انواع بازارهای مالی
ممکن است تصور کنید که بازار مالی نیز همانند بازارهای خریدوفروش کالا نیازمند حضور فیزیکی افراد جهت معامله است؛ اما بازارهای مالی تعریف جداگانهای دارند. در این بازارها افراد داراییهای مالی خود را مبادله میکنند. این داراییها شامل طلا، وجه نقد، اوراق بهادار و اوراق قرضه وغیره میشود.
این نوع از تبادلات موجب شکلگیری ارتباط بین افراد فقیر و سرمایهدار خواهدشد. به بیان دیگر بازارهای مالی موجب انتقال سرمایههای راکد به بخشهای صنعتی و تولیدی میشوند که به آن احتیاج دارند. این بازارها تنها به بورس اوراق بهادار محدود نیستند و انواع مختلفی دارند. بنابراین در این نوشته با انواع بازارهای مالی آشنا میشوید.
انواع بازارهای مالی
تقسیمبندی انواع بازارهای مالی براساس عوامل خاصی انجام میشود. بین انواع مختلف آن، مواردی همچون بازار بدهی، بازار سهام، بازار پول، بازار سرمایه و غیره از اصلیترین انواع بازار سرمایهگذاری هستند. بههمین جهت در ادامه هر یک را بیشتر بررسی میکنیم.
بازار پول
بازار پول در ابتدا با هدف کاهش نقدینگی اضافی در دست اشخاص بهوجود آمد. این کاهش نقدینگی توسط بانکها و سرمایه بازار سهام با هدف کاهش هجوم افراد به بازار کالا ایجاد شد. تا زمانی که افراد بابت نقدینگی موجود در حساب خود سود دریافت میکردند و منابع مالی آنها امکان اعطای تسهیلات به بخشهای تولیدی را فراهم میکرد؛ این بازار موجب کاهش تورم در بازار کالا و خدمات شدهبود. با شروع بحران اقتصادی مردم نقدینگی خود را از بانکها خارج کردند و بازار پول دچار ضعف شد.
هرگونه ابزار یا دارایی که قابلیت نقدینگی بالایی را داشتهباشد و جایگزین پول بشود؛ در این بازار قابل دادوستد است. البته سررسید این منابع باید کمتر از یک سال باشد. این منابع شامل اوراق بهادار با سررسید سه ماه تا یک سال، انواع حواله و سپرده است. نکته مهم در رابطه با نرخ بهره در بازار پول این است که هر اندازه مدت نگهداری از آن بیشتر شود؛ نرخ بهره نیز افزایش پیدا میکند.
بازار سرمایه
پس از ضعف بازار پول، بازار سرمایه جهت ایجاد تعادل و کنترل تورم بهکار گرفته شد. به این ترتیب، افراد سرمایه مازاد خود را بهجای نگهداری در سپردههای بانکی، در بازار بورس سرمایهگذاری کردند. در بازار سرمایه، اوراق بهاداری که سررسید آنها بیش از یک سال است؛ دادوستد میشوند. این بازار خود به دو بخش اولیه و ثانویه تقسیم میشود.
در بازار اولیه سرمایه تشکیل میشود و یکی از انواع بازارهای مالی است که اوراق بهادار نخستین بار در آن مبادله میشوند. بازار ثانویه این امکان را برای اوراق بهاداری که یک بار معامله شدهاند؛ فراهم میکند که مجدداً خریدوفروش شوند. باید بدانید که بازار بورس نوعی بازار ثانویه است. قیمت اوراق بهاداری همچون سهام در بازار ثانویه، براساس عملکرد شرکت تعیین میشود و افزایش بهای آن از سیاستهای مدیریتی شرکت تاثیر میگیرد.
جهت انجام معاملات بورس از بازار مذاکره و کارگزاری استفاده میشود. در بازار مذاکره خریدار و فروشنده بهطور مستقیم با یکدیگر معامله میکنند. درصورتی که تعداد طرفین معامله به شمار شخصی نرسد؛ افراد از یک کارگزار استفاده میکنند. این شخص در مقابل دریافت کمیسیون، خریدار یا فروشنده مناسب را پیدا میکند.
تفاوت بازار پول و بازار سرمایه
از مواردی که به آن اشاره شد؛ ابزارهای مالی متفاوت در بازار پول و بازار سرمایه و مدت زمان سرمایهگذاری در این دو نوع از بازارهای مالی بود. یک نکته مهم در رابطه با تفاوت بین این دو این است که در بازار پول، سرمایهگذار قادر است که هرزمان که مایل باشد؛ منابع مالی خود را از آن خارج کند. بهطوری که این مسئله سیستم مالی کشور را دچار اختلال میکند اما در بازار سرمایه، منابع مالی بدون جایگزین از بازار حذف نخواهندشد.
بههمین جهت، دولت نیز این امکان را خواهدداشت که نقدینگی را مهار کند. این نکته در بازارهای دیگر قابلاجرا نیست. شاید همین مسئله باعث میشود که دولتها از این نوع بازار پشتیبانی کنند.
بازار بدهی
در این نوع از انواع بازارهای مالی، شرایط با دیگر بازارها بسیار متفاوت است. زیرا اوراق بدهی همانند اوراق قرضه دولتی دادوستد میشود.
بازار سهام
در بازار سهام سرمایهگذاری شکل بهخصوصی دارد. بهطوری که این امر با استفاده از خریدوفروش سهام در این نوع از بازار انجام میشود. اما امروزه بسیاری از افراد در این بازار فعالیت دارند.
بازار جهانی
این مورد از انواع بازارهای مالی، گردش مالی فراوانی دارد و سرمایهگذاری در آن در ابعاد کلان انجام میشود. در این بازارها مواردی همچون طلا و نقره و فلزات گرانبها، سهام شرکتهای بزرگی همچون مایکروسافت، آمازون وغیره، ارز و محصولات پتروشیمی مبادله میشود.
نقش نرمافزارهای مدیریت مالی بر رصد انواع بازارهای مالی
در دنیای امروز نزدیکترین و در دسترسترین وسیله برای اشخاص تلفن همراه است. بنابراین با کمک انواع اپلیکیشنهای تلفن همراه، امکان انجام امور روزمره وجود دارد. بههمین جهت اپلیکیشن مدیریت مالی شخصی فانوس یک بستر مناسب جهت کنترل و رصد منابع مختلف در انواع بازارهای مالی است.
با کمک این برنامه، مشاهده ارزش بهروز داراییهایی همچون دلار، طلا، سهام وغیره امکانپذیر است. کلیه گزارشهای مالی شخص را در خود ثبت خواهدکرد.
نتیجهگیری
در این مقاله گفتهشد که انواع بازارهای مالی با هدف جلب سرمایه مازاد افراد مختلف پدید آمدهاند که جهت فعالیت در آنها به حضور فیزیکی افراد نیازی نیست. از جمله بازارهای مهم مالی باید به بازار پول، بازار سرمایه، بازار سهام، بازار بدهی و بازار جهانی اشاره کرد که در رابطه با هر یک از آنها توضیح دادهشد.
بازار بورس که این روزها بحث سرمایهگذاری در آن بسیار داغ است؛ نوعی بازار سرمایه ثانویه بهشمار میرود که در آن شرکتهای مختلف سهام خود را بهفروش میرسانند. بهطوری که این دادوستد بهصورت مذاکرهای یا توسط کارگزار انجام خواهدشد. همچنین گفتهشد که برخی نرمافزارها وجود دارند که امکان مدیریت مالی و حسابداری شخصی را برای افراد فراهم میکنند. این بسترها راهحل مناسبی جهت رصد انواع بازارهای مالی نیز هستند.
بورس بین المللی چیست؟ مزایای سرمایهگذاری در بازار بورس بینالمللی
به طور کلی هر بازار سرمایه و بورسی که بدون محدودیت اجازه سرمایه گذاری به غالب سرمایهگذاران دنیا را بدهد بورس بین المللی نامیده میشود. با این حساب بورس تهران یک بورس بین المللی نیست. چرا که برای سرمایه گذاری در آن شرایطی مدنظر قرار گرفته است که تنها یک ایرانی با تابعیت ایرانی می تواند آنها را داشته باشد. شرایطی مانند کد ملی و … یک شرایط اختصاصی برای سرمایه گذاری محسوب میشود؛ اما برای حضور در بورس بین المللی عموما تلاش شده است که شرایط عمومیتر وجود داشته باشد تا تعداد افراد بیشتری بتوانند در آن حضور داشته باشند. معمولاً این شرایط دومرحلهای هستند.
در مرحله اول برای جذب سرمایهگذار بیشتر تنها ثبت نام ساده و در یک بروکر معتبر می تواند کافی باشد؛ اما در این مرحله بنا به دلایل امنیتی شما دارای سقف معاملاتی خواهید بود؛ یعنی از یک حجم و تعداد معاملاتی بیشتر نمیتوانید خرید و فروش داشته باشید. مرحله دوم ثبت نام نیز بسیار ساده است و به نوعی احراز هویت به واسطه پاسپورت است که با یک اسکن یا عکس از پاسپورت و آپلود آن در بروکر محدودیت های معاملاتی برای شما برداشته میشود.
البته این شرایط گفته شده در غالب بورس بین المللی وجود دارد ممکن است در برخی از این بازارها این شرایط سادهتر یا سختتر باشد. بههرحال برای آشنایی با بورس بین المللی و گفتن از مزایا و معایب آن باید ابتدا با انواع بورس بین المللی ، سایت بورس بین الملل و سایر موارد آن آشنا شویم.
انواع بورس بین المللی چیست؟ – بورس بین الملل چیست
به طور کلی میتوان بورس بین المللی و جهانی را به ۴ دسته اساسی تقسیم بندی کرد. این دستهها عبارتند از:
۱- بازار سهام (Stock Market)
بازار سهام همان است که ما به عنوان بازار بورس میشناسیم. نمونه کامل آن بازار بورس ایران است. البته همانطور که گفتیم بازار بورس ایران یک بورس بین المللی محسوب نمیشود؛ اما بازار بورس آمریکا یا اروپا که در آن سهامهای شرکتهای مختلف با قیمتهای مختلف بر اساس سیستم عرضه و تقاضا فروخته میشود.
۲- بازار کالا (Commodity)
در بازار کالا، همانطور که از نامش پیداست اصولاً معامله گران به خرید و فروش کالاهای مختلف مشغول هستند. این کالاها از طلا و نفت و قهوه و مواد خوراکی گرفته تا انرژیهایی مانند برق و گاز و زغالسنگ و … را شامل میشود. در این بازار نیز بر اساس سیستم عرضه و تقاضا و ارزش گذاریهای منطقهای یا جهانی معاملات صورت میگیرد.
۳- بازار اوراق بهادار (Bond Market)
بازار اوراق بهادار نیز به نوعی بازار دولت است! در این بازار معمولا حکومتها برای انجام کارهای عمرانی یا تأسیساتی اقدام به جذب سرمایه میکنند و در قبال سرمایه جذب شده تعهد پرداخت سود مشخصی به سرمایهگذار میدهند. برخی از کشورها از این بورس بین المللی به عنوان یکی از شرایط دادن اقامت استفاده میکنند تا بدین طریق سرمایه گذاری در آن کشور را جذابتر کنند.(در ادامه مقاله رصد و تحلیل در بورس هم بخوانید)
۴- بازار ارز جهانی – فارکس (Foreign Exchange)
بورس بین المللی فارکس نیز بازاری است که معاملات در آن بر اساس نسبت ارزش ارزهای مبادلاتی به هم دیگر صورت میگیرد. به بیان بهتر در این بازار ارزش پول کشورها در قبال یکدیگر معیار معامله و سرمایه گذاری محسوب میشود.(در ادامه مقاله ارز دیجیتال چیست؟ و چه کاربردی دارد؟ را هم بخوانید)
ورود به بازار بورس ارز جهانی
احتمالاً متوجه این موضوع شدهاید که فردی به عنوان یک سرمایهگذار عادی که تنها هدفش از سرمایه گذاری و خرید و فروش سودآوری بیشتر است، تنها در دو نوع بورس بین المللی می تواند حضور داشته باشد. این بازارها عبارتند از: بازار سهام و بازار ارز جهانی (فارکس).
اما نکته غمانگیز داستان اینجاست که به علت تحریمهای مالی و بانکی ایران از طرف کشورهای اروپایی و آمریکایی و همچنین به علت دشمنی که ایران با آمریکا دارد عملاً یک سرمایهگذار ایرانی نمیتواند در بورس بینالمللی آمریکا یا اروپا حضور داشته باشد؛ یعنی به طور عملیتر اگر بخواهیم بگوییم شما به عنوان یک سرمایهگذار ایرانی با تابعیت ایران عملاً نمیتوانید سهامهای جالبی مانند کوکاکولا، مایکروسافت، اپل یا … را داشته باشید، اما یک فرد آفریقایی می تواند!(پیشنهاد میکنم مقاله حساب معاملاتی آزمایشی(دمو) را هم مطالعه کنید)
به هر حال این شرایطی است که ایجاد شده است و خواسته یا ناخواسته باید با این مسئله کنار آمد؛ اما همچنان میتوان در بورس بین المللی حضور داشت و این حضور می تواند به واسطه ورود به بازار بورس ارز جهانی اتفاق بیفتد. به معنی بهتر کلمه چندان ناراحت از دست دادن موقعیت فعلی حضور در بورس بین المللی سهام نباشید.
شما میتوانید با ثبت نام در یک بروکر معتبر اقدام به خرید و فروش و سرمایه گذاری در جفت ارزهای مناسب در بازار فارکس کنید. این بازار نیز مزایای خاص خودش را دارد که می تواند بسیار جذابتر از بسیاری از انواع بورس های بین المللی باشد. منتها قبل از بیان مزایای سرمایه گذاری در این بورس بین المللی بهتر است چند خطی با آن آشنا شویم.
به زبان ساده اگر بخواهیم بیان کنیم، قیمت دلار امروز چند است؟ قیمت یورو امروز چند است؟ اگر شما مقداری یورو داشته باشید و آن را به دلار تبدیل کنید و در این حین قیمت دلار افزایشی شود و قیمت یورو کاهشی، شما سود کردید. تمام ایده بازار فارکس بر همین اساس ایجاد شده است. تغییر نسبت ارزهای مبادلاتی نسبت به یکدیگر مهمترین اهرم در این بازار بورس بین المللی محسوب میشود؛ اما مزایای این بازار در چیست؟ در ادامه با ما همراه باشید.
مزایای بازار بورس بین المللی فارکس چیست؟
بارزترین مزیتی که این بازار برای همه سرمایهگذاران دارد این است که بازار بورس بین المللی فارکس به واقع بزرگترین بازار و پرمعامله ترین بازار در سطح دنیا محسوب میشود. از این رو عملاً نقد شوندگی بازار بسیار بسیار بالاست و میتوان هرلحظه انتظار خرید و فروش هر نوع جفت ارزی را در آن داشت.
نکته بسیار مثبت دیگر در بورس بین المللی فارکس این است که این بازار بسیار نوسان قیمتی کمتری نسبت به هر نوع بازار بورس دیگری دارد. به معنای بهتر کلمه در بازار بورس بین المللی فارکس به علت خرید و فروشهای بالا در قیمتهای مشخص، هر جفت ارز (بسته به اعتبارش) حداکثر ۳ تا ۵ درصد نوسان قیمتی را تجربه میکند که در مقایسه با هر بازاری بسیار کم محسوب میشود.
مزیت جذاب دیگر بورس بین المللی فارکس این است که در ۲۴ ساعت روز (بهجز شنبه و یکشنبه) بازار فارکس باز است و همواره در آن خرید و فروش صورت میگیرد. این اتفاق از اینجا نشات میگیرد که بازار جفت ارزها به بانکهای کشورهای مختلف وابسته است.
از این رو نمیشود جفت ارز دلار به یوان چین را زمانی محاسبه کرد بانکهای آمریکا باز و بانکهای چین بسته باشند و یا برعکس. از این رو بانکها و بازار به صورت ۲۴ ساعته در حال ارسال قیمتهای جدید در بازار هستند. این اتفاق می تواند دست یک سرمایهگذار را برای ۲۴ ساعت روز باز کند.(در ادامه مقاله ساعت کار فارکس را هم مطالعه نمایید)
در کلام بهتر بسیاری از ما شاغل هستیم و هر شغلی بسته شرایط و ویژگیهایی که دارد زمان خاصی از روز را از ما میگیرد. از این رو ۲۴ ساعته بودن بازار بورس بین المللی فارکس یک نعمت بزرگ محسوب میشود.
مزیت دیگر بازار بورس بین المللی فارکس در این است که این بازار دو طرفه است؛ یعنی علاوه بر اینکه در حالت صعود قیمتی شما سود خود را میبرید در زمان افت قیمتها نیز میتوانید سود خودتان را داشته باشید. در واقع در بازار فارکس همه چیز به پیشبینی قیمتها بستگی دارد و این اتفاقی است که می تواند این بازار را بسیار جذاب کند.
سخن پایانی
در اقتصاد یک اصل بسیار ساده وجود دارد که میگوید سعی کنید در همه بازارها سرمایهای داشته باشید تا اگر در یک بازار شکست خوردید در بازارهای دیگر جبران کنید. در واقع اقتصاد بیش از چیزی که فکر میکنید غیرقابل پیشبینی است. هر لحظه خبری یا اتفاقی ممکن است یکی از بازارهای معتبر بورس بین المللی را مختل و زمین گیر کند؛ اما اگر شما در چند بازار موازی نیز سرمایه گذاری خوبی داشته باشید میتوانید این ضرر را بهراحتی جبران کنید.(در ادامه میتوانید مقاله انواع سهام شرکتها را مطالعه کنید)
بازار بورس بین المللی فارکس امکانی سرمایه بازار سهام است که شما به عنوان یک سرمایه گذار ایرانی نیز میتوانید به راحتی در آن حضور داشته باشید و از مزیتهای آن استفاده کنید. از آنجایی که این بازار یک بورس بین المللی محسوب میشود اعتماد بسیار خوبی میتوان به آن داشت. به طور کلی در نظر داشته باشید که در بازارهای اقتصادی همیشه سود و ضرر در کنار هم وجود دارد. از این رو شایعاتی مانند بازار بدون ضرر فارکس یا … را باور نکنید. در هر بازاری حتی از نوعی بورس بین المللی آن نیز شکست و ضرر وجود دارد. پس حتماً سعی کنید با دانش خوبی وارد این بازارها شوید و از مشاوره افراد زبده در این مسیر استفاده کنید.
گروه خدمات بازار سرمایه سهم آشنا
مجموعه سهمآشنا با گردآوری شرکتهای کارگزاری، سبدگردانی و مشاور سرمایهگذاری سهمآشنا تحت نام تجاری واحد، اقدام به تاسیس گروه خدمات بازار سرمایه (هلدینگ مالی) در بازار سرمایه ایران نموده است. گروه خدمات بازار سرمایه سهم آشنا از سال 1397 تاسیس شده و بر اساس مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار خدمات ذیل را ارائه مینماید
- کارگزاری (بورس اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی، معاملات آتی، ابزار مشتقه و باشگاه مشتریان)
- سبدگردانی (مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری و مدیریت حرفهای دارایی اشخاص حقیقی و حقوقی)
- مشاورسرمایهگذاری (مشاورههای تامین مالی، پذیرش شرکتها، سرمایهگذاری، ارزشیابی و ارزشگذاری)
این شرکت در طول عمر کمتر از یکسال خود موفق به ارائه خدمات زیر شده است:
- تعهد پذیرهنویسی افزایش سرمایه شرکت ماداکتو استیل کرد
- تعهد پذیرهنویسی اوراق منفعت دولت (افاد)
ساعات کاری
شنبه تا چهارشنبه: ۸ الی ۱۷
پنج شنبه: تعطیل
ارتباط با سهم آشنا
سعادت آباد، بالاتر از ميدان كاج، خیابان شهید یعقوبی (هشتم)، پلاك ٢٧، ساختمان سهم آشنا
تلفن : ۰۲۱2771
[email protected]
لینک های مرتبط
سهم آشنا
شرکت کارگزاری سهم آشنا از بدو تاسیس با قرار دادن ماموریت سازمانی “توسعه پایدار با لحاظ ارتقا کیفیت خدمات” اهداف خود را بر مبنای بهبود مستمر کیفی و ارائه خدمات متنوع قرار داده تا بدینوسیله بتواند پاسخگوی اطمینان مشتریان خود باشد.
© کپی رایت - شرکت کارگزاری سهم آشنا | طراحی و توسعه گروه مشاوران کهن آویستا | بازدیدکنندگان آنلاین: 30 نفر
نگاهی به انواع ارزش سهام در بازار سرمایه
چهارنوع ارزش برای قیمت یک سهم در بازار سرمایه ایران، تعریف شده که در این مقاله به توضیح آنها خواهیم پرداخت.
ارزش اسمی ( Par Value ):
در هنگام تأسیس و انتشار سهام، شرکت برای هر برگه سهم عادی ، قیمتی را تعیین و در اساسنامه خود درج کرده و عرضه اولیه سهام خود را برمبنای این قیمت انجام میدهد.
در اوراق قرضه یا ابزارهای مالی با درآمد ثابت برای تعیین ارزش سررسید و ارزش دلاری بهرههای پرداختی، دانستن ارزش اسمی بااهمیت میباشد.
ارزشاسمی اوراققرضه یا مشارکت، از نظر حقوقسهامداران با قیمتبازار، ارتباط کمی دارد و ممکن است از ارزش روز آن اوراق، مقدارکمتر یا بیشتری داشته باشد. در سرمایه بازار سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس ایران، ارزشاسمی معادل 100تومان (یک هزار ریال) میباشد.
تفاوت ارزش اسمی سهام با ارزش اسمی اوراق مشارکت یا قرضه:
ارزش اسمی سهام: برای نشان دادن ارزش اسمی سهام استفاده میشود، در لاتین ( Face Value )گویند.
ارزش اسمی اوراق مشارکت یا قرضه: برای نشان دادن ارزش اسمی اوراق مشارکت و قرضه استفاده میشود، در لاتین ( Par Value ) گویند.
مبلغ اسمی:
این مبلغ بر روی برگههای سهام درج میشود، ارزشواقعی سهام نبوده و تفاوتش با ارزش واقعی، عرضه و تقاضای سهام و عملکرد خوب یا بد شرکت است.
نمونهای از برگه سهام در زیر نشان داده شده است:
ارزش دفتری( Book Value ):
در علوم مالی به تقسیم حقوق صاحبان سهم در ترازنامه بر تعداد سهام گفته میشود. نشاندهنده کل ارزش سهامی است که پس از پرداخت بدهیها و تسویه داراییهای مشهود برای سهامداران آن شرکت، ارزشمند است و برای تعیین ارزشمندی شرکت و سهام آن قابل استفاده میباشد.
ارزش دفتری، برای تصمیمگیری سهامداران در خرید، فروش یا نگهداری سهام، آنالیز بازار و مقایسه چند شرکت با هم، درک سرمایه در گردش، محاسبه نسبتهای مالی برای تحلیل بنیادی بااهمیت است ، این مقدار در طول زمان ثابت است و امکان رشد از محل سود انباشته را دارد.
مزیت اصلی ارزش دفتری:
· مبنایی برای ارزیابی شرکت بدون مداخله شخص یا اشخاص
معایب ارزش دفتری:
· عدم نمایش صحیح، ارزش داراییهای نامشهود مانند حقوق مالکیت معنوی
در هنگام ارزیابی شرکت، علاوهبر مطالعه دقیق صورتهای مالی، پارامترهای مهمی همچون ماهیت داراییها و بدهیها، میزان سودآوری شرکت، نسبت بدهی به دارایی آن و غیره باید بطور دقیق و کامل مورد بررسی قرار گیرند.
ارزش بازار( Market Capitalization ):
در علوم مالی به ضرب ارزش روز و جاری یک سهام در تعداد سهمهای یک شرکت سهامی عام، گفته میشود.
ارزش بازار، تعیینکننده اندازه شرکت (بزرگی یا کوچکی آن)، که یکی از پارامترهای مهم سرمایهگذاران در تصمیمگیری سرمایهگذاری است، میباشد و معادل ارزشکل سهام منتشر شده آن شرکت است.
مقدار ارزش بازار شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس در سایت Tsetmc قابل مشاهده است.
این پارامتر در دو حالت زیر، رشد خواهد کرد:
· افزایش قیمت سهام باعث رشد ارزشبازار آن شرکت میشود و بالعکس
· در صورت ثابت بودن قیمت سهم، افزایش سهام منتشر شده باعث افزایش ارزش بازار میشود.
در بورس اوراق بهادار تهران، اثرگذاری بیشتر شرکتهای بزرگ دارای ارزش بازار بالا، در شاخصکل بازار، سبب افزایش توجه سهامداران در شرایط خوب بازار برای سرمایهگذاری در این شرکتها شده است.
ارزش ذاتی( Intrinsic Value ):
در علوممالی به ارزشواقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی، گفته میشود. تحلیلگران فاندامنتالی با بررسی تمام ابعاد فعالیتهای تجاری و سرمایهگذاری، ازجمله بررسی صورتهای مالی، داراییهای شرکت (مشهود و نامشهود)، پتانسیل رشد شرکت و… ارزش ذاتی یک سهم را تخمین زده و براساس آن برای خرید، فروش و نگهداری آن سهم تصمیمگیری میکنند . از نظر تحلیلگران، اگر ارزش ذاتی سهمی بالاتر از ارزش بازارش باشد گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری و خرید است که به سهام در حال معامله آن Under Value گویند و سهامی که دارای ارزش ذاتی کمتری از ارزش بازار خود باشد، برای سرمایهگذاری مناسب نیست و اقدام به فروش سهم میکنند و به سهام در حال معامله آن Over Value گویند.
بورس چیست؟ + انواع آن و نحوه سرمایه گذاری
بورس اوراق بهادار (Stock exchange) یا به اصطلاح بورس (Bourse) بازاری رسمی و سازمانیافتهای است که در آن داراییهای مالی مثل سهام شرکتها، اوراق مشارکت و … تحت قوانین و مقررات خاصی بر اساس عرضه و تقاضا معامله میشود. شرکتهای مختلف در تمامی صنعتها مثل پتروشیمی، خودرو، نفت، سیمان، شرکتهای دارویی، هلدینگهای سرمایهگذاری و… پس از طی مراحل مختلف و پذیرفته شدن در بورس میتوانند سهامشان را عرضه کنند و تمامی سرمایهگذاران حتی با سرمایه اندک میتوانند سهام آن شرکت را خریداری کنند و سهامدار آن شرکت شوند. در اولین مقاله از آموزش بورس به سراغ “آشنایی با این بازار و ساختار آن” خواهیم رفت.
واژه بورس یک واژه فرانسوی ست که از نام خانوادگی شخصی به نام “واندِر بورس” (اشرافزاده بلژیکی) گرفته شده است. که در اوایل قرن پانزدهم مردم با گردهمایی مقابل خانه او به خرید و فروش کالای خود میپرداختند. کم کم این واژه به تمامی مکانهایی گفته شد که مردم در آن به خرید و فروش کالا و داراییهای مالی از جمله اوراق بهادار و … میپرداختند. اولین مرکز بورس اوراق بهادار در بلژیک و قرن 14 ایجاد شد.
تاریخچه بورس ایران
در بهمن ماه سال 1346 بورس تهران با عرضه سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس فعالیت خود را شروع کرد. تا سال 1357 سهام 142 شرکت در بورس تهران عرضه شد. اما تا به امروز بیش از 500 شرکت و بنگاه اقتصادی عرضه شدند. سامانه معاملات آنلاین (ONLINE TRADING) نیز از سال 1389 آغاز بکار کرده است.
انواع بورس چیست؟
بورس در ایران بطور کلی به 4 دسته کلی سرمایه بازار سهام تقسیم میشود:
- بورس اوراق بهادار: همان بازاری ست که در عامه مردم به بورس شناخته میشود و داراییهای مالی از جمله سهام شرکتهای مختلف، اوراق مشارکت و… در آن خرید و فروش میشود.
- بورس کالا: مواد اولیه، خام و فرآوری نشده مثل نفت، برنج، گندم، پنبه و تمامی فلزات اساسی مثل سنگ آهن و… پس از بررسی توسط کارشناسان و قیمتگذاری جهت خرید و فروش عرضه میشود.
- بورس انرژی: در سال 91 با هدف معامله حاملهای انرژی مثل نفت، گاز، برق و … تاسیس شد.
- فرابورس در سال 1388 آغاز به کار کرد.
فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟
از آنجایی که شرکتهای مختلف برای عرضه سهام خود در بورس باید فرآیند پذیرش سخت و خاصی را طی کنند و شاید این امکان برای تمامی شرکتها بخصوص شرکتهای کوچکتر مهیا نباشد بازار فرابورس تهران در سال 87 شکل گرفت. فرابورس نیز همانند بورس یک بازار برای خرید و فروش سهام شرکتهای مختلف است. با این تفاوت که فرآیند پذیرش شرکتها در فرابورس آسانتر است. بدین ترتیب این شرکتها نیز میتوانند از طریق بازار سرمایه سهام خود را عرضه و منابع مالی موردنیاز خود را تامین کنند. فرابورس دارای نُه بازار: اول، دوم، سوم، پایه الف، پایه ب، پایه ج، ابزارهای نوین مالی، شرکتهای کوچک-متوسط و مشتقه است. حال آنکه بورس فقط شامل بازار نقد سهام (بازار اول و بازار دوم)، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)، بازار اوراق بدهی (اوراق مشارکت، گواهی سپرده و انواع صکوک) و بازار مشتقه (قرارداد آتی، اوراق تبعی و اختیار معامله) است.
نحوه معامله سهام در فرابورس و بورس کامل مشابه است. اما مدنظر داشته باشید از آنجایی که شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس نسبت به بورس راحتتر است شرکتهای نسبتا کوچکتری در آن پذیرفته میشوند. بنابراین سهام شرکتهای موجود در فرابورس عموما ریسک بالاتر و نقدشوندگی پایینتری دارند. در مقالهای جداگانه به بررسی اینکه “فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟ “ پرداختیم.
ساعت کاری بورس تهران
سهامداران میتوانند از ساعت 9 صبح تا 12:30 و در روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته (بجز روزهای تعطیل عمومی) نسبت به خرید و فروش سهام خود اقدام کنند.
دامنه نوسان روزانه بورس: بازه تغییر سهام در بورس بین %5+ و %5- است. یعنی اگر قیمت پایانی سهام در روز قبل 1000 تومان باشد قیمت سهام در روز جاری میتواند بین 950 و 1050 تومان نوسان کند. حال فرض کنید در 20 روز معاملاتی سهامی هر روز %5+ افزایش قیمت داشته باشد پس قیمت سهام 20 (1.05) یعنی 2.6 برابر خواهد شد. یعنی 10 میلیون میشود 26 میلیون تومان.
حال اگر همان سهام در 20 روز معاملاتی، هر روز %5- کاهش قیمت داشته باشد پس قیمت سهام 20 (0.95) یعنی 0.35 برابر خواهد شد. یعنی 10 میلیون تومان میشود 3.5 میلیون تومان! در مقاله زیر بطور کامل به این موضوع پرداخته شد.
عرضه اولیه سهام در بورس چیست؟
عرضه اولیه سهام یا همان Initial Public Offering که به اختصار IPO نامگذاری میشود، به اولین روزِ عرضه درصد مشخصی (عموما بین 5% تا 20%) از کل سهام یک شرکت در بورس گفته میشود. یعنی وقتی شرکتی تصمیم به واگذاری سهام خود میگیرد بعد از دریافت مجوزهای لازم، درصدی از سهام آن شرکت بصورت عرضه اولیه در بورس به فروش خواهد رسید و تمامی افرادی که دارای کد بورسی هستند میتوانند آنرا بخرند.
چرا عرضه اولیه اینقدر جذاب است؟
وقتی یک شرکت تصمیم به عرضه سهام خود از طریق بورس میگیرد، قطعا سهام آن شرکت باید جذابیتی داشته باشد تا افراد آنرا بخرند! عموما شرکتها این جذابیت را با ارزان فروختن سهام خود ایجاد میکنند! یعنی اگر هر برگه سهام یک شرکت 1000 تومان ارزش داشته باشد، در روز عرضه اولیه، هر برگه سهام شرکت به قیمت مثلا 700 تومان به فروش میرسد تا معاملهگران ترغیب به خرید سهام آن شرکت داشته باشند. به همین دلیل عموما بعد از عرضه اولیه سهام یک شرکت، قیمت آن رشد خواهد داشت و خریداران سود خواهند کرد.
مزایای سرمایهگذاری در بورس چیست؟
امکان سرمایهگذاری با حداقل مبلغ
تمامی افراد میتوانند با دریافت کد سهامداری و با حداقل مبلغ 500 هزار تومان در بورس سرمایهگذاری کنند و سهام شرکت موردنظرشان را بصورت آنلاین خریداری کنند.
امکان نقدشوندگی بهتر نسبت به سایر بازارهای موازی
با توجه به اینکه سهام بیش از 500 شرکت مهم و بنیادی ایران در بورس عرضه شده است و افراد فعال در آن بالای 10 میلیون نفر هستند امکان نقدشوندگی در آن به مراتب بهتر از سایر بازارهای مالی (مثل طلا، خودرو، مسکن و …) است.
شما تنها با یک کلیک میتوانید سهام موردنظرتان را در بورس بخرید یا بفروشید. البته به شرطی که سهام موردنظر صف خرید یا صف فروش نباشد! (در مقالهای جداگانه پیرامون صف خرید و فروش در بورس توضیح دادیم).
حجم معاملات در بورس تهران نیز عموما بین سه هزار میلیارد تا 20 هزار میلیارد تومان است. نمودار زیر حجم معاملات در بازه 15 فروردین 99 تا 15 اردیبهشت 99 را نشان میدهد.
اطمینان از شفافیت اطلاعات شرکتها
شرکتهای پذیرفته شده در بورس از شفافیت اطلاعاتی بالاتری نسبت به سایر شرکتها برخوردار هستند. چرا که شرکتها برای عرضه سهام خود باید پروتکلها و قوانین سازمان بورس را داشته باشند. همچنین سازمان بورس نیز بصورت مستمر فعالیت شرکتها را رصد میکند و شرکتهای پذیرفته شده نیز بایستی بصورت مستمر و ماهانه گزارشی از تمام فعالیتهای خود (صورتهای مالی شرکت اعم از خرید و فروش محصولات، هزینههای جاری و …) ارائه کنند.
کمک به رونق تولید و صنعت کشور و رشد تولید ناخالص ملی
بورس اوراق بهادار (Stock Exchange) با جمعآوری و هدایت سرمایههای اندک به سمت طرحهای تولیدی بزرگ میتواند به رشد تولید ناخالص کشور و همچنین تولید اشتغال و کاهش بیکاری کمک کند.
کنترل نقدینگی و تورم کشور
دولت با انتشار سهام شرکتها و اوراق مشارکت در بورس میتواند کنترل بیشتری روی نقدینگی و تورم کشور داشته باشد. بدین صورت که با عرضه سهام و اوراق مشارکت، نقدینگی موجود در کشور را جمعآوری میکند و از ایجاد تورم بیشتر ناشی از این حجم پول زیاد جلوگیری میکند.
اساسا تولید پول باید با تولید همراه باشد تا تورم زا نباشد! یعنی اگر در کشور هیچ صنعت فعال و تولیدی وجود نداشته باشد ولی حجم نقدینگی در یک سال مثلا 20% افزایش یابد قطعا این افزایش نقدینگی باعث تورم خواهد شد.
محافظت از سرمایه شما در برابر تورم
بانکها به سپردههای سالانه 20% سود میدهند. در ظاهر شما سود کردهاید ولی در باطن نه! چرا که تورم سالانه بالای 20% است. اگر پول شما در بانک باشد و سالانه 20% سود دریافت کنید، ظرف 10 سال پول شما 6 برابر خواهد شد، حال از خودتان بپرسید که قیمت اجناس مختلف در 10 سال گذشته چند برابر شده است!؟
سوددهی بالاتر نسبت به سایر بازارهای مالی
فرض کنید به شما بگویم که اگر در سال 1390 مبلغ 10 میلیون تومان در سهام شرکتی سرمایهگذاری میکردید الان در اردیبهشت سال 1399 پول شما 1 میلیارد تومان شده بود! آیا باور میکنید!؟ البته خواهشا جوگیر نشوید! قرار نیست برای سهام همه شرکتها این گونه باشد! عموما “درِ باغِ سبز” به تازه واردان بورسی نشان میدهند و آنها را با وعده سودهای نجومی در مدت کوتاه فریب میدهند. برای ورود به بورس باید دانش و صبر داشته باشید و به دنبال آموزش بورس بروید.
استفاده از پولهای راکد و سرمایههای اندک در تولید
در موارد قبلی تلویحا به این مورد اشاره شد، قطعا پول راکد تورمزا است. بنابراین بهتر است که پولهای راکد در جهت تولید و صنعت کشور بکار گرفته شود. اما قطعا وقتی مبالغ این پولها کم باشد امکان سرمایهگذاری در بخشهای تولیدی کمتر خواهد بود. مثلا هیچ شخصی قطعا نمیتواند با 50 میلیون تومان یک پالایشگاه نفت تاسیس کند! اما میتواند سهامدار یک شرکت پالایشی مثل پالایشگاه نفت بندرعباس “شبندر” شود. کار بورس دقیقا همین است که با جمعآوری سرمایههای کم و تزریق آن به پروژههای تولیدی بزرگ از راکد بودن پول جلوگیری کند. در نتیجه باعث حفظ ارزش پول ملی و کاهش نرخ تورم شود.
اولین گام برای ورود به بورس چیست؟
اولین قدم دریافت کد بورسی و ثبتنام در یک کارگزاری مورد تایید است. کد بورسی یا همان کد معاملاتی یک کد شناسایی شامل 3 حرف فارسی (عموما سه حرف ابتدایی نام خانوادگی) و 5 عدد است مثل “ایر 09801”.
تمامی افراد باید ابتدا در سامانه سجام ثبتنام کنند تا بتوانند کد بورسی دریافت کنند. نحوه ثبتنام در سامانه سجام در مقالهای جداگانه تشریح شده است.
دقت کنید که معامله سهام در بورس توسط شرکتهای واسط (کارگزاری) انجام میشود. در واقع کارگزاریها یک واسط بین بازار بورس و معاملهگران هستند. بنابراین تمامی افراد جهت خرید و فروش سهام باید از طریق کارگزاریها اقدام کنند. در مقالهای جدا به تشریح فعالیت کارگزاریها پرداختیم.
بعد از ثبتنام در سامانه سجام و احراز هویت، یک کد بورسی برای شما صادر میشود. سپس بایستی در یک کارگزاری ثبتنام کنید. در مقاله ای جداگانه نحوه ثبت نام در کارگزاری مفید را بصورت تصویری و گام به گام آموزش دادیم. دقت کنید که ثبتنام در سامانه سجام و کارگزاریها نیازمند احراز هویت است. 2 روش برای احراز هویت وجود دارد: مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت، احراز هویت الکترونیکی سجام.
خرید و فروش سهام در بورس چگونه است؟
برای خرید و فروش سهام ابتدا باید وارد کنترل پنل کارگزاری خود شوید. سپس از قسمت ارسال سفارش نسبت به ثبت سفارش خود (خرید یا فروش) اقدام کنید. در مقاله آموزشی بعدی نحوه خرید و فروش سهام توسط کارگزاری مفید خدمت شما ارائه شده است.
مدنظر داشته باشید که سوددهی در بورس را میتوان به 2 دسته تقسیم کرد: 1) افزایش قیمت سهام خریداری شده، 2) دریافت سود نقدی حاصل از سودآوری شرکت در 1 سال مالی آن.
روش اول عموما روش شناخته شده، متداول و موردعلاقه معاملهگران است. روش دوم بنا به دلایلی عموما کمتر مورد استقبال سهامدارن قرار میگیرد. ابتدا مدنظر داشته باشید برای اینکه سود سالیانه یک شرکت را دریافت کنید نیازی نیست که به مدت 1 سال سهامدار آن شرکت باشید! حتی اگر 1 روز قبل از مجمع سالیانه، سهام آن شرکت را بخرید شما رسما مشمول دریافت سود نقدی شرکت خواهید شد. در مقاله زیر بطور کامل به بحث سود نقدی سهام پرداختیم.
نحوه اطلاع از صورتهای مالی شرکتهای بورس
شما با مراجعه به سایت کدال به نشانی Codal.ir میتوانید به تمامی اطلاعات شرکتها دسترسی داشته باشید. تمامی شرکتها موظف هستند بصورت دورهای و منظم تمامی اطلاعات شرکت (اطلاعات مالی، اطلاعیههای شرکت و…) را بصورت آنلاین در اختیار همگان قرار دهند.
آیا در بورس سرمایهگذاری کنیم یا نه؟!
پاسخ این سوال بستگی به خودتان دارد. اگر شما هیچ دانشی پیرامون ترید ندارید و تفکرتان از بورس شبیه سایتهای قماربازی و کازینوهای آنلاین است! و با امید چند برابر شدن پولتان در چند ماه میخواهید وارد این بازار شوید، جواب “قطعا نه!” خواهد بود! هیچ وقت فراموش نکنید که “بورس بشدت بیرحم است”.
اگر شما شروع به آموزش بورس کنید و هر روز در جهت افزایش دانشتان گام بردارید میتوانید به کسب سود امیدوار باشید. بورس به شما درس زندگی هم میدهد! بعضی اوقات با یک “طمع” ضرر هنگفتی میکنید. بعضی اوقات با یک “ترس” از کسب سود هنگفت جلوگیری میکنید. بعضی اوقات “عجول بودن شما” باعث ضرر شما میشود و بعضی اوقات “عجول نبودن شما” به شما ضرر میزند! بعضی اوقات فرصت فکر ندارید! باید اینقدر آمادگی فکری و روحی داشته باشید که در لحظه اقدام کنید!
مهمترین اصول سرمایهگذاری
با رعایت این نکات میتوانید به کسب سود امیدوار باشید.
- حتما پول مازاد خود را در بورس سرمایهگذاری کنید.به هیچ عنوان با پول اشخاص دیگر، وام، قرض، پول حاصل از فروش خانه یا ماشین، فروش طلاهای همسر! و پولهای اینچنینی وارد بورس نشوید! با عرض معذرت، هر کس این اصل را رعایت نکند شخصا قبر خود را کَنده است!
- بصورت پله ای خرید و فروش کنید!خرید و فروش پلکانی در بورس بحث مفصلی است که در یک مقاله جداگانه به آن پرداختیم.
- فکر و خیال سوددهیهای نجومی را از سرتان بیرون کنید! قرار نیست بورس به شما سود ماهانه بدهد.
- همه تخم مرغهایتان را در یک سبد نگذارید: تمام پولتان را در یک سهام سرمایهگذاری نکنید.
- دنبال نوسانگیری نباشید! به فکر سرمایهگذاری بلندمدت و یا حداقل کوتاهمدت باشید. اگر شخصی 1 میلیون تومان سهام شرکت تایرسازی ایران (پتایر) را در سال 91 خریداری میکرد در اردیبهشت 1399 ارزش آن 140 میلیون تومان بود.
- همیشه به دنبال آموزش باشید. اولین و بهترین فردی که دلسوز شماست، خودتان هستید. به شما توصیه میکنم آموزشهای رایگان در صفحه زیر را به ترتیب مطالعه کنید.
- 7. نه با سود مغرور شوید و نه با ضرر ناراحت. سعی کنید از تمامی معاملاتتان درس بگیرید.
- 8. نکته آخر اینکه درصدی از سودتان در هر معامله را جهت امور خیریه درنظر بگیرید.بخشندگی از صفات خداست و در قرآن میفرماید: “کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند که در هر خوشه، یکصد دانه باشد و از این مقدار نیز برای هر که بخواهد باز بیفزاید و رحمت خدا بیمنتهاست و به همه چیز داناست”. جهت کمک به کودکان سرطانی (محک) میتوانید از آدرس زیر اقدام کنید.
اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه میکنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارسسهام باشید.
دیدگاه شما