی از افراد معتقدند این عدد در مواقع حساس، دستکاری می شود؛ اما آنچه که واضح است، مشکلات محاسبه شاخص کل بورس و عوامل تاثیرگذار بر آن است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

شرکت های شاخص ساز

برخی از شرکت های بازار سرمایه را اصطلاحا شاخص ساز می نامند و همانطور که که از اسم آن مشخص است، منظور از این عبارت، تاثیر نوسانات این شرکت ها در ساختن عدد شاخص کل است و در واقع این شرکت ها، بیشترین ارزش بازار را در میان شرکت های فعال در بازار سرمایه دارند. در تصویر زیر، صفحه اول سایت tsetmc را مشاهده می کنید.

در تصویر بالا، در یکی از بخش های این سایت که با رنگ قرمز کادر بندی شده است، سهم هایی را مشاهده می کنید که بیشترین تاثیر را در نوسانات شاخص کل داشته اند و شرکت های شاخص ساز در این قسمت شناسایی می شوند. بنابراین عدد شاخص کل بورس، به جای نمایان کردن وضعیت کل سهم های بازار، بیشتر بیانگر وضعیت سهام شرکت های شاخص ساز است؛ به همین دلیل عدد شاخص کل نمی تواند معیار خوبی برای بررسی وضعیت سهم های کوچک بازار سرمایه باشد و اگر شما به عنوان یک سرمایه گذار، پرتفویی متشکل از سهم های کوچک در اختیار داشته باشید، احتمالا عدد شاخص کل بورس، کارایی زیادی برای شما نخواهد داشت.

شاخص کل بورس تهران از فرابورس متمایز است

یکی دیگر از مشکلات محاسبه شاخص کل بورس، تاثیر نداشتن سهم های فرابورسی است و نکته ای که سرمایه گذاران باید به آن دقت کنند، این است که شاخص کلی که در رسانه ها به آن اشاره می شود، مخصوص بورس اوراق بهادار تهران است و شرکت های فرابورس، نقشی در به وجود آوردن این عدد ندارند و شاخص کل بورس برای افرادی که سبد سرمایه گذاری خود را از میان شرکت های فعال در فرابورس انتخاب می کنند، نمی تواند معیار مناسبی باشد.

نقش عرضه اولیه شرکت ها در شاخص کل

یکی دیگر از مشکلات محاسبه شاخص کل بورس، تاثیر عرضه اولیه ها در بالا رفتن این عدد است. در سالیان اخیر ده ها شرکت کوچک و بزرگ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده اند و همانطور که می دانید، معمولا برای بالا بردن جذابیت خرید عرضه های اولیه، قیمت آن را منصفانه و یا حتی پایین تر از ارزش واقعی، در نظر می گیرند و این موضوع باعث بالا رفتن تقاضا برای خرید سهام این شرکت ها می شود و در روزهای بعد از عرضه اولیه، صف خرید سنگین بر روی این نمادها به وجود می آید و چند روز پشت سرهم قیمت سهام این شرکت ها بالا می رود و این موضوع باعث بالا رفتن عدد شاخص کل می شود؛ اما با توجه به میزان تخصیص کم سهام شرکت های عرضه شده برای اولین بار، بالا رفتن قیمت آن تاثیر چندانی در پرتفوی سهامداران ندارد.

به عنوان مثال پس از عرضه اولیه شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) در اوایل سال 1399 که با مشارکت خوب سرمایه گذاران روبرو شد، در روزهای بعد، صف های خرید سنگین برای این نماد به وجود آمد و بالا رفتن قیمت آن باعث افزایش عدد شاخص کل شده بود.

بنابراین بخشی از رشد شاخص کل بورس در سال های اخیر مربوط به عرضه اولیه شرکت های مختلف است و ارتباطی با بازدهی شرکت های فعال در آن ندارد و این موضوع شاخص کل (TEDPIX) چیست؟ را می توان به عنوان یکی از مشکلات محاسبه شاخص کل بورس در نظر گرفت.

آیا عدد شاخص کل دستکاری می شود؟

منظور از دستکاری در شاخص کل بورس به اینصورت است که ممکن است در بعضی از مواقع که کلیت سهم های بازار منفی هستند، با ایجاد هیجانات و بالا بردن قیمت سهم های شاخص ساز، عدد شاخص کل را مثبت کنند؛ اما وقتی که سهامداران به پرتفوی خود مراجعه می کنند، هیچ تناسبی میان سبد خود و بازدهی شاخص کل نمی توانند به وجود بیاورند.

به عنوان مثال در یک روز کاری ممکن است بیشتر سهم ها در محدوده منفی معامله شوند، اما با استفاده از نمادهایی مانند فولاد، فملی، شستا، کچاد، کگل و. که وزن سنگینی در محاسبه این عدد دارند، بتوانند شاخص کل بورس را مثبت کنند.

جمع بندی

شاخص کل بورس یکی از اعدادی است که معمولا در میان فعالان بازار سرمایه شنیده می شود و از آن به عنوان معیاری برای تحلیل وضعیت بازار سرمایه استفاده می کنند؛ اما نحوه محاسبه این شاخص، دارای مشکلاتی از قبیل تاثیر سهم های شاخص ساز، تاثیر عرضه اولیه شرکت ها در بالا بردن آن و. است.

۸ شاخص مهم در بورس اوراق بهادار تهران

۸ شاخص مهم در بورس اوراق بهادار تهران
۱- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
۲- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
۳- شاخص بازده نقدی TEDIX
۴- شاخص صنعت و شاخص مالی
۵- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
۶- شاخص بازار اول و بازار دوم
۷- شاخص ۵۰ شرکت برتر
۸- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

فعالان بازار سرمایه برای دست یافتن به شاخص کل (TEDPIX) چیست؟ سود مناسب در خرید و فروش سهام شرکت‌های بورسی، ناگزیر به بررسی روند قیمت یا بازده سهام شرکت‌ها هستند؛ به همین منظور سهامدار از طریق قیمت سهام، سود شرکت در دوره‌های مختلف، بررسی روند بازدهی صنعت مربوطه و همینطور بررسی وضعیت بازار اقدام به تصمیم‌گیری در مورد خرید، فروش یا نگهداری نماد مورد نظر خواهد کرد. بنابراین سهامداران نیازمند استفاده از شاخص‌ها (Index) هستند که از این طریق بتوانند به اطلاعات عمومی قیمت یا بازدهی در میان تمام یا گروهی از شرکت‌های بورسی دست پیدا کنند.

شاخص چیست؟

شاخص در لغت به معنی نمودار، مرتفع است و به آنچه اطلاق می‌شود که مقدار آن ماهیت چیزی را مشخص کند.

در علم اقتصاد، شاخص معیاری است آماری که نشان دهنده تغییرات در بازارهای متفاوت است.

به صورت کلی شاخص را می‌توان نشان‌دهنده سطح عمومی پارامتری مشخص -به طور معمول قیمت یا بازدهی- در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی تعریف کرد.

در بازار بورس اوراق بهادار سطح عمومی قیمت کل شرکت‌های بورسی، معیاری برای سنجش وضعیت کلی بازار اوراق بهادار یا وضعیت بخش یا صنعت خاصی در این بازار است و شاخص بازدهی (قیمت و بازده نقدی) نیز نشان‌دهنده سطح عمومی بازدهی کل شرکت‌های بورس اوراق بهادار است. در ادامه به معرفی اجمالی و کاربرد انواع این شاخص‌‌های موجود در بورس اوراق بهادار پرداخته می‌شود.

شاخص کل چیست ؟

لطفا به قوانین نشر محتوا در فضای مجازی احترام گذاشته و از انتشار مجدد این فایل ها خودداری کنید.

اخبار مرتبط

گواهی حق تقدم چیست ؟

اسکالپ تریدینگ چیست ؟

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

تفاوت بازار اول با دوم بورس چیست؟

ارزش دفتری چیست ؟

راز و روش ثروتمند شدن و موفقیت در بورس ایران چیست؟ 10 نکته

تفاوت بین کارگزاری های بورس: کدام را انتخاب کنیم؟

افزایش سرمایه چیست ؟

استراتژی چیست ؟

- ریشه کلمه استراتژی از واژه یونانی ” استراتگوس ” گرفته شده است
- به معنای فرماندهی و رهبری است.
- یک سرمایه گذار حرفه ای همیشه بازار را دشمن خود می پندارد
- بهتر است ابتدا به مسئله دشمن شناسی یا بررسی بازار بپردازیم.

انواع ریسک در بازار سهام

- ریسک سیستماتیک؛ مربوط به وقایع کلان اقتصادی، تحولات سیاسی و… بوده
- ریسک غیر سیستماتیک؛ ناشی از رخدادهای داخلی بازار سهام نظیر شرایط صنعت، وضعیت کلی شرکت چراغ بورس - آموزش بازارهای مالی
- ریسک به انواع و اقسام مختلفی تقسیم می شود
- ریسک های بازار مالی را می توان در دو دسته سیستماتیک و غیرسیتماتیک

شرط خروج از معامله در استراتژی MPM

- شرط اول: میانگین متحرک کوتاه مدت از بالا به پایین میانگین بلند مدت را قطع کند.
- شرط دوم: پارابولیک سار در بالای نمودار قیمت قرار گیرد.
- شرط سوم: خط مکدی در زیر خط سیگنال قرار بگیرد.
- .