حجم مبنا در بورس چیست + فیلم آموزش حجم مبنا
حجم مبنا در بورس؛ تاثیرات حجم مبنا در معاملات بازار سرمایه
شما میتوانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:
- حجم مبنا از چه تاریخی به جریان افتاد؟
- توضیح آسان حجم مبنا در بورس
- تاثیر حجم مبنا در معاملات روزانه
- راههای مشاهده حجم مبنا در یک سهم
- چطور می توان حجم مبنا را محاسبه کرد؟
- نکات مثبت و منفی حجم مبنا
ازجمله مواردی که قادر است کنترل بازار سرمایه را به دست بگیرد «حجم مبنا» است. اغلب حجم مبنا در جاهایی که نماینده قانون قصد پیشگیری از دخالت افرادی که از دست بردن در قیمت ها قصد سوء استفاده کردند، کاربرد دارد. هدف از این کار فراهم آوردن بستری مناسب برای قیمت گذاری سهام در بورس است.
تعداد زیادی از صنایع فعال در سرمایه گذاری و اقشار مختلف با دارایی های متفاوت، از سهام هایی در یک شرکت خاص برخوردار هستند. خود کارگزاری ها نیز در دادوستد های گسترده سهام و در بازار مالی فعالیت گسترده دارند.
تنها امکانی که در این بین باعث می شود تا عموم مردم و صنایع مختلف با اطمینان خاطر دست به خرید و فروش سهام بزنند، سازمان بورس و اوراق بهادار است. این سازمان که ناظر اصلی بر اجرای صحیح معاملات بورسی است، دارای زیر مجموعههای متعدد از جمله مجموعه بزرگ فرابورس ایران و شرکت بورسی اوراق بهادار تهران هستند. بنابراین این شرکت بزرگ به همراه زیرمجموعه هایش، با قرار دادن تبصره های قانونی مثل همین حجم مبنا و غیره، از ایجاد خطر برای دارایی های افراد جلوگیری می کنند. در نتیجه بموقع نیز دست هر مداخله گر، در روند قانونی معاملات را کنار می زنند.
حجم مبنا از چه تاریخی به جریان افتاد؟
حسین عبده تبریزی فردی بود که در سال 1382، حجم مبنا را در بازار بورس و سازمان اوراق بهادار به جریان انداخت. طوریکه ابتدا قصد داشتند که همه افراد، 250 روز در سال را به فعالیت بپردازند. پس درصدی هم که قرار بود از تمام سهم های موجود در یک صنعت بورسی معامله شود، به اندازه 15% باشد.
بنابراین برای جریان داشتن هزینه انتهای کار باید به اندازه عدد 0.0006 از تعداد کل سهام شرکت مذکور، حجم مبنای یک سهم در طی یک روز قرار داده می شد. درصد این قانون در سال 1383 تبدیل به 20% شد و میزان حجم مبنا از عدد 0.0006 سهام، به عدد 0.0008 انتقال پیدا کرد.
کاهش 10 درصدی حجم مبنای سهام، در سال 93 اتفاق افتاد، طوریکه این درصد تا روز 12 اسفند 98، به همین میزان ماند و تغییری هم نکرد.
توضیح آسان حجم مبنا در بورس
گاهی در طی یک روز همه سهم های مجاز که در آن صنعت وجود دارند، بصورت خرید و فروش درمی آیند. به نحوی که درصد نوسانات مشخصی که در تمام ساعات آن روز جریان داشته، نوع قیمت گذاری فردای آن روز را برای سهم مورد نظر مشخص کنند. در واقع این ساده ترین تعریفی است که سازمان بورس و اوراق بهادار برای حجم مبنا تعیین کرده است.
حتی قیمت پایانی سهام و حجم مبنا نیز در ارتباط مستقیم با یکدیگر هستند. زیرا حجم مبنا در کمترین مقدار سهم های موجود در یک صنعت می تواند در طول یک روز مورد دادوستد قرار بگیرد. به خاطر این است که توانایی مطلابقت قیمت پایانی یدآید آید آآااخرید و فروش را در محدوده دامنه نوسان، با آخرین قیمت دادوستد شده در آن روز معاملاتی را پیدا می کند. پس در نتیجه میانگین وزنی برای قیمت های معاملاتی، قیمت پایانی را در کل آن روز تشکیل می دهد.
تاثیر حجم مبنا در معاملات روزانه
این تاثیر به این شکل خود را نشان می دهد که وقتی تعداد حجم مبنا، بیشتر از تعداد کل سهم های دادوستد شده قرار داده شود. طوریکه تعداد حجم مبنا از یک میزانی بالاتر نمی رود و در نتیجه به تناسب همه اینها، آخرین قیمت از تغییرات کمتری نیز برخوردار می شود. مثلا اگر عدد 6 میلیون، تعداد حجم مبنای یک سهام بوده و به میزان 3 درصد هم کل دادوستدهای مالی مثبت باشد. در ادامه جریان معاملات هم اگر فقط از تمام سهم های معاملاتی آن روز فقط 2 میلیون خرج شود، بنابراین آخرین نرخ آن روز پایین تر از قیمت نهایی خرید و فروش قرار می گیرد. در نتیجه حجم دادوستد شده در آن روز به میزان حجم مبنا نخواهد رسید. پس با این تفاسیر محدوده آخرین نرخ برای این معامله بصورت مثبت و 1 درصد است.
راههای مشاهده حجم مبنا در یک سهم
آسان ترین و رایج ترین راه برای دیدن حجم مبنا در یک سهم، از طریق سایتی به نام « مدیریت و فناوری بورس تهران TseL» است. پس با ورود به سایت مذکور، براحتی امکان دستیابی به نمادهای درخواستی را دارید. به شکل زیر توجه کنید، این تصویر حجم مبنای بانک تجارت با نماد اختصاصی «وتجارت» را نشان می دهد.
چطور می توان حجم مبنا را محاسبه کرد؟
در شورای عالی بورس مصوبه ای مقرر شده که بر طبق آن صنعت هایی از قبیل پایه بورس ایران، بازارهای 1، یا بازارهای 2 که عدد حجم مبنای آنها، نزدیک به 4 در ده هزار در مقدار سهم های آن شرکت دارد پیاده سازی شود.
حجم مبنای ذکر شده به شکل داینامیک بوده و به عبارتی دیگر حجم مبنای هر تعداد سهمی که وجود دارد، نسبت به معاملات متعدد چیست؟ نرخ آخرین ساعات روزی که سهام در آن دادوستد شده را اندازه گیری می کنند. سپس نتیجه اش در هفته جدید و ابتدایی ترین ساعت آن روز گذاشته می شود.
بنابراین در صورتی حجم مبنا روند کاهشی می گیرد که هزینه سهم ها بالا باشد و بالعکس اگر حجم مبنا روند رو به بالا داشته باشد، قیمت کمی خواهد داشت.
مواقعی که عدد 1 بیانگر حجم مبنای آن شرکت است
در سال های گذشته و قبل از تصویب و اجرای جدیدترین قانون در رابطه با حجم مبنا، شرکت هایی که در بازار معاملاتی فرابورس بودند، حجم مبنا نداشتند. با این وضعیت عدد 1 به عنوان حجم مبنای آنها محسوب می شد. بنابراین برای اینکه قیمت نوسان بگیرد، باید با هر قیمتی که مواجه شدید، خرید و فروش کنید. این مسئله جدا از بحث حجم معاملاتی است. ولی با این وجود همچنان برای میانگین وزنی، معیار آخرین قیمت است.
مواردی هم در سهم ها وجود دارد که حجم مبنا همان 1 در نظر گرفته می شود، در زیر با چند مورد از آنها آشنا می شوید.
- بروز گره اقتصادی
- خرید و فروش های عمده یا بلوکه شده
- به بیرون درز کردن اخبار خصوصی از طریق شرکت ها
- دامنه نوسان در معامله برای سهام شرکت ها
- هنگاهی که به دلایل متعدد نماد شرکت های حاظر در فرابورس یا حتی بورس دچار توقف شوند.
نکات مثبت و منفی حجم مبنا
پیشگیری از بوجود آمدن قیمت های کاذب از ویژگی های مثبت در حجم مبنا به حساب می آید. البته وقتی صف های معاملاتی به جریان می افتند، به میزان بالا پول بصورت بلوکه درآمده و باعث پایین آوردن حرکت افزایشی و کاهشی نوسانات قیمت می شود.
به عبارتی زمانی هم که سهام خشک شده و حجم معاملات کاهش می یابد، سازمان بورس در یک بازه زمانی مشخص اجازه باز شدن نماد سهام را می دهد، آن هم در حالیکه حجم مبنا و دامنه نوسان را ندارد. از این طریق دادوستدها به جریان افتاده و قیمتهای پیشنهادی هر دو طرف یعنی فروشنده و خریدار، جایگزین هم می شوند.
تعریف کاربردی معامله فضولی و مجازات آن در قانون مجازات اسلامی
معامله یک عمل حقوقی تَملیکی است. یعنی؛ امضای معامله باعث نقل و انتقال مالکیت مال موضوع آن میشود. نقل و انتقال مالکیت اموال به وسیله توافق میان خریدار و فروشنده تحقق پیدا میکند. شخصی میتواند این قرارداد را به عنوان فروشنده امضا کند که مالک مال انتقال یافته باشد. شخصی که نماینده قانونی مال منتقل شده است نیز میتواند معامله را امضا کند. معامله فضولی به معاملهای گفته میشود که توسط شخص دیگری غیر از مالک مال انتقال یافته یا نماینده قانونی او امضا شده است. به شخصی که این معامله را به عنوان فروشنده امضا میکند، فضول میگویند.
قانون گذار در قانون مدنی از شرایط و آثار حقوقی توافق نامهای که توسط فضول و برای نقل و انتقال مال متعلق به شخص دیگری امضا شده صحبت کرده است. در برخی موارد، امضای توافق نامه تملیکی فضولی، جرم محسوب میشود و مجازات کیفری مرتکب آن را به دنبال دارد.
در ادامه این نوشته مهمترین مباحث حقوقی و جزائی معاملهای که توسط فضول امضا شده است را بررسی میکنیم.
معامله فضولی چیست با مثال
قانون گذار در قانون اساسی و قانون مدنی به اشخاص اجازه داده است که هر گونه تصرف قانونی و مشروعی را در اموال و دارایی هایی خودشان اعمال کنند. نقل و انتقال مالکیت اموال و داراییهای متعلق به مالک نیز، یک تصرف قانونی به حساب میآید.
معامله باعث نقل و انتقال مالکیت یک مال میشود. شخصی میتواند یک مال را معامله کند که مالک قانونی آن باشد. شخصی که از مالک اجازه گرفته یا نماینده قانونی او است نیز از اختیار معامله مال متعلق به مالک، برخوردار میشود.
معاملهای که توسط فضول امضا شده باشد، یک توافق نامه تملیکی است که شخصی برای نقل و انتقال مالکیت مال متعلق به دیگری امضا میکند. به شخصی که مال متعلق به دیگری را بدون اجازه او میفروشد نیز فضول میگویند. برای مثال، فرزندی مال متعلق به پدرش را میفروشد در حالیکه از او اجازه نگرفته است. در این مثال، فرزندی که بدون اجازه مال پدرش را میفروشد، فضول است. بنابراین، معاملهای که توسط این فرزند امضا میشود نیز فضولی به حساب میآید.
تعریف دقیق و معرفی سه شخص مهم در این معامله
در مواقع زیادی درباره اشخاصی که در این معامله حضور دارند، سوالات متعددی پرسیده میشود همچنین بیشترین سوال این است که؛ اصیل در معامله فضولی چیست ؟ در ادامه، سه شخص حاضر در معاملهای که توسط فضول امضا شده است را معرفی میکنیم:
- فضول: فضول، فردی است که مال متعلق به دیگری را میفروشد؛
- اصیل: شخصی است که مال معامله شده را از فضول خریداری میکند؛
- مالک: شخصی است که مالکیت مال مورد معامله به او تعلق دارد.
سرنوشت معاملهای که توسط فضول امضا شده است به تصمیم مالک بستگی دارد. مالک میتواند معاملهای که توسط فضول امضا شده است را رد کند یا اجازه بدهد. اجازه معامله باعث صحیح و معتبر شدن آن میشود. توافق نامهای که توسط فضول امضا شده و مالک آن را رد کرده است نیز باطل و بی اثر خواهد شد.
اگر مالک، معاملهای که توسط فضول امضا شده است را رد کرده باشد، برای مطالبه خسارتهای خودش میتواند به هر یک از فضول و اصیل یا هر دوی آنها مراجعه کند. در اینجا اصیل در حکم غاصب است. اگر مالک به اصیل مراجعه کرد، اصیل باید تمام خسارتهایی که بر مالک و مال مورد معامله وارد شده است را جبران کنند. اصیل در صورتی میتواند برای مطالبه خسارتهای خودش به فروشنده مراجعه کند که از فضول بودن او بیاطلاع باشد.
معامله فضولی کیفری است یا حقوقی
قانون گذار در قانون مدنی و قانون مجازات اسلامی از توافق نامهای که توسط فضول امضا شده، صحبت کرده است. همچنین قانون گذار در قانون مدنی به جنبه حقوقی نقل و انتقال مالکیت مال متعلق به غیر توجه میکند. در قانون مجازات اسلامی نیز برای نقل و انتقال مالکیت مال متعلق به غیر ضمانت اجرای کیفری تعیین میشود.
توافق نامهای که توسط فضول امضا شده است، در صورتی ضمانت اجرای حقوقی دارد که او سوء نیت و قصد ارتکاب جرم نداشته باشد. ضمانت اجرای حقوقی که بر فضول تحمیل میشود، در فصل پجم قانون مدنی مشخص شده است. رسیدگی به دعاوی حقوقی در صلایت دادگاه عمومی حقوقی و شورای حل اختلاف است. بنابراین، اگر مالک بخواهد بر علیه فضول دعوی حقوقی اقامه کند باید به دادگاه عمومی حقوقی و شورای حل اختلاف محل اقامت او مراجعه کند.
در صورتی ضمانت اجرای کیفری به فضول تحمیل میشود که او سوء نیت داشته باشد. سوء نیت فضول باعث مجرم شناخته شدن او میشود. مجازاتی که بر فضول تحمیل خواهد شد در قانون مجازات اسلامی مشخص شده است. رسیدگی به شکایات کیفری که بر علیه فضول مطرح میشود نیز در صلاحیت دادگاه کیفری دو و دادسرای مرتبط با آن است. بنابراین، اگر مالک خواستار مجازات فضول باشد باید بر علیه او در دادگاه کیفری دو یا دادسرای مرتبط با آن، شکوائیه تنظیم کند.
مجازات معامله فضولی چیست ؟
ضمانت اجرای کیفری در صورتی به فضول تحمیل میشود که او سوء نیت داشته باشد. جرم انتقال مال غیر یکی از جرائم تعریف شده در نظام کیفری ایران است. فضول در معاملات متعدد چیست؟ صورتی به ارتکاب جرم انتقال مال غیر محکوم میشود که سوء نیت و قصد ضرر زدن به مالک را داشته باشد. ارکان این جرم و مجازات آن در قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر (مصوب 1308) مشخص شده است. مطابق با ماده اول این قانون، شخصی که بدون مجوز قانونی و با سوء نیت، مالکیت عین یا منافع مال متعلق به غیر را به دیگری منتقل میکند، کلاهبردار محسوب میشود.
انتقال گیرندهای که به عدم مالکیت انتقال دهنده آگاه است نیز، کلاهبردار خواهد بود. بنابراین، میتوان گفت که مجازات فضولی که سوء نیت دارد، یک تا هفت سال حبس، جزای نقدی و بازگرداندن مال فروخته شده به مالک اصلی آن است. مطابق با قانون، مالک یک ماه فرصت دارد که برای انتقال گیرنده اظهار نامه ارسال کند. ابتدای مدت یک ماهه نیز از زمان اطلاع مالک محاسبه میشود. مالک با ارسال اظهار نامه به انتقال دهنده اطلاع میدهد که مالکیت مالی که فضول فروخته است به او (مالک) تعلق دارد. اگر مالک برای انتقال گیرنده اظهار نامه ارسال نکند به مجازات معاونت در کلاهبرداری محکوم میشود.
رسیدگی به جرم مجازات فروش مال غیر در صلاحیت دادگاه کیفری دو است و تحقیقات مقدماتی این جرم در دادسرایی انجام میشود که در معیت دادگاه کیفری دو قرار دارد.
منظور از معامله فضولی ملک مشاع چیست؟
ملک مشاع به ملکی گفته میشود که مالکیت آن به دو یا چند شخص تعلق دارد. ملک مشاع هنوز میان شرکا تقسیم نشده است. بنابراین، مالکان ملک مشاع در جزء به جزء آن با یکدیگر شریک هستند. هر یک از شرکای ملک مشاع اجازه دارد که در سهم خودش هر گونه تصرف حقوقی را انجام دهد. شریکی که میخواهد در سهم خودش تصرف حقوقی کند، به کسب اجازه از سایر شرکا نیازی ندارد. نقل و انتقال مالکیت عین یا منافع سهم مشاع نیز یک تصرف حقوقی محسوب میشود. بنابراین، هر یک از شرکا میتواند مالکیت عین یا منافع سهم خودش را به دیگری منتقل کنند.
معامله فضولی ملک مشاع زمانی مطرح میشود که یکی از شرکا بیشتر از سهم خودش را به دیگری فروخته باشد. برای مثال، دو دانگ مالک مشاع متعلق به یکی از شرکا است اما او سه دانگ ملک مشاع را میفروشد.
اگر شریکی که مازاد از سهم خودش را به دیگری فروخته است در هنگام امضای معامله فضولی ملک مشاع سوء نیت داشته باشد به یک تا سه سال حبس و جزای نقدی محکوم شود.
معامله فضولی ملک مشاع در صورتی صحیح و معتبر میشود که سایر شرکا رضایت خودشان نسبت به امضای آن معاملات متعدد چیست؟ را اعلام کرده باشند. حتی اگر یکی از شرکا با امضای این معامله موافقت نکند باعث باطل شدن آن میشود.
لازم است بدانید که؛
در صورتی که میخواهید مال متعلق به دیگری را معامله کنید باید از شرایط قانونی لازم برخوردار باشید. اگر از شرایط قانونی لازم برای معامله مال متعلق به غیر برخوردار نباشید، مشکلات حقوقی زیادی برای شما ایجاد میشود. مالک مال حتی میتواند علیه شما شکایت کیفری نیز مطرح کند. بنابراین پیش از معامله مال غیر، باید با وکیل مشورت کنید. وکلایی که در تیم حقوقی رکلا حضور دارند خدمات مشاوره حقوقی تلفنی را در زمینه شرایط امضای معامله ارائه میدهند.
مقدمه ای بر استخر های تاریک
استخرهای تاریک (Dark Pools) نوعی سیستم مبادلاتی خصوصی و غیر شفاف هستند که در جهت مبادلات ابزار های مالی استفاده می شوند که توسط عموم سرمایه گذاران قابل دسترس نیستند.
این نوع مبادلات که به ” استخر های تاریک نقدینگی ” نیز شهرت دارند، از شفافیت کامل برخورد دار نیستند و قیمت خرید و فروش در آنها در دسترس عموم قرار نمی گیرد.
هدف از تشکیل استخر های تاریک در ابتدای کار تسهیل در مبادلات بلوکی به طور کامل توسط سرمایه گذارانی بود که نمی خواستند با سفارش های بزرگ خود ، بر بازار تاثیر سوء بگذارند.
اگر چه فلسفه ی وجودی این استخر ها در جهت کمک به بازار می باشد و دارای اهداف مشخصی هستند ، اما ممکن است گاهی اوقات در جهت نامطلوب استفاده شده و از طرفی عدم شفافیت آن ها باعث استفاده سوء صاحبان آن و همچنین معاملات غیرقانونی توسط سایر تریدر ها می شود.
استخر های تاریک
نگاهی بر تاریخچه استخرهای تاریک
استخر های تاریک در دهه 1980 پایه ریزی شد. بر اساس گزارش سازمان CFA این گونه از معاملات در ایالات متحده محبوبیت بیشتری پیدا کرده به طوری که این دسته از معاملات تقریبا 40٪ از کل معاملات سهام ایالات متحده در سال 2017 را تشکیل داده و این محبوبیت به حدی است که از فوریه 2020 ، بیش از 50 استخر تاریک در کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ثبت شده است.
اما سوال اساسی این است که چرا ما به وجود استخر های تاریک نیازمندیم؟
فرض کنید که در سال های قبل از 1980 هستیم و یک شرکت بزرگ می خواهد یک میلیون سهم از شرکت خود را بفروشد.
در این موقعیت این شرکت:
- در وهله اول باید سفارش خود را در تالار بورس و در طی یک یا دو روز کاری ثبت کند و امیدوار باشد که قیمت ثبت شده متوسط حجمیوزنی (VWAP) مناسب داشته باشد.
- سپس سفارش او به پنج مرحله تقسیم شده و در هر مرحله 200000 سهم در روز فروخته شود.
- از طرفی این شرکت باید در هرروز مقدار کم سهام و در قیمت های مختلف بفروشد و یا امیدوار باشد که سرمایه گذاران نهادی مایل باشند تمام سهام باقی مانده شرکت را یک جا بخرند.
علاوه بر مراحل طولانی ذکر شده، تاثیر بزرگ این حجم از معاملات بر روی بازار سرمایه غیر قابل چشم پوشی است. اگرچه هویت خریدار و فروشنده و نیت آن ها در بازار سهام کاملاً شفاف است ؛ اما طولانی بودن پروسه و احتمال متضرر شدن فروشنده در طی این فرایند از دلایلی بود که استخر های تاریک به وجود آمدند.
چه کسانی از استخر های تاریک سود می برند؟
حال بیایید شرایط گفته شده در بالا را با شرایط امروزی مقایسه کنیم ؛ جایی که سرمایه گذار و فروشنده برای تبادل یک میلیون سهم به آسانی می توانند از استخر های تاریک استفاده کنند.
در این مورد حقیقتاً عدم شفافیت به نفع فروشنده است زیرا ممکن است قیمت معامله بسیار بهتر از قیمت حاضر در بورس باشد.
از آنجایی که خریدار و فروشنده قصد خود را برای انجام مبادلات از قبل ذکر نمی کنند ، بنابراین جزئیات معامله در اختیار عموم قرار نمی گیرد و این اطلاعات تنها در صورت های مالی تلفیقی منتشر می شوند.
همانطور نیز که اشاره شد در استخر های تاریک فروشندگان شانس بیشتری برای پیداکردن خریداران بزرگ دارند. همچنین در این موقعیت شانس بالابردن قیمت پیشنهادی نیز فراهم است. البته تمامی این ها در شرایطی اتفاق می افتد که استخر های سیاه نیز نشت اطلاعات نداشته باشد و در این شراط نیز معامله گران نتوانند دست به نوسانگیری و معاملات اسکالپی بزنند .
انواع استخر های تاریک
از فوریه سال 2020 ، بیش از 50 استخر تاریک در کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ثبت شده است که سه نوع هستند:
- Broker-Dealer-Owned Dark Pool: این استخر ها در حقیقت توسط خود فروشنده ها ایجاد شده و مختص مشتریهای مختص خودشان می باشد. در این نوع مبادلات قیمت توسط جریان سفارشات (order flow) تعیین می شود ، بنابراین یک عنصر کشف قیمت وجود دارد. از جمله این استخر ها می توان به Goldman Sachs’ Sigma X ، Citibank’s Citi-Match و Morgan Stanley’s MS Pool اشاره کرد.
- Agency Broker or Exchange-Owned Dark Pool : این استخر ها مانند کارگزاران بازار سرمایه عمل می کنند. در این نوع قیمت ها از طریق مبادلات به دست می آید درست مانند قیمت لحظه ای شرکت ها در بورس ، بنابراین هیچ کشف قیمتی وجود ندارد. از جمله این استخر ها می توان به Liquidnet and ITG Posit ، BATS Trading اشاره کرد.
- Electronic Market Makers Dark Pools : این استخر ها توسط گرداننده های مستقل مانند Getco و Knight اداره می شود ؛ چیزی مانند استخر نوع اول . در این استخر نیز مانند استخر نوع اول کشف قیمت وجود دارد.
مزایا و معایب استخر های تاریک چیست؟
بزرگترین مزیت استخرهای تاریک همان گونه که اشاره شد،این است که سفارشات با حجم و قیمت بالا تأثیر بر بازار را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد، همچنین کارمزد و هزینه معاملات نیز به طرز چشمگیری کاهش می یابد ؛ زیرا معاملات در این پلتفرم معاملاتی مشمول پرداخت کارمزد نمیشوند.
اما از طرفی اگر حجم معاملات در استخر های متعلق به واسطه گران و فروشنده بالا رود، ممکن است دیگر قیمت سهام در بورس ها منعکس کننده بازار واقعی نباشد. به عنوان مثال اگر یک صندوق سرمایه گذاری معتبر صاحب 20٪ از سهام شرکت RST باشد و آن را در یک استخر تاریک بفروشد ، فروش این سهام سود خوبی را متوجه این صندوق می کند. با این حال ، اگر سرمایه گذاران آماتور در همین موقع سهام RST را خریداری کنند با توجه به سقوط این سهم با قطعاً سهام داران متضرر خواهند شد.
همچنین عدم شفافیت در استخرهای تاریک می تواند به ضرر فروشنده ها تمام شود چرا که با توجه به وجود کشف قیمت در این استخر ها اما تضمینی بابت فروش در بهترین قیمت وجود ندارد.
اما قبلاً در آمار نیز اشاره شد که استقبال زیادی از این استخر ها شده به طور شگفت انگیزی، نسبت بزرگی از معاملات در داخل استخرها اجرا میشود ؛ فرآیندی که به عنوان درونی سازی مشهور است ؛ حتی در مواردی که فروشنده ها دارای سهم کوچکی از بازار ایالات متحده هستند.
حال اگر این فروشنده ها اجازه دسترسی به معاملات را به سیستم های معاملات متعدد یا HFT بدهند در واقع خوراک مناسبی برای این سیستم های معاملاتی آماده کرده و آن ها با پینگ شدن به این استخر ها می توانند به قیمت ها و اطلاعات معامله ها دسترسی پیدا کرده و در نتیجه این عدم شفافیت از بین رفته و باعث ایجاد تضاد منافع شود.
با این حال حجم متوسط تجارت در استخرهای تاریک به حدود 200 سهم کاهش یافته است. کارگزاری هایی مانند بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE)، که به دنبال جلوگیری از از دست دادن سهم بازار تجاری خود معاملات متعدد چیست؟ در مقابل استخرهای تاریک و سیستم های تجارت جایگزین هستند ، ادعا می کنند که این محدودیت حجم باعث می شودتا استخرهای تاریک جذابیت کمتری داشته باشند.
قانون گذاری برای استخر های تاریک
مشکلات اخیر HFT توجه قانونگذاران را بیشتر به استخرهای تاریک جلب کرده است. ناظران به دلیل فقدان شفافیت، به طور کلی نسبت به استخرهای تاریک دارای سو ظن هستند. بنابراین با توجه به معایب و مشکلات ذکر شده ممکن است تلاش ها برای محدودیت و عدم جذابیت استخر های سیاه ادامه دار باشد.
یکی از اقداماتی که می توان به کار گرفت تا بازار های مالی بتوانند سهم خود را از استخرهای تاریک و سایر بازار های خارج از بورس پس بگیرند در واقع پیشنهاد آزمایشی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) تحت عنوان قانون ” trade-at ” می باشد. طبق این قانون ، کارگزاری ها باید معاملات مشتری را به جای استخرهای سیاه به بورس ها بفرستند ، مگر اینکه آنها بتوانند معامله را با قیمت بسیار بهتری از آنچه در بازار عمومی موجود است انجام دهند. در صورت اجرا ، این قانون می تواند یک چالش جدی برای فعالیت طولانی مدت استخرهای تاریک باشد.
سخن پایانی
استخرهای تاریک مزایایی مانند کشف قیمت و همچنین کاهش هزینه معاملات را برای موسسات مالی مانند صندوق های سرمایه گذاری و صندوق های بازنشستگی فراهم می کند که برخی معتقدند این مزایا در نهایت به سرمایه گذاران خرد در این صندوق ها تعلق می گیرد.
با این وجود ، عدم شفافیت استخرهای سیاه ، آنها را مستعد تضاد منافع خریدار و فروشنده و شکل گیری معاملات غیر قانونی می کنند و از طرفی ممکن است تحت حمله معاملات متعدد (HFT) قرار گیرند.
همانطور که اشاره شد مشکلات HFT باعث افزایش توجه نهاد های نظارتی به استخرهای تاریک شده و اجرای قانون پیشنهادی ” trade-at ” می تواند تهدیدی در برابر بقای طولانی مدت آنها باشد.
وکیل معامله معارض در مشهد
✍ گروه وکلای متخصص و مجرب در دپارتمان حقوقی- تخصصی- ملکی مشهد وکالت با سالها تجربه و سوابقی درخشان در خصوص دعاوی ملکی-املاک در مشهد، تهران و سراسر کشور ضمن ارائه رهنمود و مشاوره حقوقی ویژه، به انجام وکالت تخصصی در انواع دعاوی ملکی، املاک و اراضی در مشهد مبادرت می ورزد.
معامله معارض به زبان ساده به این معنی است که شخص یکبار مالش را به شخصی منتقل می کند سپس مال را بدون اینکه دیگر مالکش باشد به شخص دیگری منتقل می کند. یعنی یک مال را به دو یا سه نفر می فروشد. به این معاملات معاملات معارض گویند که طبق قانون، مجازات آن 3 تا 10 سال حبس با اعمال شاقه است علاوه بر اینکه پول خریداران را هم باید به آن ها بازگرداند.
در مورد جرم معامله معارض در قانون تعریف مشخصی بیان نشده و در ماده ۱۱۷ از قانون ثبت نیز عنوان معامله معارض مطرح نشده بلکه رویه قضایی، مقررات مربوط به ماده ۱۱۷ از قانون ثبت معاملات متعدد چیست؟ را اصطلاحا معامله معارض نامگذاری کرده است.
معامله معارض زمانی محقق می گردد که ملک یا مالی بیش از یکدفعه از سوی مالک مورد معامله قرار گیرد.
بعنوان مثال: فردی ملک تجاری خود را به چند نفر میفروشد که در عرف اصطلاحا به چنین اقدامی کلاهبرداری گفته میشود اما از نظر حقوقی و در رسیدگی قضایی به چنین عملی جرم معامله معارض گفته میشود که علی رغم وجود شباهت هایی ولی همچنان با جرم کلاهبرداری تفاوت دارد.
وکیل معامله معارض در مشهد
مفهوم اسناد مالکیت معارض چیست؟
اگر دو سند مالکیت، جزئا یا کلا از حیث اصل ملکی که موضوع آنهاست یا از حیث حدود ملک یا حقوق ارتفاقی با هم تعارض داشته باشند و این تعارض با رأی هیات نظارت موضوع ماده ۶ قانون ثبت احراز شود، سند مالکیتی که ثبت آن نسبت به دیگری موخر است سند مالکیت معارض تلقی می شود. به عبارت دیگر در مورد تعارض میان اسناد مالکیت، مطابق فرض اولیه قانون که در بند ۱ ماده ۳ لایحه قانونی راجع به اشتباهات ثبتی و اسناد مالکیت معارض مصوب ۱۳۳۳ بیان شده است، سندی که زودتر ثبت شده باشد تا زمانی که به موجب حکم نهایی دادگاه ابطال نشده باشد، علی الاصول معتبر تلقی میشود و سندی که پس از آن ثبت شده است، سند مالکیت ثبت موخر نامیده میشود و تا زمانی که حکم نهایی از دادگاه به صحت آن صادر نشده باشد، نامتعبر دانسته می شود.
نقش اشتباهات ثبتی در بروز این نوع اسناد معارض تا چه حد است؟
طبیعی است که اگر ماموران ثبت دقت کافی را در انجام تشریفات قانونی ثبت املاک و صدور سند به خرج دهند اصولا تعارض دو سند مالکیت اتفاق نخواهد افتاد بنابراین اشتباهات ثبتی قاعدتا موجب بروز این تعارض می شوند. به بیان دیگر، تعارض در اسناد مالکیت معمولا زمانی اتفاق می افتد که در ثبت ملک یا صدور سند مالکیت اشتباهی رخ می دهد و در نتیجه این اشتباه، دو سند مالکیت صادر می شود که اگر چه قاعدتا باید ناظر بر دو ملک جداگانه باشند، هر دو ناظر بر یک ملک هستند یا اینکه دو ملک در هم تداخل دارند بنا براین قسمتی از یکی از دو ملک با قسمتی از ملک دیگر هم پوشانی دارد یا اینکه در خصوص حقوق ارتفاقی چنین تداخلی وجود دارد. کارمندان اداره ثبت که عمل خلاف مقررات آنها موجب صدور سند مالکیت معارض یا حتی معاملات متعدد بشود طبق ماده ۷ لایحه قانونی راجع به اشتباهات ثبتی و اسناد مالکیت معارض مورد تعقیب اداری قرار می گیرند و مجازات نسبتا سنگینی هم در انتظار آنهاست؛ یعنی انفصال موقت به مدت حداقل دو سال یا حتی انفصال دائم که متناسب با موضوع تخلف به آنها محکوم میشوند.
کدام مراجع صلاحیت رسیدگی دارند؟
مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای دارنده سند معارض، دادگاه حقوقی محل وقوع ملک متنازع فیه است.
سازوکاری که بتوان از این نوع معاملات پیشگیری کرد، چیست؟
بحث سند مالکیت معارض با بحث معاملات معارض متفاوت است و نباید این دو را با هم خلط کرد، هر چند که تعارض در اسناد مالکیت خواه ناخواه منجر به نوعی از معاملات معارض هم خواهد شد. از این حیث و در چارچوب بحث خودمان راه جلوگیری از معاملات معارض، صادرنکردن اسناد معارض یا تعیین تکلیف هر چه سریعتر آنهاست. منع دارنده سند معارض از معامله نسبت به مورد سند که به آن اشاره کردم و همین طور قید وجود سند معارض در سند انتقال توسط دفاتر اسناد رسمی هم به منظور جلوگیری از چنین معاملاتی پیش بینی شده است.
جهت ارتباط با مشهد وکالت می توانید در ساعات اداری از طریق شماره های ذیل تماس حاصل فرمایید:
۰۵۱-۳۷-۶۷-۸۰-۹۰
۰۹۱۵-۸۰-۷۰-۱۶۴
نکته ۱ : مشاوره معاملات متعدد چیست؟ معاملات متعدد چیست؟ حقوقی به صورت حضوری و با تعیین وقت قبلی از طریق شماره های ارتباطی فوق انجام می گردد. مشاوره حقوقی به صورت تلفنی نیز امکانپذیر است.
نکته ۲ : مشاوره حقوقی به صورت حضوری یا تلفنی دارای هزینه حق المشاوره می باشد.
نکته۳ : در مشهد وکالت حق الوکاله قابلیت اقساط دارد.
زمان ملاقات به وقت ایران_مشهد : روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۷ الی ۲۱ می باشد.
معامله ناشی از اجبار و اکراه چه حکمی دارد؟
بررسی نقش اجبار و اکراه در نفوذ و اعتبار معامله از زبان وکیل ملکی:
از ارکان تشکیل دهنده یک رابطه حقوقی صحیح و موثر، اراده و قصد انشایی طرفین جزو عناصر اصلی و اساسی می باشد؛ لکن اثر بخشی و نفوذ اراده منوط و مشروط به این است که اراده از رضایت و میل باطنی نشات گرفته باشد. در همین راستا ماده 190 قانون مدنی از جمله ارکان عقد و شرایط اساسی صحت معامله را قصد طرفین و رضای آنها اعلام نموده است.
از جمله عیوب اراده می توان به اجبار و اکراه اشاره نمود.
در این مقاله به بررسی این دو موضوع می پردازیم:
1- وضعیت معامله ناشی از اکراه 2- وضعیت معامله ناشی از اضطرار
تعریف لغوی اکراه:
اکراه در لغت به معنای کسی را به زور و ستم به کاری واداشتن است و در اصطلاح به وادار کردن کسی به انجام کاری که به آن مایل نیست، گفته میشود.
اراده، در زمره ی کیفیات نفسانی است که از اجتماع مقدّمات متعدد و گرایشهای متنوع در نفس پدید می آید و واجد نقش محوری در مسئولیت قانونی است به تعبیری دیگر اراده نيرويی نفساني است كه به واسطه آن، شخص ميتواند سلباً يا ايجاباً اقدام نمايد؛ در واقع، ضرورت وجودي آن به عنوان عنصر بنيادين مشترك در تمامی اعمال حقوقی ترديد ناپذير است. مضافا اراده، بسیط نیست.
قدر متيقّن، در مقام تحليل مؤلفههاي اراده يا تبيين مراحل شكلگيري آن ميتوان گفت كه ابتدا «ادراک» يا قوّهي تشخيص در يك فرد مطرح است كه تشخيص ماهيت رفتار، درك تبعات قانونی و آثار اجتماعي آن را ممكن ميسازد.
مرحلهي بعد، «تدبّر» است كه در جريان آن، شخص به سنجش برايند مضار و منافع موضوع مورد نظر ميپردازد.
سپس در مرحلهي سوم، «خواست دروني» انجامِ عمل شكل ميپذيرد و در مرحلهي آخِر، «تنفيذ و اجرا» مطرح ميشود.
ميتوان گفت اراده ـ به عنوان يكي از شؤون نفس ـ در زمرهي كيفيات نفساني است كه از اجتماع مقدّمات متعدد و گرايشهاي متنوع در نفس پديد ميآيد.
صورتبندي اين مقدّمات، مطابق آراي مشهور متكلمان و حكما در قالب تصوّر موضوع و ادراك آن، بررسي فايدهي آن (مرحلهي تدبّر)، تصديق به فايده، تمايل به موضوع و اشتداد ميل به آن و رفع موانع، شوق مؤكّد، قدرت بر انجام و اجراي آن تبلور مييابد.
اعتبار قصد نیز بر مبناي توجّه (اتّجاه) ارادهي فاعل به انجام رفتار و تحقّق نتيجهي عمل حقوقی شكل ميپذيرد. اراده، چون جوهرهي رفتار ارتكابي است، سنگ بناي بنيادين هر عمل واجد آثار حقوقی نیز میباشد. از منظر حكما، اراده از اجتماع مقدّمات متعدد و گرايشهاي گوناگون در نفس انسان پديد ميآيد. به اعتقاد ايشان، اراده به دنبال تصوّر و تصديق به معناي اذعان و جزمِ به وقوع امری پديد ميآيد و هيچ فعل ارادي را نميتوان تصوّر كرد كه از اين مقدّمات علمي فارغ باشد. صورتبندي اين مقدّمات و منازلي كه انديشهي آدمي با گذر از آنها منتهي به اراده و سپس به فعل منجر ميشود، مطابق آراي مشهور حكما، متكلمان و علماي اصول فقه به شرح ذيل است.
معامله ناشی از اجبار و اکراه چه حکمی دارد
تصوّر موضوع و ادراك آن ←بررسی فایده ی آن (مرحله ی تدبّر) ← تصديق به فايده ← تمايل به آن ← اشتداد ميل به آن و تصميم به رفع موانع ← شوق مؤکّد یا اراده ← قدرت مباشر يا غير مباشر ← تحريك عضلات ← تحقّق فعل.
به همين اعتبار، برخي انديشمندان مسلمان، اراده را نتيجهي سلسلهای از اسباب (مقدّمات سببي) دانستهاند. برخی فلاسفه نیز در باب مقدّمات افعال اختیاری اظهار می دارند «در هر فعل اختیاری، قدر مسلّم این است که دو مقدّمه ی ادراکی و یک مقدّمه ی انفعالی و یک مقدّمه ی فعلی وجود دارد؛ دو مقدّمه ی ادراکی عبارت است از ادراک فعل و ادراک فایده ی فعل.
ادراک فعل عبارت است از تصوّر فعل و ادراک فائده ی فعل عبارت است از تصدیق موافقت اثر نهایی فعل با تمایلات حیاتی فاعل. مقدّمه ی انفعالی عبارت است از هیجان شوقی یا خوفی درونی نسبت به اثر نهایی فعل، و مقدّمه ی فعلی عبارت است از عزم و اراده که آخرین مقدّمات فعل اختیاری است و منجر به صدور فعل خارجی است. البته در انسان بویژه یک مقدّمه و مرحله ی دیگر قبل از مرحله ی عزم و اراده وجود دارد که همان مقدّمه موجب امتیاز مخصوص انسان از حیوانات است؛ این مرحله، عبارت است از مرحله ی سنجش و مقایسه و محاسبه و تأمّل».
اراده، ممکن است تحت تأثیر عواملی، با اختلال روبرو شود. عواملی که اراده را مخدوش می کنند، ممکن است در یکی از مراحل تکوین فعل ارادی واقع شوند؛ چنانچه عوامل یاد شده بر درک واقع شده و بر آن تأثیر نهند، سبب زوال یا اختلال آن می شوند؛ همچنانکه اگر بر سنجش تأثیر گذارند، سبب فساد قوّه ی تمییز یا زوال آن می شوند و اگر خواست درونی را تحت تأثیر قرار دهند، سبب نابودی یا اختلال قوّه ی تمییز می شوند و آن را از مقوّمات سالم خود فارغ می سازند، و چنانچه بر مرحله ی اجرایی یا تنفیذ تأثیر گذارند، آن را از انگیزه های مربوط، منتزع نموده یا انگیزه های وهمی یا ناصوابی را به آن می افزایند. با ایراد خدشه در این مرحله، تمایل به انجام عمل و رغبت به تحصیل اهداف آن، در معرض اختلال یا زوال قرار می گیرد.
چنانچه اکراه به درجه اجبار (سلب اراده و اختیار) برسد در این حالت به دلیل فقدان قصد، عقد باطل میباشد زیرا یکی از ارکان اصلی و اساسی عقد طبق ماده ۱۹۱ قانون مدنی که وجود قصد است، موجود نمی باشد. لذا رضایت بعدی نیز موجب تنفیذ عقد باطل نمیشود. قصد از ارکان عقد میباشد.
معامله ناشی از اضطرار :
اضطرار به بيم از زيان غير قابل تحمّل چه به فعل چه ترک فعل گفته می شود. اضطرار، حالتی است که در آن، علیرغم اینکه تهدیدی از خارج متوجه شخص نمیگردد، فشاری از درون وی را به انجام کاری وادار می نماید که نسبت به آن رضایت کامل ندارد؛ یعنی هر چند اراده انجام آن کار را دارد، اما این اراده با رضایت و خرسندی درونی همراه نیست. ) به عنوان مثال اگر کسی برای تهیه خرج عمل فرزندش و در شرایط اضطراری ناچار شود خانه خود را بفروشد؛ این معامله صحیح می باشد.
معامله اضطراری چه حکمی دارد؟
چنانچه کسی در نتیجه اضطرار، اقدام به معامله کند مکره محسوب نشده و معامله اضطراری معتبر است. (ماده ۲۰۶ قانون مدنی)
دیدگاه شما