نظریه پرتفوی مدرن (MPT) افزایش بازده و کاهش ریسک
اگر به‌تازگی وارد بورس اوراق بهادار شده‌اید، احتمالا بارها واژه پرتفوی و مدیریت آن را شنیده‌اید. حتی ممکن است در پنل کارگزاری خود این عبارت را دیده باشید اما ندانید که منظور از آن چیست. افراد تازه وارد معمولا با مفهوم این عبارت آشنا نیستند و ممکن است احساس ناآگاهی به آنها دست بدهد. در این مقاله قصد داریم راجع‌به این عبارت صحبت کنیم و نظریه پرتفوی مدرن را با نظریه پرتفوی سنتی مقایسه خواهیم کرد.
پرتفوی چیست؟
قبل از رفتن سراغ مبحث اصلی به توضیح این موضوع که پرتفوی چیست می‌پردازیم. پرتفوی که به آن سبد دارایی‌ها یا سرمایه‌گذاری نیز می‌گویند، سبدی است متنوع از دارایی‌های مختلف که میتواند شامل سرمایه‌گذاری در مسکن، بانک، بورس اوراق بهادار، سکه، ارز، طلا و غیره باشد. هر کدام از این دارایی‌ها را نیز می‌توان متنوع کرد. مثلا اگر شما سهم‌هایی بخرید که هر کدام از صنعتی متفاوت انتخاب شده باشد، در واقع شما سبد سهام خود را متنوع کرده‌اید، به این سبد، پرتفوی اوراق بهادار می‌گویند. تاکنون دو رویکرد متفاوت نسبت به پرتفوی اتخاذ شده است، رویکرد سنتی و رویکرد مدرن.
رویکرد سنتی نظریه پرتفوی
رویکرد سنتی نظریه پرتفوی اعتقاد داشت که تمامی سرمایه‌گذاران باید دارای یک پرتفوی شخصی باشند که منحصر‌به‌فرد است و متناسب با نیازهای خودشان طراحی شده باشد. بنابراین نیاز بود تا سرمایه‌گذاران پیش از تشکیل پرتفوی مورد نظر خود، ابتدا میزان بازدهی اوراقی که قصد سرمایه‌گذاری در آن را دارند تخمین بزنند. بعد از تخمین میزان بازدهی، اوراقی را که انتظار دارند در آینده بیشترین بازدهی را داشته باشند برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
این رویکرد عوامل مختلفی را در انتخاب اوراق بهادار مناسب برای سرمایه‌گذاری بررسی میکند. برای مثال اگر بخواهید پرتفوی خود را با استفاده از رویکرد سنتی تشکیل دهید، باید به عواملی مانند درآمد جاری، اهداف سرمایه‌گذاری، دیدگاه و بازه زمانی مورد نظرخود و همچنین میزان ریسکی که می‌توانید تحمل کنید، توجه کنید و متناسب با آنها استراتژی مناسب خود را طرح‌ریزی کنید.
رویکرد مدرن نظریه پرتفوی
هری مارکوویتز، اقتصاد‌دان آمریکایی به نظریه پرتفوی سنتی انتقاداتی وارد کرد. او معتقد بود که پیدا کردن سهمی با کمترین ریسک و بیشترین بازدهی تقریبا ناممکن است و اگر افراد بخواهند پرتفوی مناسبی بسازند باید بین ریسک و بازده مورد انتظارشان یک تناسب برقرار کنند. افراد برای سرمایه‌گذاری تنها نباید ریسک و بازده یک دارایی را بسنجند.
نظریه پرتفوی پرتفوی سهام چیست؟ مدرن (Modern Portfolio Theory) با این فرض شکل گرفت که سرمایه‌گذاران به‌طور ذاتی ریسک‌گریز هستند اما مطلوبیت نهایی آنها با هم متفاوت است. حال این سوال مطرح می‌شود که سرمایه‌گذاران چگونه پرتفوی یا همان سبد سرمایه‌گذاری خود را برای کسب بالاترین مقدار بازده مورد انتظار همراه با سطوح مختلف ریسک بازار بهینه می‌کنند؟ این نظریه معتقد است که هیچ چیزی به‌عنوان سرمایه‌گذاری کامل وجود ندارد. چیزی که مهم است و باید مورد توجه قرار بگیرد، انتخاب یک استراتژی با بازده بالا، همراه با ریسک متناسب با بازده است. این نظریه بر این موضوع تاکید میکند که ریسک جزء جدا نشدنی پاداشی بیشتر است.
نظریه پرتفوی مدرن در سال 1952 توسط هری مارکوویتز پیشنهاد داده شده است. این نظریه باعث دگرگون شدن مبحث مدیریت پرتفوی شد و همچنان به‌عنوان یک استراتژی محبوب استفاده می‌شود. این مقاله حدود 40 سال بعد از ارائه شدن نظریه، توانست برنده جایزه نوبل اقتصاد شود. مارکوویتز مدل خود را بر این فرض بنا کرد که سرمایه‌گذاران همیشه مقداری وجه در اختیار دارند، که می‌خواهند این پول را برای مدتی سرمایه‌گذاری کنند.
هری مارکوویتز - ارائه دهنده نظریه پرتفوی مدرن
نظریه پرتفوی مدرن استدلال میکند که افراد می‌توانند یک سبد سرمایه‌گذاری ایده‌آل برای خود طراحی کنند که با در نظر گرفتن مقدار بهینه ریسک، حداکثر بازدهی را برای آنها داشته باشد. با سرمایه‌گذاری در بیش از یک سهم، سرمایه‌گذار میتواند از مزایای متنوع‌سازی استفاده کند، در حالی که ریسک خود را کاهش می‌دهد.
چگونه تنوع‌بخشی باعث کاهش ریسک می‌شود؟ به‌طور کوتاه این موضوع را با بیان یک مثال توضیح می‌دهیم. سبد سرمایه‌گذاری‌ای را در نظر بگیرید که دارای سهام دو شرکت است. یکی از شرکت‌ها سهامش وقتی باران می‌بارد بازدهیش افزایش می‌یابد. شرکت دیگر سهامش هنگامی که باران نمی‌بارد، با بازدهی همراه است. اگر پرتفوی شما شامل هر دو سهم باشد، بدون توجه به این موضوع که باران باریده است و یا هوا آفتابی بوده، همیشه یک سود یا درآمدی برای شما وجود خواهد داشت. در واقع ریسکی که یک فرد هنگام خرید سهام یک شرکت، با آن مواجه می‌شود، کسب بازدهی کمتر از مقدار مورد انتظارش است. به‌عبارت دیگر این ریسک برابر است با انحراف از بازده متوسط.
همه چیز درباره "تعداد سهام پرتفوی" که باید بدانید! [آپدیت 1400]
یکی از مواردی که باید پیش از ورود به هر کاری از آن اطلاع پیدا کنید، اصطلاحات مختص به آن بازار است. هر نوعی از کسب و کار در دل خودش پر است از اصطلاحات این چنینی که ما تصمیم داریم در این مقاله به یکی از پرکاربردترین این اصطلاحات یعنی تعداد سهام پرتفوی و سایر اطلاعات موجود در این باره بپردازیم.
ابتدا پیش از رفتن به سراغ اصل مطلب و توضیح درباره تعداد سهام پرتفوی باید بگوییم که سبد در واقع به مجموعه سهم‌هایی گفته می‌شود که در پرتفوی شما وجود دارد. در ادامه این مقاله هم می‌خواهیم به ریسک‌های موجود در سبد سهام و اینکه نحوه تشکیل این سبد چگونه است بپردازیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
تعداد سهام پرتفوی باید چقدر باشد؟
پرتفوی که در واقع به آن سبد سهام هم گفته می‌شود، در برگیرنده تعداد بسیار متنوعی از سهام‌هایی است که شما خریداری کرده‌اید. تعداد سهام پرتفوی هم در واقع یک معیار شخصی است. یا تمایل دارید که ریسک زیادی کنید و سهام کمتری داشته باشید، یا ترجیح می‌دهید ریسک کمتری کنید و تعداد سهام بیشتری داشته باشید.
اما در واقع اینکه چه تعداد سهمی در سبد سهامتان وجود داشته باشد، بستگی به نوع و میزان سرمایه‌ای است که در اختیار دارید. در وهله اول باید در نظر بگیرید که همه تخم مرغ‌های خودتان را در یک سبد نگذارید. سرمایه خودتان را بین چند سهم مشخص که از بنیان و اصالتشان اطلاع کافی دارید پخش نمایید.
آن‌قدرها هم این سرمایه را پخش نکنید که سود ناچیزی از سهام‌ها به دستتان برسد. اغلب داشتن 5 تا 8 سهم در سبد سهام کفایت میکند. البته بازهم ذکر این نکته را مفید می‌دانیم که بگوییم، بسته به میزان سرمایه خودتان مثلاً 50 میلیون خوب است که 5 سهم 10 میلیونی داشته باشید. یا با 30 میلیون خوب است که سه سهم 5 تومانی یا دو سهم 15 میلیونی داشته باشد.
تعداد سهام پرتفوی در واقع یک امر کاملاً شخصی است که خودتان باید بسنجید و تصمیم بگیرید که به دنبال چه چیزی در بازار هستید و طبق همان استراتژی شخصی هم که دارید اقدام به خرید کنید.
بازدهی پرتفوی سهام یعنی چه؟
پرتفوی چیست؟ بازدهی را که یک سرمایه گذار انتظار دارد در مدت زمان معینی از ترکیب چند دارایی کسب کند، بازدهی مورد انتظار آن پرتفوی گویند. بازدهی در واقع عبارت است از اینکه در مدت زمان مشخص این تعداد از سهام‌هایی که قرار است در پرتفوی ما باشند چه مقدار سود سهام عاید ما می‌کنند. برای حساب کردن این عایدی هم در سبد پرتفوی خود یک فرمول مشخص ساده وجود دارد که به راحتی می‌توانیم از آن استفاده کنیم. این فرمول به طریق زیر است:
R: بازدهی کل سبد دارایی w: درصد هر سهم از سبد دارایی r:در پرتفوی بازدهی هر سهم
اگر بخواهیم این را تا حدی ساده‌تر بیان کنیم، باید بگوییم که بازدهی یک سبد دارایی در پرتفوی شخصی‌تان عبارت است از میانگین موزون سود هر سهم در پرتفوی. این ساده‌ترین و کاربردی‌ترین تعریفی است که می‌شود از این موضوع داشت.
ریسک پرتفوی در تعداد سهام پرتفوی چه مقدار است؟
اصلی‌ترین دلیلی که می‌شود در یک استراتژی برای چیدمان پرتفوی سهام به آن اشاره داشت، ریسک است. علی‌رغم بازدهی که در آن ریسک برابر بود با میانگین موزون هر یک از اوراق بهادار، اینجا عوامل متعددی دخیل هستند، از جمله:
- نسبت موجود بین هریک از دارایی‌های که در سبد سهام یا پرتفوی موجود است.
- انحراف معیار هر یک از دارایی‌هایی که در پرتفوی شما موجود است.
- مقدار نزدیکی میان اقلام متنوع دارایی‌های پرتفوی شما که از لحاظ مقدار بازدهی هر یک برایش باید به محاسبه کوواریانس میان دارایی بپردازیم.
همان‌طوری که اشاره شد، کوواریانس در اصل چگونگی ارتباط میان نرخ بازدهی سهام گوناگون در پرتفوی سبدتان است، به صورتی که اگر رابطه مستقیمی بین این‌ها باشد، مقدار کوواریانس مثبت می‌گردد و اگر هم این عوامل دارای رابطه معکوس باشد، کوواریانس در اصل حالت منفی دارد. حالا حالت منفی هم به این معنی است که اگر بازدهی بین دو سهم از سبد سهامتان کاهش یابد، ریسک کل پرتفوی شما هم کم می‌گردد.
ریسک های گوناگون در پرتفوی سهام
همانطور که می‌دانید ریسک‌های گوناگونی در بازار وجود دارد که هرکدامشان هم دارای روش گوناگونی هستند.
ریسک غیر سیستماتیک
به این ریسک، ریسک قابل اجتناب هم می‌گویند. یک سری از موارد متفاوت نظیر تغییرات میزان فروش و سهم بازار، ساختارهای مربوط به هزینه شرکت، تغییر و تحولات مدیریتی، نوع بازاری که شرکت فعالیتش را در آن شروع کرده است و . در ایجاد این نوع از ریسک بسیار مؤثر هستند. مطالعه مقاله "رفتارشناسی بازار سهام" میتواند مفید باشد.
همانطور که گفته شد برای اینکه بتوانید در مقابل این نوع ریسک مقاومت کنید، باید تعداد موجودی سهام خودتان را در پرتفوی افزایش بدهید. برای اینکه بدانید تنوع سبدتان به چه شکلی باید باشد، راه‌حل‌های گوناگونی وجود دارد که در ادامه این مقاله به آنها خواهیم پرداخت:
1. تنوع بخشیدن به سهام شرکت‌های گوناگون در سبد
برای اینکه ضرر کمی متحمل شوید و ریسک سهام را در شرایط بی‌ثباتی بازار حفظ کنید یک سری راه حل وجود دارد که می‌توانید از تک سهم شدن رهایی پیدا کنید:
- سبدی که بر ارزش بازار مبتنی شده
در مدل اول، باید بدانید که سهمی که ارزش بیشتری در بازار دارد، در سبد دارایی شما هم وزن زیادتری خواهد داشت. اینکه ارزش و وزن سهم نسبت به ارزش کلی سبد شما در زمان خرید هم مشخص می‌شود، امری است که نباید فراموش کرد. این‌طور می‌شود مثال زد که اگر ارزش کل یک سبد به مبلغ 100 میلیون تومان باشد و از یک سهم 10 میلیون تومان داشته باشیم؛ ارزش آن ده درصد کل سبدتان است.
همچنین باید گفته شود ارزشی که هر سهم در بازار دارد، از حاصل ضرب قیمت پایانی هر سهم در تعداد کل سهام شرکت حاصل می‌شود.
فکر کنید قرار است سبدی تشکیل دهید که در آن سهم‌هایتان باید طبق ارزشی که هر سهم در بازار دارد بچینید، در این جا باید ابتدا ارزش هریک از سهام‌های موجود در بازار را بسنجید. سپس اگر ارزش سهم الف 10 درصد بیشتر از سهام دال باشد، در سبد هم باید ارزش سهام الف شما ده درصد بیشتر از ارزش سهام دال باشد.
اما ساختار سبد هم‌وزن ساده‌تر است. پس از تحلیل و بررسی سهام بازار، چند سهم را انتخاب کرده و منابع مالی خود را به‌صورت مساوی بین آنها تقسیم میکنیم. در این حالت وزن سهام مختلف پرتفوی برابر است. به‌عنوان مثال اگر صد میلیون تومان پول داشته باشیم و ده سهم را انتخاب کنیم، برای خرید هر یک ده میلیون تومان اختصاص می‌دهیم.
2. تنوع سرمایه گذاری در صنایع مختلف
اما این را هم بدانید، فقط اینکه متناسب با وزن سهام اقدام نمایید تا سبدی جمع کنید کفایت نمی‌کند، علاوه بر اینکه تنوع دارایی را مدنظرتان قرار می‌دهید باید بدانید که باتوجه به موقعیت کشور و سطح اقتصاد خرد در برابر سرمایه‌گذاری‌های صورت پذیرفته در صنایع گوناگون باید تنوع ایجاد نمود. به بیان دیگر به جای اینکه چند سهم در یک صنعت انتخاب کنید، باید سهام‌های مختلف از صنایع گوناگون بخرید و در سبدتان نگهدارید.
ریسک سیستماتیک
در قسمت قبل دریافتیم که اگر برای سرمایه‌گذاری خود تنوع را در نظر بگیریم، به راحتی می‌شود ریسک غیر سیستماتیک پرتفوی را تا حد بسیار زیادی کاهش داد. ولی بخشی از این ریسک را هیچ‌گاه نمی‌شود جبران کرد. همچنین با خیلی از روش‌های گوناگون مطرح هم نمی‌توان این کار را انجام داد. این ریسک در برگیرنده کلیه سهام‌های بازار می‌شود که عبارت است از تحولات در عرصه بین‌المللی که به طور مستقیم روی شرایط سیاسی و اقتصادی مملکت تأثیر می‌گذارد. بیکاری و حوادث قهریه را هم در کنار این موارد جای بدهید.
اگر طبق موارد بالا یک پرتفوی بچینید که هم از نظر تعداد در صنایع و هم از نظر وزن آن در بازار معیارهای گفته شده را به نوعی دارا باشد به طور جدی بخش ریسک غیر سیستماتیک را به نحو مؤثری کاهش داده‌اید. اما ریسک سیستماتیک همچنان سنگینی بیشتری بر روی سبد سهامتان دارد. جهت مشخص کردن ریسک سیستماتیک در سبد پرتفوی از شاخص β بهره‌برداری می‌شود.
در این حالت است که اغلب ریسک سیستماتیک سهام‌های موجود در سبدتان با ریسک کل بازار یکسان تلقی می‌شود. جهت حساب نمودن β از شاخص کل بهره‌برداری می‌شود. ضریب بتا از رابطه ذیل حاصل می‌گردد:
شاید بتوان این‌طور گفت که در اصل ضریب بتا نوسان بازدهی و همچنین درجه تغییر پذیری آن در نسبت تغییراتی که در بازار و شاخص بورس اتفاق می‌افتد، ریسک سیستماتیک در برابر ریسک کل بازار بورس و اوراق بهادار سنجیده می‌شود. اگر هنوز به خوبی نمی دانید شاخص بورس چیست مطالعه مقاله "شاخص کل هم وزن بورس چیست" را به شما پیشنهاد می کنیم.
به عبارتی با این ضریب در واقع می‌شود تا میزان تغییرات بازدهی یک سهم را در برابر تغییراتی که در شاخص کل اتفاق می‌افتد، اندازه‌گیری نمود. ضریب β را می‌توان در ۳ حالت مورد بررسی قرار داد:
- اگر β کمتر از 1 تصور شود، ریسک سیستماتیک سهم مورد نظرتان کمتر از ارزش آن در بازار است و به دنبال تغییرات بازدهی سهم، کمتر از بازدهی را در بر می‌گیرد که شاخص کل نشان می‌دهد. این نوع از سهام‌ها اغلب در موقعیت‌های رکودی حاکم بر بازار که شاخص هم نوعی روند نزولی را نشان می‌دهد، مناسب است.
- اگر β برابر 1 باشد، این در حالتی است که شاخص بازار برابر با بازدهی سهم در آن حالت است. اغلب بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری این ترکیب را برای دارایی‌های در اختیارشان تداعی می‌کنند. در این شرایط همچنین ریسک سیستماتیک سهم مساوی است با ریسک سیستماتیکی که در آن زمان در بازار موجود است.
- اگر β بزرگ‌تر از 1 باشد، در این شرایط هم ریسک سیستماتیک سهام پرتفوی زیادتر از ریسک موجود در بازار است. در نهایت انتظار بازدهی سهم، بیشتر از چیزی است که شاخص بازار نشان می‌دهد. این ترکیب از نگهداری سهام برای بازده‌هایی خوب است که روند شاخص کل به صورت صعودی است. اگر درباره بازدهی سهام به دنبال اطلاعات بیشتری هستید مطالعه مقاله "محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس" را پیشنهاد می کنیم.
و در آخر .
همیشه به دنبال این باشید که دانشتان را در بازار گسترش بدهید و مدام در حال آموزش و کسب مهارت باشید تا دچار ضرر و زیان سنگین نشوید. بازار مدام در حال نوسان و تغییرات است و کسی در این بازی بازنده است که بدون سواد و مهارت کافی وارد بازی بازار می‌شود.
پرتفوی چیست؟
سبد سهام یا پرتفوی، یکی از مفاهیم و اصطلاحات مهم در بازار بورس است. پرتفوی بورسی از دارایی سهام، اوراق مشارکت، سهام بازار پایه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و … تشکیل می‌شود. هنگامی که از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزاری‌ها سهام خرید کنیم، سبد سهام به صورت خودکار تشکیل می‌شود. فعالان و متخصصان بازار بورس بر اساس تجربه و استراتژی‌های معاملاتی مختلف، پیشنهادهای متعددی برای تشکیل پرتفوی بورسی ارائه می‌کنند. نحوه خرید سهام و فرایند تشکیل سبد سهام در بازار بورس یکی از ارکان مهم سرمایه‌گذاری در این بازار است، در این مقاله قصد داریم به نکات مهمی برای تشکیل سبد سهام در بازار بورس اشاره کنیم. با ما همراه باشید.
پرتفوی چیست؟
هنگامی که از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزاری سهام خرید کنیم، پرتفوی بورسی به صورت خودکار شکل می‌گیرد. پرتفوی بورسی از دارایی‌های مختلفی مانند اوراق بهادار، اوراق مشارکت، سهام بازار پایه و … تشکیل می‌شود. به عبارت دیگر، سبد سهام به مجموع دارایی سهام شما در بازار بورس، گفته می‌شود. دارایی‌هایی که در سبد سهام وجود دارند، از گروه‌ها و صنعت‌های مختلفی خریداری می‌شوند.
برای کسب بازدهی بیشتر و دوری از ضرر و زیان، توصیه‌های متفاوتی عرضه شده است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. یکی از نکات مهم در تشکیل سبد سهم، یک ضرب المثل قدیمی است که مطابق با آن پیشنهاد می‌شود که نباید تمام تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد بچینید! از این ضرب المثل برای ایجاد تنوع و توزیع مناسب دارایی‌ها برای تشکیل سبد سهام استفاده می‌شود.
تنوع دارایی‌ها در پرتفوی بورسی
همانطور که اشاره شد، بهتر است پرتفوی بورسی خود را از سهم‌های مختلفی تشکیل دهید. برای همین پیشنهاد میکنیم سهام صنعت‌های مختلف را در سبد سهام خود خریداری کنید. منظور از صنعت‌های متفاوت، گروه‌های بورسی مانند صنعت خودرویی، دارویی، سیمانی، فلزات، بانکی و … است. افرادی که تازه وارد هستند و اطلاعات کافی برای تشکیل سبد سهام ندارند، پیشنهاد میکنیم که از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از ابزارهای مهم در بازار بورس هستند که ریسک سرمایه‌گذاری در آنها پایین‌تر از خرید سهام به صورت مستقیم است.
تمام نکاتی که تا این بخش اشاره شد، برای مدیریت ریسک و کاهش ضرر و زیان در فرایند سرمایه‌گذاری بود. برخی از افراد ترجیح می‌دهند که بخش زیادی از پول خود را در یک سهام خاص سرمایه‌گذاری کنند که این کار ریسک بسیار زیادی به همراه دارد، چرا که وضعیت بازار بورس همیشه ثابت نیست و ممکن است بر اساس تصمیمات سیاسی و اقتصادی جدید، معاملات در بازار بورس با هیجانات همراه شوند و سرمایه‌گذاری که پرتفوی خود را از یک سهم تشکیل داده است، با ضرر و زیان سنگینی مواجه شود.
پیشنهاد تنوع‌سازی در سبد سهام برای کسب سود حداکثری در بازار بورس نیست، بلکه این نکته یکی از ارکان مهم اولیه برای شروع فعالیت در بازار بورس است. در گام‌های بعدی باید سطح اطلاعات و شناخت خود را در صنعت‌های مختلف بورسی، بالا ببرید تا در شرایط مختلف بازار، به بهترین شکل تصمیم‌گیری کنید. مجموع این نکات و یادگیری تکنیک‌های معاملاتی و تحلیلی منجر به تنظیم یک استراتژی معاملاتی خوب در بازار می‌شود. افرادی که بدون این اطلاعات و به صورت احساسی تصمیم‌گیری می‌کنند، معمولا با ضرر و زیان مواجه می‌شوند.
مولفه‌های مهم در تشکیل پرتفوی بورسی
تک سهم شدن ممنوع: این اصل یکی از مهم‌ترین نکات مربوط به تشکیل سبد سهام در بازار بورس است. بسیاری از افراد پول خود را فقط بر روی یک سهم خاص سرمایه‌گذاری می‌کنند که ممکن است در یک بازه زمانی کوتاه‌مدت به لطف نوسانات موجود در بازار، سود خوبی کسب کنند اما این استراتژی به کل اشتباه است. دقت داشته باشید که ممکن است معاملات همان سهم به واسطه دلالان بازار به بازی گرفته شده و چند روز متوالی درگیر صف فروش شود. در این حالت امکان خروج از سهم برای سرمایه‌گذار وجود ندارد و ارزش دارایی شخص روز به روز، کاهش پیدا میکند.
توزیع مناسب دارایی سهام: یکی از مراحل مهم قبل از خرید سهام، بررسی و ارزیابی وضعیت سهم و روند معاملات آن در بازار بورس است. برای این کار می‌توانید از منابع معتبر خبری و سایت‌های مورد تایید سازمان بورس مانند سایت کدال، tsetmc و … استفاده کنید.
با انجام این کار و استفاده از اطلاعات مختلفی که در این سایت‌ها منتشر شده است، می‌توانید دارایی خود را در سبد سهام به شکل مناسب توزیع کنید. دقت داشته باشید که فرایند بررسی و تحلیل در بازار بورس به صورت مدام باید انجام شود و این کار الزامی است، چرا که ممکن است دارایی سهام شما در شرایط مختلف بازار، درگیر نوسانات قیمتی شود که در این صورت باید تصمیم بگیرید که حجم آن سهم را در سبد خود افزایش یا کاهش دهید.
بازار بورس از صنعت‌های مختلفی تشکیل شده است و شرکت‌های مختلفی در این صنعت‌ها فعالیت می‌کنند. بعضی از این شرکت‌ها قدیمی هستند و جزو شرکت‌های بزرگ محسوب می‌شوند که معاملات سهام آنها ریسک کمتری نسبت به شرکت‌های کوچک‌تر دارد. سهام شرکت‌های بزرگ به دلیل نقدینگی بالایی که دارند، کمتر درگیر صف خرید و فروش می‌شوند. به عبارت دیگر، میزان عرضه و تقاضا در این سهم‌ها بالا است و معمولا روند معاملات در آنها به صورت طبیعی انجام می‌شود.
خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس: مواقعی که وضعیت بازار بورس مناسب نیست و اکثر افراد سرمایه خود را از بورس خارج می‌کنند، خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از بهترین گزینه‌ها است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری از انواع مختلفی تشکیل شده است و بر اساس ترکیب دارایی که دارند، میزان ریسک پذیری فرایند سرمایه‌گذاری در آنها، متفاوت است. مثلا صندوق‌های بادرامد ثابت یکی از بهترین گزینه‌ها برای افرادی است که ریسکپذیری بالایی ندارند و ترجیح می‌دهند سود ثابت ولی کمتر از معاملات سهام کسب کنند.
دوری از تصمیمات احساسی و هیجانی: بازار بورس از زمان تاسیس تا به حال، فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرده است. بازار بورس یکی از بازارهای تاثیرپذیر است. به عبارت دیگر، مولفه‌های زیادی در بازار بورس اثرگذار هستند، مثلا انتشار یک خبر سیاسی و اقتصادی جدید، جنگ، بحران، نوسانات ارز و سکه و … عواملی هستند که منجر به ایجاد نوسانات قیمتی در بازار بورس می‌شوند. در این شرایط پیشنهاد میکنیم که از تصمیمات احساسی اجتناب کنید و تمام تمرکز خود را برای بهبود و به روزرسانی استراتژی معاملاتی خود صرف کنید. در این صورت می‌توانید به شکل بهتری معاملات خود را برنامه‌ریزی و مدیریت کنید.
کلام آخر
در بازار بورس مفاهیم و اصطلاحات متعددی وجود دارد که بعضی از آنها اهمیت بالایی دارند. «پرتفوی بورسی» یکی از مفاهیم مهم و اولیه در بازار بورس است که تمام سرمایه‌گذاران برای شروع معاملات در این بازار، باید با این مفهوم آشنایی کامل داشته باشند. پرتفوی بورسی به زبان ساده به تمام دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و … شخص در بازار بورس گفته می‌شود. متخصصان و کارشناسان بازار بورس، پیشنهادهای متفاوتی برای تشکیل سبد سهام ارائه کرده‌اند که افراد با توجه به اهداف و استراتژی‌های معاملاتی خود، از آنها بهره‌مند می‌شوند. یکی از نکات مهم برای تشکیل سبد سهام ایجاد تنوع در دارایی سهام است، با این کار میزان ریسکپذیری پرتفوی بورسی شما تا حد زیادی کاهش پیدا میکند.
پرتفوی یا سبد ارز دیجیتال چیست و چگونه بسازیم یا بخریم؟
بهترین سبد ارز دیجیتال را چگونه باید بسازیم؟ هر کسی را بهر کاری ساخته‌اند! بله؛ همه ما که ترید نیستیم و نخواهیم شد. بسیاری از ما ساخته شده‌ایم که سبد یا پرتفوی (پورتفولیو) از ارز دیجیتال درست کنیم و آن را برای چند سال نگه داریم. پورتفولیو ارز دیجیتال که هدف از آن نگهداری در بلند مدت است، میتواند مزایای زیادی داشته باشد. از بسیاری لحاظ از ترید مناسب‌تر است. اینکه پرتفوی ارز دیجیتال چیست و چگونه بسازیم یا بخریم از جمله موضوعاتی هستند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. پرسش‌های خود را می‌توانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
سبد ارز دیجیتال یا پرتفوی ارز دیجیتال چیست؟
در طول دهه گذشته بیت کوین بهترین عملکرد را در میان تمام دارایی‌های جهان داشت. بیت کوین و بزرگ‌ترین ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار در مقایسه با تمام سهام شرکت‌های موجود در بازار و همچنین طلا و سایر کالاها بیشترین بازده سرمایه‌گذاری (ROI) را داشتند.
اولین صرافی بیت کوین در سال ۲۰۱۱ فعالیتش را شروع کرد. اما بیت کوین تا سال ۲۰۱۷ چندان مورد توجه قرار نگرفت. در آن هنگام قیمت هر بیت کوین در ماه ژانویه حدود ۱۰۰۰ دلار بود و تا ماه دسامبر به ۲۰۰۰۰ دلار پرتفوی سهام چیست؟ رسید. این یعنی رشدی ۲۰ برابری در کمتر از یک سال!
در حالی که تمام جهان از هجوم مردم برای خرید این طلای دیجیتال شگفت زده شده بود، بسیاری از دارندگان بیت کوین حتی یک ساتوشی (کوچک‌ترین واحد بیت کوین) از دارایی خود را نفروختند زیرا به آن به دید یک سرمایه‌گذاری بلندمدت یا به اصطلاح جامعه رمز ارزها «هولد کردن» به آن نگاه می‌کردند.
در این راهنما به چگونگی اجرای این روش سرمایه‌گذاری یعنی ساخت یک پورتفوی یا سبد بلند مدت از ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.
سرمایه‌گذاری بلند مدت همانگونه که از نامش پیداست به معنی داشتن دید بلند مدت به سرمایه‌گذاری است. ممکن است هر کس تعریف متفاوتی از عبارت «بلند مدت» داشته باشد. در بازار سهام این عبارت به معنای نگه داشتن یک دارایی برای چندین سال است.
اما با توجه به ماهیت پرنوسان و حرکات قیمتی شدید ارزهای دیجیتال، می‌توانیم این عدد را به چند ماه یا یک سال تقلیل کنیم. اگر به بازار سهام نگاه کنیم متوجه می‌شویم که سرمایه‌گذار افسانه‌ای، وارن بافت، به دلیل مزایای متعدد سرمایه‌گذاری بلند مدت طرفدار این روش است.
چرا پورتفولیو بلند مدت خوب است؟
در ادامه به مزایای یک سبد بلند مدت از ارز دیجیتال پرداخته شده است.
تاریخ تکرار می شود!
داده‌های آماری تاریخی یک اقتصاد در حال رشد نشان داده است که این روش سرمایه‌گذاری سودآوری خوبی دارد. از آنجا که اقتصاد در طول زمان در حال گسترش است، بازارها معمولاً در طولانی مدت روند صعودی را طی می‌کنند.
البته بازار رمز ارزها داستان متفاوتی دارد. با این حال هودلینگ (HODLing) و میانگین سازی هزینه به دلار (Dollar Cost Averaging) یه به زبان ساده همان خرید پله ای ثابت کرده است که حتی در بازار نوپای رمز ارزها هم بهترین استراتژی سرمایه‌گذاری است.
کاهش کارمزدهای معاملات
اگر رویکرد معاملاتی فعالی در سرمایه گذاری دارید، احتمالاً کارمزدهای معاملات سود شما را کاهش دهد، به ویژه هنگامی‌که معاملات‌تان را با مارجین و لورج انجام می‌دهید.
با داشتن یک استراتژی سرمایه گذاری بلند مدت، پس از خریداری کردن رمز ارزها تنها کاری که باید بکنید این است که صبر کنید. به جز هزینه‌های اولیه معامله دیگر لازم نیست در آینده هزینه‌ای پرداخت کنید.
شما نمی‌توانید زمان بازار را کنترل کنید
وارد شدن به بازار و خارج شدن از آن ممکن است به معنای از دست دادن روزهایی باشد که در آنها سودهای زیادی حاصل می‌شود. از دست دادن بهترین روز بیت‌کوین در سال ۲۰۱۹، که ۲۶ اکتبر بود – به معنای از دست دادن سود بالقوه‌ی ۴۲ درصدی بود.
با داشتن یک استراتژی سرمایه گذاری بلند مدت لازم نیست نگران حاضر بودن در پوزیشن‌تان باشید. با در نظر داشتن این واقعیت، به شما توصیه میکنیم برای اجتناب از نوسانات شدید، پورتفولیوی خود را نه یک باره، بلکه به کمک روش میانگین سازی هزینه به دلار (DCA) به صورت پله‌ای خریداری کنید.
اول امنیت رمز ارزی
فعال نبودن در معامله به این معنی است که نیازی به نگه داشتن وجوه دیجیتال‌تان در صرافی‌ها ندارید، بلکه بهتر است آنها را با خیال راحت در یک کیف پول سخت‌افزاری نگه دارید. همانطور که می‌دانید صرافی‌ها اهداف جذابی برای هکرها هستند و تقریباً همه صرافی‌های پیشرو در نتیجه حملات هکرها متضرر شده‌اند.
چگونه بهترین سبد سرمایه گذاری ارز دیجیتال بسازیم؟
در ادامه به نکات مهم در خصوص خرید و ساختن یک سبد یا پرتفوی ارز دیجیتال بلند مدت پرداخته‌ایم. اکنون که با پرتفوی سهام چیست؟ مزایای استراتژی سرمایه‌گذاری بلند مدت آشنا شدید، لازم است به این سوال فکر کنید که باید کدام رمز ارزها را به پرتفولیوی بلند مدت‌تان اضافه کنید یا این که پورتفولیوی خود را چگونه بسازید.
ابتدا بیایید با برخی از شاخص‌هایی آشنا شویم که می‌توانیم برای سنجیدن پتانسیل رمز ارزها در بلند مدت استفاده کنیم. در ادامه تنها با چند نمونه از این معیارها آشنا می‌شویم.
ارزش بازار ارز دیجیتال مورد نظر
ارزش بازار یا سهم بازار را می‌توان به عنوان نسبت کل ارزش بازار یک رمزارز نسبت به ارزش کل بازار تعریف کرد.
سهم زیاد از بازار به طور معمول نشانه تسلط بر بازار است. به عنوان مثال سهم بازار بیت‌کوین در حال حاضر در حدود ۴۰ درصد از کل ارزش بازار رمز ارزها است. ما می‌توانیم از این رقم به عنوان شاخصی برای تعیین موفقیت بلند مدت رمز ارزها، از جمله بیت کوین، در پورتفولیوی خود استفاده کنیم. به پروژه‌هایی توجه کنید که ارزش بازار آنها بیش از یک میلیارد دلار است.
پروژه‌هایی با ارزش بازار کم، مثلاً چند ده میلیون دلار، به راحتی تحت تاثیر قرار می‌گیرند. با این حال، آنها نیز می‌توانند پتانسیل رشد داشته باشند. برای بررسی یک ارز دیجیتال تحلیل فاندامنتال بسیار مهم است.
کاربرد ارز دیجیتال مورد نظر
هنگام گمانه‌زنی در مورد ماندگاری یک رمزارز تا چند سال آینده باید از خود بپرسیم که آیا این رمزارز مفید است و این پروژه کاربران زیادی دارد؟
دومین رمزارز بزرگ بر اساس ارزش بازار یعنی اتریوم، نمونه‌ای از این کاربرد است. ارزش کاربردی اتریوم ناشی از این قابلیت است که این رمز ارز به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد تا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) را بر بستر بلاکچین آن بسازند.
بایننس کوین (BNB) یک نمونه دیگر است. بایننس کوین به عنوان توکن کاربردی بزرگ‌ترین صرافی از نظر حجم معادله، یعنی بایننس، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این توکن برای پرداخت کارمزدهای صرافی بایننس و همچنین مشارکت در عرضه اولیه صرافی توسط بایننس استفاده می‌شود.
حجم معاملات و تراکنش‌های روزانه
برای اطمینان یافتن از اینکه یک رمز ارز مورد استفاده قرار می‌گیرد یا نه، می‌توانید تعداد تراکنش‌های روزانه و همچنین حجم آن را بررسی کنید. مواظب باشید تراکنش‌های واقعی را با تراکنش‌های تقلبی اشتباه نگیرید.
در زمان نوشتن این مطلب میانگین تعداد تراکنش‌های اتریوم در روز حدود ۱/۶ میلیون مورد است. بسیاری از این تراکنش‌ها مربوط به توکن‌های ERC-20 است. با این وجود این نشان می‌دهد که از این شبکه استفاده می‌شود.
توسعه مداوم
این یکی از جوانب بسیار مهم رمز ارزها و ساخت یک پرتفوی ارز دیجیتال است. اگر فناوری پشت یک رمز ارز مناسب هدف آن نباشد، این احتمال وجود دارد که در دراز مدت این رمز ارز شکست بخورد. اتریوم در کنار سافت و هارد فورک‌های متعدد در سال ۲۰۱۹ در حال کار کردن بر روی اثبات سهام (PoS) و راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ است.
این پیشرفت فنی مثبت باعث افزایش احتمال روی آوردن به اتریوم شده و آن را به گزینه‌ی جذابی برای افزودن به پورتفولیو تبدیل میکند.
اخبار و احساسات بازار
اخبار مربوط به رمز ارزها که شامل گزارش‌هایی در مورد پروژه‌های خاصی هستند ممکن است بر عملکرد قیمت توکن، به ویژه توکن‌های دارای ارزش بازار کم تأثیر بگذارد.
بعضی از پروژه‌ها به لطف روش‌های بازاریابی موفق‌شان بیشتر مورد پسند رسانه‌ها هستند، در حالی که سایر پروژه‌ها این طور نیستند. مثلاً بودجه‌ی بازاریابی ترون احتمالاً بیشتر از بودجه مونرو است.
به همین دلیل بهتر است با دنبال کردن اخبار رمز ارزهای مربوط به پروژه‌های‌تان همیشه به روز باشید و همچنین احساسات بازار را زیر نظر بگیرید. همچنین به شما توصیه میکنیم با عضویت در وب‌سایت پروژه‌ی خود آخرین اخبار مربوط به توسعه‌ی رمز ارز را دریافت کنید.
موارد بالا تنها چند مورد از شاخص‌هایی است که می‌توانید برای پی بردن به ارزشمندی طولانی مدت رمز ارزها در نظر بگیرید. حالا می‌توانیم به چیدن پورتفولیوی مورد نظر بپردازیم. به عبارت دیگر تصمیم بگیریم از هر رمز ارز چند درصد در پورتفولیوی خود قرار دهیم.
ساخت بهترین سبد ارز دیجیتال: تخصیص ریسک
انتخاب یک رمز ارز خاص در درجه اول به میزان تحمل ریسک شما بستگی دارد. بازارهای جهانی را به عنوان مثال در نظر بگیرید؛ اگر تحمل ریسک شما خنثی باشد می‌توان گفت که یک پورتفولیوی مناسب برای یک شخص جوان شامل ۵۰ درصد سهام و ۵۰ درصد اوراق قرضه است.
معمولاً سهام در مقایسه با اوراق قرضه ریسک بیشتری داشته اما بازده بیشتری نیز دارند و این به دلیل نسبت ریسک به پاداش است. برعکس، اوراق قرضه دارایی‌های مطمئن‌تری هستند اما بازده کمتری دارند. تشکیل سبدی متشکل از هر دو دارایی باعث کاهش ریسک و افزایش بازده سرمایه‌گذاری برای افراد معمولی می‌شود.
اگر این تمهیدات را در دنیای ارزهای دیجیتال نیز اجرا کنیم متوجه وجود شباهت‌هایی میان این بازار و بازارهای سنتی خواهیم شد.
شاید بتوان گفت سرمایه‌گذاری در بیت کوین ریسک کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌های دارای ارزش بازار متوسط دارد. با توجه به این نکته می‌توانیم میزان تحمل ریسک خود را تعیین کرده و پورتفولیوی نهایی را بر اساس آن تشکیل داد.
به عنوان مثال یک پورتفولیوی بسیار پر ریسک ممکن است شامل ۸۰ درصد از رمز ارزهای دارای ارزش بازار متوسط یا کم و ۲۰ درصد بیت کوین باشد. بالعکس، یک پورتفولیوی بلند مدت امن‌تر می‌توان شامل ۹۰ درصد بیت کوین و ۱۰ درصد از آلت کوین‌های با ارزش بازار متوسط یا بالا باشد.
بنابراین برای تشکیل یک پورتفولیوی بلند مدت ابتدا باید میزان ریسکپذیری خودتان را مشخص کنید.
قبل از ادامه دادن باید اضافه کنیم که فرض اصلی ما در این مقاله این خواهد بود که بازار ارزهای دیجیتال با گذشت زمان رشد میکند. از این رو پورتفولیوی رمز ارزها باید بر اساس بیت کوین سنجیده شود و نه دلار.
به علاوه، و با در نظر گرفتن چرخه بازار ارزهای دیجیتال بهتر است وقتی قیمت بالا رفته است بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را بفروشید و سود آن را ذخیره کنید.
گذشته از بیت کوین، سال‌های گذشته به ما آموخت که اکثر آلت کوین‌ها با رکورد تاریخی قیمت خود فاصله زیادی دارند. بیشتر آلت کوین‌ها به مرور زمان ارزش خود را در برابر بیت کوین از دست می‌دهند. بعد از تخلیه شدن حباب قیمتی سال ۲۰۱۷ فقط چند آلت کوین توانستند به رکورد تاریخی خود برسند. دو مورد از این رمز ارزها را در نمونه پورتفولیوی ما مشاهده می‌کنید.
سرانجام، ما هنگام تهیه کردن یک پورتفولیو باید در آن تنوع ایجاد کنیم. با این حال، نباید رمز ارزهای زیادی را در پورتفولیو بگنجانیم و در نتیجه مدیریت کردن آنها از دستمان خارج شود.
ممکن است نمونه پورتفولیوهای پیشنهادی در این مقاله با پورتفولیو شما متفاوت باشد زیرا بدون شک عواملی مانند تحمل ریسک در افراد مختلف متفاوت خواهد بود. پورتفولیوی ارائه شده در این مقاله بر اساس مدل معامله‌گر سرشناس، کریپتو کوبِین، طراحی شده است. شما هم می‌توانید از این مدل برای ساخت پورتفولیوی بلند مدت‌تان استفاده کنید.
در زیر دو ترکیب پورتفولیوی متفاوت را مشاهده می‌کنید که از رمز ارزهای یکسان تشکیل شده‌اند. نکته متفاوت در مورد این دو پورتفولیو میزان ریسک آنهاست.
نمونه سبد یا پورتفولیو ارز دیجیتال
در زیر برای آشنایی بیشتر به طور نمونه دو مثال از یک سبد یا پرتفوی ارز دیجیتال با ریسک کم و یک سبد با ریسک بالا آورده شده است.
سبد ارز دیجیتال پیشنهادی ۱: ریسک کم
-
۸۰ درصد ۷ درصد ۶ درصد ۴ درصد ۳ درصد
سبد ارز دیجیتال پیشنهادی ۲: ریسک زیاد
- بیت‌کوین ۵۰ درصد
- اتریوم ۲۰ درصد
- کاردانو ۱۵ درصد
- شیبا ۱۰ درصد
- ترون ۵ درصد
سخن آخر
سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال بسیار جذاب است، اما در کنار آن باید امنیت سبد ارز دیجیتال خود را تضمین کنید. داستان‌های زیادی درباره به سرقت رفتن ارزهای دیجیتال به دلیل نداشتن امنیت کافی وجود دارد.
اکنون برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال زمان بسیار خوبی است و خیلی دیر نیست. رمز ارزها یک کلاس دارایی جدید بوده که در حال حاضر بازدهی بهتری نسبت به بازارهای سنتی دارد.
با این حال، داشتن استراتژی نیز بسیار مهم است. نداشتن یک برنامه سرمایه‌گذاری آماده میتواند خسارات سنگینی به همراه داشته باشد. رویکرد سرمایه‌گذاری بلند مدت یکی از استراتژی‌هایی است که می‌توانید انتخاب کنید. حتی می‌توانید رویکرد سرمایه‌گذاری بلند مدت را متناسب با سبک معاملاتی خودتان تغییر دهید. مهم‌ترین نکته این است که برای هر سناریویی که ممکن است پیش بیاید برنامه‌ریزی داشته باشید.
همه چیز درباره سبد سهام (پرتفوی سهام)
برای شروع هر بیزینس و تجارتی، آموزش اصطلاحات و مبانی اولیه آن ضروری است. به عنوان مثال برای ورود به بازار بورس، یادگیری اصطلاحاتی مانند پرتفوی، سبد خرید، سبد فروش، درصد ریسک، کارگزاری، سفارش‌ها، عرضه و تقاضا از واجبات است. هر نام و اصطلاح بیانگر اطلاعاتی است که مطمئناً در طول مسیر به آن نیاز خواهید داشت.
در پرتفوی سهام چیست؟ این مقاله به سراغ یکی از کاربردی‌ترین موضوعات به نام پرتفوی سهام یا همان سبد سهام رفته و سعی خواهیم کرد شما را با مفهوم آن آشنا کنیم. اگر دوست دارید در مورد اصطلاحات بازار بورس و داد و ستد در آن بیشتر بدانید، در این مبحث همراه ما باشید.
فهرست عنواوین مقاله:
سبد سهام یا پرتفوی چیست؟
برای ورود به بورس، نیاز به خرید و فروش سهم شرکت‌ها، کارخانه‌ها و اجناس است. این کار با انجام معاملات بخشی از سهام آنها صورت گرفته که در سازمان بورس به اشتراک می‌گذارند. هر سهامدار، با ثبت‌نام در کارگزاری‌های منتخب و مورد تائید سازمان بورس کشور، اقدام به دریافت کد بورسی کرده و میتواند به معامله در این حوزه بپردازد. مقدار سهام پرتفوی یا همان سبد پرتفوی، مجموعه سهم‌هایی است که سهامدار اقدام به خرید آنها کرده و جمع‌آوری کرده است.
درصورتی‌که بتواند با قیمت بالاتر یا بررسی حد ضرر با کمترین میزان سود بفروشد، اصول اولیه بورس را یاد گرفته است. حال که تا اینجای مقاله با ما همراه بوده‌اید، در ادامه به نحوه تشکیل سبد پرتفوی پرداخته و ریسک‌های آن را بر میشمریم.
مقدار سهام مجاز هر پرتفوی
سبد پرتفوی هر شخص، در بر گیرنده کلیه سهم‌هایی است که شخص یا کارگزار او تشخیص به خرید داده و میتواند با آنها معامله کند. اینکه چه مقدار سهام خریداری یا به فروش برسد حد مشخصی نداشته و یک امر کاملاً وابسته به میزان پولی است پرتفوی سهام چیست؟ که به اشتراک گذاشته می‌شود. اگر شخص سهامدار علاقه‌مند به ریسکپذیری بالاتری در بازار بورس باشد میتواند خرید خود را افزایش داده و از تنوع سهمی بالاتری در سبد سهام خود بهره‌مند گردد.
با این وجود رعایت میزان ریسک نکته حائز اهمیتی است؛ چرا که لازم است این سبد در زمان مقتضی به فروش رسیده و سود قابل‌توجهی را عاید سهامدار کند. بدین ترتیب تعداد سهم، به حجم سرمایه‌گذاری بستگی داشته و معیار مشخص و تعیین شده‌ای ندارد. رعایت این نکته در تشکیل سبد پرتفوی مهم است که تعادل خرید سهم حفظ شود. سرمایه‌گذاری صرفاً در یک شاخه مطمئناً کار عاقلانه‌ای نیست. هر سرمایه‌گذار لازم است از چندین نوع سهم با اصالت و پشتوانه قوی استفاده کرده و وارد بازی‌های هیجانی نشود.
آنچه در بازار بورس تضمین کننده موفقیت شماست، نه ورودهای هیجانی، بلکه بررسی‌های دقیق و دست به عصا است. در کل داشتن تعداد میانگین ۶ الی ۷ سهم مناسب با پیشینه قوی سرمایه‌گذاری کافی است. پخش بی‌رویه سرمایه نیز از ارزش مبالغ سود عایدی می‌کاهد. آنچه در تعیین مقدار سهم هر سبد تأثیرگذار است، استراتژی معاملاتی سرمایه‌گذار بسته به میزان سرمایه خود است.
منظور از بازدهی هر سبد سهام چیست؟
واضح است که هر فرد از سرمایه‌گذاری در بازار بورس، به دنبال دریافت سود قابل توجهی است. آن میزان سود مورد نظر سهامدار که از سرمایه‌گذاری در بورس انجام داده و انتظار دارد در بازه زمانی مشخصی دریافت نماید را، بازدهی پرتفوی سهام می‌نامند. جهت محاسبه و بررسی میزان سود در بازه زمانی مشخص لازم است از فرمول‌های ریاضی استفاده کرده و معاملات خود را علمی‌تر بررسی کنید. سبد سهام هر شخصی نشانگر میزان دانش او از معاملات اقتصادی و علم او از شاخه‌های ریاضی و ضریب ریسک است.
فرمول ریاضی برای درک و پیش‌بینی مقدار سود دریافتی در بازه زمانی دارای آیتم‌های میزان هر سهم، درصد آن سهم از سبد پرتفوی و درنهایت بازدهی کل سبد است. برای بیان این بررسی سود می‌توان این‌گونه نیز مطلب را بیان کرد که بازدهی سبد پرتفوی هر فرد شامل میانگین سود هر سهم نسبت به‌کل سهام‌های موجود در سبد هر سرمایه‌گذار است.
ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟
اینکه سرمایه‌گذار بتواند بهترین انتخاب را از میان سهم‌های ارائه شده داشته و سبد خود را با انواع سهام‌های کم ریسک‌تر اما پر بازه‌تر پر کند، از هوشمندی اقتصادی او نشانه دارد. به همین جهت است که اقتصاددانان معتقدند برای چیدمان پرتفوی سهام به میزان ریسک سهم‌ها، پشتوانه مالی سهامدارانش و شفافیت مالی شرکت‌ها بسیار توجه باید کرد. ریسک کردن، جزء جدایی‌ناپذیر بازار بورس است. تعدادی از فاکتورها هستند که در میزان ریسک برابر با سرمایه‌گذاری مؤثر هستند. این موارد عبارت‌اند از:
- نسبت موجود بین هر سهم به‌کل دارایی‌های موجود در پرتفوی
- انحراف معیار سنجیده شده نسبت مقدار کل دارایی‌های سبد
- کوواریانس محاسبه شده از مقدار بازدهی اقلام متنوع دارایی‌های موجود در سبد
- بررسی نرخ بازدهی سهام‌های مختلف موجود با یکدیگر. اگر این رابطه مستقیم باشد، کوواریانس به‌دست‌آمده دارای رشد مثبتی است، اما در صورت معکوس بودن، مقدار کوواریانس منفی خواهد شد. این بدان معنا است که در صورت کاهش بازدهی میان سهام‌های اصلی، تأثیر آن بر کلیت سبد سهام، چشمگیر است.
پیشنهاد میکنیم مقاله روش های اندازه گیری ریسک را مطالعه کنید.
انواع ریسک در سبد سهام
در بازار بورس، برای تشکیل یک سبد مؤثر لازم به پذیرش ریسک قابل کنترل و عاقلانه بازار است. در این جا به بیان دو مورد از ریسک‌های تعریف شده پرداخته و با آنها آشنا می‌شویم. ریسک غیر سیستماتیک و ریسک سیستماتیک. هر کدام از این موارد جزئیات و نکات مخصوص به خود را دارند.
ریسک غیر سیستماتیک
ریسک‌های غیر سیستماتیک، غیرقابل‌پیش‌بینی و اجتناب هستند. به هنگام تغییرات فروش در بازار سهام، تغییر و تحولات مدیریتی در سطح کلان، هزینه‌ها و سودهای به دست آمده توسط شرکت‌ها و سازمان‌های دخیل در بورس، تحولات بنیادین در راستای سهام‌های به فروش گذاشته شده و فعالیت بازار، همگی در ایجاد ریسک‌های غیرمنتظره مؤثر است. برای شناخت این میزان ریسک باید تا حدی از دانش رفتار بازار در شرایط مختلف آگاهی داشت. برای مقابله و موفقیت در چنین شرایطی تنوع در سبد پرتفوی بسیار مؤثر است. این کار باعث می‌شود تا در صورت کاهش قیمت یک سهم، سایر سهم‌ها جبران آن ضرر را کرده و سرمایه‌گذار دچار ورشکستگی نشود.
راه‌حل‌های فرار از ریسک‌های اجتناب‌ناپذیر
- انتخاب سهم‌های متنوع از شرکت‌هایی با زیرساخت‌های کاری گوناگون. این کار در زمان ثبات کم بازار به حفظ سود سبد کمک خواهد کرد.
- سبد سهام خود را از سهم‌های مطمئن پر کنید. برخی از سهم‌ها مربوط به شرکت‌ها و سازمان‌هایی است که امتحان خود را پس داده‌اند. آنها از بازار خود اطمینان داشته و محصولات خود را طبق استراتژی‌های کاملاً علمی می‌فروشند. در واقع از نیاز میدانی خرید و فروش با خبر بوده و همین کار موجب می‌شود ارزش سهام خود را برای مدت‌های طولانی حفظ کنند. خرید چنین سهم‌هایی باعث افزایش وزن سهام پرتفوی شما شده و در مواقع بزنگاه به نجات سود دریافتی حاصل از هر سهم می‌آید.
- رعایت درصد هر سهم خریداری شده نسبت به کل سبد. این گزینه تأثیر فوق‌العاده مؤثری بر ریسک‌های اجتناب‌ناپذیر و غیر سیستماتیک می‌گذارد. اگر سهم سبد شما به‌صورت همگن تقسیم شده باشد، در چنین مواردی دچار ضررهای جبران‌ناپذیر نخواهید شد. به همین سبب است که کارشناسان توصیه می‌کنند پرتفوی سهام چیست؟ درصد هر سهم از سبد را کاملاً تخصصی رعایت کنید.
- هم‌وزنی در سبد بورسی یکی از عواملی است که فرد را از پذیرش ریسک‌های غیرقابل کنترل مصون می‌دارد. لازم است سهامداران برای خرید سهم‌های مورد نظر خود، به تحلیل و بررسی کلی شرکت‌ها پرداخته و ارزش ریالی هر سهم را به‌خوبی در نظر بگیرند؛ اما توجه به این نکته هم حائز اهمیت است که انتخاب درست و توجه به مقدار خرید از هر سهم برای نگه داشتن توازن سبد سهام بسیار مهم بوده و بر میزان سود دریافتی اثرگذار خواهد بود. به عنوان مثال خرید ده سهم از صد سهم مناسب خیلی بهتر است از خرید چهل سهم یکسان از یک شرکت و از بین بردن شرط همگنی سبد سهم‌های خریداری شده.
سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف، کاهش ریسک ضرر
افزون بر توجه بر تنوع تعداد سهم، رعایت وزن سهمی و همگن بودن میزان سبد تهیه شده، لازم است به موقعیت‌های اقتصادی کلان نیز توجه کنید. در بازه‌های زمانی مختلف، برخی بازار اجناس روی بورس بوده و خریداران بهتری دارند. همین امر موجب بالا رفتن سهام این کارخانه‌ها، شرکت‌ها یا سازمان‌های واردکننده آن کالای خاص است. توجه به اقبال بازار، موجب افزایش سود برای سرمایه‌گذار شده و این نکته نیز فاکتور مهمی در کاهش ضررهای غیر سیستماتیک به شمار می‌رود. از دیدی دیگر خرید سهم از صنایع و تولیدکننده‌های گوناگون به کاهش ضرر و چه‌بسا افزایش سود کمک بسیار بزرگی خواهد کرد.
ریسک سیستماتیک
نوعی دیگر از ریسک‌های موجود در بازار سهام به نام ریسک سیستماتیک شناخته می‌شود. این مدل ریسک، جزء جدایی‌ناپذیر و غیرقابل تغییر بازارهای سهام و بورسی است. در واقع این مدل ریسک را نمی‌توان با پیش‌بینی‌های تنوع سبد یا تغییر شرکت سهام دهنده مهار کرد. ریسک‌های سیستماتیک شامل کلیه سهم‌های ارائه شده در بازار بورس است. تحولات بنیادین در سطح کلان کشوری، بین‌المللی، سیاسی، جنگ، اقتصاد جهانی، محیط‌زیست و تحولات خارج از حیطه کنترل انسانی مانند سیل، زلزله، آتش‌سوزی و … را می‌توان جزئی از ریسک‌های سیستماتیک شمرد.
درصورتی‌که فرد سهامدار موفق به چینش یک سبد فوق‌العاده با درصد سهام‌های متنوع گردد و بتواند ارزش سبد سهام را بالا ببرد تنها میتواند ریسک‌های غیر سیستماتیک را کنترل نماید؛ اما برای پیشگیری از ریسک سیستماتیک، تقریباً کاری از دست سرمایه‌گذار بر نخواهد آمد و تأثیر آن بر روی سبد پرتفوی همچنان محرز است. فاکتور بسیار مهمی که در ریسک سبد هر سهامدار مؤثر بوده و میزانش با آن مقایسه می‌شد، ریسک کل بازار سهام است که مستقیماً بر ریسک سیستماتیک سبد در ارتباط است.
سنجش ریسک سیستماتیک یا ریسک کل بازار
ضریب βشاخص ریسک سیستماتیک است. این ضریب نشان دهنده نوسان بازدهی بازار بورس و میزان تغییرپذیری سبد پرتفوی هر سهامدار ناشی از بازار کل است. در واقع ضریب β نمایشگر تغییرات ریسک کل بازار به نسبت اوراق و سهم‌هایی است که در داخل هر سبد موجودیت دارد. با استفاده از این عدد تغییرات موجود در شاخص کل بازار قابل اندازه‌گیری بوده و می‌توان بر اساس آن بررسی‌های میدانی انجام داد:
- ضریب β < 1:نشان دهنده ارزش کمتر سهام نسبت به ارزش کل بازار است. با این مقدار شاخص بازدهی سود کاهش پیدا کرده و سیر نزولی دارد. این میزان درصد ریسک در مواقعی ایجاد می‌شود که بازار در حال رکود بوده و روند نزولی را طی میکند.
- ضریب β > 1: نشان دهنده ریسک سیستماتیک بالاتر از ریسک کل بازار است. در این حالت بازدهی سهم‌های خریداری شده بالاتر بوده و نگهداری سهم عاقلانه‌تر و سودآور است. این مقدار در شرایط رونق بازار ایجاد شده و سیر صعودی به خود می‌گیرد.
- ضریب β = ۱: اگر شاخص ریسک سیستماتیک برابر یک باشد یعنی شرایط بازار کل و سرمایه‌گذاری در سبد سهام برابر است. چنین سهم‌هایی سودآوری متناسبی با فروش و تنش‌های بازار کل داشته و معمولاً انتخاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.
توصیه های سرمایه گذاری در بورس
برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس بالأخص بازارهای پر ریسک بورسی ایران، دانش، تجربه و صبر زیادی لازم است. بهره‌مندی از مقالات، کلاس‌های آموزشی و دوره‌های کسب تجربه خرید و فروش سهام، پیش نیاز ورود به این بازار پرخطر است. ازآنجایی که کسب سود همیشه شیرین است گاهی کمتر به حواشی و ضررهای ناگهانی آن توجه می‌شود. خصوصاً افرادی که مطالعات اقتصادی عمیقی نداشته و صرفاً به پشتوانه سرمایه خود قدم بر این بازار می‌گذارند، باید نسبت به خطرات و ضررهای ناگهانی و کلان آن آگاه‌تر گردند.
پیش از ورود به بازارهای بورسی ایران و جهان، به افزایش دانش خود کمک کنید. درصورتی‌که تجربه‌ای از گذشته نداشته و اولین بار است که برای سرمایه‌گذاری اقدام می‌کنید، از بزرگان این میدان کمک بخواهید. به عنوان مثال با صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا کارگزاری‌های دارای مجوز قرارداد بسته و از قدرت و دانش آنها در این مقوله بهره ببرید. از مقادیر کم برای سرمایه‌گذاری آغاز کنید. به‌یک‌باره و تحت تأثیر جو بازار سبد پرتفوی خود را سرشار از سهم‌های ناشناخته نکرده و بسیار محتاطانه قدم بردارید.
سود کمتر به‌مراتب بهتر از ضررهای کلان و سرسام‌آور است. توجه به سیاست‌های سرمایه‌گذاری بازار سهام، تأثیر مستقیمی بر کشف راه خرید سهام مؤثر خواهد گذاشت. از ورود سرمایه‌های اولیه زندگی به بازار سهام جداً خودداری کنید. این کار عواقب جبران‌ناپذیری داشته و تأثیرات به‌مراتب عمیقی بر زندگی شما خواهد گذاشت. سرمایه‌گذاری در بازار بورس و چینش یک سبد سهام خوب، نیازمند سال‌ها تجربه و کسب دانش است.
جمع‌بندی سبد سهام
در این مقاله با مفهوم پرتفوی سهام و تشکیل سبد از سهم های گوناگون آشنا شدیم. پرتفوی سهام هر شخص نمایانگر میزان دانش بورسی او خواهد بود. بررسی سهام‌های روز، اقبال بازار سهام و دانش اقتصادی میتواند در پیشبرد و حفظ سرمایه سرمایه‌گذاران، کمک‌کننده باشد. ترکیب سهم‌های خریداری‌شده نتیجه‌ای مستقیم بر سود سهامدار گذاشته و باید به همگن بودن و تنوع‌پذیری در آن دقت شود.
دیدگاه شما