فروش اختیار خرید

اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله چیست ؟ بیشتر فعال‌های بورس فقط با خریدوفروش اوراق بهادار آشنا هستند. اما به‌غیر از این اوراق، اوراق و قراردادهای دیگری در بورس تعریف می‌شوند. این ابزارهای مشتقه برای کاهش یا انتقال ریسک منتشر می‌شوند. یکی از ابزارهای مالی پرکاربرد اختیارهای معامله هستند. این اختیارها تاکنون بیشتر در بورس کالا استفاده می‌شدند. اخیرا در رابطه با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی در بورس اوراق بهادار اخبار متعددی منتشر شده است. در این مقاله قصد داریم ابتدا با سازوکار انواع اختیار معامله آشنا شویم و سپس به توضیح اختیار فروش تبعی، چگونگی خرید این اوراق و نقش آن‌ها در کاهش ریسک سرمایه‌گذاری‌ها صحبت کنیم.

اختیار معامله چیست؟

هروقت شما با اراده خودتان، به‌طور مستقل و بدون اجبار، تصمیم به انجام کاری بگیرید، یعنی به‌طور اختیاری عمل کرده‌اید. ابزارهای مالی متعددی برای مدیریت ریسک در بازارها وجود دارند که برخی از آن‌ها حالت اختیاری دارند و برخی دیگر اجباری.

برای مثال قراردادهای آتی نمونه‌ای از ابزارهای مالی هستند که در صورت خرید آن‌ها باید در تاریخ معین به تعهدات خود عمل کنید. در این قرارداد نمی‌توانید تا تاریخ درج شده در قرارداد صبر کنید سپس وضعیت بازار را بسنجید و اگر به نفعتان بود به تعهدات خود عمل کنید. در واقع شما مجبورید بدون توجه به وضعیت بازار به تعهدات خود عمل کنید حتی اگر به ضررتان باشد.

برای رفع این مشکل قراردادی طراحی شد که در آن پایبند بودن به مفاد قرارداد اجباری نبود. یعنی با استفاده از این قرارداد می‌توانید در تاریخ سررسید بازار را از تمامی جهت‌ها بررسی کنید و اگر به نفعتان بود به تعهدات خود عمل کنید. اگر در قرارداد موردی ذکر شده باشد که در صورت عمل به آن دچار ضرر و زیان شوید، می‌توانید تعهدات خود را انجام ندهید.

با بررسی میان ابزارهای مالی موجود می‌توان فهمید که اختیار معامله‌ها از امکانات بیشتری نسبت به سایر ابزارها برخوردارند. داشتن اختیارات بیشتر نسبت به سایر ابزارهای مالی باعث شده که قیمت اختیارها بیشتر از سایر ابزارها باشد.

اختیار معامله از ابزارهای مشتقه به حساب می‌آید. اوراق مشتقه، اوراقی هستند که ارزش خود را از یک دارایی دیگر می‌گیرند. در واقع این اوراق خود ارزش خاصی ندارند و می‌توانند ارزش خود را از سهام، اوراق قرضه، ارز، کالا و. بگیرند.

ساز و کار اختیار معامله

همان‌طور که گفته شد، اختیار معامله یک قرارداد است که بین دو شخص (خریدار و فروشنده) بسته می‌شود. مواردی چون تاریخ سررسید، دارایی مورد معامله، قیمت توافقی باید در قرارداد مشخص شوند. اختیار معامله دارای دو نوع اختیار خرید و اختیار فروش است.

اختیار خرید (Call Option)

فرض کنید شخصی دارای تعدادی سهم مشخص است. این شخص حدس می‌زند که قیمت این سهم در آینده کاهش پیدا ‌کند. بنابراین تصمیم می‌گیرد که بر روی سهام خود، اختیار خریدی منتشر کند.

در نقطه مقابل آن فرد شما قرار دارید و حدس می‌زنید که قیمت همان سهم در آینده نزدیک افزایش چشم‌گیری پیدا کند اما اکنون پول کافی برای خرید آن سهم ندارید. شما می‌توانید به شخصی که اختیار خرید این سهم را می‌فروشد (دارنده سهم) مراجعه کرده و در ازای پرداخت قیمت قراردادِ اختیار معامله، اختیار خرید این سهم را از فروشنده بگیرید.

با خرید این اختیار، در تاریخ فروش اختیار خرید سررسید حق این را دارید که اختیار خرید خود را اعمال کنید یا نکنید. اگر قیمت این سهم در تاریخ سررسید از قیمت توافق شده بین شما و فروشنده بیشتر باشد، شما حق استفاده از اختیار خرید خود را دارید و می‌توانید آن سهم را با قیمت توافق شده خریداری کنید.

اما اگر قیمت سهم مطابق با پیش‌بینی فروشنده تغییر کرده باشد و در تاریخ فروش اختیار خرید سررسید قیمت سهم در بازار آزاد پایین‌تر از قیمت توافق شده شما باشد، می‌توانید از اختار خرید خود استفاده نکرده و سهام را به‌طور مستقیم از بازار آزاد با قیمت پایین‌تر خریداری کنید.

در واقع شما با استفاده از این قرارداد اختیار خرید، ریسک معاملات خود را تنها با پرداخت قیمت قرارداد کاهش داده‌اید.

برای این‌که بیشتر با سازوکار اختیار خرید آشنا شویم بیایید این موضوع را با یک مثال ساده عددی بررسی کنیم.

مثال) فرض کنید شما حدس می‌زنید سهمی که الان 3000 تومان می‌ارزد در چند ماهه آینده قیمتش افزایش شدیدی خواهد داشت و ممکن است به 6000 تومان هم برسد.

در مقابل شما شخص دیگر پیش‌بینی می‌کند که بازار بورس چند ماهه آینده اصلاح داشته باشد. در این حالت این شخص اختیار خریدی را منتشر می‌کند و با قیمت 500 تومان به شما می‌فروشد. درواقع شما در ازای پرداخت این 500 تومان (قیمت اختیار خرید) این حق را پیدا می‌کنید که در تاریخ سررسید سهام را به قیمت توافق شده (قیمت توافق شده 4000) بخرید یا نخرید.

نمودار اختیار خرید برای فروشنده و خریدار

به نمودار بالا دقت کنید، اگر شما خریدار اختیار خرید هستید، خط سیاه مربوط به سود و زیان شما است. بیایید بررسی کنیم که این خط در هر نقطه چه چیزی را بیان می‌کند و دلیل رسم آن به این صورت چیست؟

وقتی یک اختیار خرید را از فروشنده می‌خرید، به اندازه قیمتِ خرید اختیار، هزینه می‌کنید. نقطه A که در نمودار رسم شده بیانگر همین موضوع است. مثلا شما اختیار خرید را به قیمت 500 تومان می‌خرید بنابراین نمودار سود و زیان شما از منفی 500 شروع می‌شود. با گذشت زمان و افزایش قیمت سهم به نقطه B یعنی همان قیمت توافقی می‌رسیم. در این قیمت چه از اختیار خرید خود جهت خرید سهم استفاده کنید و چه به‌طور مستقیم از بازار آزاد سهم بخرید فرقی به حال شما نخواهد کرد و شما هنوز هم به اندازه قیمت خرید اختیار خود دچار ضرر می‌شوید.

اگر قیمت به نقطه C برسد، در صورت استفاده از اختیار خود نه سودی به‌دست آورده‌اید و نه ضرری کرده‌اید. در این نقطه تغییرات قیمتی از نقطه B تا C، میزان هزینه‌ای که برای خرید اختیار کرده‌اید (همان 500 تومان اولیه) را پوشش می‌دهد، به این نقطه، نقطه سر‌به‌سر نیز گفته می‌شود. در نقطه سربه‌سر سود و زیان با هم برابر و مساوی با صفر است. بعد از نقطه C در صورت اعمال اختیار خود سود خواهید کرد.

در واقع در این معاملات سود خریدار اختیار نامحدود و زیان او محدود به قیمت خرید اختیار است.

نمودار زرد مربوط به فروشنده اختیار خرید است و سود و زیان او را نشان می‌دهد. سود و زیان فروشنده اختیار دقیقا عکس سود و زیان خریدار آن است.

اختیار فروش (Put Option)

با خرید قرارداد اختیار فروش، این حق را پیدا می‌کنید که در تاریخی مشخص از آینده یک دارایی یا سهام را با قیمت توافق شده بفروشید یا نفروشید.

نمودار اختیار فروش برای خریدار و فروشنده

در این نمودار هم، همانند نمودار قبل، خط سیاه نشان‌دهنده وضعیت سود و زیان خریدار در قیمت‌های مختلف است.

فرض کنید یک موقعیت اختیار فروش روی سهام شرکت ایکس با پرداخت 500 تومان اتخاذ کرده‌اید. در این قرارداد علاوه‌بر قیمت توافقی 3000 تومان، تاریخ سررسید برای 6 ماه دیگر مشخص شده است. اگر بعد از گذشت 6 ماه و در تاریخ سررسید قیمت سهم کمتر از قیمت توافقی یعنی 3000 تومان باشد، کار درست این است که اختیار خود را اعمال کرده و سهم را با قیمت توافقی به فروشنده اختیار بفروشید. در این صورت لزوما سود نخواهید کرد، اما چرا؟

مبلغی که بابت خرید اختیار فروش پرداختیم را به یاد بیاورید، اگر مبلغ بازار سهام مورد نظر از مجموع قیمت توافقی با قیمت اختیار بیشتر باشد، سود می‌کنید. اما اگر بین محدوده C تا B باشد، که در صورت اعمال اختیار، کمتر ضرر خواهید کرد.

اما اگر قیمت سهم در بازار آزاد بیشتر از قیمت توافقی 3000 تومان باشد، کار درست این است که اختیار خود را اعمال نکنید. در این حالت حداکثر زیان شما برابر است با مبلغی که بابت خرید اختیار فروش (500 تومان) پرداخت کرده‌اید.

در چه صورت فروشنده اختیار فروش سود می‌کند؟

اگر قیمت بازار سهم بیشتر از قیمت توافقی بین شما و فروشنده باشد، شما اختیار خود را اعمال نخواهید کرد و فروشنده به اندازه قیمت فروش اختیار فروش به شما سود خواهد کرد.

اما اگر قیمت بازار سهم از قیمت توافقی شما کمتر باشد، شما اختیار را اعمال خواهید کرد. در این صورت فروشنده اختیار مجبور می‌شود که سهام شما را با قیمت توافقی از شما خریداری کند.

درواقع می‌توان گفت که سود فروشنده اختیار فروش محدود است (به اندازه قیمت فروش) اما زیان فروشنده نامحدود است. هر چه قیمت سهم بیشتر کاهش پیدا کند، زیان فروشنده اختیار بیشتر خواهد شد.

قرارداد اختیار معامله می‌تواند روی سهم، سلف، ارز، کالا و. بسته شود. برای پوشش ریسکی که نوسانات قیمت برای دارندگان این دارایی‌ها ایجاد می‌کند دو ابزار اختیار خرید و فروش تبعی در نظر گرفته شده است. این دو اختیار از ابزارهای جذاب معاملاتی هستند که می‌توانند در بالا و پایین شدن بازار به حفظ سرمایه ما کمک کنند.

اختیار خرید تبعی

به‌طور کلی اختیار خرید تبعی، اختیاری است که می‌توانید روی دارایی خود مانند سهم (در صورت وجود) بخرید. براساس این اختیار عرضه کننده (فروشنده، شرکت تولیدی)، ‌اختیارِ خرید مقدار مشخصی از دارایی پایه را به قیمت اعمال در تاریخ سررسید خواهد داشت. منظور از قیمت اعمال، قیمتی است که در قرارداد اختیار معامله برای خرید یا فروش دارایی پایه ثبت شده است. این نوع اختیار خرید در بازار اوراق بهادار ایران کاربرد چندانی ندارد.

اختیار فروش تبعی

دستورالعمل عرضه اوراق اختيار فروش تبعی برای سهام شركت‌های پذيرفته در مرداد ماه 1391 به کارگزاری‌ها ابلاغ شد. به‌طور کلی اختيار فروش تبعی، اختیار معامله‌ای است كه بر اساس آن، اختيار فروش تعداد مشخصی از سهم پايه (سهامی که می‌توانید روی آن اختیار فروش را اخذ کنید) به قیمت تعيين شده (قیمت اعمال) در اطلاعیه‌ای که توسط شرکت منتشر می‌شود (اطلاعیه عرضه) در تاريخ اعمال به خريدار آن داده می‌شود.

فرض کنید تعداد زیادی از سهام یک شرکت را خریداری کرده‌اید اما از نوسانات بازار می‌ترسید. بنابراین می‌توانید با خرید اختیار فروش تبعی روی آن سهم، به‌نوعی از کسب حداقل سود بازار مطمئن شوید. با استفاده از این روش می‌توانید در مواقعی که آینده بازار مشخص نیست، یا زمانی که میزان هیجانات در بازار به حداکثر خود می‌رسد، ریسک از دست دادن کل سرمایه‌اتان را پوشش دهید. به این اوراق، اوراق بیمه سهام نیز گفته می‌شود.

این اوراق معمولا توسط سهامداران عمده حقوقی، شرکت‌های تابعه ناشر، صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی و صندوق توسعه بازار سرمایه در راستای پوشش ریسک و حمایت از سرمایه‌گذاران بازار منتشر می‌شوند.

این اوراق قابلیت معامله در بازار ثانویه را ندارند، یعنی شما نمی‌توانید این اوراق را زودتر از سررسید در بازار معامله کنید و به شخص دیگری بفروشید. این اوراق باید تا سررسید نگه‌داری شوند.

اوراق اختیار فروش تبعی همانند سایر سهم‌های موجود در بازار دارای یک نماد معاملاتی هستند. با جستجوی نماد این اوراق در سایت tsetmc می‌توان تابلوی معاملاتی مربوط به این اوراق را مشاهده کرد و از قیمت آن‌ها مطلع شد. برای مثال نماد مربوط به اوراق اختیار فروش تبعی سهم پایه بانک صادرات به صورت هصادر912 است. نمادهای مربوط به اوراق اختیار فروش تبعی معمولا با حرف ه آغاز می‌شوند. عدد 912 نشان می‌دهد که تاریخ سررسید این قرارداد برج 12 سال 99 است. طبق این قرارداد شما مجاز هستید که در تاریخ 99/12/23 سهام وبصادر را به قیمت 3750 ریال بفروشید.

چه موقع اختیار فروش تبعی خود را اعمال کنیم؟

وقتی روی سهام پایه خود یک موقعیت اختیار فروش تبعی اتخاذ می‌کنید در واقع اختیار این را پیدا می‌کنید که سهام خود را در تاریخ سررسید به ناشر اوراق به قیمت توافقی بفروشید یا نفروشید. توجه کنید که برای خرید این اوراق باید حتما اصل سهام را داشته باشید تا اجازه خرید اختیار فروش تبعی توسط کارگزاری به شما داده شود. علاوه‌بر آن تنها به تعداد سهمی که دارید این اوراق تعلق می‌گیرد و نمی‌توانید بیشتر از تعداد دارایی خود اختیار فروش خریداری کنید.

در تاریخ سررسید اگر قیمت سهم شما پایین‌تر از قیمت توافقی در اختیار فروش باشد، می‌توانید سهام خود را با قیمت توافق شده در قرارداد به ناشر آن بفروشید و ناشر یا همان شرکت عرضه کننده اوراق موظف است که سهام شما را خریداری کند.

اما اگر قیمت دارایی پایه ببیشتر از قیمت توافق شده در قرارداد باشد، می‌توانید (حق دارید) اختیار خود را اعمال نکرده و سهم خود را در بازار آزاد به قیمت روز بفروشید.

چرا یک شخص یا نهاد باید سهام را در قیمتی بالاتر از قیمت بازار خریداری کند؟

معمولا شرکت‌ها برای حمایت از قیمت سهام خود و عبور از وضعیت بد بازار اقدام به انتشار این اوراق می‌کنند. و یا می‌توان گفت با وجود این اوراق افراد اطمینان بیشتری نسبت به سهم پیدا می‌کنند و بیشتر به سمت آن جذب می‌شوند.

از طرف دیگر وقتی خریدارها خیالشان از بابت ریسک معاملات راحت شود، با اعتمادبه‌نفس بیشتری سهم می‌خرند و کم‌تر پیش می‌آید که کارشان به استفاده از حق فروش برسد.

در صورت عدم ایفای تعهد شرکت ناشر در سررسید، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

در صورت عدم ایفای تعهدات توسط ناشر در سررسید، خسارتی به شرح زیر به دارندگان اوراق تعلق خواهد گرفت:

مبلغ خسارتی که به ازای هر ورقه به دارندگان تعلق می‌گیرد برابر است با مابه‌التفاوت بین قیمت اعمال اوراق اختیار فروش تبعی با قیمت پایانی سهم در سررسید به‌علاوه با قیمت پایانی سهم در سررسید ضرب در 2 درصد.

این مابه‌التفاوت در صورتی به دارنده اوراق پرداخت می‌شود که قیمت اعمال در سررسید بیشتر از قیمت پایانی سهم پایه در سررسید باشد. اگر قیمت پایانی سهم پایه در سررسید به تشخیص بورس منصفانه نباشد، بورس می‌تواند قیمت پایانی سهم را تعدیل می‌کند و تمامی خسارات بر مبنای قیمت تعدیل شده محاسبه خواهد شد.

اضافه کردن این نکته نیز خالی از لطف نیست که اوراق فروش مورد بحث در بازار سرمایه ایران از نوع اروپایی هستند نه آمریکایی. یعنی فقط در تاریخ سررسید قابل استفاده هستند. همچنین امکان معامله این اوراق وجود ندارد. این اوراق برای خریدار در حکم بیمه‌نامه هستند و او نمی‌تواند حق خود را به دیگری واگذار کند.

نظرات ارزشمند شما

لطفا اگر این مطلب برایتان مفید بود، سوال و یا نظری درباره آن داشتید، در انتهای همین صفحه نظر خود را ثبت بفرمایید.

می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.

اختیار خرید و فروش

در بازار سرمایه ایران اصطلاحات تخصصی بسیار زیادی وجود دارد و افرادی که به دنبال سرمایه گذاری مستقیم در این بازار هستند، بهتر است این کلمات و اصطلاحات تخصصی را به خوبی یاد بگیرند. اختیار خرید و فروش یکی از مفاهیمی است که تسلط بر جزییات آن برای فعالیت حرفه ای در بازار سرمایه کاملا ضروری است. در تعریف اختیار معامله باید خاطر نشان کرد که این مفهوم بیانگر یک قرارداد 2 طرفه بین خریدار و فروشنده است که طی آن، شخص خریدار این حق را دارد که بخش مشخصی از دارایی ذکر شده در قرارداد اختیار معامله را با قیمت معین و در یک زمان مشخص بفروشد یا بخرد. اختیار خرید و فروش جزییات خاص خود را دارد که در ادامه مقاله به بررسی آن می پردازیم.

اختیار خرید و فروش چیست؟

اگر بخواهیم اختیار خرید و فروش را توضیح دهیم، اول باید درباره مفهوم اوراق مشتقه صحبت کنیم. به زبان ساده، اوراق مشتقه یکی از انواع اوراق بهادار است که ارزش آن به ارزش یک دارایی دیگر وابسته است. اوراق مشتقه انواع مختلفی دارد؛ قراردادهای آتی، قراردادهای سلف، اختیار معامله و. از انواع اوراق مشتقه هستند. ارزش اوراق مشتقه بر اساس دارایی هایی مانند سهام و کالاهای مشخص (زعفران، طلا، نفت و. ) می باشد.

اختیار خرید

به زبان ساده، اختیار خرید و فروش یک قرارداد است که دو طرف توافق می کنند تا اگر ارزش یک دارایی در طی یک زمان مشخص به مقدار خاصی رسید، طرفی که قرارداد را خریده است، اختیار دارد تا آن دارایی را در قیمتی که در قرارداد مشخص شده است، بخرد و یا بفروشد. وارد شدن به این قرارداد، نیاز به پرداخت پول از طرف خریدار به طرف فروشنده قرارداد دارد؛ به این میزان پول، اجرت می گویند.

به عنوان مثال، فرض کنید که شما یک کارخانه تولید رب دارید؛ می دانیم که برای تولید رب، به گوجه فرنگی نیاز است. در انبار کارخانه به اندازه ای گوجه ذخیره کرده اید که پاسخگوی نیاز 6 ماه آینده کارخانه است و با توجه به تجربه ای که دارید، می دانید بهای گوجه در آینده نزدیک از کیلویی 500 تومان به کیلویی 2000 تومان خواهد رسید.

حالا شما با یک بنکدار قرارداد اختیار خرید می بندید. قیمت گوجه در آن قرارداد کیلویی 1000 تومان قید شده و مدت قرارداد 3ماهه است و اجرت قرارداد 2 میلیون تومان می باشد. در واقع شما 2 میلیون تومان به بنکدار پرداخت می کنید و اختیار خرید گوجه فرنگی در قیمت کیلویی 1000 تومان را از بنکدار می گیرید. اگر طی این 3 ماه که قرارداد اختیار خرید شما معتبر است، قیمت گوجه افزایش پیدا کند و به قیمت 2500 تومان برسد، چون شما اختیار خرید در کیلویی 1000 تومان را دارید، تا زمان تمام شدن مدت قرارداد می توانید با مراجعه به بنکدار، گوجه فرنگی که قیمت آن به کیلویی 2500 تومان رسیده است را به قیمت کیلویی 1000 تومان خریداری کنید.

در طرف مقابل، اگر بهای گوجه به جای افزایش قیمت، کم شود و مثلا به کیلویی 200 تومان برسد، نیازی نیست که حتما شما با قیمتی که در قرارداد تعیین کرده اید گوجه را بخرید؛ چراکه این قرارداد یک قرارداد اختیاری است، یعنی شما برای خرید و فروش مختار هستید.

اختیار فروش

اختیار فروش هم مانند اختیار خرید می باشد؛ با این تفاوت که در قرارداد اختیار فروش، شما معلوم می کنید که در یک قیمت معین و در یک مدت مشخص اختیار فروختن یک دارایی را دارید. معمولا هر برگه اختیار معامله (خرید یا فروش) پشتوانه تعداد محدودی از دارایی است. مثلا هر برگه اختیار فروش برای 1000 برگه سهم می باشد و اگر شما می خواهید اختیار فروش 10000 برگه سهم را داشته باشید، باید 10 برگه اختیار فروش را بخرید.

به عنوان مثال، شما تحلیل می کنید که بازار بورس ممکن است یک اصلاح داشته باشد و شما 100,000 عدد سهم از یک شرکت را در اختیار دارید که قیمت کنونی آن 5000 تومان است. شما 100 برگه قرارداد اختیار فروش را که هر برگه از 1000 عدد سهم پشتیبانی می کند را با قیمت 4800 تومان و در مدت 1 سال خریداری می کنید و به ازای هر برگه اختیار فروش، مبلغی را پرداخت می کنید. سهم شما شروع به اصلاح می کند و قیمتش به 4000 تومن می رسد، چون شما اختیار فروش در قیمت 4800 تومان را دارید، می توانید سهم خودتان را در این قیمت بفروشید و به اینصورت است که به جای بقیه افراد که 20 درصد ضرر کرده اند، شما فقط 4 درصد ضرر کرده اید.

یعنی اگر شما این اختیار فروش را نخریده بودید، روی هر سهم 1000 تومن ضرر می کردید؛ یعنی 100 میلیون تومان ضرر برای سرمایه شما اتفاق می افتاد. ولی در این حالت شما 5 میلیون قرارداد را خریده اید و بر روی هر سهمی هم 200 تومان ضرر کرده اید که جمعا به صورت زیر محاسبه می شود:

25.000.000 =5.000.000 + (100.000 * 200)

یعنی شما به جای 100 میلیون، فقط 25 میلیون ضرر کرده اید و با خرید این قرارداد فروش، از ضرر بیشتر جلوگیری کرده اید.

البته این فروش اختیار خرید امکان نیز وجود دارد که بازار بر اساس تحلیل شما جلو نرود و به جای اینکه قیمت سهم شما کم شود، قیمت بالا رود. در این حالت چون شما مختار به فروش هستید و طبیعتا وقتی قیمت سهم به 6000 تومن رسیده است، سهم را با قیمت 4800 تومان نمی فروشید، پولی که برای خرید قرارداد پرداخت کرده اید، از بین رفته است و شما 5 میلیون از دست داده اید.

این مثال ها نشان می دهد که اوراق و اختیار خرید و فروش با اینکه پیچیده است و ریسک دارد، می تواند موضوع جذابی باشد.

نکته: لازم به ذکر است که در بازارهای مالی جهان، دو نوع اوراق اختیار معامله داریم که شامل اختیار خرید و فروش آمریکایی و اروپایی می باشد. در نوع آمریکایی در طول دوره زمانی که در قرارداد قید می شود، می توان خرید یا فروش را انجام داد؛ اما در نوع اروپایی که در بازار بورس ایران هم از این نوع استفاده می شود، خرید یا فروش فقط در انتهای دوره زمانی معین شده امکان پذیر است.

جمع بندی

اختیار خرید و فروش یکی از ابزارهای نوین در بازار سرمایه است و هدف آن، کاهش ریسک های معاملاتی برای سرمایه گذاران است. در واقع، افرادی که با قراردادهای اختیار خرید و فروش آشنا هستند، در مواقعی که بازارها نوسان زیادی دارند، می توانند از این طریق، ریسک های معاملاتی خود را کاهش دهند. به طور کلی قرارداد اختیار معامله به 2 دسته اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می شود که مکانیسم اجرایی آن ها با یکدیگر مشابه است و به طور کلی، این مفهوم یک قرارداد 2 طرفه بین خریدار و فروشنده است که طی آن، شخص خریدار این حق را دارد که بخش مشخصی از دارایی ذکر شده در قرارداد اختیار معامله را با قیمت معین و در یک زمان مشخص بفروشد یا بخرد. بنابراین، اگر به دنبال استفاده از این ابزار برای معاملات خود هستید، بهتر است جزییات آن را به خوبی یاد بگیرید.

فروش اختیار خرید

فیلتر ها همیشه در زندگی و مخصوصا در فضای مجازی بسیار کار را برای کاربران راحت کرده اند. ما هم در بازار های مالی به انواع مختلف از این فیلتر ها بهره می‌بریم تا هم ،در زمان صرفه جویی کنیم و هم در انتخاب دقت بیشتری داشته باشیم . در این قسمت از فیلتر اعمال استفاده میکنیم و در قسمت های آینده از فیلتر های جدید صحبت خواهیم کرد
اگر به این فیلتر ها علاقه دارید سه قلب در کامنت به نشانه درخواست ساخت فیلتر جدید ثبت کنید

استراتژی دوم : خرید اختیار فروش ( PROYECTIVE PUT )

در قسمت نهم از سری آموزش های بازار اختیار معامله به توضیح استراتژِی فروش اختیار خرید () پرداختیم و قرار است در این نوشتار به توضیح استراتژِی خرید اختیار فروش ( PROYECTIVE PUT ) و استراتژِی collar خواهیم پرداخت.

زمانی که با تحلیل روند سهم پایه به این نتیجه رسیدید که امکان نزول سهم یا ریزش سهم بیشتر از صعود آن است باید از استراتژی PROYECTIVE PUT یعنی خرید اختیار فروش استفاده کنید و سهام پایه خود را بیمه کنید تا از زیان سنگین جلوگیری کرده باشید.

در این استراتژی هم باید سهم پایه را خریداری کنید و هم اختیار فروش آن سهم را ، تا زمانی که روند سهم نزولی شد و همه در مقام فروشنده ظاهر شدند شما با زیان محدودی که قبلا به عنوان قیمت اعمال آنرا پذیرفته بودید از معامله خارج شوید. این استراتژی هم از زیان سنگین شما جلوگیری کرده و سهام شما را بیمه میکند و نیز مانع از گیر کردن شما در صف فروش شده و نگرانی شما را در این بخش از بین میبرد.

با خرید اختیار فروش مبلغی را به عنوان پریمیوم باید پرداخت و حق فروش سهام را در اختیار گرفت پس در صورتی که روند سهم صعودی شد و بر خلاف پیش بینی ها از آب در آمد ، پرمیوم پرداختی به عنوان ضرر حساب خواهد شد . (البته در همه عرصه ها بیمه کردن هزینه بردار است)

فرض کنید که 10 هزار سهم را به قیمت 700 تومان (یعنی مبلغ پرداختی شما بابت سهم 7 میلیون تومان است) خریده اید و پس از مدتی روند سهم به نقطه مقاومتی خودش رسیده ( فرض کنید نقطه مقاومتی سهم 1000تومان باشد یعنی سهم تا الان 300تومان سود داده است )و شما احتمال نزول سهم رابیشتر از صعود سهم خود میدهید ، از این رو اقدام به خرید اختیار فروش سهام خود میکنید .

مشخصات اختیار فروشی که خریده اید به شرح زیر است :

قیمت پریمیوم : 200تومان حجم :10(10هزار) قیمت اعمال : 800تومان تاریخ سر رسید : دو ماه آینده

حال باید حالاتی که برای روند سهم ممکن است را بررسی کنیم :

1 سهم روند نزولی پیدا کند

و در تاریخ سر رسید به قیمت 400 تومان برسد یعنی شما در هر برگه سهم که خریده اید 300 تومان زیان کرده اید که در مجموع 10 هزار برگه سهم که خریده اید میشود 3 میلیون تومان زیان شما از نزول سهم پایه . ولی واقعیت ماجرا این است که چون شما اختیار فروش این سهم را با قیمت اعمال 800 تومان خریده اید ، دیگر متحمل ضرر 3 میلیونی نخواهید شد بلکه باید هر برگه سهم را به فروشنده اختیار فروش ، 800تومان بفروشید و این یعنی شما مانع از آن شده اید که سودتان از بین برود و در قیمت 800تومان یعنی در 100تومان سود سهام خود را فروخته اید .ولی شما مبلغ 2 میلیون تومان هم بابت پرداخت پریمیوم دچار زیان شده اید.یعنی پریمیوم 2 میلیونی شما مانع از زیان 4 میلیونی شما شده است چرا که سهام خود را به قیمت 800تومان فروخته اید ولی اگر از این استراتژی استفاده نمیکردید باید سهام خود را به قیمت فعلی بازار یعنی 400 تومان بفروشید و حتی امکان دارد که این ریزش قیمت تا تاریخ سر رسید ادامه داشته باشد و شما متحمل زیان بیشتری شوید.

2 سهم روند صعودی پیدا کرده است

و تا تاریخ سر رسید به قیمت 1200تومان رسیده است .در این حالت شما در هر برگه سهم خود 500تومان سود کرده اید یعنی معادل 5 میلیون تومان ، البته باید مبلغ پرداختی خود بابت پریمیوم را کم کنید یعنی 2 میلیون از 5 میلیون شما کم میشود . ولی باز هم در مجموع شما 3 میلیون سود کرده اید . در این مواقع که بازار صعودی میشود و شما اختیار فروشی که خریده اید را اعمال نمیکنید ، مبلغ پرداختی شما به عنوان زیان شما محسوب خواهد شد البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که شما با خرید اختیار فروش سهام خود را بیمه کرده اید و این هزینه بیمه شما بوده است و بیمه در هر عرصه ای ممکن است بلا استفاده باشد و مبلغ پرداختی شما به بیمه گذار زیان محسوب شود .

استراتژی سوم : ترکیب استراتژی PROYECTIVE PUT و COVERED CALL به نام collar (قلاده)

این استراتژی برای زمانی است که بیمه کردن سهام توسط استراتژی PROYECTIVE PUT به صرفه نیست و باید دنبال راهکار جدیدی برای بیمه کردن سهام خود باشید.

وقتی که در یک روند صعودی سود خوبی را از سهام خود دریافت کرده باشید و به دنبال کاهش ریسک و محافظت از سود خود باشید از استراتژِی قلاده میتوانید استفاده کنید

گفتیم که این استراتژی ترکیبی از دو استراتژی خرید اختیار فروش و فروش اختیار خرید فروش اختیار خرید است یعنی اعمالی که شما باید انجام دهید به شرح زیر است :

1) خرید سهم پایه 2) خرید اختیار فروش 3) فروش اختیار خرید

نکته : فروش اختیار خرید ی که شما از این سهم انتخاب میکنید باید در حالت OTM باشد.(در زیان)

خرید اختیار فروش هم باید در حالت ATM باشد. (بی تفاوت) اگر ATM پیدا نشد میتوانید OTM بخرید .چرا که به ندرت حالت بی تفاوت خرید اختیار فروش پیدا میشود

نکته : در این استراتژی سود و زیان هردو محدود هستند به دلیل استفاده از دو استراتژی مخالف هم که یکی سودش وابسته به صعود سهم است و دیگری سودش وابسته به نزول سهم است

فرض کنید که سهمی را در قیمت 500تومان خریده اید و تا 1000 تومان هم صعود کرده باشد و حال در حالتی قراردارد که شما نمیخواهید سود خود را از دست بدهید و قصد بیمه سهام را دارید ولی از آنجا که اختیار فروش های در سود به صرفه نیستند برای خرید و نباید از استراتژی PROYECTIVE PUT استفاده کرد ، پس باید سراغ اختیار فروش های در زیان رفت که ارزان تر هستند چرا که دیگر ارزش ذاتی خود را از دست داده اند و فقط دارای ارزش زمانی هستند .حال سوال اینجاست که چرا باید فروش اختیار خرید هم در زیان باشد ؟جواب این است که در زیان بودن فروش اختیار خرید برای خریدار است نه برای فروشنده یعنی در یک قرارداد اختیار معامله اختیار خرید وقتی گفته میشود که این قرارداد در زیان است یا در سود است در واقع از دید خریدار به قرارداد نگاه میشود که حق اعمال دارد. چون اگر خرید اختیار خرید در زیان باشد ، خریدار اعمال نمیکند چرا که قیمت اعمال بالاتر از قیمت سهم پایه است ولی در مقابل فروشنده به دلیل دریافت پریمیوم و عدم اعمال خریدار در سود قراردارد پس به صرفه تر این است که فروش اختیار خرید هایی را انجام دهیم که در زیان باشند.

پس در نهایت شما در این استراتژِی هم سهام خودرا بیمه کرده اید با خرید اختیار فروش و هم از سود پریمیوم فروش اختیار خرید استفاده کرده اید و التبه اگر قیمت سهم بین قیمت اعمال اختیار خرید و قیمت اعمال اختیار فروش و بالاتر از قیمتی که خود قبلا خریده بودید باشد شما بیشترین سود را میکنید مثلا اگر قیمت اعمال اختیار خریدی که فروخته اید 2000تومان باشد و قیمت اعمال اختیار فروشی که خریدید 1000تومان باشد و قیمت سهم الان 1500تومان باشد و قیمت سهم در زمان گذشته که شما خریداری کردید 500تومان باشد .، شما بیشترین سود را خواهید کرد چرا که وقتی در مقام فروشنده اختیار خرید با قیمت اعمال 2000تومان هستید ، پریمیوم دریافتی شما سود است و خریدار اعمال نخواهد کرد یعنی شما هم سود سهم خود را دارید که از 500تومان به 1500تومان رسیده است و هم سود پریمیوم دریافتی را دارید که از خریدار اختیار خرید گرفته اید و او اعمال نکرده است . و وقتی در مقام خریدار اختیار فروش 1000تومانی هستید شما سهامتان را بیمه کرده اید این خود سود بزرگی است .

اختیار معامله

این ابزارها به‌منظور کاهش یا انتقال ریسک ایجاد شده‌اند. یکی از این ابزارها اختیار معامله یا معاملات آپشن است که بیشتر در بورس کالا مورداستفاده قرار می‌گیرد.

در این مقاله قصد داریم به تعریف قرارداد اختیار معامله، سازوکارهای آن و نقشی که در کاهش ریسک دارد بپردازیم.

اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله به ابزارهای مالی گفته می‌شود که بر اساس ارزش اوراق بهادار اساسی مانند سهام مشتقه هستند.

اختیار معامله مشتقات مالی هستند که به خریداران حق استفاده، اما نه تعهدی را برای خرید یا فروش دارایی اساسی با فروش اختیار خرید قیمت و تاریخ توافق شده می‌دهند.

قرارداد اختیارات به خریدار امکان خرید یا فروش دارایی (بسته به نوع قرارداد) را ارائه می‌دهد.

در معاملات آپشن این امکان به دارنده داده می‌شود که دارایی را در یک بازه زمانی مشخص با قیمت مشخص شده خریداری کند یا دارایی را در یک بازه زمانی مشخص با قیمت مشخص شده بفروشد.

هر قرارداد اختیار تاریخ انقضا مشخصی دارد که دارنده می‌تواند از فرصت خود استفاده کند.

اختیار معامله معمولاً از طریق کارگزاران آنلاین خریداری و فروخته می‌شوند.

بر اساس این قرارداد، طرفین معامله با یکدیگر توافق می‌کنند که معامله را در تاریخ سررسید آینده انجام دهند.

به هنگام عقد قرارداد خریدار معامله اختیار معامله با پرداخت مبلغ مشخص، حق خرید یا فروش را طبق زمان مشخص شده در قرارداد کسب می‌کند.

در طرف مقابل، فروشنده قرارداد اختیار معامله نیز آمادگی خود برای فروش را طبق مفاد قرارداد اعلام می‌دارد.

در قراردادهای آتی، برخلاف قراردادهای اختیاری خریدار ملزم به ایفای تعهد است و بدون توجه به وضعیت بازار، در تاریخ مشخص شده ملزم به ایفای تعهد است (حتی اگر متضرر شود).

در قرارداد اختیار معامله بدون هیچ‌گونه اجبار و تعهدی می‌توانید تصمیم به معامله بگیرید یا به عبارتی به اختیار خود عمل کنید.

در قرارداد اختیار معامله به خریدار این امکان داده می‌شود که پس از بررسی بازار و تمام جوانب معامله ایفای نقش کنند. در صورت متضرر شدن، می‌تواند به تعهد خود عمل نکند

چنین می‌توان نتیجه گرفت که در بین ابزارهای مالی، اختیار معامله نسبت به سایر ابزارها از امکانات بیشتری برخوردار است به همین خاطر قیمت آن نیز نسبت به مابقی ابزارها بیشتر است.

خود قرارداد اختیار معامله به‌تنهایی ارزشی ندارد بلکه ارزشش را از دارایی دیگر مانند ارز، سهام، اوراق قرضه و یا کالا می‌گیرد، به همین خاطر یک ابزار مشتقه نامیده می‌شود.

بااین‌حال، عوامل زیادی نیز وجود دارند که بر سودآوری قرارداد اختیار تأثیر می‌گذارند.

برخی از این عوامل شامل قیمت یا حق بیمه اختیار سهام، مدت‌زمان باقی‌مانده تا انقضا قرارداد و ارزش اوراق بهادار سهام یا ارزش سهام است.

معامله گران باید از این متغیرها آگاهی داشته باشند تا بتوانند در مورد زمان معامله آگاهانه تصمیم بگیرند

نحوه خرید و فروش اختیار معامله

قیمت‌گذاری اختیار معامله

یکی از محرک‌های قرارداد اختیار معامله، ارزش ذاتی است. ارزش ذاتی این است که چه مقدار از حق بیمه از اختلاف قیمت بین قیمت سهام فعلی و قیمت اعمال تشکیل شده است

قیمت اختیار که به‌عنوان حق بیمه شناخته می‌شوند، از مجموع ارزش ذاتی و زمانی آن تشکیل شده است.

ارزش ذاتی تفاوت قیمت بین قیمت سهام فعلی و قیمت اعمال است.

زمانی ارزش زیاد است که تا زمان انقضا فرصت بیشتری باقی‌مانده باشد زیرا احتمال سودآوری سرمایه‌گذاران قرارداد بیشترمی باشد.

قرارداد اختیار معامله بر روی حجم مشخصی از دارایی پایه انجام می‌شود.

برای به‌دست‌آوردن حق اختیار، خریدار باید مبلغی تحت عنوان صرف به فروشنده بپردازد.

اختیار معامله بین دو طرف معامله (خریدار و فروشنده) انجام می‌شود و در این قرارداد مواردی چون؛ دارایی مورد معامله، قیمت توافقی، تاریخ سررسید باید ذکر شود.

انواع اختیار معامله از لحاظ حق اختیار

دو نوع قرارداد اختیار معامله وجود دارد:

اختیار خرید (Call Option)

زمانی که فردی سهام‌دار تعداد مشخصی از سهام است اما باتوجه‌به تحلیل‌های خود حدس می‌زند که ارزش سهمش در آینده افت پیدا خواهد کرد، می‌تواند با بررسی سهام خود حق اختیار منتشر نماید.

در این زمان، فرد دیگری که بررسی کرده است و فکر می‌کند ارزش سهم در آینده افزایش پیدا خواهد کرد اما در حال حاضر برای خرید آن پول ندارد، می‌تواند در قالب اختیار معامله، اختیار خرید سهم را در ازای پرداخت مبلغی مشخص از دارنده سهم خریداری کند.

در زمان سررسید مشخص شده اگر قیمت سهم مطابق با پیش‌بینی‌های خریدار، پیش رفته باشد می‌تواند تعهد خرید خود را ایفا نموده و از اختیار خود استفاده کنند، درغیر این صورت، اگر قیمت اختیار بالاتر از قیمت در بازار آزاد باشد، اجباری بر ایفای تعهد نخواهد بود.

بنابراین قرارداد اختیار معامله تنها ریسک معامله شما را کمتر می‌کند.

اختیار فروش (Put Option)

اختیار فروش، اختیار اما نه تعهد، فروش مقدار مشخصی از اوراق بهادار با قیمت از پیش تعیین شده در یک بازه زمانی مشخص است. به این قیمت از پیش تعیین شده که خریدار اختیار خرید می‌تواند در آن سهم بفروشد، قیمت اعمال گفته می‌شود.

با کاهش قیمت سهام پایه، اختیار خرید ارزش بیشتری پیدا می‌کند. برعکس، یک اختیار خرید با افزایش قیمت سهام پایه ارزش خود را از دست می‌دهد.

اختیار فروش معمولاً باهدف مصون‌سازی از اقدام نزولی قیمت استفاده می‌شود.

این استراتژی به‌عنوان نوعی بیمه سرمایه‌گذاری و برای اطمینان از جلوگیری از ضرر و زیان دارایی از یک مقدار مشخص (یعنی قیمت اعمال شده در اختیار) استفاده می‌شود.

با نزدیک شدن به زمان انقضا، چون زمان کمتری برای تحقق سود حاصل از معامله وجود دارد، ارزش حق کاهش خواهد یافت.

در استفاده از اختیارها هیچ اجباری وجود ندارد. سرمایه‌گذاران این اختیار را دارند که بورس سهام را با قیمت بالاتر فعلی بازار بفروشند، نه اینکه لزوماً به قیمت اعمال شده در قرارداد اختیار مجبور به فروش باشند.

فاکتورهای مختلفی وجود دارد که باید در هنگام فروش اختیارهای خرید به‌خاطر بسپارید. درک اهمیت ارزش و سودآوری قرارداد اختیار در هنگام معامله از اهم موارد است، زیرا در غیر این صورت خطر سقوط سهام از حد سودآوری را وجود دارد.

نحوه خرید و فروش اختیار معامله

برای انجام معامله اختیار همانند سایر معاملات، داشتن کد معاملاتی لازم است.

در بورس تهران ۱۰ شرکت مجاز به معامله اختیار معاملات هستند. در ایران عمده معاملات به‌صورت اختیار خرید انجام می‌شود و به دلیل شرایط بازار، موقعیت اختیار فروش برای سرمایه‌گذاران جذاب نیست.

معاملات اختیار به‌صورت غیرخودکار و از طریق کارگزاری انجام می‌شوند؛ بنابراین برای انجام معاملات اختیار، باید درخواستتان را به کارگزاری اعلام نمایید و از طریق کارگزاری برای اتاق پایاپای ارسال می‌شود.

اتاق پایاپای باتوجه‌به اعلام سایر مشتریان، نوع تسویه را تعیین کرده و به اطلاع مشتریان می‌رساند. تسویه در معاملات اختیار به سه طریق انجام می‌شود:

نکته مهم کارمزد در قرارداد اختیار معامله این است که در جهت کمک به توسعه بازار در سه ماه نخست قرارداد اختیار معاملات، کارمزد همه ارکان معامله به‌غیراز کارگزار، صفر است.

تخصیص در قراردادهای اختیار معامله

دارندگان موقعیت بازخرید بر اساس اعلام نوع تسویه خود به هنگام تخصیص به‌صورت زیر مرتب و اولویت بندی می‌شوند:

مثال نحوه خرید و فروش اختیار معامله:

برای درک بهتر مفهوم اختیار خریدوفروش به مثال ذکر شده دقت نمایید:

فرض کنید سهمی را بررسی کرده‌اید و به این نتیجه رسیده‌اید که در چند ماه آتی قیمت سهم به بیش از ۲ برابر ارزش فعلی (برای مثال در حاضر ۱۰۰۰ تومان) خواهد رسید.

از طرفی، فردی دیگر که سهم را دارد به این نتیجه رسیده است که بازار دچار اصلاح خواهد شد و ارزش سهمش به کمتر از قیمت خرید (مثلاً ۵۰۰ تومان) خواهد رسید.

در این زمان شما به‌عنوان خریدار، حق اختیار خرید در ازای مبلغ مشخصی که در قرارداد ذکر می‌شود را معامله می‌کنید و توافق می‌کنید که در تاریخ سررسید سهم را به قیمت توافق شده خریداری کنید یا خیر!

تابلو اختیار معامله

جهت خرید اختیار معاملات از سامانه معاملاتی اوراق بهدار (tsetmc.com) باید اقدام کنید.

برای ثبت درخواست خود باید از کارگزاری بورس اقدام کنید تا دسترسی شما را افزایش دهند.

در طی روز معاملاتی در تابلوی معاملات اختیار بورس نماد اختیار را در سایت بورس کالا https://www.ime.co.ir/Gharardad-Ekhtiar-Moamele.html جست‌وجو می‌کنید. سپس نماد معاملاتی را انتخاب کنید. بازه زمانی را نیز می‌توانید مشخص نمایید، اختیارهای معامله شده نمایش داده می‌شوند.

در تابلوی معاملات نماد اختیار معامله خرید با حرف "ض" و نماد اختیار معامله فروش نیز با حرف "ط" در ابتدای نام اصلی نماد نوشته می‌شود.

قیمت اعمال و تاریخ سررسید نیز در کنار حروف به عدد نوشته می‌شود.

برای مثال: " ضپاس 7026" نماد اختصاری اختیار معامله خرید وپارس (بانک پارسیان) می‌باشد.

در "اختیارخ وپارس -1600-1400/07/28 " اختیار خ بیانگر نوع قرارداد که اختیار خرید و"وپارس" نماد اصلی می‌باشد و تاریخ اعمال آبان 1400 است.

جمع‌بندی

اختیار معامله ابزاری است که در جهت کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گرفته است و به‌تنهایی ارزشمند نیست، بلکه ارزش خود را از ارز، سهام، کالا و. که معامله می‌شوند به دست می‌آورد.

دارندگان اختیار خرید تعهدی به انجام معامله ندارند بلکه خریدار می‌توانند در تاریخ سر رسید قرارداد تصمیم به ایفا یا عدم ایفای تعهد بگیرند.

دو نوع اختیار معامله وجود دارد: اختیار خرید و اختیار فروش. در ایران اختیار فروش رواج کمتری دارد و بیشتر اختیار خرید معامله می شود.

فروش اختیار خرید

تعریف

اختیار معامله قراردادي دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد.

چنانکه از تعریف قرارداد اختیار معامله پیداست، دارنده قرارداد (خریدار) در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف نظر وي از اجراي قرارداد، مبلغی را که در ازاي این حق، پرداخته است از دست میدهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجراي قرارداد است .برای جلوگيری از امتناع فرو شنده اوراق از انجام قرارداد، فرو شنده ضمن قرارداد متعهد مي شود مبلغي را به عنوان وجه تضمين نزد كارگزار بورس يا اتاق پاياپای قرار دهد و متناسب با تغييرات قيمت اوراق اختيار معامله، آن را تعديل كند.

قراردادهاي اختیار معامله از نظر سررسید به دو نوع آمریکایی و اروپایی تقسیم میشوند. اختیار معاملۀ آمریکایی قراردادي است که از هنگام عقد قرارداد تا سررسید آن، قابل اجراست. یعنی در طول دورة قرارداد هر وقت که خریدار بخواهد میتواند آن را به اجرا بگذارد. حال آنکه اختیار معاملۀ اروپـایی فقـط در سررسید یا دورة کوتاهی که به مثابه دورة سررسید در نظر گرفته میشود قابل اجراست و خریدار فقط در دورة سررسید میتواند آن را به اجرا بگذارد.

فروشنده قرارداد اختیار معامله (از نوع خرید یا فروش) : متعهد به خرید یا فروش قرار داد اختیار معامله

خریدارقرارداد اختیار معامله ( از نوع خرید یا فروش) : پرداخت وجه توسط خریدار به فروشنده قرارداد اختیار معامله