ترمز بورس کشیده شد
بورس تهران که در نخستین روزهای هفته جاری رکوردهای عجیبی را ثبت کرد و با افزایش بیش از 4000 هزار واحدی مواجه شد، امروز به فاز استراحت رفت و با کاهش قیمت و تقاضا همراه شد.
ایسنا: بورس تهران بعد از یک شروع طوفانی در ابتدای هفته در کنار رشد بی سابقه ی تقاضا و افزایش قیمت ها، امروز به فاز استراحت رفت و با افت قیمت مواجه شد. به این ترتیب روند هیجانی بورس بعد از بیانیه لوزان اندکی فروکش کرد و با عرضه های سنگین حقوقی ها و همچنین عرضه های اولیه جدید در بورس و فرابورس روند دیگری به خود گرفت به طوری که در معاملات امروز دماسنج بازار سرمایه 684 واحد افت کرد و در کانال 70 هزار و 159 واحد ماندگار شد. در بازار امروز نیز از صف های خرید سنگین شرکتهای بانکی و خودرویی خبری نبود و قیمت اکثر شرکتهای بورسی کاهش یافت؛ به طوری که نماد اکثر شرکتها منفی شده و شرکتهای ارتباطات سیار،تاپیکو، غدیر،نفت و گاز پارسیان،ملی مس،مخابرات،فولاد مبارکه،چادرملو، هلدینگ خلیج فارس،ایران خودرو، بانک پاسارگاد و سایپا بیشترین تاثیر منفی را در افت بورس گذاشتند.در مقابل شرکتهای بانک تجارت،کشتیرانی، بانک ملت و پالایشگاه بندرعباس از شرکتهای مثبتی بودند که مانع از افت بیشتر بورس شدند. امروز همچنین میل خرید سرمایه گذاران برای خرید شرکتها تغییر کرد و توجه آنها به سهم هایی مانند پالایشگاه اصفهان، کشتیرانی و بانک کارآفرین جلب شد به طوری که این شرکتها بیشترین تقاضای خرید ترمز هیجانی بورس تهران بازار را به خود اختصاص دادند؛ در این میان شرکتهای آهنگری تراکتورسازی ایران، سیمان درود و پتروشیمی فناروان از بیشترین تقاضای فروش برخوردار شدند. در بازار امروز اولین عرضه اولیه سال 1394 صورت گرفت و 10 درصد از سهام سیمان خوزستان برای اولین بار در بورس عرضه شد که این عرضه با استقبال سهامداران مواجه شد و به قیمت 445 تومان به فروش رفت.قرار است در روز آینده نیز سهام فولاد هرمزگان نیز در فرابورس عرضه شود. در مجموع در بازار روز سه شنبه علی رغم افت قیمت ها، ارزش و حجم معاملات افزایش یافت که نشان از رشد داد و ستد در بورس تهران دارد به طوری که در مجموع بیش از یک میلیارد و 441 میلیون سهم به ارزش 268 میلیارد تومان معامله شد و ارزش بازار سرمایه به 313 هزار میلیارد تومان رسید.
هفته رویایی و هیجانی بورس
گروه اقتصادی: بورس تهران با جهش های فوق العاده شاخص در هفته گذشته، روزهای رویایی را برای سهامداران رقم زد و میانگین بازدهی خود را تا سطح 13 درصد افزایش داد.
بورس تهران در هفته گذشته با جهش ها و رکورد شکنی های پی در پی خود از نظر رشد شاخص و حجم معاملات، یک هفته تاریخی را برای سهامداران رقم زد و با رشد چشمگیر تمامی متغیرهای خود مواجه شد.به این ترتیب بورس تهران که تا نیمه دی ماه در رکود و رخوت فرو رفته بود، بعد از اجرای برجام و لغو تحریم ها به یکباره از خواب زمستانی بیدار شد و با هجوم سهامداران و رشد قیمت سهام شرکتها روند جهشی شدیدی به خود گرفت و بعد از دو سال روی دیگری از خود نشان داد. هجوم دسته جمعی سهامداران برای خرید سهام شرکتهای متاثر از لغو تحریم ها و حتی شرکتهای دیگر، موجب شد تا شاخص بورس تهران تنها در 5 روز معاملاتی 6.6 درصد رشد کند و میانگین بازدهی بورس تهران به 13.5 درصد برسد.این اتفاق سبب شد تا شاخص بورس تهران چهار کانال جدید را تجربه کرده و با رشد 4449 واحدی، از کانال 66 هزار و 562 واحد به کانال 71 هزار و 11 واحد پرتاب شود.
به این ترتیب اجرای برجام و لغو تحریم ها و همچنین سفر رئیس جمهور به کشورهای اروپایی برای عقد قراردادهای جدید موجب شد تا سهامداران به امید بهبود وضعیت صنایع و اقتصاد به سمت خرید سهام شرکتها هجوم ببرند تا اندکی از ضررهای گذشته خود را از این طریق جبران کنند اما در این میان رفتارهای هیجانی سهامداران برای خرید سهام شرکتها بسیار هیجانی بود و بروز رفتارهای شتاب زده در رفتار آنها کاملا مشهود بود.زیرا کارشناسان معتقدند اگرچه لغو تحریم ها می تواند اثرات مثبتی بر اقتصاد داشته باشد اما تاثیر آن بر صنایع بورسی زمان بر بوده و از سوی دیگر سایه متغیرهای کلان اقتصادی همچون مشکلات اقتصاد جهانی و افت قیمت نفت همچنان بر سر بورس تهران سنگینی می کند.
با این حال آغاز روند صعودی بورس تهران بعد از مدتها باعث شد تا در هفته گذشته اکثر گروه های حاضر در بورس با اقبال خوبی مواجه شوند اما از میان آنها شرکتهای خودرویی به دلیل انتشار اخباری مبنی بر انعقاد قراردادهای جدید با شرکتهای خارجی در صدر توجه اهالی تالار شیشه ای قرار گرفتند به طوری که شرکت خودروسازی سایپا بعد از بازگشایی نماد و خروج از شمول ماده 141 قانون تجرات به علت زیان انباشته سنگین با صف تاریخی یک میلیاردی مواجه شد و همه ی توجهات را به خود جلب کرد.در این میان شرکتهای زیر مجموعه سایپا نیز بعد از اعلام افزایش سرمایه مورد توجه اهالی تالار حافظ قرار گرفتند و صف های میلیونی خرید را از آن خود کردند.
به این ترتیب مشارکت سهامداران برای خرید سهم و اقبال بازار به گروه های متاثر از لغو تحریم ها موجب شد تا ارزش و حجم معاملات نیز در کنار شاخص بورس، رکوردهای بی سابقه ای ثبت کند و با رشد بیش از 60 درصدی نسبت به هفته گذشته مواجه شود ؛ امری که می تواند نشانه ی خوبی از ورود نقدینگی جدید به بازار سرمایه باشد.همچنین در پنج روز معاملاتی گذشته بیش از 11 هزار و 480 میلیون سهم به ارزش 21 هزار و 651 میلیارد ریال داد و ستد شد و دفعات معاملات نیز با رشد 44 درصدی به 640 هزار دفعه رسید. همچنین روند صعودی بورس تهران و جلب توجه سرمایه گذاران به این بازار سبب شد تا تعداد خریداران در این بازار 43 درصد افزایش پیدا کند و به بیش از 179 نفر بالغ شود.
عقبنشینی سهام؛ موقت یا شروع ریزش؟
دنیای اقتصاد / بازار سرمایه که در هفتههای اخیر روندی صعودی را در پیش گرفته بود روز گذشته را با فراز و فرود معاملاتی پشت سر گذاشت به طوری که سهامدارانی که در شروع بازار در صف خرید بودند در پایان کار راهی صفوف فروش شدند. شاخص کل بورس با وجود پیشبینیها در نهایت وارد فاز نزولی شد تا با افتی بیش از دو هزار واحد پرونده خود را ببندد. پرحاشیهترین روز بورس در هفتههای اخیر سه رکورد کاهشی منفی را رقم زد. در این روز بیشترین ارزش معاملات خرد سهام از ۵ بهمن ۹۹، بیشترین خالص فروش حقیقیها از ۱۸ بهمن ۹۹ و سبقت تعداد نمادهای با صف فروش از تعداد سهام با صف خرید پس از ۱۵ روز کاری با روند نزولی همراه شدند.
معاملات روزگذشته بازار سهام که تحتتاثیر برخی از هیجانات منفی ایجاد شده بود موجب برخی نگرانیها از سوی سهامداران شده اما به گفته تحلیلگران، با توجه به این که در خارج از این بازار هیچ تغییری در مسیر متغیرهای اثرگذار بر بازار سرمایه ایجاد نشده است دلیلی برای توقف خرید سهام وجود ندارد. اما بازار با توجه به مقاومتهای روانی تحتتاثیر قرار گرفته و ممکن است چند روزی را به همین منوال طی کند. برخی اتفاقات دیروز را به بازگشایی پرحاشیه نماد «شبندر» هم نسبت میدهند اما به نظر میرسد بازار کمترین تاثیرپذیری را از این عامل داشته و عوامل مهم دیگری در این امر دخیل هستند. بررسی متغیرهای اثرگذار و انتظارات تورمی نشان میدهد عواملی که ترمز دادوستدهای بورسی را کشیدند به زودی وارد فاز دیگری میشوند و تغییرات جدیدی برای بازار به وجود میآورند. کارشناسان بورسی در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» به صراحت اعلام کردند زمانی که بازار در یک روند صعودی و جهشی قرار میگیرد و بدون وقفه جلو میرود، قرار گرفتن در ترمز هیجانی بورس تهران مدار اصلاحی با توجه به این شرایط امری طبیعی محسوب میشود؛ وضعیتی که به نظر میرسد دوام زیادی نداشته باشد و به زودی شاهد بازگشت بازاربه مدار تعادلی باشیم.
سه عاملی که بازار را درگیر کرد
مهدی ساسانی، کارشناس بازار سرمایه:
بازار سرمایه روزگذشته برخلاف روند صعودی که در هفتههای اخیر در پیش گرفته بود با ریزشی ۲ هزار واحدی مواجه شد. در حالی بورس تهران دیروز افت قیمت سهام در اکثر نمادها را به خود دید که این وضعیت از قبل قابل پیشبینی بود و دلایل متعددی را میتوان برای به وجود آمدن نحوه دادوستدهای معاملهگران در بازار دیروز عنوان کرد. در هفتههای اخیر بارها از اصلاح شاخص صحبت به میان آمده بود. از این رو کارشناسان روزهای ابتدایی شهریور را با نوسان پیشبینی میکردند. اتفاقات تلخ بازار در سال گذشته بسیاری از سهامداران را دست به ماشه کرده و ایجاد چنین شرایطی باعث میشود حجم عرضهها به هر میزانی که بالا رود سایر سهامداران را به جمع فروشندهها اضافه کند. گذشته از این عامل روانی اثرگذار، همانطور که بارها اشاره شد اخبار داخلی و خارجی ایران بر روند معاملات بازار سرمایه بسیار تاثیرگذار است. انتشار خبرعقبنشینی ایران در مورد غنیسازی اورانیوم - گرچه چند ساعت بعد این خبر تکذیب شد - اثر روانی خود را بر بازار سرمایه گذاشت. به طوری که هم شاهد کاهش اندک قیمت دلار بودیم و هم روند معاملات بازار سهام تغییر کرد. در این میان برخی اتفاقات دیروز را به بازگشایی پرحاشیه نماد «شبندر» هم نسبت میدهند با این حال به نظر میرسد بازار کمترین تاثیرپذیری را از این عامل داشته است. با توجه به شرایط بازار سرمایه به نظر میرسد این وضعیت تداوم نداشته باشد و ظرف چند روز آینده به مدار تعادلی بازگردد. در روزهای آینده قیمت دلار و نوسانات آن بیشترین اثرگذاری را بر بازار سرمایه خواهد داشت. همانطور که در هفتههای اخیر ترمز هیجانی بورس تهران قیمت سهام همراه با افزایش قیمت دلار و به دنبال آن افزایش انتظارات تورمی وارد مدار صعودی شد، کاهش قیمت آن نیز میتواند تغییراتی را در روند حرکتی بازار سهام ایجاد کند. به هر روی قیمت فعلی دلار که به زیر کانال ۲۸ هزارتومان رسیده همچنان از قیمت دلار نیمایی که برای بازار سرمایه در نظر گرفته شده بسیار بالاتر است. اما نباید از تاثیر عوامل روانی بر رفتار هیجانی معاملهگران به راحتی عبور کرد. با درک این شرایط به نظر میرسد بازار در روزهای آینده باز هم در شرایط منفی قرار بگیرد. این شرایط، بستری را برای ورود پولهای جدید به بازار فراهم میکند. با بررسی وضعیت شاخص باید این موضوع را در نظر گرفت که حرکت نمادهای بزرگ نقش تعیینکنندهای در جو روانی ایجاد شده ایفا میکند. از سوی دیگر با توجه به اینکه نمادهای کوچکتر تاثیر کمتری در رشد شاخص داشتند از ریزشهای فرضی نیز بیشتر در امان خواهند ماند. اگر در روزهای آینده از بازار حمایتی صورت نگیرد و از صفوف فروش کاسته نشود ممکن است شرایطی مشابه شرایط سال گذشته به وجود آید. بازگشایی منطقی نماد «شبندر» نیز تا حدودی میتواند از التهابات روانی بکاهد و بازار را به وضعیت تعادلی بازگرداند.
نوسانات مقطعی در انتظار سهامداران
مهدی افنانی، کارشناس بازار سرمایه:
شاخص کل از یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحد در ابتدای سال به حوالی یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد رسیده است. نقطهای که نیاز به اصلاح و استراحت بیش از هر زمان دیگری در آن احساس میشود. از این رو بازار به دنبال بهانهای برای اصلاح بود. روزگذشته نیز بنا به دلایلی این اتفاق رخ داد، هرچند به نظر میرسد نباید افت ۲هزار واحدی را ریزش حساب کرد. بررسی معاملات دو روز گذشته بازار نشان میدهد سهمهایی که منفی میشدند از خریداران خوبی برخوردار بودند. این سیگنالی است که میتواند چشمانداز مثبتی نسبت به آینده بورس ترسیم کند. بازگشایی پرحاشیه «شبندر» در به وجود آمدن چرخش معاملات در پایان کار بازار، تاثیر بسزایی داشت و دلیلی شد تا دامنههای منفی زیادی در بازار کشیده شود. به هر روی امروز هم که نماد «شبندر» باز شود بازار واکنش مثبتی نشان نخواهد داد و ممکن است اتفاق روزگذشته در معاملات امروز نیز تکرار شود. اما با توجه به حجم پولی که هم اکنون در بازار وجود دارد باید شاهد اصلاح قیمت سهام در یکی، دو روز آینده باشیم تا معاملهگران نیز انرژی لازم برای ادامه کار را به دست آورند. پر واضح است که بازار از نظر ذهنی به دنبال اصلاح میگردد. بر همین اساس کاهش قیمت دلار بهانه آنی برای توقف خرید سهام است. این در حالی است که به نظر نمیرسد دلار در کوتاهمدت از کانال ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان نزول کند. درهمین راستا اگر دولت برنامه جدی برای کاهش نرخ دلار ارائه کند - که با توجه به کسری منابع و بودجه دولت بعید به نظر میرسد - افت قیمت دلار برای بازار سرمایه دردسرساز میشود.
بازگشت به مدارتعادلی
بهمن فلاح، کارشناس بازار سرمایه:
هیجان منفی در معاملات بازار موج میزند. کما اینکه در روزهای گذشته نیز شاهد چنین هیجاناتی در بازار بودیم. طبیعتا در چنین شرایطی کل بازار به صورت همگن منفی میشوند و روند بازار دستخوش عرضههای زیاد میشود. بازارهای سرمایهگذاری معمولا از اخبار و حواشیای که حول مسائل سیاسی کشور رخ میدهد بیشترین تاثیرپذیری را دارند، از این رو هر خبری در این زمینه بازارهای سرمایهگذاری را هدف قرار میدهد. بورس نیز تحتتاثیر این عامل مهم با سد روانی برخورد کرد. پیرو این مقاومتتراشی و سدهای روانی ایجاد شده، رفتارهای هیجانی از سوی سهامداران خرد شکل میگیرد. ترس ناشی از ریزش قیمت سهام همچنان درنحوه معاملات سهامداران بیتجربه به وضوح قابل مشاهده است و روند بازار را میتواند در کوتاهمدت با اخلال مواجه کند. به جرات میتوان گفت در خارج از بازار هیچ تغییری در مسیر متغیرهای اثرگذار بر بازار سرمایه ایجاد نشده، بر همین اساس دلیلی بر توقف خرید سهام وجود ندارد. اما بازار به دلیل مقاومتهای روانی تحتتاثیر قرار گرفته و ممکن است چند روزی را به همین منوال طی کند.
بررسی متغیرهای اثرگذار و انتظارات تورمی نشان میدهد عواملی که ترمز دادوستدهای بورسی را کشیده به زودی وارد فاز دیگری شوند و تغییرات جدیدی برای بازار به وجود آورند. این تغییرات با توجه به مسائل سیاسی و اقتصادی کشور مثبت تلقی میشوند به طوری که بورس را نسبت به سایر بازارهای موازی از نظر سرمایهگذاری متمایز خواهند کرد. از سوی دیگر صحبتهای وزیر اقتصاد حاکی از آن است که نگاه دولت به بازار سرمایه مثبت است و مورد حمایت قرار خواهد گرفت. این اتفاقات باعث میشود حجم انبوه نقدینگی با توجه به ریسکپذیری بالای سایر بازارها به سمت بازار سهام هدایت شود. شواهد حاکی از آن است که به زودی رفتارهای لحظهای و هیجانی از بازار رخت برخواهد بست. در همین راستا انتظار میرود در روزهای آینده بازار مجددا وارد فاز تعادلی شود و خیز جدی برای صعود بردارد. بسیاری از سرمایهگذاران با توجه به تجربه ناگوار سال۹۹ گمان میکنند بازار باز هم دچار همان سرنوشت شود این در حالی است که مقایسه آمار فروش فصلی شرکتها و گزارشهای آنها نسبت به همین آمار در سنوات قبل حاکی از رشد و سودآوری شرکتهاست. از این رو هیچ دلیل منطقی برای خروج بازار از مدار تعادلی وجود نخواهد داشت.
چشمانداز بورس از تابلوی نقدینگی
دنیایاقتصاد- سلیمان کرمی : بورس تهران رشدهای افسارگسیختهای را تجربه میکند و مجالی برای اصلاح دیده نمیشود. در هفتههای گذشته در سایت «دنیای بورس» از عنوان «بیکران پول و تعداد محدود سهام» برای توصیف رشدهای کنونی بورس تهران استفاده کردهایم. ارزش خرد معاملات دیروز بازار سهام کشور از ۵۸۰۰ میلیارد تومان عبور کرد که سهم بورس حدود ۳۹۰۰ میلیارد تومان بود.
اگر به ارزشگذاری شرکتها بپردازیم احتمالا به این نتیجه میرسیم که ترمز رشد سهام باید چند هفته قبلتر کشیده میشد، اما امروز شاخص سهام وارد کانال 470 هزار واحدی شده است. از نگاه تحلیلگری و مفروضات ذهنی (نشاتگرفته از رویه سنتی) بورس جایی برای رشد ندارد و بورس تمام سقفهای ترمز هیجانی بورس تهران تحلیلی مورد نظر را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشته است. البته منظور از تفکر سنتی، تفکر قدیمی یا اشتباه نیست و اتفاقا معیارهای تحلیلی معتبری که همه از آن برای ارزشگذاری استفاده میکنیم بر مبنای روشهای ارزشگذاری در دنیا است اما این معیارها در وضعیت کنونی در بورس تهران بیاعتبار شده است. حال اینکه چه زمانی دوباره بنا است بازار به رویه سنتی یا همان عقلانیت بازگردد را باید مورد بحث قرار داد و پیش از این باید ابتدا این موضوع را پیش کشید که آیا واقعا سهام در شرایط کنونی از مسیر عقلانی و منطقی خارج شده است یا خیر. تنها توجیهی که برای وضعیت کنونی بازار سهام میتوان مطرح کرد «دریای بیکران پول» است که مقاومتهای پیشروی سهام را یکی پس از دیگری در هم شکسته است. «دنیایاقتصاد» نیز چند بار به مساله رشد پلهای نقدینگی و عبور از سقفهای موردنظر اشاره کرده بود. در این میان برخی از موارد در تازهترین ترازنامههای ماهانه بانکمرکزی نظر ما را جلب کرد که میتواند در تحلیل وضعیت کنونی سهام موثر باشد. البته در نقطه مقابل به گفته کارشناسان، نسبت ارزش بازار به نقدینگی کل کشور از سقف تاریخی عبور کرده است و بسیاری بر این عقیدهاند که سهام در مسیر هیجانی بالاتر از ارزش واقعی خود قرار دارد و فارغ از جولان نقدینگی در سهام باید در انتظار پایان مسیر صعودی و اصلاح سهام بود. باید منتظر ماند که سرانجام بازار سهام در عبور از معیارهای ارزشگذاری و جدال با هجوم نقدینگی به کجا خواهد رسید.
تغییر چشمگیر سهم بورس از نقدینگی
شش هزار میلیارد تومان ارزش معاملات خرد در بازار سهام کشور سهم حدود 25دههزارم (0.0025 یا 2500 سهم در میلیون) از کل نقدینگی کشور دارد. نسبت نقدینگی در بورس تهران به کل نقدینگی کشور در اوایل سال 97 به سختی به 120 سهم در میلیون (12صدهزارم) میرسید. بر این اساس نسبت ارزش معاملات به کل نقدینگی کشور بیش از 20 برابر شده است. اما چرا این نسبت مهم است. در نگاه نخست بهنظر میرسد که رشد بورس در شرایط کنونی تمامی ندارد. برای آنکه بتوانیم مدت زمان صعود بورس را حدس بزنیم یا به زبان سادهتر زمان پایان صعود پرشتاب یا آغاز اصلاحی سهام را تخمین بزنیم باید به عواملی که باعث شکلگیری چنین موج قدرتمندی در بورس تهران شده است بپردازیم. فعلا نیز دستاویزی جز نقدینگی و رشد روزافزون ارزش معاملات نداریم و این نقدینگی که به سمت بورس روانه شده است نیز مجزا از نقدینگی کل کشور نیست. قصد تحلیل نقدینگی کشور را در این بخش نداریم اما برخی از سناریوها و تغییرات چشمگیر که مشاهده میشود جالب توجه بوده که شاید در نتیجهگیری نیز موثر باشد. علاوه بر این زمانیکه به رویه رشد نقدینگی در بانکمرکزی نگاهی میاندازیم شاید دیگر نتوان به سادگی از احتمال افت نرخ دلار سخن گفت و شتابی که نقدینگی در پیش گرفته است میتواند رشد همسان را برای بازار ارز رقم بزند و احتمالا همگان پس از اتفاقات دو سال اخیر از اثر رشد ارز بر سهام آگاهی کافی دارند. در معاملات دیروز رشد نرخ ارز در سامانه نیما و بازار آزاد نیز به افزایش تقاضای محسوس در سهام کالایی و بهدنبال آن جهش بیش از 10 هزار واحدی شاخص ختم شد. کالاییها از گروههای فلزی، پتروشیمی، پالایشی، معدنی با رشد قابلتوجه قیمت همراه شدند.
نرخ رشد نقدینگی به 30 درصد میرسد؟
میزان رشد نقدینگی کشور در سال 96 حدود 22 درصد بود و این عدد در سال 97 به 23 درصد رسید. اما آماری که بانکمرکزی از حجم نقدینگی کشور در سال 98 منتشر کرده است حاکی از این موضوع است که میزان رشد نقدینگی کشور از ابتدای سال تا پایان آذر از 20 درصد عبور کرده است. این درحالی است که بهصورت تاریخی سهماه پایانی سال و در آستانه شروع سالجدید معمولا نرخ رشد نقدینگی بیشتر میشود. بررسی روند 78 ماه اخیر نقدینگی این موضوع را تایید میکند که نرخ رشد نقدینگی در ماههای پایانی سال بهخصوص در اسفند رشد محسوسی را نسبت به ماههای قبل از آن تجربه میکند. بر این اساس اگر بنا باشد که رویه سالهای گذشته بار دیگر تکرار شود و با توجه به رویه نرخ رشد نقدینگی از ابتدای سال تا پایان آذر بعید نیست که رشد نقدینگی کشور در پایان اسفند سالجاری نسبت به اسفند سال قبل به حدود 30 درصد نزدیک شود. در این خصوص نقدینگی در آذر نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد نزدیک به 28 درصدی را نشان میدهد و پایه پولی نیز رشد تقریبا مشابهی را به ثبت رسانده است.
رشد نقدینگی و اثر آن بر بازارها؟
با یک تخمین از اعداد نقدینگی کشور تا پایان بهمن و در نظر گرفتن نرخ دلار حدود 14 هزار تومان ارزش دلاری نقدینگی کل کشور به حدود 170 میلیارد دلار رسیده است. ارزش دلاری نقدینگی در مهر سال گذشته از 115 میلیارد دلار کمتر بود و مهر سال 96 نیز این عدد از 350 میلیارد دلار بیشتر بود. براساس آمار موجود باید گفت ارزش دلاری نقدینگی از میانگین تاریخی کمتر بوده و شاید بتوان گفت که دلار فاصله چندانی از سطوح تعادلی ندارد. افت بیشتر ارزش دلاری نقدینگی معمولا پایدار نبوده و در دوره زمانی کوتاه مانند مهر سال گذشته شاهد افت محسوس این عدد (با جهش محسوس نرخ دلار) بودیم که در ماههای بعد سریع این نسبت خود را تعدیل کرد. یا اینکه در مقاطعی که دست دولت باز بوده و آرامش بر کشور حاکم بوده است به پشتوانه دلارهای نفتی سرکوب ارزی در دستور قرار گرفته میشد و ارزش دلاری نقدینگی کشور به بیش از 300 میلیارد دلار نیز میرسید که نتیجه آن در التهاب شدید بازارها طی دو سال اخیر خود را نشان داد. در چنین شرایطی و با توجه به این موضوع که فعلا چشمانداز رشد محسوس اقتصادی یا رفع تحریمها و افزایش درآمد ارزی مشاهده نمیشود احتمالا بانکمرکزی نیز به تعدیل دلار همسان با تورم و رشد نقدینگی رضایت دهد تا کشور بار دیگر به تلاطم جدید وارد نشود. با این تفاسیر ادامه رشد نرخ دلار تا نیمه نخست سال آینده دور از انتظار نیست، گرچه در این میان سایر عوامل نیز اثرگذار هستند. برای مثال یکی از دلایل اصلی رشد پایه پولی افزایش داراییهای ارزی بانکمرکزی است. در اینخصوص پایه پولی از ابتدای سالجاری تاکنون رشد نزدیک به 49 هزار میلیارد تومانی داشته است و داراییهای خارجی رشد نزدیک به 29 هزار میلیارد تومانی را دارا است. بررسی بیشتر این بخش به گزارش جداگانهای نیاز دارد. به هر حال اگر واقعا این فرضیه که دلار نزدیک سطوح تعادلی معامله میشود را در نظر بگیریم و مسیر رشد را با توجه به رشد نقدینگی کشور در نظر بگیریم، طبیعی است که بار دیگر تقاضا برای سهام کالایی افزایش یابد؛ مشابه هفته اخیر. بار دیگر تاکید میشود که برای بررسی دقیقتر باید سناریوهای ارزشگذاری را با مفروضات مختلف نیز در نظر گرفت و اینجا تنها از لنز نوسان متغیرهای اثرگذار بر سهام بررسی شده است.
سناریوهای ایست نقدینگی در بورس
با هجوم نقدینگی به سهام رشدهای خیرهکنندهای را شاهد هستیم. یکی از نکات جالب که در بررسی ترازنامههای ماهانه بانکمرکزی در 78 ماه گذشته مشاهده میشود افزایش محسوس سهم پول در برابر کاهش سهم شبهپول است. پول به بخش سیال نقدینگی اشاره دارد درحالیکه شبهپول عموما به سپردهها با دوره زمانی طولانیتر اشاره دارد که قابلیت سیالیت کمتری دارد. سهم پول از نقدینگی کشور در مهر سال 96 کمتر از 12 درصد بود که این عدد در شرایط کنونی به حدود 14 درصد رسیده است. در تیر سال 92 این عدد بیش از 20 درصد بود که به تدریج در ادامه کاهش یافت. در کنار تورم و افزایش عمومی قیمتها افزایش سهم سیال پول در اقتصادی که نشانهای از رونق اقتصادی در آن مشاهده نمیشود به افزایش فعالیتهای سفتهبازی در بازارهای مختلف اشاره میکند که اثرات آن را در بورس و مسکن میتوان مشاهده کرد. البته در اینجا باید به انطباق عملی شبهپول با تعاریف آن اتکا کنیم در صورتیکه شاید در واقع در بانکهای داخلی شبه پول با تعریف واقعی خود همخوان نباشد. اگر بنا داشته باشیم که براساس انتظارات از نقدینگی کشور و حجم سیال پول و بدون اعتنا به مسائل ارزشگذاری سهام به تحلیل وضعیت روند کنونی بازار سهام بپردازیم شاید بتوان این توجیه را برای حرکت بورس در مسیر صعودی مناسب دانست. میانگین رشد نقدینگی از اردیبهشت سال 98 تا پایان آذر براساس آمار بانکمرکزی ماهانه حدود 3/ 2 درصد بوده است. در این میان سهم بورس نیز همانطور که اشاره شد رشد محسوسی را نسبت به گذشته تجربه کرده و نسبت ارزش معاملات به کل نقدینگی کشور به 25دههزارم رسیده است. تغییر کلی در چینش نقدینگی در بازارها رخ داده است و این موضوع نیز بهدلیل وضعیت کلی بازارها و بستر مناسبتر بورس برای سفتهبازی بوده است. حال اگر بنا باشد همین وضعیت (نسبت ارزش معاملات به نقدینگی کشور) حفظ شود و ادامه رشد نقدینگی کل کشور نیز سناریوی معتبر فرض شود در نتیجه میزان ورودی نقدینگی به سهام نیز افزایش مییابد و همین موضوع میتواند فضا را برای حفظ روند کنونی بورس مهیا کند. وضعیت کلی کدهای معاملاتی و صفهای شلوغ کارگزاریها نیز احتمال افزایش سهم بورس از نقدینگی کل کشور را حتی بیشتر کرده است. در شرایط کنونی نگرانی از فاصله گرفتن قیمتها از ارزش واقعی وجود دارد. با رشد ارزش سهام و همچنین قیمتها نقدینگی بیشتر برای عبور از عرضهها نیاز است. سناریوهای کاهش التهاب سهام را میتوان اینگونه مطرح کرد. در سناریوی نخست باید انتظار داشت که افسار کلی نقدینگی کشور تنگتر شود که این موضوع میتواند به رکود در اقتصاد کشور دامن بزند؛ برداشت نگارنده از پست اینستاگرامی روز شنبه رئیس بانکمرکزی. در سناریوی دیگر از سیالیت پول کاسته شود که به معنی افزایش نرخ سود در بانکها یا انتشار گسترده اوراق با نرخ جذاب است تا بتواند نقدینگی را به سمت خود بکشد. با این حال باید توجه داشت که سرمایهگذاری که طعم سودهای چند صد درصدی در بورس را چشیده است به سختی به سمت بازار با سود ثابت جذب میشود و نرخهای بالایی نیز باید وجود داشته باشد که در عمل شاید تنها به تغییر جبهه سفتهبازی منجر شود. در این ترمز هیجانی بورس تهران شرایط است که به منظور کنترل رشدهای بیمحابای سهام باید به فکر توسعه عرضی بورس بود. در سطح کلان اقتصاد کشور و همچنین در میان مدیران سازمان بورس گرچه سخن از توسعه هست اما در عمل نمودی پیدا نمیکند. حتی در ابزار فروش استقراضی که دخالتهای نابجایی مشاهده میشود. کلا این ابزار را بیمصرف میکند و تنها از این ابزار نامش باقی میماند. افزایش عرضه سهام شرکتهای تازه یا افزایش شناوری سهام از جمله مواردی است که میتواند در این راستا کمک کند. البته یکی از نکاتی که در معاملات دیروز نیز مشاهده شد افزایش عرضهها در سهام بزرگتر بود که همین موضوع در یک سال گذشته موجب شد نقدینگی به سمت شرکتهای کوچکتر با بستر مهیاتر برای سفتهبازی حرکت کند و تشکیل حباب کوچکترها نیز به یکی از مشکلات بازار تبدیل شده است. باز گذاشتن دست سهامداران درصدی میتواند در کنترل هیجان موثر باشد که همین موضوع نیز از بازار پایه دریغ شده است. برای مثال اگر بار دیگر صادرات نفت کشور افزایش یابد احتمالا با کاهش تنشهای بینالمللی برای کشور همراه بوده که میتواند عقبنشینی پول از بازارها و کاهش ترمز هیجانی بورس تهران التهاب ارز و سهام را بهدنبال داشته باشد. با این سناریو نیز با چشمانداز توسعه اقتصادی و بهبود وضعیت متغیرها شاید سهام همچنان در کانون توجه قرار بگیرد که تجربه قبلی (برجام) تا حدودی خلاف این موضوع را نشان داد. در سناریوی پایانی برای کاهش جولان نقدینگی در سهام باید کاهش دوباره سهم بورس از نقدینگی را انتظار داشت. این موضوع همان جذابیت بازارهای رقیب، اتفاقی برای کوچ یا خروج نقدینگی از سهام است که در قالب موارد بالا و سیاستهای پولی جا میگیرد و در گزارشهای هفتههای اخیر «دنیایاقتصاد» و همچنین «دنیایبورس» نیز مورد بررسی قرار گرفته است. منبع : دنیای اقتصاد
بورس امروز یکشنبه ۴ مهر ۱۴۰۰+ اخبار و وضعیت
تعطیلی روز آینده و سیو سود معامله گران کوتاه مدت بازار امروز را با افزایش سطح عرضهها روبرو کرد، در نیمه دوم بازار شاهد افزایش تقاضا در کلیت بازار بودیم و انتظار میرود با ارسال گزارشات شش ماهه شرکتها وضعیت بازار بهبود یابد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، ایمان کرمی، تحلیلگر بازار سرمایه، بورس امروز _ یکشنبه ۴ مهرماه_ را اینگونه تحلیل میکند: تعطیلی روز آینده و سیو سود معامله گران کوتاه مدت بازار امروز را با افزایش سطح عرضهها روبرو کرد، در نیمه دوم بازار شاهد افزایش تقاضا در کلیت بازار بودیم و انتظار داریم با ارسال گزارشات شش ماهه شرکتها وضعیت بازار بهبود یابد، با افزایش نرخ دلار و بهبود سطح قیمتهای جهانی به زودی شاهد ورود پولهای بزرگ به بازار خواهیم بود از سرمایه گذاران خواسته میشود در معاملات خود از هیجان دوری کنند.
نمای کلی بازار بورس اوراق بهادار تهران
نماگر بازار بورس تهران در روزی جاری با رشد دو هزار و ۶۰۱ واحدی به سطح یک میلیون و ۴۲۴ هزار واحد رسید و شاخص کل هم وزن با کاهش هزار و ۹۸۸ واحدی در سطح ۴۲۰ هزار و ۹۴۵ واحد قرار گرفت.
شاخص کل بازار رشد ۰.۱۸ درصدی و شاخص هم وزن کاهش ۰.۴۵ درصدی را تجربه کردند.
نمای کلی فرابورس ایران
شاخص کل فرابورس با کاهش ۵۱ واحدی به سطح ۲۰ هزار و ۸۰۶ واحد رسید.
ارزش و حجم معاملات
ارزش معاملات: بازار بورس و فرابورس به ترتیب ۴۸ هزار و ۴۲ و ۳۲۷ هزار و ۵۶۴ میلیارد ریال بود. (حاصل ضرب حجم معاملات انجام شده در قیمتها)
حجم معاملات: بازار بورس و فرابورس به ترتیب پنج میلیارد و ۵۸۱ میلیون و دو میلیارد و ۷۸۴ میلیون برگه سهم بود. (به تعداد سهام معامله شده حجم معاملات گفته میشود)
تأثیر در شاخص کل
تأثیر بر روی شاخص فرابورس
تحلیل تکنیکال شاخص کل
بازگشت دقیقاً در محدوده مشخص شده اتفاق افتاد، پیش بینی یک روند صعودی مجدد را برای شاخص کل خواهیم داشت قدرت کم کندل صعودی امروز نیز به خاطر تعطیلی روز آینده است.
اخبار مهم
محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: بازار سرمایه بازاری پویا است و روند آن متأثر از تحولات کلان اقتصادی، مباحث تأثیر گذار سیاسی، تحولات نرخهای جهانی و انتظارات سرمایه گذران است و این گونه نیست که نهاد ناظر و بالادستی مانع از رشد بازر شده و ترمز رشد آن را کشیده باشد.
وی افزود: اعمال فشار به صندوقها برای خرید اوراق صحت ندارد، ماهیت اوراق با سهام متفاوت است و هرگز از لحاظ تقاضا جانشین کامل یکدیگر نیستند، وقتی تقاضایی برای این اوراق از سمت بازر سرمایه میرود بخش ناچیزی اشخاص حقیقی و عمده آن صندوقهای درآمد ثابت هستند و باید در نظر داشت که حتی اگر این صندوقها تعطیل شوند تمام ۲۰۰ -۳۰۰ هزار میلیارد تومان منابع آنها راهی بازار سرمایه نمیشود زیرا تقاضای ایجاد شده برای آنها کاملاً متفاوت است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: افزایش نرخ بهره باعث ناپایداری بدهیهای دولت شده که این مطلوب دولت نیست و مطلب دیگر اینکه تأمین مالی دولت علاوه بر فروش اوراق، از طریق فروش سهام و دارایی است و بنابر این حفظ تعادل این بازارها برای دولت نیز مهم است، چون اگر نرخ اوراق بالا برود بدلیل مثبت شدن نرخ بهره حقیقی، تأثیر منفی روی قیمت عمومی همه داراییها از جمله سهام خواهد داشت و ارزش داراییهای دولت نیز کاهش مییابد.
دهنوی اضافه کرد: البته در جلسات کمیته بند کاف پیشنهادهایی برای افزایش نرخ بهره وجود داشت ولی وزیر اقتصاد صراحتاً مخالفت کردند و اعتقاد دارند راهکارهای بهتری از جمله متنوع کردن سررسید اوراق وجود دارد.
وی تصریح کرد: باید در نظر داشت که یکی از وظایف مهم بازار سرمایه، تأمین مالی اقتصاد کشور است که از طریق بازار اولیه انجام میشود.در ۲- ۳ ماه اول سال شرایط بازار مطلوب نبود و از اولایل تیر با قوی شدن طرف تقاضا، این عرضهها به جریان افتادند و در حال بررسی این موضوع هستیم که چند درصد از منابعی که در عرضه اولیه شرکت میکنند از محل فروش سهام بوده و چند درصد از خارج از بازار وارد شدهاند و همین طور اینکه حجم پشت صف در یک عرضه اولیه تا چه حد قابلیت تبدیل به تقاضای مؤثر در دیگر نمادها را دارد.
فرایند افزایش سرمایه شرکتها کوتاه میشود
وحید روشنقلب سرپرست مدیریت نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار از کوتاه شدن فرایند افزایش سرمایه شرکتها خبر داد.
وی با اعلام این خبر گفت: با توجه به قدیمی بودن قوانین مربوط به فرایند افزایش سرمایه شرکتها در قانون تجارت و همچنین کوتاهی برخی شرکتها در انجام به موقع وظایف خود در مراحل افزایش سرمایه، در برخی موارد فرایند افزایش سرمایه زمانبر بوده و این موضوع گاهی به نارضایتی میان سهامداران شرکتهای ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار منجر میشود.
به گفته روشنقلب، در حال حاضر اقداماتی برای اصلاح رویههای فوق در جریان است. مذاکرات لازم بهمنظور اصلاح قوانین قدیمی و همچنین طراحی سازوکار انجام افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی بهصورت الکترونیکی برای حذف فعالیتهای زمانبر و هزینهبر از جمله این اقدامات است.
وی طرح الکترونیک شدن افزایش سرمایه در فرایند مشارکت سهامداران از محل آورده نقدی و مطالبات را از جمله رویههای در دست اقدام برشمرد و افزود: در صورت به سرانجام رسیدن این طرح، برخی قوانین فعلی نیز اصلاح میشوند.
سرپرست مدیریت نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس در همین راستا ادامه داد: میتوان امیدوار بود فرایند شرکت در افزایش سرمایه توسط سهامداران تسهیل شود و نیازی به مراجعه به بانک و مراکز پستی برای ارسال مدارک مربوطه نباشد. از طرف دیگر، این امر برای شرکتها نیز منجر به کاهش مدت زمان و هزینه انجام فرایند و همچنین افزایش دقت در خصوص استخراج نتایج شرکت سهامداران در افزایش سرمایه میشود.
اخبار شرکتها
نگاهی به گزارش پتایر
ایران تایر در شهریور فروش ۱۳۸ میلیارد تومانی داشته است و جمع فروش ۶ ماهه را به ۶۷۷ میلیارد رسانده است. میانگین فروش پنج ماه ابتدایی سال ۱۰۸ میلیارد تومان بوده است. همچنین میانگین فروش ماهانه و مجموع فروش سال مالی قبل به ترتیب ۹۴ و هزار و ۱۲۷ میلیارد تومان بوده است.
شرکت در این ماه دو هزار ۳۰۶ تن محصول تولید و دو هزار و ۵۱۹ تن فروخته است. جمع تولید شش ماهه ۱۲ هزار و ۶۳۶ و جمع فروش ۱۲ هزار و ۳۲۴ تن شده است. شرکت در سال گذشته ۲۷ هزار و ۵۸۶ تن محصول تولید و ۲۷ هزار و ۶۳۵ تن فروخته است. عمده محصولات شرکت تایر بایاس و تایر رادیال سیمی میباشد.
نرخ فروش تایر رادیال سیمی در این ماه ۵۴ هزار و ۶۰۰ تومان به ازای هر کیلو گرم بوده است. شرکت این محصول را در ۶ ماهه سال جاری با نرخ ۵۴ هزار و ۹۶۰ تومان و در سال گذشته با نرخ ۴۰ هزار و ۲۰۰ تومان فروخته است.
نگاهی به گزارش فملی
فملی در سال گذشته به طور متوسط سه هزار و ۵۰۰ میلیارد فروش داشت. در فروردین هزار و ۴۰۰ میلیارد، اردیبهشت پنج هزار و ۶۰۰ و خرداد عدد فوقالعاده شش هزار و ۶۰۰ میلیاردی را دارد و تیر و مرداد هفت هزار و ۸۰۰ و چهار هزار و ۸۰۰ میلیارد است و در شهریور رکورد فروش شرکت با هشت هزار و ۷۰۰ میلیارد شکسته شد.
مقدار تولید کاتد و مفتول شرکت به صورت متوسط در سال ۹۹ در هر ماه ۲۴ هزار تن است و در سال ۱۴۰۰ در دو ماه اول ۲۴ و ۲۶ هزار تن است و خرداد ۲۵ هزار و ۵۰۰ تن است. تیر و مرداد قطعی برق حجم تولیدات را به ۲۱ و ۱۹ هزار تن رسانده است و در شهریور عالی بوده با ۲۷ هزار تن، مقدار فروش کاتد و مفتول به طور متوسط در سال گذشته به طور متوسط ۲۲ هزار و ۷۰۰ تن بوده است و سال ۱۴۰۰ فروشهای شش هزار و ۲۳ هزار تن است و خرداد ۲۵ هزار تن و در تیر و مرداد ۳۳ و ۱۹ هزار تن فروش دارد و شهریور ۳۵ هزار تن است.
متوسط نرخ کاتد درشش ماهه ۹۹، ۹۷ هزار تومان بوده در نیمه دوم برابر ۱۸۰ هزار تومان ثبت شد و در نیمه ابتدای سال جاری ۲۲۰ هزار تومان گزارش شده است.
نگاهی به گزارش فولاژ
شرکت در شهریور ۳۰ هزار تن تولید داشته است. میانگین تولید ماهانه سال ۹۹، ۴۰ هزار تن بوده و میانگین پنج ماهه سال جاری به ۳۳ هزار تن ثبت شده است. ظرفیت کامل شرکت در حدود ۴۰ هزار تن است و شهریور هم محدودیت تولید داشته است.
در شهریور ۲۸ هزار تن محصول فروخته است. میانگین فروش ماهانه ۹۹، ۳۳ هزار تن بوده است. فروش مرداد ۵۰۹ میلیارد تومان ثبت شده و در شهریور هم ۷۱۹ میلیارد فروش دارد. میانگین فروش سال ۹۹ و سه ماهه ۱۴۰۰ به ترتیب ۵۳۳ و ۷۳۹ میلیارد تومان میباشد. نرخ فروش محصول آلیاژی در ماه مورد گزارش ۲۶ هزار تومان گزارش شده است. میانگین نرخ فروش سال ۹۹ و ۹۸ به ترتیب ۱۴ و هفت هزار تومان است. در شش ماهه ابتدایی ۱۴۰۰ نرخ فروش ۲۲ هزار تومان بوده است.
بازارهای جهانی
نفت: قیمت نفت در اولین روز معاملاتی هفته گذشته مانند سایر کالاها در واکنش به نگرانی از ورشکستگی شرکت اورگرند چین، با افت قیمت مواجه شد اما در روزهای بعد با توجه به تقاضای قوی، روی روند صعودی خود حرکت کرد و از ۷۷ دلار مجدداً عبور کرد. با افزایش تقاضای جهانی نفت در زمستان، بسیاری از مؤسسات از جمله گلدمن ساکس، انتظار قیمتهای بالاتر از ۸۰ دلار را در فصل چهارم ۲۰۲۱ دارند. افزایش قابل توجه قیمت گاز طبیعی نیز میتواند هجوم به سمت سایر سوختها را تشدید کند. روز چهارشنبه گزارش اداره انرژی آمریکا حاکی از کاهش ۳.۵ میلیون بشکهای نفت بود. ذخایر نفت این کشور حدود هشت درصد پایینتر از میانگین پنج ساله اخیر است. انتشار این گزارش نیز از قیمت نفت حمایت کرد.
دیدگاه شما