تاثیر سخنان روحانی و همتی در گرانی دوباره نرخ ارز+ نمودار
از سه‌شنبه هفته قبل که روحانی در خصوص ارز در مجلس صحبت کرد، قیمت دلار در بازار آزاد ۴۰۰۰ تومان بالا رفت.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ نرخ ارز همچنان در حال طی کردن مسیر صعودی چند روز اخیر خود است. به طوری که برای اولین بار در تاریخ اقتصادی ایران نرخ هر دلار امریکا از مرز ۱۴ هزار تومان و هر یورو از مرز ۱۶ هزار تومان نیز تجاوز کرد. دلایل متفاوتی از جمله جو روانی، افزایش تقاضا و برخی سیگنال‌های منفی از سوی مسئولان عامل شرایط فعلی بازار عنوان می‌شود.
سخنان حسن روحانی در مجلس درباره خودداری دولت از تزریق ارز به بازار و همینطور سخنانی که رئیس‌کل جدید بانک مرکزی درباره ناتوانی در کنترل نقدینگی مطرح کرد، در اوج گرفتن دوباره نرخ ارز در بازار آزاد، تأثیرگذار بوده چراکه این پیام را بازار داد که دولت و بانک مرکزی برنامه‌ای برای مهار قیمت دلار ندارند.
عبدالناصر همتی اتفاق بازار ارز را اگرچه محصول رشد نقدینگی و اصرار بر افزایش نقدینگی دانست اما با بیان این جمله که من حرکتی در جهت کاهش نقدینگی نمی‌بینم و تا زمانی که این روال ادامه داشته باشد بازار ارز به همین صورت خواهد بود این‌طور در جامعه برداشت شد که اراده‌ای برای کنترل نقدینگی و حل مساله ارزی در کشور وجود ندارد.
بعد از بازتاب سخنان مهم ارزی رئیس‌کل بانک مرکزی در بازار ارز و البته سیگنال این بخش از سخنانش که اراده‌ای برای کنترل نقدینگی وجود ندارد، به بازار، جهت رشد قیمتی در طلا و ارز بار دیگر صعودی شد.
فعالان بازار معتقدند صحبت‌های رئیس‌کل بانک مرکزی، سیگنالی مبنی بر احتمال بالقوه افزایش قیمت دلار از دیدگاه بازار ساز داشت تا مخاطب هوشمند بازاری، آن را سریعا به این برداشت برساند که قیمت دلار از دید بانک مرکزی بازهم افزایش می‌یابد.
همین نقطه نظرات و سیگنال‌های منفی از سخنان ارزی همتی موجب شد تا او دیشب در یادداشتی اینستاگرامی به ارائه توضیحاتی درباره تقطیع و خلاصه پخش شدن این قسمت از سخنرانی اش در رسانه‌ها بپردازد.
اما توضیحات همتی نتوانست، آثار برداشت مردم از سخنان اولیه او را جبران کند.
از سوی دیگر، رئیس‌جمهور هفته گذشته در مجلس گفت: دولت کار احتیاطی برای ماه‌های آینده و سال‌های آینده انجام می‌دهد. این احتیاط دولت است که این کار را می‌کند و الا اگر بخواهیم ارز را مثل گذشته و مثل پارسال کنیم، اگر الآن به رئیس بانک مرکزی بگویم مثل شهریور پارسال عمل کن، شما بدانید در مدت دو هفته قیمت ارز کاهش می‌یابد به قیمت پارسال، اما به رئیس بانک مرکزی گفتم که حق استفاده از ذخایر بانک مرکزی را ندارید.
از سه‌شنبه هفته قبل که روحانی این سخنان را بیان کرد، قیمت دلار در بازار آزاد ۴۰۰۰ تومان بالا رفت.
سیگنال مثبت دلار؛ بازار‌ها به پیشواز توافق رفتند؟
از اخبار قابل توجه بازار ارز در روزهای اخیر می‌توان به صورت پذیرفتن عمده معاملات توافقی دلار در سطوح قیمتی کانال ۲۷ هزار تومانی اشاره کرد. در سیگنال همتی به بازار ارز نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار در معاملات روز گذشته با حدود ۸۰۰ تومان کاهش نسبت به نرخ روزهای پایانی هفته گذشته به رقم ۲۹ هزار تومان رسید
خرداد: فشار فروش برجامی دلار در نخستین روز هفته قدرت‌نمایی کرد. در اتفاقی غیر‌منتظره نرخ دلار در نخستین معاملات بازار روز شنبه حدود ۶۵۰ تومان کاهش یافت. به عقیده بسیاری از کارشناسان رفتار بازار در روزهای اخیر حاوی سیگنال‌های قوی و مثبت از آینده نشست‌های هسته‌ای وین است. همچنین این افراد بر این باورند که با اعلام خبر رسمی انعقاد قرارداد احتمالی بازار ارز شاهد ریزش‌های چشمگیر دیگری نیز در نرخ دلار غیررسمی خواهد بود.
از دیگر اخبار قابل توجه بازار ارز در روزهای اخیر می‌توان به صورت پذیرفتن عمده معاملات توافقی دلار در سطوح قیمتی کانال ۲۷ هزار تومانی اشاره کرد. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار در معاملات روز گذشته با حدود ۸۰۰ تومان کاهش نسبت به نرخ روزهای پایانی هفته گذشته به رقم ۲۹ هزار تومان رسید. دیروز شنبه ۲۹ مرداد قیمت دلار در معاملات غیررسمی بازار تهران دچار شوک کاهشی نسبتا شدیدی شد. با پایان افزایشی معاملات ارزی در هفته گذشته و نزدیک شدن مجدد نرخ دلار به مرز ۲ کانال ۲۹ و ۳۰ هزار تومانی انتظار می‌رفت که در شروع هفته جدید نیز قیمت ارز مذکور تحرکات چشم‌گیری از خود به نمایش نگذارد و تا زمان انتشار اخبار جریان‌ساز جدید در سطوح قیمتی این ۲ کانال نوسان کند. اما با شروع کاهشی معاملات دلار در بازار کشور همسایه (افغانستان-هرات) فعالان ارزی آماده مشاهده نوسانات چشمگیر در نرخ دلار تهران شدند.
هر برگ از این اسکناس آمریکایی در معاملات صبح روز شنبه با کاهش قیمت قابل توجه ۶۵۰ تومانی نسبت به نرخ روزهای پایانی هفته گذشته در رقم ۲۹ هزار و ۱۵۰ تومان فعالیت خود را آغاز کرد. طبق بررسی‌های به‌عمل آمده از روند قیمت این ارز در معاملات روز گذشته، تحرکات کاهشی تا جایی ادامه یافت که بعضی از معاملات نقدی فروش دلار در محدوده قیمت ۲۸ هزار و ۹۰۰ تا ۲۹ هزار تومان نیز صورت پذیرفت. فعالان بازار ارز ضمن اشاره به تلاش‌های سه‌گانه نرخ دلار جهت خروج از کانال ۳۰ هزار تومانی طی معاملات ارزی هفته گذشته بر این باورند که حمله دلار به سمت مقاومت ۲۹ هزار تومانی بسیار قوی‌تر از قبل صورت گرفته و این امر می‌تواند حاوی سیگنال حائز اهمیتی در زمینه آینده نشست‌های سیاسی-هسته‌ای باشد. در این میان روز گذشته کارشناسان ارزی بازار تهران در ۲ جبهه متفاوت اقدام به سناریو‌سازی از آینده نرخ دلار کردند.
عده‌ای از این افراد با تاکید بر کاهش قیمت‌های صورت گرفته بر اساس احتمالات و سیگنال‌های غیررسمی معتقدند که در صورت انتشار خبر قطعی توافق، ریزش‌های شدید‌تری صورت خواهد گرفت. اما در جبهه مقابل برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند که کاهش قیمت‌های مورد انتظار از نرخ دلار پس از توافق احتمالی در حال صورت پذیرفتن است و سیگنال همتی به بازار ارز اصطلاحا پیش‌خور شده است. در نتیجه بعد از حصول توافق احتمالی پتانسیل کاهش نرخ ارز شدید وجود ندارد. روز گذشته با کاهش قیمت دلار در معاملات آزاد قیمت هر قطعه سکه طلا نیز حدود ۶۱۰ هزار تومان کاهش یافت و به رقم ۱۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسید.
سیگنال‌های همتی برای تداوم کاهش نرخ ارز
روند کاهشی نرخ ارز در شرایطی بر بازار حاکم شده که بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند نرخ ارز هنوز دارای حباب است؛ در عین حال کاهش غیر منطقی آن را هم اقتصادی نمی‌دانند.
روند کاهش نرخ ارز بیش از یک هفته است در بازار آغاز شده است؛ رییس کل بانک مرکزی می گوید ذخایر اسکناس بسیار مناسب است و فعالان بازار هم، خبر از پیاده سازی برخی تاکتیک ها از سوی بازارساز برای کنترل بازار می دهند.در عین حال بسیاری از معامله گران نیز به این نتیجه رسیده اند که تغییرات نرخ ارز در دامنه مشخصی نوسان دارد و کاهش یا افزایش شدید برای آن متصور نیست.
بررسی های میدانی خبرنگار مهر حکایت از آن دارد که ظرف یک هفته تا ۱۰ روز گذشته قیمت دلار حداقل تا ٦٠٠ تومان کاهش یافته است؛ به نحوی که در نیمه تیرماه قیمت هر دلار در سطح بازار با اختلاف صد تا ١٥٠تومانی نسبت به صرافی های بانکی به ١٣١٠٠تومان رسیده بود که دیروز تا ١٢٥٠٠ تومان هم کاهش را تجربه کرد.
در عین حال، عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی نیز به تازگی اعلام کرده که فروش نفت ایران سیگنال همتی به بازار ارز رو به افزایش است و همین امر کانال استفاده از دلارهای ناشی از فروش نفت را در اختیار بخش های وارداتی متناسب با اولویت های دولت قرار خواهد داد و خواه ناخواه بخشی از نیازهای ارزی از بازار خارج شده و حجم تقاضا کاهش خواهد یافت.
یکی دیگر از نکاتی که در سخنان رییس کل بانک مرکزی اشاره شده و به طور قطع در سیگنال دهی به بازار نیز اثرگذار خواهد بود، موضوع تسهیل در بازگشت ارز حاصل از فروش نفت است که در کنار سرعت گرفتن در بازگشت ارز صادراتی می تواند آرامش بازار را بیشتر کند.
به هر حال به نظر می رسد که بازار روی آرامش به خود گرفته و از این پس ثبات بیشتری را تجربه خواهد کرد؛ تنها دغدغه فعالان اقتصادی ثبات این بازار و جلوگیری از هر گونه کاهش یا افزایش غیرمنطقی است تا دوباره فنر قیمت ارز فشرده یا رها نشود.
هشدار رئیس بانک مرکزی | سیگنال اشتباه بازار ارز از قطعنامه شورای حکام علیه ایران
همزمان با سیر کردن قیمت دلار در میانه کانال ۱۸ هزار تومانی در بازار آزاد، نرخ دلار در صرافی‌های وابسته به بانک مرکزی نیز به این کانال ورود کرده است.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از اعتماد، نرخ دلار که در اول هفته گذشته به‌تازگی وارد کانال ۱۸ هزار تومانی شده بود، در پایان هفته تا ۱۸۸۵۰ تومان نیز بالا رفت تا رکورد جدیدی را خلق کند؛ رکوردی که از شهریور ماه ۱۳۹۷ بی‌سابقه بوده است.
همزمانی رخداد با قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فضایی را فراهم کرد تا سفته‌بازان و دلالان بازار ارز نیز در روزهای تعطیلی آخر هفته گذشته، نرخ دلار را در آستانه ۱۹ هزار تومان قرار دهند؛ اتفاقی که به گفته فعالان بازار ارز، ریشه در اثر روانی صدور قطعنامه‌های ضدایرانی داشته و احتمالا اثر موقتی بر بازار ارز خواهد گذاشت.
البته گفته می‌شود که بخشی از التهاب قیمتی در بازار غیررسمی ارز، به کاهش «عرضه» دلار در بازار نیز برمی‌گردد.
پیش از تعطیلات پایان هفته، رییس‌کل بانک مرکزی در نشست ستاد اقتصاد مقاومتی استان تهران از «پایان دوران گشاده‌دستی در تامین ارز واردات» خبر داده و گفته بود که «ارز موجود در کشور فقط به واردات مواد اولیه، دارو و کالاهای اساسی اختصاص می‌یابد.» چراکه به گفته او « اگر قرار باشد به واردات همه کالاهای موردنیاز کشور از خارج ادامه بدهیم، دیگر تولید ملی شکل نمی‌گیرد.»
به گفته ناظران بازار، همزمانی این اظهارات با «اعتراض رسمی بانک مرکزی به دولت کره‌جنوبی به دلیل بلوکه شدن ۶ میلیارد دلار پول حاصل از فروش نفت در سیگنال همتی به بازار ارز این کشور» در کنار مصوبه سران سه قوه برای «ورود نامحدود اسکناس ارز به کشور» سیگنال «کمبود ارز» در بازار را تقویت کرده است، ضمن اینکه در دوره فعلی بانک مرکزی، سیاستگذار پولی اعتقادی به تزریق ارز برای تنظیم بازار ندارد.
رییس کل بانک مرکزی، هفته گذشته عنوان کرد که در ۱۵ سال گذشته، بیش از ۲۸۰ میلیارد دلار برای تنظیم بازار ارز هزینه و از کشور خارج شده است.
فرشاد مومنی، اقتصاددان مستقل نیز در یک سخنرانی در حزب اعتماد ملی با تکیه بر محاسبات خود عنوان کرد که این رقم در ۳۰ سال گذشته به ۳۲۰ میلیارد دلار بالغ می‌شود. همین ارقام نشان می‌دهد که در دوره فعلی سیاستگذاری پولی، بانک مرکزی برای دخالت در بازار اعتقادی به تزریق ارز ندارد و ترجیح می‌دهد با بازارسازی از طریق صرافی‌های وابسته به خود، نرخ ارز را تعیین کند.
همتی در تازه‌ترین موضع‌گیری خود درباره بازار ارز گفته که «تجربه دو سال اخیر به‌ویژه تا مهر ماه ۹۸ نشان داده نرخ ارز قابل کنترل است.»
اشاره او به التهابات آبان ۹۸، ورود به لیست سیاه FATF، شیوع کرونا و افت شدید قیمت نفت است که از جمله موارد تاثیرگذار به نرخ ارز بود.
همتی در سخنان تازه خود گفت: «ارزش ذاتی نرخ ارز، با درنظر گرفتن متغیرهای اقتصادی، سیاسی و روانی، در مقایسه با نرخی که امروز در بازارخریدوفروش می‌شود، حتما پایین‌تر است. البته نمی‌توان محدودیت‌های ایجاد شده برای کشور را درنظر نگرفت. لیکن، ثبات نرخ حقیقی ارز، برای بانک مرکزی مهم است. نرخ خرید و فروش اعلامی صرافی‌های منتخب بازار نیز، برای جلوگیری از سفته‌بازی و آربیتراژ است.»
او اضافه کرد: «به‌رغم التهابات آبان سال۹۸، ورود به لیست سیاه FATF، شیوع کرونا و افت شدید قیمت نفت و فرآورده‌ها که هرکدام به نوعی تاثیر افزایشی در نرخ داشتند، بانک مرکزی از تمام ظرفیت‌های خود برای اعاده ثبات استفاده کرد. لذا شرایط به وجود آمده به خاطر کرونا و فشار موقت وارده به بازار ارز در فصل اول امسال و جو روانی ناشی از قطعنامه شورای حکام آژانس، نباید موجب دریافت سیگنال اشتباه شود. به‌رغم محدودیت درآمد نفت، موازنه مبادلات خارجی کشور مناسب است. بانک مرکزی نیز به‌رغم تداوم فشار امریکا، ارز موردنیاز فعالان اقتصادی را تامین خواهد کرد.»
به گفته او «پیگیری آزادسازی و دسترسی به منابع ارزی مسدودی متعلق به ایران، به صورت ویژه، در دستور کار بانک مرکزی و سایر دستگاه‌ها قرار دارد. برخی را نتیجه گرفته‌ایم و نتایج عملی برخی دیگر نیز به تدریج مشخص خواهد شد.»
همتی افزود: «صادرکنندگان، باید تتمه ارز حاصل از صادرات خود در سال ۹۸ را به روش‌های اعلامی بانک مرکزی تا پایان تیر ماه به چرخه اقتصاد کشور برگردانند. باتوجه به حجم بالای تعهدات آنها، قطعا در هفته‌های پیش‌رو شاهد تاثیر آن در بازار ارز خواهیم بود.» به نظر می‌رسد رویکرد تازه بانک مرکزی به اتفاقات بازار ارز نیز برمبنای تجربه آثار روانی رخدادهای سیاسی بر بازار باشد.
- دریافت کالای اساسی و دارو به جای پول
همزمان با این تحولات، رییس‌کل بانک مرکزی که به بغداد سفر کرده، اعلام کرده که «این بانک طرحی را دنبال می‌کند تا در چارچوب آن، امکان انتقال دارو و کالاهای اساسی از عراق به ایران فراهم شود و به جای ارز حاصل از صادرات محصولاتی مانند برق و گاز به این کشور، امکان واردات این کالاها برای ایران فراهم شود.» باتوجه به تحریم‌های امریکا علیه اقتصاد ایران، جابه‌جایی ارزهای خارجی به کشور -به‌طور خاص دلار- با دشواری‌های فراوانی روبه‌رو است و باتوجه به اینکه عراق نیز زیر سیگنال همتی به بازار ارز فشار این تحریم‌ها امکان تسویه نقدی واردات خود را ندارد، به نظر می‌رسد راهبرد واردات برخی کالاها به ایران، تنها گزینه موجود باشد.
صدور مجوز همتی برای عرضه ارز در کف بازار؛ نرخ رسمی دلار از بهای آزاد سبقت گرفت
در پی تصمیم بانک مرکزی ایران برای صدور مجوز عرضه ارز توسط برخی صنایع صادراتی در بازار آزاد و افزایش نرخ رسمی دلار به سطحی تاریخی، قیمت‌های آزاد ارز در ایران روند نزولی به خود گرفت.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران بعد از ظهر چهارشنبه با انتشار پیامی در صفحه اینستاگرام خود ضمن منتسب کردن التهاب در بازار ارز ایران به آخرین تلاش‌های آمریکا برای لغو معافیت‌های تحریمی ایران به شرکت‌های تولید کننده محصولات پتروشیمی، فولادی و معدنی اجازه داد تا ارز حاصل از صادرات خود را به صرافی‌های مجاز فعال در کف بازار ارز بفروشند.
آقای همتی هدف از صدور این مجوز و لغو محدودیت قبلی فروش ارز صادراتی این صنایع را در سامانه نیما تلاش برای تامین ارز مورد تقاضای واردکنندگان اعلام کرد؛ تقاضایی که بنا بر ادعای فعالان بازار، بخش قابل توجهی از آن طی ماه‌های اخیر روانه بازار آزاد شده بود.
با این حال، در شرایطی که نرخ دلار در مبادلات روز سه‌شنبه بازار ثانویه(نیما) نزدیک به ۲۱ هزار تومان بوده، فروش دلار صنایع صادراتی پتروشیمی، فولادی و معدنی در بازار آزاد و با نرخ بالاتر، موجب رشد درآمد ریالی آنها نیز خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی ایران در پیام اینستاگرامی خود همچنین تاکید کرد که عرضه سنگین ارز توسط بانک مرکزی ایران در حاشیه بازار و نیز بازار ثانویه(نیما) با هدف مقابله با نوسان‌گیری و سفته بازی انجام خواهد شد.
دیدگاه شما