معنای بیانیه سه کشور اروپایی برای آینده برجام چیست؟ / رمزگشایی از بیانیه تروئیکا
رکنا سیاسی: بیانیه روز شنبه تروئیکای اروپایی با این مضمون که «درخواست اخیر تهران تردیدهایی جدی در قصد و تعهد ایران برای رسیدن به نتیجه موفقیت‌آمیز درباره برجام ایجاد کرده»، گره توافق هستهای را کورتر کرده است. لحن این بیانیه آن هم در آستانه برگزاری نشست فصلی شورای حکام آژانس بسیار تند و بسیار نابهنگام بوده است و می‌تواند در یک سناریوی بدبینانه به صدور قطعنامه جدید علیه ایران منجر شود یا حداقل به یک قطعنامه تذکرآمیز بینجامد که در هر دو حالت مسیر به نتیجه رسیدن مذاکرات را دشوارتر خواهد کرد.
به گزارش رکنا، «واقعا بسیار نابهنگام بود. درست در لحظه حساس گفت‌وگوهای وین و در آستانه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی.» این جمله میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی را می‌توان بهترین توصیف از کلاف سردرگم مذاکرات احیای برجام پس از انتشار بیانیه تروئیکایی اروپایی دانست که عصر روز شنبه ۱۹ شهریور-۱۰ سپتامبر از سوی وزرای خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس منتشر شد.
با توجه به آغاز نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از امروز دوشنبه تا پایان هفته جاری، لحن این بیانیه که به دنبال پروژه مقصرنمایی از ایران در به نتیجه نرساندن مذاکرات است، می‌تواند در یک سناریوی بدبینانه به صدور قطعنامه جدید علیه ایران منجر شود یا حداقل فضای نشست آژانس را تحت تاثیر قرار دهد که در هر دو حالت مسیر به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام را دشوارتر خواهد کرد. ناظر بر این مساله که سه کشور اروپایی در بیانیه خود، ادعا کردند: «درخواست اخیر ایران تردیدهایی جدی در قصد و تعهد ایران برای رسیدن به نتیجه موفقیت‌آمیز درباره برجام ایجاد کرده است. موضع ایران با تعهدات الزام‌‌آور قانونی در تناقض بوده و چشم‌‌انداز احیای برجام را تضعیف می‌کند.»
در این بیانیه مشترک با تکرار تلاش‌‌ها برای انداختن توپ در زمین ایران تاکید شده: «هنگامی که در حال نزدیکتر شدن به یک توافق بودیم، ایران مسائل جداگانه‌‌ای را دوباره باز کرد که به تعهدات الزام‌‌آور قانونی تحت معاهده منع گسترش سلاح‌‌های اتمی (NPT) و توافق پادمانی انجام شده با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مربوط است.»در این بیانیه آمده است: «اوایل ماه اوت بعد از یک سال و نیم مذاکره، هماهنگکننده برجام متونی را ارائه کردند که بازگشت ایران به پایبندی به تعهدات برجامی و بازگشت آمریکا به توافق را میسر می‌کند.» این بیانیه می‌‌افزاید: «در این بسته نهایی، قرار داد آتی چیست؟ هماهنگکننده تغییراتی ایجاد کرد که ما را به منتهای انعطاف‌‌پذیری قابل انجام رساند. متاسفانه انتخاب ایران این بود که این فرصت حیاتی دیپلماتیک را مغتنم نشمرد. ایران در عوض به تداوم برنامه هستهای خود فراتر از توجیه غیرنظامی ملموس ادامه داد.»
در ادامه بیانیه تروئیکای اروپایی آمده است: «در ماه ژوئن، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با رأی اکثریت قاطع قطعنامهای را تصویب کرده و از ایران خواست که اقدامات فوری برای پاسخ دادن به سوالات بی‌‌جواب آژانس انجام دهد. سه ماه بعد، طبق تایید مدیرکل آژانس در جدیدترین گزارش خود، ایران هیچ گامی در این زمینه برنداشته است.»
سه کشور اروپایی عضو برجام افزودند: «موضع ما روشن و استوار است. ایران باید به‌طور کامل و بدون تاخیر و با حسن نیت با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند. بر عهده ایران است که پاسخهای فنی موثقی را به سوالات آژانس درباره محل تمامی مواد هستهای در قلمرو خود فراهم کند. برجام به هیچ شکلی نمی‌تواند برای رها شدن ایران از تعهدات الزام‌‌آور قانونی که برای رژیم جهانی عدم گسترش تسلیحات اتمی ضروری هستند استفاده شود.»
چند ساعت پیش از صدور این بیانیه، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا با کاترین کولونا همتای فرانسوی، آنالنا بائربوک همتای آلمانی و جیمز کلِوِرلی همتای انگلیسی خود در مقر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در بروکسل دیدار و درباره آنچه چالش‌‌های ایران خواندند، گفت‌وگو قرار داد آتی چیست؟ کردند.دیداری که نشان‌دهنده موضع ضمنی آمریکا درباره فعالیتهای پادمانی ایران در بحبوحه مذاکرات در حال حاضر متوقف شده احیای برجام است. همچنین تفاوت لحن بیانیه نشان می‌دهد که عقب‌نشینی طرفهای غربی مذاکره‌کننده برای دادن امتیازهای بیشتر کمتر شده، مگر اینکه ایران حاضر شود در برخی مواضع خود تعدیلاتی را لحاظ کند.از این زاویه است که می‌توان به اهمیت عنصر زمان بیشتر پی برد و تاکیدات قبلی مبنی بر فرصت‌سازی از زمان کنونی را بیشتر مدنظر قرار داد. به این معنی که اگرچه ایران اهرم هستهای و تکانه‌های احتمالی بازار انرژی در فصل زمستان را پیش روی خود دارد، اما به همان میزان مقطع کنونی می‌تواند بر اساس عناصر هزینه-فایده به عنوان پارادایم‌های مهم مورد ارزیابی قرار گیرد و از هرگونه فرصت‌سوزی احتمالی جلوگیری کرد.
واکنش ایران
در واکنش به بیانیه سه کشور اروپایی درباره مذاکرات رفع تحریم، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه شامگاه شنبه گفت: باعث تعجب و تاسف است که در شرایطی که تعاملات دیپلماتیک و تبادل پیام بین طرفهای مذاکره و هماهنگکننده گفت‌وگوها برای نهایی کردن مذاکرات جریان دارد، سه کشور اروپایی در اقدامی انحرافی و به دور از رویکرد نتیجه‌‌بخش در مذاکرات، اقدام به صدور چنین بیانیه‌‌ای می‌کنند.سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با اشاره به حسن نیت و اراده جدی جمهوری اسلامی ایران برای نهایی کردن توافق رفع تحریم و با یادآوری این موضوع که پیشرفت مذاکرات در بسیاری از مقاطع از جمله مقطع اخیر، نتیجه ابتکارات و ایده‌های جمهوری اسلامی ایران بوده است، به طرفهای اروپایی درباره تاثیرپذیری از فضاسازی طرفهای ثالثی که از ابتدا مخالف روند مذاکرات بوده و اکنون نیز با همه توان به دنبال به شکست کشاندن مذاکرات هستند، هشدار داد.
صدور بیانیه پس از اظهارنظر منفی جوزپ بورل
پس از آنکه «جوزپ بورل» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیشنهادی را روی میز مذاکرات رفع تحریم‌ها گذاشت و متعاقب آن شهر وین از روز پنجشنبه ۱۳ مرداد تا ۱۷ مرداد باز هم میزبان مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با واسطه «انریکه مورا» بود، طرح‌هایی از سوی معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره برخی موضوعات باقیمانده به طرف‌‌ها در این دور از مذاکرات ارائه و مقرر شد هیات‌‌ها پاسخهای خود را به هماهنگکننده اعلام کنند. پاسخ ایران ۲۴ مرداد ماه به اروپا ارائه شد، اما آمریکا در ارائه پاسخ تعلل ورزید.
چهارشنبه دوم شهریور ماه «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه از دریافت پاسخ دولت آمریکا به نظرات جمهوری اسلامی ایران برای حل و فصل موضوعات باقیمانده در مذاکرات رفع تحریم از طریق هماهنگکننده اروپایی گفت‌وگوها خبر داد و گفت که بررسی دقیق نظرات طرف آمریکایی آغاز شده و ایران پس از تکمیل بررسی‌‌ها، نظرات خود در این رابطه را به هماهنگکننده اعلام خواهد کرد.۹روز بعد در ساعات پایانی پنجشنبه ۱۰ شهریور پاسخهای ایران بعد از ارزیابی در سطوح مختلف تدوین و به مورا تحویل داده شد. ناصر کنعانی روز دوشنبه ۱۴ شهریور در نشست هفتگی با خبرنگاران اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران دیدگاه‌ها و نکات خودش را به طرف اروپایی منتقل کرده و منتظر هستیم دیدگاه و پاسخ طرف مقابل را بشنویم.
در این فضا مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عصر روز دوشنبه ۱۵ شهریور و با گذشت بیش از چهار روز از پاسخ ایران به پاسخ ایالات‌‌متحده درباره پیش‌‌نویس توافق عنوان کرد که نسبت به گذشته، به حصول توافق قرار داد آتی چیست؟ در وین جهت احیای برجام کمتر امیدوار است. جوزپ بورل در کنفرانس خبری گفت که مذاکرات بر سر توافق هستهای ایران به‌‌جای نزدیک‌‌شدن نظرات، درحال فاصله‌‌گرفتن آرا است. وی تاکید کرد: موضع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نزدیکتر نشده بلکه فاصله گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. بورل عنوان کرد که این «بسیار مایه نگرانی» است، چراکه توافق ممکن است به کل به‌‌خطر بیفتد. این مقام ارشد اروپایی در ادامه گفت که «درحال‌‌حاضر نسبت به حصول توافق در مقایسه با ۲۸ساعت پیش اطمینان‌‌کمتری وجود دارد.»
اشاره بورل به ۲۸ ساعت و کمتر شدن شانس توافق نشان می‌دهد که بین ظهر یکشنبه تا بعدازظهر دوشنبه موعد کنفرانس خبری مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، رفت و برگشت پاسخهای ایران و آمریکا مجددا صورت گرفته و این اتحادیه را به این جمعبندی رسانده که احیای برجام فعلا در دسترس نیست. از اینرو واکنش با طمانینه و با تاخیر بروکسل نسبت به این پاسخ‌‌ها نشان می‌دهد که آنچه جوزپ بورل در کنفرانس خبری از آن سخن گفته، نتیجه و جمعبندی اتحادیه اروپا درباره ماهیت پاسخهای ایران و آمریکا در دور دوم است که این اتحادیه را در موضع مشخص‌‌تری نسبت به روند کنونی قرار داده است.
آغاز نشست فصلی شورای حکام آژانس
صدور بیانیه تروئیکای اروپایی دو روز قبل از آغاز نشست فصلی شورای حکام می‌تواند این اجلاس را تحت‌الشعاع قرار دهد. پیش‌تر برخی روزنامه‌نگاران مطرح به نقل از منابع آگاه خبر داده بودند که این نشست منجر به صدور قطعنامه جدید علیه ایران نخواهد شد و مذاکرات احیای برجام می‌تواند از خوان اولیه آژانس به سلامت عبور کند. لارنس نورمن، خبرنگار وال‌‌‌‌‌‌استریت‌‌ژورنال، عصر پنجشنبه ۱۷ شهریور از قول منابع خود نوشت که در جلسه آینده شورای حکام قطعنامهای علیه ایران صادر نمی‌شود. نورمن با وجود آنکه گزارش جدید آژانس را نگران‌‌کننده خوانده، اما گفته این تصمیم براساس تماس اخیر میان سران تروئیکای اروپایی و ایالات‌‌متحده گرفته شده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ۱۶ شهریور با انتشار دو گزارش که در اختیار اعضای شورای حکام قرار گرفت، ادعاها درباره مسائل پادمانی را تکرار کرد و مدعی شد که میزان ذخایر اورانیوم غنی‌‌‌‌‌‌شده ایران در حال حاضر ۱۹برابر سقف تعیین‌‌‌‌‌‌شده در برجام است.
با توجه به گزارش آژانس و بیانیه تروئیکای اروپایی می‌توان گفت نشست آژانس ناخودآگاه تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت و محتوای نشست آژانس را برخلاف تصوری که وجود دارد می‌تواند به سمت دیگری متمایل کند. این بیانیه می‌تواند منجر به مانور بیشتر مدیرکل آژانس شده و قدری از سنگینی فشارها بر وی که در ماه‌های اخیر به اوج رسیده را کاهش دهد. این بیانیه همچنین می‌تواند امیدها برای یک راهکار میانی در بحث پادمان را از بین ببرد و امتیاز قابل توجهی به نفع مخالفان برجام و تغییر موازنه به سود آنها تلقی شود.
با تاکیدات مکرر ایران بر حل مسائل پادمانی برای رسیدن به هرگونه توافق، هرگونه صدور قطعنامه یا بیانیه با لحن تند و تیز هم می‌تواند روند پیچیده کنونی را دشوارتر کرده و توافق را عملا با بن‌‌بست مواجه کند.
با این حال روزنامه رسمی دولت ایران روز یکشنبه در گزارشی نوشت: بعید به‌‌نظر می‌‌رسد که شاهد سناریوی بدبینانه‌‌ای باشیم که ضمن آن غربی‌‌ها قید هرگونه توافق با ایران را بزنند و شورای حکام پرونده هستهای ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد. آن چیزی که بیشتر محتمل است، این است که مجددا یک قطعنامه تذکرآمیز صادر شود که در آن از ایران همکاری بیشتر با آژانس درخواست شود.
این در حالی است که برخی تحلیلگران فراتر از نشست شورای حکام رفته و معتقدند این نشست درآمدی بر تحت فشار قرار دادن ایران قبل از سپتامبر با هدف کوتاه آمدن تهران از تقاضاهای مشروع و قانونی خود است. دسته دیگری از ناظران و کارشناسان صدور قطعنامه احتمالی در این نشست را پیش‌درآمدی برای اعلان شکست مذاکرات و ارسال پرونده ایران به شورای امنیت ارزیابی می‌کنند. از اینرو چگونگی برگزاری نشست آژانس می‌تواند سیگنال روشنی به این روند باشد.
بازی انتخاباتی اسرائیل
نقش اسرائیل و لابی‌های ضد برجام در منطقه و در داخل آمریکا در تاثیرگذاری بر طرفهای مذاکراتی و ترسیم وضعیت کنونی که به توقف مذاکرات و صدور بیانیه سه کشور اروپایی منجر شده است، در شرایط کنونی عیان‌تر از هفته‌ها و ماه‌های گذشته شده است. در تازه‌ترین اظهارنظر، نخستوزیر اسرائیل با اشاره به تلاشهای این رژیم برای ممانعت از احیای برجام گفت که تل آویو اطلاعاتی درباره فعالیتهای هستهای ایران به کشورهای اروپایی داده است.
یاییر لاپید مدعی شد که این رژیم اطلاعات جدیدی درباره فعالیتهای هستهای ایران در تعدادی از سایت‌ها به کشورهای اروپایی داده است. وی گفت رژیم صهیونیستی کمپینی سیاسی برای توقف توافق هستهای و مقابله با رفع تحریم‌های ایران در پیش گرفته است. لاپید مدعی شد: دلایلی داریم که نشان می‌دهد تلاشهای ما موفق بوده است.
وی پیش از این با اشاره به گفت‌وگوی اخیر خود با رئیس‌‌جمهور آمریکا گفت: همان‌طور که با رئیس‌‌جمهور بایدن توافق کردیم، آزادی عمل کاملی برای ممانعت از احتمال بدل شدن ایران به یک تهدید هستهای، خواهیم داشت. نخستوزیر رژیم صهیونیستی گفت: هنوز زود است که بگوییم آیا در متوقف کردن توافق هستهای موفق بوده‌‌ایم یا نه اما اسرائیل برای هر تهدید یا سناریویی آماده است. لاپید همچنین از تروئیکای اروپا به دلیل صدور بیانیه‌‌ای در رابطه با مذاکرات احیای برجام و اتخاذ موضعی قوی در این زمینه قدردانی کرد.
افزایش تلاشهای لاپید ارتباط مستقیمی با انتخابات پارلمانی اسرائیل در ماه اکتبر دارد. انتخابات زودهنگام پارلمانی اسرائیل ۲۵ اکتبر - ۳ آبان برگزار می‌شود که پنجمین انتخابات رژیم صهیونیستی در چهار سال‌‌گذشته به حساب میآید. برگزاری دوباره انتخابات در پی شکست تلاش نفتالی بنت و یاییر لاپید برای تثبیت کابینه ائتلافی انجام می‌شود. اگر دولت ائتلافی نتواند حداکثر کرسی‌‌ها در پارلمان را به دست آورد احتمالا جای خود را باید دوباره به حزب لیکود و بنیامین نتانیاهو دهد و در این میان نتانیاهو از برگزاری دوباره انتخابات خشنودترین فرد خواهد بود.
یکی از اهداف مهم دولت ائتلافی و دولت بایدن، بیش از همه جلوگیری از به قدرت رسیدن نتانیاهو بوده است. بنابراین به نتیجه نرسیدن مذاکرات تا این موعد زمانی می‌تواند بهترین هدیه برای لاپید در جلب آرای مردد و متمایل به نتانیاهو در سبد خود باشد.
پیش‌تر روزنامه تایمزآو اسرائیل در تحلیلی از این فرآیند نوشت: مقام‌‌های آمریکایی به یاییر لاپید، نخستوزیر اسرائیل اطلاع داده‌‌اند توافق احیای برجام از روی میز برداشته شده و در آینده نزدیک امضا نخواهد شد. این نتیجه جدید در مذاکرات قرار داد آتی چیست؟ که پیامدهای بین‌المللی عمده‌‌ای خواهد داشت، احتمالا توسط لاپید در مبارزات انتخاباتی آتی، به‌‌ویژه علیه بنیامین نتانیاهو، رهبر مخالفان که بارها به نخستوزیر در این مورد حمله کرده، به عنوان دستاورد دیپلماتیک جلوه داده خواهد شد. از این زاویه برخی تحلیلگران بر این نظرند، بیش از آنکه اختلافات فنی مانع پاسخ مثبت آمریکا به متن پیش‌‌نویس توافق باشد، اختلافات داخلی برای اجماع بر سر توافق، رقابت‌‌های انتخاباتی و نیز مخالفت اسرائیل و لابی صهیونیستی مانع کار است.
قیمت سکه امروز دوشنبه ۲۱ شهریور ۱۴۰۱
قیمت سکه تمام بهار آزادی، امروز دوشنبه ۲۱ شهریور بر اساس آخرین معاملات تا ساعت ۰۹:۳۰ به ۱۴ میلیون و ۱۵۷ هزار تومان رسید.
دیدارنیوز ـ سرویس اقتصادی: هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید، امروز دوشنبه ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ تا ساعت ۰۹:۳۰، ۱۴ میلیون و ۱۵۷ هزار تومان معامله شد.
همچنین قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۱۳ میلیون و ۴۰۱ هزار تومان، نیم سکه ۸ میلیون و ۲۰ هزار تومان، ربع سکه ۵ میلیون و ۳۰ هزار تومان و سکه یک گرمی ۲ میلیون و ۹۹۰ هزار تومان است.
| سکه تمام بهار آزادی طرح جدید | ۱۴ میلیون و ۱۵۷ هزار تومان |
| سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم | ۱۳ میلیون و ۴۰۱ هزار تومان |
| نیم سکه | ۸ میلیون و ۲۰ هزار تومان |
| ربع سکه | ۵ میلیون و ۳۰ هزار تومان |
| سکه یک گرمی | ۲ میلیون و ۹۹۰ هزار تومان |
سکه طلا چیست؟
سکه طلا یکی از مسکوکات طلای قانونی در جمهوری اسلامی ایران است. از سال ۱۳۵۸ خورشیدی، به مناسبت و یادبود پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، انواع سکه‌های بهار آزادی در قطع‌های مختلف ضرب شده‌است. عیار طلای این سکه‌ها (اعم از طرح قدیم و جدید) ۹۰۰ در ۱۰۰۰ است. معمولاً در هر سال ضرابخانه بانک مرکزی ایران، سکه‌ها را ضرب کرده و از طریق بانک‌های عامل یا صرافی‌های مجاز به بازار عرضه می‌کند.
انواع سکه بهار آزادی:
• از نظر طراحی: سکه‌ها در دو نوع «طرح قدیم» (۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰) و «طرح جدید (امامی)» (۱۳۷۰ تاکنون) هستند.
• از نظر قطع: سکه‌ها در انواع «ربع»، «نیم»، «یک» یا «تمام»، «دو و نیم»، و «پنج» بهار آزادی موجود هستند.
سکه پنج بهار آزادی تنها در سال ۱۳۵۸ و به مناسبت اولین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ضرب گردید و تا کنون دیگر ضرب نشده است.
سکه دو و نیم بهار آزادی در سال‌های ۱۳۵۸ (به مناسبت اولین سالگرد انقلاب اسلامی)، ۱۳۷۸ (صدمین سالگرد زادروز امام خمینی) و ۱۳۸۷ ضرب گردیده که مورد سوم از نظر تعداد نایاب است.
از سال ۱۳۸۹ قطع جدیدی از سکه بهار آزادی با عنوان «سکه گرمی» به بازار عرضه شده که وزن آن نصف سکه ربع بهار آزادی است.
سکه طرح قدیم
یک روی این سکه بنام علی بن ابیطالب (ع) بود که سه بار تکرار «علی» به خط معقلی تزیینی در داخل یک شش ضلعی، و قید عبارت «بانک ملی ایران» در زیر آن و بر روی دیگر آن تصویر بارگاه علی بن موسی الرضا (ع) به همراه عبارت «اوّلین بهار آزادی» و تاریخ ۱۳۵۸ منقوش بود.
از آن پس تا سال ۱۳۷۰، انواع سکه‌های بهار آزادی با همین طرح تولید می‌شد؛ اما کلمه «اوّلین» از آن حذف گردیده بود. از مقایسه طرح بارگاه امام رضا (ع) که بر روی این سکه‌ها ضرب شده با طراحی این بارگاه بر روی سکه‌های یادبودی محمدرضا پهلوی، که به‌منظور تکریم مقام علی بن موسی الرضا ضرب شده‌اند، مشخص می‌شود که طرح مزبور الگوبرداری یا حتی کپی برداری از این سکه‌های یادبودی بوده و تنها نوشتار اطراف آن تغییر کرده‌است.
بیشتر بخوانید: قیمت طلا امروز
سکه طرح جدید
ضرب و توزیع سکه بهار آزادی با طرح جدید معروف به امامی، که توسط استاد جعفر نجیبی طراحی شده است از سال ۱۳۷۰ آغاز شده و تاکنون نیز ادامه دارد ولیکن تمامی سکه‌هایی که در سال‌های ۸۷ ,۸۸, ۸۹ و بعد از آن ضرب شده با تاریخ ضرب سال ۱۳۸۶ می‌باشد. به گفته بانک مرکزی هدف از این کار جلوگیری از اختلاف قیمتی برای سکه‌هایی با سال ضرب جدید می‌باشد.
قیمت انواع سکه تابع قیمت قرار داد آتی چیست؟ سکه تمام طرح جدید است
نرخ سکه تمام که معیار مشخصی برای سنجش وضعیت بازار انواع سکه به حساب میآید، همواره به دو شکل طرح جدید (سکه امامی) و طرح قدیم (بهار آزادی) در بازار وجود داشته است.
البته آن نرخی که به عنوان شاخص اصلی برای قیمت سکه در بازار تعیین کننده است و به نوعی بیان‌گر وضعیت کلی بازار سکه در جهت ثبات یا نوسان نرخ‌ها محسوب می‌شود سکه تمام طرح جدید (امامی) است و معمولاً دیگر سکه‌ها مانند نیم، ربع و گرمی تحت تاثیر نرخ سکه تمام طرح جدید هستند.
اما در کنار سکه تمام طرح جدید (امامی) که از سال ۱۳۷۰ ضرب و در بازار توزیع شد، سکه تمام طرح قدیم (بهار آزادی) نیز در بازار موجود بوده است.
معمولاً نرخ این دو سکه در بازار آزاد به هم نزدیک بود و سکه تمام طرح قدیم با اختلاف بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان ارزان‌تر از سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه می‌شد، اما به تازگی فاصله قیمت بین این دو سکه بیشتر شده است.
منظور از عیار طلا چیست؟
عیار میزان یا واحدی برای تعیین خلوص طلاست. در واقع به نسبت طلای استفاده شده در هر قطعه طلا به وزن کل آن قطعه عیار گفته می‌شود. عیار طلای خالص برابر با ۱۰۰۰ در نظر گرفته می‌شود، یعنی در یک کیلوگرم طلا ۱۰۰۰ گرم طلای خالص وجود دارد. طلای ۲۴ عیار یعنی طلایی که کاملا خالص است، یا این وجود، چون هیچگاه طلایی با این عیار وجود ندارد شمش‌ها با عیار ۹۹۹.۹ معامله می‌شوند.
چرا سرمایه گذاری و خرید سکه طلا، نسبت به سایر انواع طلا محبوبیت بیشتری دارد؟
خرید فیزیکی طلا می‌تواند به اشکال و روش‌های مختلفی انجام شود. امروزه افراد برای خرید فیزیکی طلا با مشکلی روبرو نیستند و در صورت داشتن سرمایه کافی به راحتی می‌توانند این کار را انجام دهند. طلا را می‌توان بصورت شمش، سکه طلا، طلای آبشده یا جواهرات زینتی خریداری کرد.
اما محبوب‌ترین گزینه در بین موارد یاد شده سکه طلاست. با این حال چه چیزی سکه طلا را به محبوب‌ترین گزینه نسبت به سایر انواع طلا تبدیل کرده است؟
موارد زیر مهم‌ترین دلایل محبوبیت سکه طلا بین افراد جامعه است:
• شمش، نقره و طلای آبشده خریداران خاص خود را داشته و قابلیت فروش کمتری نسبت به سکه دارند.
• سود بالایی دارد و می‌توان از آن به عنوان روشی برای حفظ ارزش پول در برابر تورم استفاده کرد.
• سکه طلا همیشه خریدار دارد و هر وقت که دلتان بخواهد می‌توانید به راحتی سکه‌های خود را بفروشید.
• هزینه‌های مرتبط با طلای ساخته شده مانند دستمزد ساهت و مالیات بر ارزش افزوده شامل سکه نمی‌شود.
سکه پارسیان
سکه پارسیان در واقع نوعی طلا هستند، اما به دلیل شباهت زیادی که با سکه دارند به عنوان نوعی از سکه‌ها شناخته می‌شوند. محبوبیت و کاربرد این نوع از سکه بیشتر برای هدیه دادن در مجالس و مهمانی‌ها است.
سکه پارسیان از دو لحاظ با سکه بهار آزادی متفاوت است:
سکه پارسیان برخلاف سکه تمام، نیم و ربع وزن ثابتی ندارد قرار داد آتی چیست؟ قرار داد آتی چیست؟ و هرکدام دارای وزن متفاوتی هستند که در صورت پرسی بودن در توضیحات آن وزن درج گردیده.
سکه یک گرمی
در بین سکه‌های بهار آزادی، سکه یک گرمی از سال ۱۳۹۰ به بعد ضرب گردید، به همین دلیل کمتر بین مردم شناخته شده است. دلیل قرار داد آتی چیست؟ پیدایش این نوع سکه در چرخه مالی کشور این بود که با افزایش قیمت سکه‌ها و کاهش قدرت خرید مردم مردم برای دید و بازدید‌ها و هدیه دادن روی به خرید سکه پارسیان آوردند.
به همین دلیل بانک مرکزی تصمیم به ضرب سکه‌ای جدید با قرار داد آتی چیست؟ عیار بیشتر نسبت به پارسیان (عیار سکه یک گرمی ۲۲ است در حالی که عیار سکه پارسیان ۱۸ است.) گرفت تا بتواند جوابگوی نیاز افرادی که خواهان ضرب سکه یک گرمی با قیمت مناسب‌تر و عیار بیشتر نسبت به پارسیان هستند، با رعایت استاندارد‌های قرار داد آتی چیست؟ ضرب سکه باشد.
شناخت تجربی اصل بودن سکه‌های طلا
برای تشخیص سکه، باید سکه را روی زمین بیندازید با توجه به صدای زنگ‌دار و ممتدی که ایجاد می‌کند و همچنین نوشته‌های واضح و مشخصی که روی آن درج گردیده می‌توان سکه‌های طلا را تشخیص داد.
یکی دیگر از راه‌های تشخیص اصل بودن طلا و سکه از قدیم، گاز گرفتن آن بوده است. احتمالاً این حرکت را در فیلم‌ها، انیمیشن‌ها یا حتی در هنگام اهدای مدال به ورزشکاران زیاد دیده باشید. این موضوع، پیشینه‌ای تاریخی دارد. در گذشته‌ها برای اطمینان از اصل بودن و خلوص سکه‌های رایج، آن را گاز می‌گرفتند، اگر سکه از طلای خالص باشد، جای دندان‌ها بر آن باقی می‌ماند.
نکته: تنها مرجع قانونی برای تعیین عیار فلزات گرانبها در داخل کشور مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران می‌باشد.
طلای آب شده بهتر است یا سکه؟
یکی از سؤالات متداولی که اکثرا پرسیده می‌شود این است که طلای آب شده بخریم یا سکه؟ کدام بهتر است؟
باید بدانید که در این مورد بین سرمایه‌گذاران بزرگ هم اختلاف است. بسیاری خرید آب شده را کاری اشتباه می‌دانند، چون عقیده دارند جای تقلب در آن زیاد است و، چون عموم جامعه با آن آشنایی ندارند به راحتی می‌توانند توسط افراد سودجو متضرر شوند.
برخی دیگر هم خرید طلای آب شده را به این علت که مالیات و کارمزد به آن تعلق نمی‌گیرد پیشنهاد می‌کنند، این افراد عقیده دارند که با اینکار می‌توان طلای بیشتری پس انداز کرد.
با در نظر گرفتن هردوی این نظریه‌ها، باز هم به این علت که سکه طلا شناخته شده‌تر است و دسترسی به آن راحت‌تر می‌باشد، برای عموم افراد جامعه خرید سکه طلا به جای آب شده پیشنهاد می‌شود.
ذخیره طلا بانک مرکزی
ذخایر ارزی مجموع دارایی‌هایی است که به صورت ارز‌های خارجی یا طلا در اختیار بانک‌های مرکزی یا دولت‌ها قرار دارد. این ذخایر عمدتاً با تکیه بر بازرگانی خارجی فراهم آمده‌اند. در واقع هنگامی که صادرات یک کشور بر وارداتش پیشی می‌ِگیرد، بخش مهمی از مازاد حاصل از تفاوت میان این دو متغیر، یا از خزانه بانک مرکزی سر بر می‌آورد و یا در «صندوق‌های حاکمیتی» که در ایران زیر عنوان «صندوق توسعه ملی» فعالیت می‌کند، ذخیره می‌شود.
ذخایر ارزی یک کشور به‌منظور هدف‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. ارز موجود در «صندوق‌های حاکمیتی» در شماری از کشور‌ها در خدمت «عدالت بین نسلی» و یا، به عبارت دیگر، در خدمت تأمین منافع نسل‌های آینده به کار گرفته می‌شود.
ذخایر ارزی بانک مرکزی نیز در مواقع اضطراری برای تأمین مالی کسری تراز بازرگانی و یا به منظور پشتیبانی از نرخ برابری پول ملی در برابر ارز‌های خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
طلای آب شده
طلای آب شده اغلب از ذوب کردن طلای متفرقه (Scrap Gold) بدست میآید. منظور از طلای متفرقه قرار داد آتی چیست؟ جواهرات دست دوم و شکسته‌ای است که به طلا فروشی‌ها می‌فروشیم. طلافروشان برای اینکه این نوع از طلا‌ها بلا استفاده نماند و دوباره وارد چرخه مالی شود، آنها را به کارگاه ارسال کرده و در آنجا با کوره‌های مخصوص ریخته‌گری طلا و جواهرات ذوب می‌کنند تا طلای ذوب شده بدست بیاید.
طلای ذوب شده می‌تواند به هر شکل و ابعادی باشد و قانون خاصی برای مشخص کردن شکل و ابعاد آن وجود ندارد. متداول‌ترین شکل طلای آبشده بصورت مکعب است. مفتولی بودن شکل طلای ذوب شده به طلاسازان کمک می‌کند تا هر اندازه طلا برای مصنوعات طلا لازم دارد، قیچی کرده و آبشده باقیمانده را دست نخورده باقی بگذارد. به علاوه حمل و نقل طلای ذوب شده به شکل مفتول برای عموم مردم و همچنین طلا فروشان راحت‌تر از اشکال دیگر آن است.
طلای خانگی
هند و ایران از بزگترین دارندگان طلای خانگی در دنیا هستند. در این حوزه به گفته رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر ایران بیشتر از ١٠٠ تن طلای کشور در خانه‌های مردم ایران بایکوت شده است و با این حساب، مردم کشور بیشتر از ١٠٠هزار کیلوگرم یا معادل ١٠٠میلیون گرم طلا ذخیره کرده‌اند.
این موضوع در شرایطی است که با در نظر گرفتن آخرین ترازنامه منتشرشده از میزان ذخیره طلای بانک مرکزی کشور می‌توان گفت که طلای ذخیره‌شده در خانه ایرانی‌ها بیشتر از ذخایر طلای بانک مرکزی کشور است که حدود ٩٥ تن بوده است. هرچند ارقام اعلامی این حوزه بیشتر محرمانه تلقی می‌شود، اما در آستانه آغاز دولت یازدهم محمود بهمنی این رقم را حدود ٥٠٠ تن اعلام کرده بود، اما در دولت جدید بود که این رقم حدود ٩٥ تن اعلام شد تا مشخص شود ذخایر کشور هم در حوزه طلا طی دولت‌های قبل کمتر از میزان اعلامی بوده است.
به هر روی نگاهی به آمار واردات طلا هم بالا بودن میزان ذخایر مسکوت طلا در خانه‌ها را بالا نشان می‌دهد اگر بدانیم که واردات سال ٨٧ حدود ١٨٦ تن بوده است، این میزان ذخیره حدودا به اندازه ٩ ماه واردات، طلا در خانه مردم کشور وجود دارد.
فروش نفت در ازای طلا
در شرایط تحریم، جمهوری اسلامی طی طرحی اقدام به فروش نفت در ازای طلا کرد که یکی از نمونه‌های این نوع تهاتر، فروش نفت ایران به ونزوئلا در ازای تحویل طلا از طرف این کشور به ایران بود.
قطب طلا در ایران
به لحاظ تولید صنعتی قطب تولید طلا اصفهان است، اما مرکز مصارف سنتی و صنعتی کماکان تهران است. پس از این دو نقطه آذربایجان شرقی و غربی به همراه یزد قطب‌های تولید طلای ایران به حساب می‌آیند.
سیاست دولت در فروش سکه‌های آتی
یکی از بهترین بازار‌های سرمایه گذاری در ایران، بازار آتی است. بازار آتی سکه نیز طرفداران زیادی در بین معامله گران دارد. قرارداد آتی سکه توافق‌نامه‌ای است که در آن فروشنده تعهد می‌نماید در زمان معین تعداد مشخصی سکه را به خریدار تحویل دهد و خریدار نیز متعهد می‌شود که در زمان دریافت سکه مبلغی را که در روز قرارداد توافق شده پرداخت کند.
بازار آتی سکه به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردی که نسبت به بازار بورس دارد فعالان در حوزه‌ی سرمایه گذاری را به سمت خود سوق می‌دهد؛ اما با وجود همه این ویژگی‌ها باز هم دلیل بر این نمی‌شود که بدون داشتن اطلاعات کافی وارد این بازار شد.
دیدگاه شما